جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 578
بررسی نقش عقل در فهم دین از دیدگاه شیخ مفید و فیض کاشانی
نویسنده:
علی چهرقانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نظام فکری شیخ مفید، عقل بنیاد است که درآن می توان از راه احتجاجات عقلی، عقاید وآموزه های دینی را تبیین نمود. ایشان نه تنها در مباحث کلامی و اعتقادی از استدلال های عقلانی بهره برده است بلکه در مباحث نقلی نیز از عقل، بهره فراوان جسته و مطابقت مفاد حدیث با عقل را ملاک صحّت حدیث و مخالفت مفاد آن را با عقل، دلیل بر ضعف وعدم صحت آن می داند.ایشانهمچنین فهم حدیث و درک لوازم آن را بدون نظر عمیق و توجه دقیق عقلانی در آن امکان پذیر نمی داند. به واسطه همین اعتقاد است کهشیخ مفید با اصحاب حدیث، به عنوان جریانی ظاهرگرا به مقابله برخاسته و در ابطال روش و نفی شیوه سلوک دینی آنان سعی بلیغ نموده است. شیخ مفید این رویکرد عقلانی خود را نه از دیگر مکاتب همچون معتزله گرفته است بلکه آن را برخواسته از آموزه های اصیل شیعی می داند که با پیروی از آنها، در پی انسجام ونظم هر چه بیشتر کلام شیعی کوشیده است. همچنین فیض کاشانی به عنوان دیگر متکلّم برجسته شیعی، اندیشمندی است که به دین،نگاه عقلانی داشته و با استناد به آیات و روایات برای عقل جایگاه ومنزلتی والا قائل شده و آن را هم سوی شرع می داند و بلکه در مواردی فهم شرع را نیز متوقف بر عقل می داند.گرچه او در احکام عملی، شأن و منزلت صدور حکم را از عقل سلب کرده اما در عین حال بر خلاف اخباریون که برای عقل ارزشی قائل نبوده و تنها به ظواهر آیات و روایات می نگرند، در تبیین احکام نظری و اعتقادی دین وتفسیر آیات و روایات به روش عقلانی پرداخته و تلاش خود را به این مسئله معطوف کرده است تا معرفت حاصل از طریق فلسفه را- که نزد ملاصدرا آموخته بود - از طریق اخبار و احادیث تبیین نماید.
تصحیح و تحقیق کتاب خطی مجموعه اعتقادات و اخلاق از فیض کاشانی
نویسنده:
محسن حسینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , آثار مخطوط(خطی) و طبع قدیم
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
رساله حاضر تصحیح و تحقیق کتاب «اصول عقاید و مکارم اخلاق» ملا محسن فیض کاشانی است. این کتاب تاکنون چاپ نشده است، در این پایان‌نامه ابتدا به اختصار زندگی فیض کاشانی تألیفات و کتاب مذکور را معرفی کرده سپس به تصحیح و تحقیق آن پرداختیم. کتاب حاضر متأسفانه ناقص است و تمام اعتقادات را در بر ندارد و معلوم نیست که مرحوم فیض آن را ننوشته یا نوشته ولی تلف شده است. به هر حال قسمت موجود اعتقادات و اخلاق یا مکارم اخلاق می‌باشد که تصحیح شده و ارائه گردیده است. از ویژگی‌های این کتاب آن است که چنین کتابی به زبان فارسی که مشتمل بر اعتقادات و اخلاق به زبان فارسی در عهد صفوی باشد با چنین قدمتی کمتر یافت می‌شود. در این تحقیق منابع و مآخذ آیات شریفه، روایات و اقوال علماء استخراج؛ و ذیل صفحات منعکس شده است، نسخه بدلها آورده نشده زیرا اولاً نسخه خط مولف در دست بوده است، و ثانیاً نسخه دیگری از کتاب یافت نشده است.
مقایسه آراء غزّالی در احیاءعلوم الدّین و فیض کاشانی درالمحجّـه البیضاء در ربع عادات
نویسنده:
نفیسه شماخی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
پژوهش حاضر با هدف شناسایی آراء و عقاید دو عارف بزرگ جهان اسلام، غزالی در احیاء علوم الدین و فیض کاشانی در المحجـه البیضاء در ربع عادات صورت گرفته است. غزالی در کتاب عظیم احیاء علوم الدین خود معارف صوفیه رادر مقابل علوم فقهاواهل کلام احیامی کند ومولی محسن فیض کاشانی کتاب محجــه البیضاءخود را در تهذیب وپیرایش احیاءعلوم الدین به رشته تحریر درآورده وروایات اهل بیت را جایگزین احادیث وارده از طرف اهل سنت کرده است. عادات، ربع دوم احیاء و محجـه شامل مسائلی است که ورای عبادت، مربوط به آداب حیات عادی انسان و معاملات ظاهری اوست. این ربع در طی ده کتاب گرد آوری شده است. در بین مطالبی که در این ربع مطرح است،کتاب آداب السماع و الوجد اهمیت خاصی دارد. زیرا فیض آن را از کتاب خود حذف کرده وبه جای آن کتاب آداب شیعه و اخلاق امامت را قرار داده است. این پژوهش از نوع کتابخانه ای و به شیوه تطبیقی صورت گرفته و برای انجام آن از کتاب ها، مقاله ها و پایان نامه ها استفاده شده و به پاسخ گویی به سوالات اولیه تحقیق که عبارتند از: موارد وعلل اختلاف و شباهت غزالی و فیض کاشانی درربع عادات چیست؟ اختلافات فرقه ای، عقیدتی ـ کلامی و راویان حدیث تاچه اندازه عامل اختلاف میان غزالی و فیض کاشانی در ربع عادات بوده اند؟ پرداخته شده است. آنچه به عنوان نتیجه می توان ذکر کرد این است که بیشتر اختلافات فیض با غزالی در این ربع در زمینه روایات و مباحث فقهی است . کلمات کلیدی : غزا لی، احیاءالعلوم، فیض کاشانی، محجــه البیضاء، عادات .
نقد و فهم حدیث از دیدگاه شیخ بهایی و مقایسه اندیشه های فقه الحدیثی ایشان با فیض کاشانی
نویسنده:
مجید کرباسی فروشان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بخش قابل ملاحظه‌ای از آثار حدیثی شیخ بهایی بهدو حوزه نقد و فهم حدیث اختصاص یافته است. وی در حوزه نقد حدیث به نقد اسنادی بر پایه‌های علوم رجال و درایه پرداخته است. شیخ بهایی در حوزه فهم حدیث از علومی چون لغت، نحو، فقه، اصول فقه، تفسیر، کلام، اخلاق، عرفان بهره برده و به شرح احادیث بر اساساصول و قواعدی چون التزام به ظاهر متن، فهم عرفی، سیاق، فهم مشهور، آیات مرتبط، روایات مشابه، احادیث عامه، آثار شارحان، پرسش راوی و رهنمودهای عقلی پرداخته است.بررسی شیوه فقه الحدیثی شیخ بیانگر آن است که وی به پیش نیازهای فهم حدیث آشناست. نسخه‌های مختلف یک حدیث را می‌یابد و به تصحیف توجه می‌دهد. مراحل فهم حدیث نزد شیخ بهایی را می‌توان در دو مرحله کلی جای داد: فهم ظاهر و فهم مقصود. در فهم ظاهر، مفردات، علم صرف و دانش نحو و معانی بیان را به کار می‌برد. در فهم مقصود نیز این‌گونه عمل می‌کند: به قرینه‌های متصل کلامی مانند تلمیح، تعلیل، سوال و تفسیر راوی و سیاق کلام نظر دارد. قرینه‌های منفصل که مهم‌ترین آن خانواده حدیث است مورد اهتمام شیخ بهایی است و با این قرینه که همان احادیث مشابه است احادیث را تخصیص و تقیید می‌زند و گاه تبیین می‌کند. برای تبیین حدیث از آیات بهره می‌گیرد. وی با توجه به احادیث معارض، در حل تعارض یکی از دو حدیث را بر جواز، استحباب، کراهت، ضرورت، تخییر یا تقیه حمل می‌کند. از دانشهای بشری چون طب، حساب و نجوم برای شرح حدیث استفاده می‌کند. وی با موانع فهم حدیث در هر دو مرحله فهم ظاهر و فهم مقصود آشناست. موانع فهم ظاهر نزد ایشان، اشتراک لفظی، تحول زبان، خلط لغت با اصطلاح، عدم توجه به حروف جر، آشنا نبودن با تصحیف و ادراج و تقطیع نادرست است. وی در شناخت موانع فهم مقصود به موانعی چون عدم تتبع کامل، ساده‌انگاری، جمود، اخباریگری و بی‌توجهی به آهنگ سخن آگاهی می‌دهد.پس از آشنایی با روش حدیث پژوهی شیخ بهایی، ضمن انجام مقایسه ای مختصر بین ایشان وملا محسن فیض کاشانی می توان نقاط مشترک بسیاری بین روش کاری این دو عالم برجسته یافت. در پاره ای موارد نیز روش ایشان تفاوتهایی با مرحوم فیض دارد که در فصل اخیر پایان نامه مورد بررسی قرار میگیرد.
مقایسه آراء و عقاید غزالی در احیاء علوم‌الدین با فیض کاشانی در المحجه البیضاء در باب مهلکات
نویسنده:
راضیه ابراهیمی‌نیا
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کتاب احیاءعلوم الدّین جزء آثار مهم اخلاقی و عرفانی در عالم تسنن است. این کتاب توسط ابوحامد بن محمد بن محمد غزّالی در سال 488ه. ق. تألیف شد. بیان روان، آسان و سلیس غزّالى در این کتاب، احیاء را از کتاب‏هاى هم ردیف خود، متمایز ساخته است. همین ویژگى منجر شده است که احیاء در میان عموم مردم نیز مورد توجه قرار گیرد و توسط عارفان مسلمان بعد از او بر آن شروحی نوشته شود. مهم‌ترین شرحی که بر احیاء نوشته شده، المحجّه البیضاء اثر ملّا محسن فیض کاشانی است. فیض با علم و اطلاع از مرتبت و اهمیت احیاء به بهترین شکل ممکن با مطالب آن مواجه شده و به تلخیص و تهذیب آن پرداخته است. فیض در مى‏یابد که احیاءالعلوم از جهات متعددى نیازمند تهذیب است: 1. اشتمال بر قصص و روایات عجیب و خرافى که اهل تصوف در نقل و ذکر آن بى‏پروا هستند. 2. ابتناء بر فقه و مذاق اهل سنت. 3. بى‏مبالاتى در نقل اخبار و احادیث مجعول و یا ضعیف. در این تحقیق از روش تطبیقی استفاده شده است، این پژوهش به مقایسه آراء و عقاید دو عارف بزرگ جهان اسلام، غزّالی در احیاءعلوم الدّین و فیض کاشانی در المحجّه البیضاء در ربع مهلکات می‌پردازد. آنچه به عنوان نتیجه می‌توان ذکر کرد، این است که فیض کاشانی با غزّالی در بسیاری از کتب ربع مهلکات هم‌کلام و هم‌آواست و بیشترین مناقشات او با غزّالی در کتب ریاضت النفس، کسر الشهوتین، آفات اللّسان، آفات الغضب و الحقد و الحسد، ذمّ المال و البخل است. اختلاف فیض کاشانی با غزّالی به دو دلیل عمده است: 1. اختلافات مذهبی و فقهی 2.حسن ظن غزّالی به صوفیان و تأدیب ایشان.
گزارشی از همایش بزرگداشت فیض کاشانی
نویسنده:
محمد امامی کاشانی، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، محمد موسوی بجنوردی
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مکتب، آثار و آرای فقهی فیض کاشانی
نویسنده:
ابوالقاسم نقیبی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
بررسی ساختاری و مفهومی قرآن کریم در اشعار فیض کاشانی
نویسنده:
سمیه کیانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
آیات قرآن کریم در تکوین و تطور باور آن متفکران مسلمان اعم از متکلمان، فیلسوفان، عارفان، ادیبان و شاعران موثر بوده است. بسیاری از فرهیختگان گاهی به عنوان شاهد و قرینه و زمانی فراتر از آن در شکل دادن مبنای کلامی یا فلسفی خود از آیات قرآن کریم استفاده نمودند. اما وجه غالب شخصیت علمی فیض کاشانی جنبه‌های کلامی، فلسفی و بعضاً عرفانی اوست که طبع لطیف و شاعرانه‌ی وی نادیده انگاشته شده است. از این رو بررسی ساختاری و مفهومی قرآن در اشعار ملامحسن فیض کاشانی و شناخت دیدگاه‌های معنوی وی از اهمیت و ضرورت به سزایی برخوردار است.با توجه به تجزیه و تحلیل‌های بلاغی و کندوکاوهایی که در اشعار فیض صورت گرفت ثابت می‌شود که وی زیبایی‌های ساختاری اشعارش را از قرآن کریم وام گرفته است.ملامحسن ابیاتی با مفاهیم و مضامین ناب در باب توحید، معاد، آفرینش انسان، بندگی و ... سرود که گاه به طور صریح یا غیرمستقیم با بهره‌گیری از آیات و روایات به ذکر صفات ازلی خداوند، هدفمند بودن خلقت، قصص قرآن و ... پرداخته است که در حقیقت بازتابی از چگونگی تأثیرپذیری مفهومی وی از قرآن کریم در اشعارش می‌باشد. که جملگی حاکی از تسلط شاعر بر آیات قرآن، آموزه‌های اسلامی و احاطه‌ی علمی او نسبت به شعر و ادب فارسی و عربی است.اما چگونگی بهره‌گیری و ترکیب امور معنوی با آرایه‌های بلاغی متفاوت از قبیل اقتباس، سجع، استعاره مراعات نظیر و ... در موضوعات متعدد از قرآن کریم حاکی از تبحر فوق‌العاده‌ی شاعر است که بسان آیینه‌ای طبع شاعرانه و لطافت روح این حکیم بلند پایه را به طور محسوس به نمایش می‌گذارد. بعلاوه می‌توان دیدگاه‌های نظری، معنوی، عواطف و نقطه نظرات گرانقدر وی را بیشتر شناخت. در حقیقت ملامحسن توانسته علاوه بر انعکاس قرآن در شعر فارسی، بازتاب مفهوم قرآن را در اشعار خویش به صورت هنرمندانه به تصویر کشد.برای انجام این پژوهش از روش توصیفی و تحلیلی استفاده شده و مطالعات صورت گرفته به شیوه‌ی کتابخانه‌ای بوده است؛ در کنار آن از سایت‌های اینترنتی و نرم‌افزارهای تفسیری مختلف استفاده شده است.واژگان کلیدی: قرآن کریم، فیض کاشانی ، مفهوم، ساختار
بررسی آراء و احوال و آثار عرفانی فیض کاشانی
نویسنده:
علی اکبری چناری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ملا محسن فیض کاشانی (1007- 1091ه.ق) محدّث، مفسر، فقیه، اصولی و عارف امامیه در سده یازدهم هجری است که آثار ارزشمندی در هر یک از این علوم به جای نهاده است. نوشته ی حاضر به بررسی زندگی، آراء و آثار این عارف بزرگ پرداخته و مشتمل بر چهار بخش است. در بخش اول به شرح حال و معرفی آثار عرفانی و صوفیانه فیض؛ بخش دوم: جایگاه ملا محسن در تاریخ تصوف؛ بخش سوم: آراء و عقاید او در عرفان نظری و در بخش چهارم آداب و اخلاق صوفیانه از منظر فیض و غزالی اشاره شده است. در این رساله به نگرش ملا محسن به تصوف، در زمانی که ارزش و کارایی آن از بین رفته، بررسی انتساب وی به سلاسل صوفیه، تأثیر پذیری اش از ملاصدرا، غزالی، ابن عربی و شارحانش، بویژه جامی، چگونگی جمع بین عقل، عرفان و قرآن،بررسی تفاوت ها و شباهت های بین فیض و غزالی با تکیه بر مقایسه‌ی المحجه البیضاء و احیاءعلوم االدین، پرداخته شدهاست.
  • تعداد رکورد ها : 578