جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 15
بازخوانی امامت در اندیشۀ نوبختیان و معتزلیان شیعه ‌شده با تأکید بر آرای ابن‌ قبه رازی
نویسنده:
محمد هادی فرقانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
امروزه تاریخ امامیه چنان با تاریخ کلام در هم آمیخته است که شناخت آن بدون آشنایی با اندیشه‌های متکلمان امامیه در مدارس مختلف کلامی، از مدینه، کوفه و قم تا بغداد، ری، حله، اصفهان، شیراز و... ، و بازخوانی آنها، بسی دشوار و گاه غیرممکن به نظر می‌رسد؛ مدرسه‌هایی که در محیط‌های جغرافیایی ناهمگون شکل گرفته‌اند و پراکندگی آنها در مسیر تاریخ، منشأ پیدایش تغییر و تطوراتی در روش و محتوای اندیشۀ متکلمان اسلامی در مباحث مختلف کلامی، به‌ویژه در مباحث امامت شده است. این نوشتار به بازخوانی و بررسی مسئلۀ «امامت» در اندیشۀ نخستین متکلمان امامی مدرسۀ بغداد قبل از ظهور مرحوم شیخ مفید و شاگردان برجستۀ او اختصاص یافته است و با تأکید بر آرا و کلمات متکلمان بزرگ خاندان نوبخت و نیز معتزلیان شیعه‌شده، به‌ویژه ابن‌قبه رازی، به مقایسۀ آنها با یکدیگر در اهم مسائل امامت، می‌پردازد. اگر‌چه این دو جریان تفاوت‌هایی در روش و رویکرد با یکدیگر داشته‌اند _ که در میان آنها از گرایش به سمت متکلمان نظریه‌پرداز کوفه و تأثیر‌پذیری از آنها تا توجه بیش‌از‌اندازه به عقل و هم‌نوایی در برخی مباحث امامت با رویکرد عقل‌گرایی معتزلیان به چشم می‌خورد_ اما اشتراکاتی نیز با یکدیگر داشته‌اند که مهم‌ترین آنها را می‌توان دور‌شدن تدریجی از روش و محتوای متکلمان مدرسۀ کوفه و نزدیک‌شدن به دستگاه کلامی معتزلی دانست.
صفحات :
از صفحه 77 تا 106
تطور المباني الفكرية للتشيع في القرون الثلاثة الاولى
نویسنده:
حسين المدرسي الطباطبائي؛ ترجمه: فخری مشکور؛ مراجعة وتحقیق: حسن محمد سلیمان
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
ت‍طور ال‍م‍ب‍ان‍ی‌ ال‍ف‍ک‍ری‍ه‌ ل‍ل‍ت‍ش‍ی‍ع‌ ف‍ی‌ ال‍ق‍رون‌ ال‍ث‍لاث‍ه‌ الاول‍ی‌
نویسنده:
ال‍م‍ول‍ف‌ ح‍س‍ی‍ن‌ ال‍م‍درس‍ی‌ ال‍طب‍اطب‍ائ‍ی‌؛ ت‍رج‍م‍ه‌ ف‍خ‍ری‌ م‍ش‍ک‍ور؛ م‍راج‍ع‍ه‌ و تحقیق: حسن م‍ح‍م‍د س‍ل‍ی‍م‍ان‌
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , ترجمه اثر , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
قم - ایران: ن‍ور وح‍ی‌,
غیبت صغری و نخستین بحران های امامیه
نویسنده:
محمد کاظم رحمتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
وفات امام حسن عسکری علیه السلام در هشتم ربیع­الاول سال 260ﻫ ، جامعة امامیه را با وضعیت دشواری که در تاریخ شیعه به غیبت صغری مشهور است، روبرو کرد. نوشتار حاضر به بررسی تاریخی این دوره، خاصه فعالیت­های دو سفیر نخست و برخی از دشواری­های مهم امامیه، با تکیه بر اسناد باقی مانده از این دوران پرداخته است. در ادامه، آراء کلامی دو متکلم برجستة این دوره؛ یعنی ابن قبه و ابوسهل نوبختی، مورد بحث قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 35 تا 82
ابن قبه رازی در میانه اعتزال و امامیه
نویسنده:
عباس میرزایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ابن قبه رازی از متکلمان امامیه در اوایل سده چهارم هجری است که جزء جریان معتزلیان شیعه شده به شمار می‌رود. میراث علمی و آراء برجای مانده از وی همگی در بحث امامت است که نشانه‌های زیادی از گرایش وی به اعتزال می‌توان در آن‌ها یافت. از این رو این پرسش مطرح می‌شود که آیا ابن قبه در گرایش به کلام امامیه تمام منظومه فکری امامیه را پذیرفته یا این‌که تنها در بحث امامت، شیعه شده است؟ این مقاله با بررسی مقایسه‌ای میان نظرات ابن قبه و معتزلیان از نظر روشی و محتوایی تلاش می‌کند، با هدف روشن‌شدن فضای تاریخ کلام امامیه در بحث تأثیرپذیری از معتزله، بر پایه شواهد موجود نشان دهد که ابن قبه گویا تنها در بحث امامت، آن هم صرفاً امامت خاصه و نه عامه، نظریه امامیه را پذیرفته و در دیگر انگاره‌های اعتقادی هم‌چنان بر بنیادهای معرفتی اهل اعتزال است.
صفحات :
از صفحه 131 تا 148
ابن‌ قبه رازی و امامت حداقلی؛ تأملی در دیدگاه مدرسی طباطبایی درباره ابن‌ قبه
نویسنده:
عباس میرزایی، فاروق طولی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ابن‌قبه یکی از تأثیرگذارترین معتزلیان در اوایل سده چهارم هجری است که شیعه شد و منظومه معرفتی خاصی در بحث امامت مطرح کرد. این اندیشه‌ها، که می‌توان آنها را در مدرسه بغداد رصد کرد، در برخی جهات، با قرائت مرسوم و مشهور از بحث امامت ـ به‌ویژه در صفات ائمه ـ متفاوت بود و برخلاف جریان حدیثی امامیه، نوعی نگاه حداقلی به ویژگی‌هایی امام داشت. حال با توجه به دیدگاه‌های خاص ابن قبه،به نظر نمی‌توان ابن قبه را آن‌گونه که آقای مدرسی طباطبایی مدعی است، جزء گروه «نافی صفات فوق بشری» قرار داد؛ بلکه با بررسی آرا و اندیشه‌های او در مباحث امامت، با هدف روشن شدن تاریخ کلام امامیه، آشکار می‌شود که ابن‌قبه را باید جزء گروه‌هایی دانست که امامت را حداقلی تبیین کرده‌اند. از این‌رو باید اندیشه وی را امتداد جریان هشام بن حکم قلمداد کرد؛ نگاهی که ویژگی‌های امامان را در حوزه نیاز به تبیین و تفسیر دین تلقی می‌کند.
تاملی در "مکتب در فرایند تکامل"
نویسنده:
محمدصفر جبرئیلی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
چکیده :
توجه به سیر تاریخی اندیشه‌های فکری ـ عقیدتی، بسیار ضرورت دارد. در این میان، کم توجهی یا بی‌توجهی به سیر تاریخی اندیشه‌های شیعی و نیز در دسترس نبودن برخی از مهم‌ترین آثار کلامی متکلمان مذهب تشیع در سده‌‌های دوم، اوایل قرن چهارم ـ از هشام بن حکم (179ق) تا ابوسهل نوبختی (311 ق) و ابن قبه رازی (پس از 319ق)، داوری در این باره را مشکل ساخته است. همچنین این عامل، سبب کج فهمی‌ها و برداشت‌ها و حتی انتساب‌های نادرست برخی آرا به شخصیت‌ها یا مکتب‌های فکری شده است. هر چند عنایت امامان شیعه (ع) در ارائه نظریه و سپس تلاش محدثان و متکلمان ارجمند به ویژه در قرن سوم و چهارم در حراست، ضبط و گردآوری آن میراث گران‌سنگ، مبانی فکری ـ نظری تشیع به ویژه در بحث «امامت» را به نسل‌های بعدی رسانده است. با بررسی سندی، تحلیل محتوایی، تبیین شرایط و موقعیت تاریخی و جغرافیایی، می‌توان در اثبات عقاید حق شیعیان امامی و نیز نقد و رد باورهای انحرافی آن به داوری نشست.
صفحات :
از صفحه 153 تا 182
کتاب: مکتب در فرایند تکامل
نویسنده:
سید حسین مدرسی طباطبایی؛ ترجمه هاشم ایزدپناه
نوع منبع :
ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: کویر,
اندیشه فقهی ابن ابی عقیل و مکتب متکلمان متقدم امامیه
نویسنده:
احمد پاکتچی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
ابن ابی عقیل به عنوان فقیهی تأثیرگذار در میان امامیه، آثاری را بر جای نهاد که پس از گذشت چند سده، به عنوان نوشته هایی «قدیم»، فقط قابل قرائت بود. در حالی که اطلاعات روشنی درباره بافت موضعگیری ها و نیز گفتمان عصر تالیف در دست نبوده است. از همین روست که کاستی روشنی در فهم دقیق اندیشه فقهی وی دیده می شود و این نکته نه تنها در سده های اخیر که درباره حلیان سده های میانه اسلامی نیز صادق است. در این پژوهش کوشش شده است تا با استفاده از تعلق مکتبی ابن ابی عقیل به مکتب متکلمان امامی نیمه نخست سده 4 ق، زمینه ای برای تحلیل موضعگیری بازمانده و بازسازی اندیشه های اساسی ابن ابی عقیل فراهم شود. فقه مکتب متکلمان و از جمله فقه ابن ابی عقیل با فقه متقدم معتزله در مبانی اندیشه قرابتی بسیار دارد. گسترش کاربرد ظواهر کتاب و باور به عدم حجیت خبر واحد، مشخصه برخورد او با ادله نقلی است. او با قیاس، سخت مخالفت دارد و وجه بارز عقلگرایی در فقه او و همفکرانش، محدود کردن دامنه نص، افزودن دامنه «اصول عقلی» و در نتیجه کاستن از دامنه موضوعاتی است که شریعت نسبت به آن حکم کرده است.
صفحات :
از صفحه 33 تا 53
ملاحظاتی بر خوانش مدرسی طباطبایی از ابن قبه
نویسنده:
عباس میرزایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ابن قبه رازی از متکلمان برجسته و بلندآوازه امامیه در نیمۀ دوم سدۀ سوم هجری است که در حوزۀ مسائل مربوط به امامت دیدگاه‌های درخور توجهی داشته است و از همین‌روی، از جایگاه ویژه‌ای در میان متکلمان امامیه برخوردار است. سید حسین مدرسی طباطبایی- شیعه‌پژوه معاصر- درکتاب مکتب در فرآیند تکامل با ارجاعات فراوان به آثار ابن قبه و بررسی رساله‌های به جا مانده از او در صدد تحلیل تحولات تاریخی اندیشۀ امامیه در بستر تحولات سیاسی- اجتماعی برآمده است. در این مقاله به ادعاهای مدرسی طباطبایی و برداشت‌ها و خوانش او از آثار و اندیشه‌های ابن قبه پرداخته می‌شود.
صفحات :
از صفحه 122 تا 140
  • تعداد رکورد ها : 15