مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب «نظام حقوق زن در اسلام» تالیف استاد شهید مرتضی مطهری، مجموعه مقالاتی است که به تناوب در مجله زن روز در سال‌ های 45-46 با عنوان «زن در حقوق اسلامی» منتشر شده است. این مجموعه مقالات، نخستین بار در سال 1353 شمسی در قالب کتابی مستقل با مقدمه و پیشگفتار استاد مطهری منتشر شده است. عناوین اصلی این کتاب به یازده بخش، شامل موارد زیر تقسیم می شود: بخش اول خواستگاری و نامزدی؛ بخش دوم ازدواج موقت؛ بخش سوم زن و استقلال اجتماعی؛ بخش چهارم اسلام و تجدد زندگی؛ بخش پنجم مقام انسانی زن از نظر قرآن؛ بخش ششم مبانی طبیعی حقوق خانوادگی؛ بخش هفتم تفاوت های زن و مرد؛ بخش هشتم مهر و نفقه؛ بخش نهم مسأله ارث؛ بخش دهم حق طلاق؛ بخش یازدهم تعدد زوجات

فرهنگنامه ای منسجم و روشمند و تطبیقی از واژگان، ترکیبات و اصطلاحات فلسفه و کلام اسلامی است. مجموع لغات و مفاهیم این فرهنگنامه از متون کهن و منابع جامع فلسفه مشایی، اشراقی و حکمت متعالیه مخصوصا منابع فارسی گزینش شده است. اصطلاحات کلامی نیز مستند به آثار کهن و منابع تخصصی و عمومی است. فهرست این مآخذ و مراجع در پایان کتاب آمده است. در مقدمهای که سیدحسین نصر نگاشته درخصوص سیر فارسی‏ نگاری متون و مفاهیم تخصصی فلسفه بحث شده است. در ادامه ویراستار کتاب روش انتخاب واژه و مراحل انجام کار، شناسایی منابع، واژه گزینی و سبک ویرایش و معادل‏یابی اصطلاحات را توضیح داده است. متن فرهنگنامه به ترتیب حروف الفبا ابتدا به زبان فارسی و معادل های انگلیسی تنظیم شده سپس ترتیب الفبایی اصطلاحات انگلیسی و معادل ها و مترادفات فارسی هر واژه آمده است.

کتاب «احیای تفکر اسلامی» تالیف مرتضی مطهری، مشتمل بر متن پنج سخنرانی تحت همین عنوان است که در سال 1349 هجری شمسی در حسینیه ارشاد ایراد شده است. سخنرانی اول در تاریخ 1349/2/7 به مناسبت یادبود مصلح بزرگ اسلامی اقبال لاهوری درباره «اقبال و احیای فکر دینی» برگزار شده و سخنرانی های بعدی هر یک به فاصله یک هفته از سخنرانی قبلی انجام شده است که عنوان آن ها به ترتیب از این قرار است: تفکر دیروز و امروز مسلمین درباره میزان تاثیر عمل در سعادت انسان، تفکر زنده و تفکر مرده، تفکر اسلامی درباره ترک دنیا، فلسفه زهد در تفکر اسلامی.

کتاب «آشنایى با تفاسیر» تألیف رضا استادى، اثری به زبان فارسى در معرفى تفاسیر کامل شیعه و اهل سنت به ضمیمه مساله عدم تحریف قرآن و چند بحث قرآنى دیگر است. مؤلف با بررسى روایات فصل الخطاب حاجى نورى ثابت می کنند که قول به تحریف از آنها استنتاج نمى شود. سپس به کلام 21 تن از علما مانند: شیخ جواد بلاغى، سید ابوالقاسم خویى و ابوالحسن شعرانى در ردّ فصل الخطاب اشاره، و تالیف 63 نفر از علماء بزرگ شیعه که تصریح به عدم تحریف قرآن کرده را ذکر و بعد از اشاره به مصادر حاجى نورى، به بحث پیرامون اعتبار آنها می پردازد و در نتایج دهگانه مى فرمایند: با صرف وجود این روایات در کتب حدیثى شیعه، نمى توان شیعه را متهم به قول تحریف قرآن نمود و سپس به معرفى 28 تفسیر شیعه مى پردازند. در تاریخ تفسیر قرآن، بعد از مطرح کردن پرسش هایى که براى خوانندگان قرآن پیش مى آید در علت این پرسش ها می نویسد: طبیعتا این پرسش ها موجب شده که از همان زمان نزول قرآن سئوالاتى از رسول خدا (ص) بشود و پاسخ آنها را دریافت کنند، همین پاسخ ها و احیانا توضیحات بدون پرسش، تفسیر قرآن شده است. ایشان مفاد آیه 19 قیامت و 44 سوره نحل را نیاز آیات به تفسیر دانسته، سپس عمده‌ مصادرى را که با مراجعه به آنها مى توان، با مفسران صده اول و دوم و سوم و کتاب هاى آنان آشنا شد را بیان کرده اند. در بحث قرآنى پس از بررسى اقوال در معاد به تحلیل مفاد چهل آیه قرآن که دلالت بر معاد جسمانى دارند پرداخته و معتقدند از آیات قرآن استفاده مى شود کسانى که معاد را نمى پذیرند براى انکار دلیلى ندارند بلکه فقط مى توانند بگویند در ثبوت آن شک داشته و علم نداریم. در بررسى سوره تکاثر، خوانندگان را متوجه این مطلب می کند که آنچه در اسلام محکوم است بازماندن از یاد خدا به واسطه کثرت ثروت و اولاد است نه مطلق کثرت و معتقد در فقره «ثم لتسئلنّ یومئذ عن النعیم» تفسیر نعیم به مال دنیا و سخنى از اهل بیت به میان نیاوردن از کمال بى سلیقگى است.