مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
 
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
تنها فراداده‌های دارای منابع دیجیتالی را بازیابی کن
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 30
مقایسه جایگاه مصلحت در فقه امامیه و اهل سنت
نویسنده:
مهدی رهبر
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
درقدیمی‌ترین متون فقهی و در میان فقهاء متقدم ومتاخر، همواره بحث مصلحت درحوزه تفقه و فقاهت مطرح بوده و هست. تاثیر مصلحت در استنباط و امتثال احکام شرعی و نقش محوری آن بعنوان پشتوانه احکام شرعی ازجمله مسائلی هستندکه بین فقهاء اسلام مورد عنایت و محل بحث و نزاع بوده و این خود بیانگر اهمیت جایگاه مصلحت در فقه اسلامی می‌باشد. ارزشمندی و اعتبار مصلحت در فقه امامیه با آنچه در فقه عامه در این زمینه وجود دارد متفاوت است. آنچه در این مقاله بدان می‌پردازیم مقایسه بین آراء فقهاء امامیه و اهل سنت و بیان وجوه اشتراک و افتراق نظرات آنان در مورد جایگاه و مقدار ارزشمندی مصلحت در فقه اسلامی می‌باشد.
صفحات :
از صفحه 107 تا 157
سیر تحول مفهوم مشروعیت در فقه سیاسی شیعه (از دوران صفویه تا انقلاب اسلامی ایران)
نویسنده:
مهدی ساداتی نژاد
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
امروزه میان عالمان و اندیشمندان علوم سیاسی موضوع مشروعیت بعنوان یکی از اساسی ترین مفاهیم سیاسی شناخته می شود. این مفهوم در گذر زمان به اشکال مختلف توسط فیلسوفان سیاسی مورد بحث و بررسی بوده است. موضوع مشروعیت حکومت در اسلام نیز از دیر باز در کانون توجه اندیشمندان مسلمان بوده و همواره مورد نظریه پردازی قرار گرفته است. آنچه این مقاله در صدد بیان آن است سیر تحول مفهوم مشروعیت نزد فقهای شیعه از سال های رفع سایه نظام خلافت بر ایران و بطور مشخص از دوران حکومت صفویه و رسمیت یافتن آیین تشیع در ایران است. بر اساس نتایج این تحقیق مفهوم مشروعیت در این دوره از تاریخ ایران، سه مرحله را پشت سر گذارده است. مرحله اول پذیرش مشروعیت سلطان عادل توسط اکثریت فقهای شیعه است و این مبنا تا دوره نهضت مشروطه ادامه یافته است. در نهضت مشروطه مرحله دوم نظریه پردازی با طرح مشروعیت نظام مشروطه بر حوزه اندیشه سایه می اندازد و مرحله سوم تحول مفهوم مشروعیت با عملی شدن مبارزات امام خمینی در دوران انقلاب اسلامی با عنوان حاکمیت ولی فقیه جامع الشرایط تجلی می یابد گرچه مفهوم ولایت فقیه از دیر زمان در کتب فقهی شیعه وجود داشته است ولی هیچگاه امکان ظهور در عرصه سیاسی اجتماعی نیافته بود و انقلاب اسلامی بود که آن را از یک نظریه مهجور به عمل و ثمر رسانید. در این مقاله این روند سه مرحله ای مورد واکاوی و بازشناسی قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 81 تا 110
بررسی روایی علل فقدان نام ائمه اطهار (ع) در قرآن کریم
نویسنده:
پرویز رستگار ,علیرضا پوربرات
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
خلافت و جانشینی پیامبر اکرم (ص) و در اختیار گرفتن آن توسط خلفای پیش از امام علی (ع)، موضوعی چالش برانگیز بین شیعه و اهل سنت است که از دیر باز در بسیاری از محافل به صورت مجادلات کلامی و استمداد نابخردانه از ابزاری چون روایات برای غلبه بر حریف بازتاب یافته است. در این بین، ذهن بسیاری از افراد خواسته یا ناخواسته به این سمت می رود که چرا نام حضرت علی (ع) و تصریح به ولایت ایشان با توجه به نقش تکمیل کننده آن برای اسلام و مسلمانی که پیام آیه تبلیغ نیز هست، در قرآن یاد نشده است. بر این اساس شاید برخی از افراط گرایان درصدد برآیند تا با استفاده از روایاتی نایاب، تصور وجود نام ائمه در قرآن را به شکل حقیقتی قابل باور جلوه دهند.در این پژوهش با بررسی چند روایت در این زمینه، به وجود غالیان و افراد مجهول در سند روایات پی می بریم و با توجه به معنای اصلی هم خانواده واژه هایی چون اقرا، تنزیل و نگاهی به ساختار مصاحف به معنایی جز معنای اصطلاحی آن دست می یابیم. پس از آن، قرائن و نشانه ها و حکمت های چندی در نبود نام ائمه (ع) در قرآن را بازگو و در نتیجه تلاش بیهوده قائلان به وجود نام ائمه (ع) در قرآن را روشن خواهیم ساخت.
صفحات :
از صفحه 5 تا 43
استاد دکتر گرجی و دو کتاب «آیات الاحکام» و «تصحیح الذریعه الی اصول الشریعه»
نویسنده:
عباس همامی، حامد علی اکبرزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
استاد مرحوم آیه اله دکتر ابوالقاسم گرجی از مفاخر علمی معاصر کشور و از جایگاهی رفیع در جامعه علمی دانشگاهی و حوزوی برخوردار بود. وی در عرصه حوزوی به واسطه پشتوانه قوی علمی که در نجف اشرف و از محضر اساتیدی چون مرحوم آیت اله خویی کسب کرد، مجتهدی مسلم و صاحب نظر به شمار می آمد و در عرصه دانشگاهی نیز استادی کم نظیر در حوزه الهیات و فقه و حقوق و ادبیات محسوب می گشت. معرفی آثار این استاد دانشمند بی تردید خدمتی به جامعه علمی کشور است، از همین رو در این مقاله دو اثر «آیات الاحکام» و «الذریعه الی اصول الشریعه» که این دومی توسط استاد تصحیح و تعلیقه نویسی شده، معرفی و روش کار آنها تبیین گردیده است.
صفحات :
از صفحه 7 تا 22
بررسی تطبیقی اصول روش شناختی کلام اجتماعی و جامعه شناسی دین با تأکید بر کارکردگرایی
نویسنده:
روح الله شاکری زواردهی، مرضیه عبدلی مسینان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشکده الهیات و معارف اسلامی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کلام اجتماعی از حوزه های مطالعاتی اندیشه اجتماعی اسلام و شاخه ای از الهیات اجتماعی اسلامی است که به تبیین و دفاع از آموزه های ایمانی و دیدگاه های دینی درباب مسائل اجتماعی می پردازد. مهم ترین اصول روش شناختیِ کلام اجتماعی عبارتند از: سنجش اعتبار تاریخی، واقع گرایی و معناداری، اعتبار هرمنوتیکی، روشمندی اجتهاد و استنباط معارف. در مقابل، اصول روش شناختی جامعه شناسی دین در فهم موضوع و دستیابی به غایت در تقسیم پارادیمی به سه دسته اثباتی، تفسیری و انتقادی قابل تفکیک است. تبیین کارکردی، نمونه ای از سنخ تبیین های روش اثباتی است که مبتنی بر دو اصل: اصالت کل و اصالت سودمندی با ویژگی هایی چون تأکید بر سودمندی اشیا، نفی معیارهای ماوراءطبیعی و نسبی گرایی می باشد. در مقابل، منطق کارکردی کلام اجتماعی، یک منطق کارکردی جدید با محوریت آموزه های دینی و فاقد ویژگی های توجیه کارکردی جامعه شناسی دین و پیامدهای عرفی کننده آن است. عدم توجه استقلالی به کارکردهای دنیوی دین و تقدم حقانیت بر کارکرد ازجمله مهم ترین اسباب تمایز منطق کارکردی متکلمان از توجیه کارکردی جامعه شناسان دین هستند.
صفحات :
از صفحه 27 تا 47
مطالعه تطبیقی ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی(ره) و آیت الله خویی(ره)
نویسنده:
امیرحسین میرقیصری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
آیت الله خویی با اهتمام ورزیدن به حفظ نظام اجتماعی،مدیریت اجتماعی،طرح مسئله ولایت فقیه،ولو با نگاهی متفاوت، مسئله قضا و حدود و بسیاری موضوعات سیاسی دیگر توانسته است اندیشه سیاسی خود را پرورش دهد.اما این اندیشه با توجه به واقیت های تاریخ معاصر و شرایط سیاسی موجود،مجال رشد لازم را نیافته است.ایشان برخلاف برخی از فقها،ولایت را نه یک منصب بلکه یک حکم تکلیفی و وظیفه عملی می داند و با ورود احتیاط آمیز به بررسی مسئله ولایت فقیه و وارد نمودن نقدهای متعدد برای اثبات روایی آن،خروجی مناسب را در پرتو ادله عقلی فراروی فقه پژوهان در بسط جایگاه رهبری فقیه قرار می دهد.در واقع روش معرفت شناختی آیت الله خویی در مسئله پژوهی ولایت فقیه او را به نتایجی کاملا متفاوت از برخی فقهای معروف معاصر وی رسانده است.در نظریه سیاسی امام خمینی(ره) سرپرستی و ولایت جامعه اسلامی در عصر غیبت بر عهده فقهای جامع الشرایط است.از دیدگاه ایشان مشروعیت ولایت فقیه بر مبنای نصب الهی است.بر مبنای نظریه سیاسی ایشان حدود و اختیارات ولایت فقیه فراتر از احکام فرعیه الهی است و تمام اختیاراتی که برای پیامبر (ص) و ائمه (ع) در امور حکومتی مطرح بود،فقیه نیز دارا می باشد.به عبارت دیگر ولایت فقیه مطلقه است.وجوه افتراق نظریات سیاسی این دو فقیه عبارت است از 1-آیت الله خویی تمام دلایل روایی و نقلی را به نقد کشیده و آنها را با مسئله ولایت مرتبط ندانسته است،در حالی که از نظر امام خمینی عقل و نقل با هم متحدند.2-آیت الله خویی از حیث ماهیت تصدی فقیه،میان ولایت و جواز تصرف قائل به تفکیک است و معتقد است ماهیت تصرف و تصدی فقیه بر امور از نوع ولایت نیست بلکه از نوع جواز تصرف است.در صورتی که امام معتقد است فقیه جامع الشرایط در تمامی شئون مربوط به حکومت،دارای ولایت است و همه اختیاراتی که پیامبر و ائمه در زعامت جامعه داشتند،فقیه جامع الشرایط نیز داراست. وجوه اشتراکی نظرات سیاسی این دو فقیه عبارت است از:آیت الله خویی وامام براصل ضرورت تشکیل حکومت اسلامی در عصر غیبت و رهبری فقیه جامع الشرایط اتفاق نظر دارند . آیت الله خویی به این صورت تعبیر کرده اند که قدر متیقن از میان افرادی که می توانند تصدی حکومت را بعهده گیرند ، فقیه جامع الشرایط است .
قلمرو دین و ضوابط علوم دینی
نویسنده:
سعید ضیائی فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این نوشتار درباره یکی از زاوایای مسئله قلمرو و دین بحث می‌کند و آن، دین یا غیر دینی بودن ضوابط فهم دین و علوم دین است. اجمالاً دو دیدگاه در این زمینه وجود دارد؛ دیدگاهی که ضوابط فهم دین را هم در قلمرو دین می‌داند و دیدگاهی که ضوابط فهم دین را علی الاصول در قلمرو دین نمی‌داند. در این نوشتار این دو دیدگاه به همراه ادله شان بررسی شده است و در پایان نمونه‌ای از تاثیر گذاری این دو دیدگاه بر مباحث دین شناختی مطرح گردیده است.
صفحات :
از صفحه 79 تا 94
«البیان» جلوه‌ای از اجتهاد روشمند در تفسیر قرآن
نویسنده:
محمد خامه گر
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
چکیده :
البیان فی تفسیرالقرآن، اثر فقیه شیعی معاصر، آیت الله سید ابوالقاسم خویی (متوفی 1371 ش ) است. این کتاب از دو بخش تشکیل شده است : مقدمه ای در علوم قرآن و تفسیر سوره حمد . با وجود توجه گسترده به بخش علوم قرآنی این اثر، متأسفانه بخش تفسیری آن چندان مورد توجه و ژرف کاوی های پژوهشی واقع نشده است . این در حالی است که به نظر می رسد در این بخش، مباحث ارزشمندی از جهت محتوا و روش شناسی تفسیر قرآن ارائه شده است؛ از این رو جا دارد با مراجعه و کنکاش پی در پی در زوایای این اثر، ویژگی ها و اسلوب تفسیری آن تبیین گردد. در این نوشتار، تلاش می شود با بررسی تفسیر سوره حمد از زوایای مختلف به ترسیم اصول و ویژگی های روش تفسیری آیت الله خویی که روشی اجتهادی و قرآن به قرآن است، بپردازیم .
صفحات :
از صفحه 74 تا 101
 اثری رجالی از میراث شیعیان حلب
نویسنده:
مصطفی مطهری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
انسان در عالم ذرّ: آراء و اقوال دانشمندان قرن 14
نویسنده:
محمد بیابانی اسکویی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
معرفت خدا در عالم ذرّ و اقرار بر معرفت، در آیات و روایات مطرح شده و اندیشمندان بزرگ در این مورد سخن گفته اند. در این نوشتار، نظریه های پنج تن از دانشمندان قرن 14 با دیدگاههای مختلف، نقل و نقد و بررسی شده است:سیّد حبیب الله خویی، میرزا مهدی اصفهانی، سیّد عبدالحسین شرف الدین، شیخ مجتبی قزوینی، علاّ مه عبدالحسین امینی.
  • تعداد رکورد ها : 30