جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور اعلام
>
علم الهدی, سید مرتضی (شریف مرتضی، فقیه و متکلم بزرگ امامیه؛ مقیم بغداد در عراق), 355ق./967م. بغداد،عراق 436ق./1045م. بغداد،عراق
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 269
بررسي تطبيقي نقش عقل و نقل در خداشناسي (نزد ماتريدي، اشعري و سيد مرتضي)
نویسنده:
‫فيض‌الله گدايف
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، جامعة المصطفی العالمیة,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
سید مرتضی‏: علی بن حسین بن موسی
چکیده :
‫جايگاه و اعتبار عقل ونقل در مباحث کلام اسلامي، به ويژه در مبحث خداشناسي، موضوع تحقيق اين پايان‌نامه است. در اين پژوهش ديدگاه سه تن از مهم‌ترين شخصيت‌هاي کلامي شيعه و اهل سنت، يعني ابوالحسن اشعري، ابومنصور ماتريدي و سيد مرتضي? در باره برخي از مباحث خداشناسي، به صورت تطبيقي ارزيابي شده است. نگارنده ضرورت انتخاب موضوع را در اين ديده است که اکثر حنفيان، پيرو مکتب کلامي ماتريدي هستند و ماتريدي نزديک‌ترين فرقه کلامي به مکتب اهل‌بيت? است و اين مقايسه و تحليل باعث آشنايي مردم با مکتب اهل بيت? مي‌شود. او نخست شرح حال مختصري از زندگاني سه شخصيت ياد شده را ارائه نموده و برخي از فعاليت‌هاي مهم علمي آنان را گزارش کرده است. پس از آن، به معناشناسي و نسبت عقل و نقل از نگاه آنان پرداخته است. وي عقل را از نظر ابوالحسن اشعري به معناي علم يا علم خاص و از نظر سيد مرتضي به معناي قوه‌اي در قلب که وظيفه آن تمييز است و يا به معناي مجموع علوم تعريف کرده است. از نظر ابومنصور ماتريدي، عقل امري بديهي است و نيازي به تعريف ندارد. اشعري ميان بعد نظري عقل و بعد عملي آن فرق گذاشته و دريافت‌هاي نظري عقل را پذيرفته؛ ولي داوري‌هاي عقل در بعد عملي را رد کرده و قاعده حسن و قبح عقلي را مردود دانسته است. دو شخصيت ديگر، ابعاد عملي عقل را نيز مورد تأييد قرارداده‌اند. اشعري همچنين در صورت تعارض، نقل را بر عقل مقدم داشته است؛ اما ماتريدي و سيد مرتضي عقل را مقدم مي‌دارند. در مباحث خداشناسي، اشعري بيشتر متمايل به نقل است؛ ولي سيد مرتضي مبنا و مرجع در خداشناسي را عقل مي‌داند. از نظر ماتريدي در بحث خداشناسي عقل ونقل هر دو نقش دارند؛ ولي نقش و اهميت عقل بيشتر است. نگارنده به دليل گستردگي مباحث خداشناسي، تنها موضوعات زير را بررسي کرده است: اثبات وجود خدا، اثبات توحيد و يگانگي خداوند، اثبات صفات خداوند، و چگونگي رابطه ذات با صفات و صفات خبريه. وي يکايک اين مسائل را از ديدگاه سه شخصيت ياد شده، به طور مفصل بررسي کرده است.
مشخصات اثر
نقد و تحليل‌هاي سيد مرتضي ره در کتاب الشافي بر قاضي عبدالجبار در المغني در مسئله امامت
نویسنده:
‫رضا سعيدي پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , نقد و بررسی کتاب
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت آموزش حوزه هاي علميه ، ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
سید مرتضی‏: علی بن حسین بن موسی
چکیده :
---
مشخصات اثر
حقيقت امامت و اوصاف امام از ديدگاه قاضي عبدالجباري و سيد مرتضي
نویسنده:
‫علي اصغر حديدي
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت آموزش حوزه هاي علميه ، ,
چکیده :
---
مشخصات اثر
تحلیل نظری نقش دولت اسلامی در قبال زکات
نویسنده:
محمدمهدی عسگری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
فرضیه این تحقیق آن است که زکات، متعلق به حاکم اسلامی است. پس از زمان حضرت رسول(ص) و امیر مؤمنان(ع)، متولی امر زکات ائمه(ع) بودند که به دلیل نداشتن حکومت، زکات می‌بایستی با اجازه آنها ادا می‌شد. در زمان غیبت، فقیه مأمون از امامیه از باب نیابت عامه، متصدی این مسند است. در فقه شیعه. دو نظریه اساسی به چشم می‌خورد: 1. وجوب ادای زکات به پیامبر(ص)، امام(ع)، نواب امام و فقهای مأمون: شیخ مفید، ابوالصلاح، شیخ طوسی در تهذیب، صاحب دعائم الاسلام، صاحب جواهر و آقای منتظری بر این نظرند. 2. جواز تولی فرد در زمان غیبت: شیخ در خلاف، محقق، علامه و شیخ انصاری از طرفداران این نظریه‌اند. در فقه اهل سنت نیز دو نظریه عمده وجود دارد: 1. وجوب پرداخت زکات اموال ظاهری به امام: حنفیه، شافعیه و ابوعبید بر این نظرند. 2. وجوب به طور مطلق(اموال ظاهری و باطنی): مالکیه، شعبی، ابورزین، فخر‌رازی، کمال‌الدین همام، قرضاوی و نیز زیدیه بر این رأیند. با استعانت از آیه تشریع زکات، سیره عملی حضرت رسول(ص) و امیر مؤمنان(ع)، دلایل مربوط به نیابت عامه فقهای جامع‌الشرایط در عصر غیبت، وجود اصناف «عاملین علیها» و «مؤلفه قلوبهم» در مصارف زکات و برخی روایات، نظریه منتخب عبارت از وجوب تولی زکات، به وسیله فقیه جامع‌الشرائط خواهد بود. در این مقاله با ارائه آیات و روایات مورد استناد در نظریات فوق‌الذکر و نیز بیان فشرده‌ای از آرای فقهای شیعه و اهل سنت، نظریه منتخب در قالب نتیجه‌گیری ارائه می‌شود.
صفحات :
از صفحه 93 تا 118
مشخصات اثر
منصور نمری، شاعر شیعی
نویسنده:
محمدحسن فؤادیان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشکده ادبيات و علوم انساني، دانشگاه شهيد بهشتي,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
سید مرتضی‏: علی بن حسین بن موسی
چکیده :
منصور نمری شاعری شیعی است که در اشعار خود از حق اهل البیت (ع) دفاع نموده است. معاصر هارون الرشید و شاگرد عتابی است. او شاعری سیاسی است که معتقد به تقیه نیز هست به این جهت تشیع خود را پنهان داشته و نسبت به خلفا اظهار دوستی می نماید. اعتقاد حقیقی او از لابه لای اشعارش به خوبی آشکار است و به کارگیری صنعت توریه که گاهی نوعی تصریح نیز در آن است این مدعا را اثبات می کند، او از جهت توانایی در شعر از برگزیدگان شاعران عصر خویش است. شاعری متفنن و چیره دست در انواع شعر است. شعرش سهل و روان، لطیف و دقیق و پرفراز است. بدخواهان و کینه توزان نزد هارون اسرار او را فاش نموده و پرده از تشیع و محبت بسیارش به اهل بیت پیامبر (ص) برداشتند و خشم هارون را بروی برانگیختند. هارون ماموری را برای قتل وی گسیل می کند ولی قبل از رسیدن مامور شاعر دنیا را ترک نموده است. وفات وی را حدود سال 210 هجری قمری نوشته اند. متاسفانه از این شاعر اخبار و اشعار بسیاری به دست ما نرسیده است.
صفحات :
از صفحه 101 تا 112
مشخصات اثر
عدم ترتب قصاص مرد بر پرداخت فاضل دیه او توسط اولیای دم زن
نویسنده:
ابوالقاسم خدادی,فیروز محمودی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
قانون مجازات اسلامی به پیروی از نظر فقهای شیعه در قصاص نفس میان زن و مرد تفاوت قائل شده است. طبق این نظریه هرگاه مرد مسلمانی عمدا زن مسلمانی را بکشد، اجرای حکم قصاص منوط به پرداخت مازاد دیه از طرف ولی دم زن است. نوشتار حاضر با تحلیل مبانی آن در کتاب و سنت و نقد و بررسی آرای فقها به ارائه نظریه‌ای پرداخته که در خصوص ارتکاب قتل عمدی زن اجرای حکم قصاص نفس مرد بدون شرط تقدم فاضل دیه صورت پذیرفته و می‌توان پرداخت مازاد دیه را تحت عنوان تعهدی مالی بعد یا قبل اجرای حکم پرداخت نمود یا در صورت فقر تا رفع اعسار مهلت داده شود. در بخش دوم نیز با رویکردی حقوقی به تحلیل مادۀ 209 ق.م.ا و بررسی نقصهای نظریۀ تفاوت و تحلیل نظریۀ تساوی اجرای حکم قصاص نفس بین زن و مرد پرداخته خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 233 تا 263
مشخصات اثر
روش شناسى تفسیر میرزا لطفعلى مجتهد تبریزى
نویسنده:
حسن بشارتى راد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
چکیده :
میرزالطفعلى مجتهد تبریزى معروف به امام جمعه، از علماى برجسته تبریز در دوره قاجاریه است و آثار علمى و خدمات فرهنگى و اجتماعى فراوانى از خود به جا گذاشته است. مهم ترین اثر علمى او «تفسیر القرآن الکریم» است که به صورت نسخه خطى (تک نسخه با خط مؤلف) در کتابخانه مجلس شوراى اسلامى موجود مى باشد. این مقاله به روش تحلیلى توصیفى ابتدا گزارش کوتاهى از شرح حال علمى و اجتماعى مجتهد تبریزى ارائه کرده، سپس روش تفسیرى مفسر در زمینه هاى گوناگون را مورد توجه قرار داده و سعى شده است تا زوایایى از شیوه تفسیرى او با استناد به شواهدى از متن تفسیر، به صورت مستند تبیین گردد. استفاده بهینه امام جمعه تبریزى از انواع منابع تفسیر اعم از قرآن، روایات، منابع لغوى و ادبى موجب شده است که تفسیر ایشان در مجموعه تفاسیر جامع قرار بگیرد و بدین ترتیب، مى توان روش تفسیرى ایشان را روش تفسیر جامع دانست.
صفحات :
از صفحه 29 تا 39
مشخصات اثر
رابطه میان عقل و وحی در آراء کلامی شیخ مفید و سیّد مرتضی
نویسنده:
سمیه سالاروندیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏
چکیده :
از جمله دغدغه‌های اساسی متفکران مسلمان تبیین رابطه‌ی میان عقل و وحی بوده است. بر مبنای تقسیم بندی مهمی که اغلب متفکران بر آن اتفاق نظر دارند رابطه میان عقل و وحی به چند نحو قابل تصور است : یکی برتری وحیکه خود به دو دیدگاه افراطی و معتدل قابل تقسیم است، دوم برتری عقل و سوم هماهنگی میان عقل و وحی . شیخ‌ مفید وحی را نیازمند عقل و جدایی ناپذیر از آن می‌داند و از تقلید کورکورانه برای پذیرش احکام و آموزه‌های وحیانی منع می‌کند. برخلاف وحی‌گرایان افراطی که وحی نازل‌شده از سوی خداوند را جایگزین همه‌ی معارف و علوم می‌دانند، شیخ مفید همانند وحی‌گرایان معتدل، ‌عقل را در جهت فهم متون دینی به‌کار می گیرد. وی در مسایل اعتقادی و نظری، احکام عقل را معتبر می‌داند، اما در عین حال مسایل ریز اعتقادی و اغلب مسایل فقهی را محتاج وحی می‌داند.سیّدمرتضی به عنوان شاگرد برجسته وی، برای دستیابی به معرفت و شناخت خداوند و همچنین تاسیس علم کلام، عقل را منبعی ضروری و در عین حال کافی می‌داند. وی برخلاف عقل‌گرایان و معتزله‌ی بصره که آموزه‌های دینی را تنها از طریق عقل قابل اثبات می‌دانند، نسبت به جایگاه عقل دیدگاه معتدل‌تری اتخاذ نموده و بر ضرورت وحی نیز تاکید دارد . شیخ مفید با توجه به عصری که در آن می‌زیسته و بر مبنای تفکراتش، تلاش نموده با پایبندی به اصول و شیوه‌های منطقی، به اثبات عقاید شیعه و دفاع از آن بپردازد. از سوی دیگر سیّدمرتضی با دید وسیع‌تری به ادله و براهین عقلی نگریسته است. اگر چه وی تا حد زیادی تحت تاثیر حیات عقلی معتزله قرار گرفته است،اما نمی‌توان گرایش‌های شیعی‌اش را نادیده گرفت.
مشخصات اثر
معناشناسى و گستره افضليت امام در انديشه متكلمان
نویسنده:
محمدحسين فارياب
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
چکیده :
در انديشه شيعه و بسيارى از اهل‏ سنت، افضليت امام يكى از شرايط لازم براى امام است. اين مسئله درطول تاريخ اسلام، در كشاكش بحث‏ هاى شيعه و سنى بارها مورد چالش قرار گرفته است. آنچه اين نوشتار به دنبال آن مى‏ باشد، مرورى است بر معناى افضليت در انديشه متكلمان با روش اسنادى. از سوى ديگر، يكى از مسائل اصلى در بحث افضليت، گستره افضليت امام است كه به حقيقت بيانگر مسئله معناى افضليت است. پس در اين نوشتار معناى افضليت را از ديدگاه متكلمان بررسى مى‏ كنيم كه بيانگر ديدگاه آنها در بحث گستره افضليت نيز به‏ شمار مى‏ رود. بر اساس مهم‏ ترين يافته‏ هاى اين تحقيق، متكلمان اهل‏ سنت كمتر به اين بحث توجه داشته‏ اند و در سوى مقابل، متكلمان شيعى معانى متعددى براى افضليت ذكر كرده‏ اند.
صفحات :
از صفحه 63 تا 76
مشخصات اثر
نصب الهى امام معصوم در انديشه محدثان متقدم اماميه بخصوص شيخ صدوق
نویسنده:
احمد حسينى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
چکیده :
اين تحقيق در پى تبيين ديدگاه محدثان متقدم شيعى درباره الهى بودن مقام امامت و انتصاب الهى ائمه از اهل‏ بيت عليهم‏ السلام مى‏ باشد. هر چند گزينش الهى امام از عقايد مبنايى در مكتب تشيع است، برخى در انتقاد به ديدگاه تشيع در اين موضوع، آن را حاصل نگاه عقلى‏ اى دانسته‏ اند كه متكلمان مكتب بغداد به مسائل اعتقادى داشته‏ اند و معتقدند محدثان متقدم تا اوايل قرن پنجم، امامت را امرى زمينى تلقى مى‏ كردند و باور به نصب الهى امام را باورى غاليانه مى‏ شمردند. اين تحقيق با روش توصيفى ـ تحليلى، بر آن است كه انديشه اغلب محدثان متقدم همانند متكلمان و بزرگان مدرسه بغداد چنين بوده كه امامت را منصبى الهى و ائمه اطهار عليهم‏ السلام را افرادى منصوب از سوى خدا در مقام امامت (سياسى و دينى) مى‏ دانستند.
صفحات :
از صفحه 77 تا 86
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 269