مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
حکمت عملی حکمت نظری درختواره جامع معرفت بشری
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1574
معادلة قرآن و حکمت در حکمت صدرایی
نویسنده:
ناصر محمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه پیام نور,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این مقاله، به تفاوت­ های حکمت و فلسفه پرداخته است. حکمت فراتر از فلسفه است. حکمت، فلسفه متجلّی در جان و روح و فعل و عمل آدمی است و حاصل نوعی مکاشفه و شهود، و فراتر از مباحث نظری و بحثی صرف است. حکمت، دانشی موهبتی و حاصل فیض الهی است؛ اما فلسفه، برای هر صاحب عقلی، پس از کسب مقدمات و اندکی ممارست در مسائل عقلی حاصل می ­شود. لذا تحصیل حکمت برای هر کس میسّر نیست و مقدّمات و شرایطی دارد که برخی علمی و نظری و برخی عملی و اخلاقی­ اند. آن­ها در واقع، اخلاق حکمت جویی­ اند و حکیم فردی است متخلّق که خود تبلور حکمت عملی است.صدرا، با توجّه به عنایت «قرآن» و احادیث به واژه حکمت، آن را بر واژه فلسفه ترجیح می­ دهد؛ اما حکمت مورد نظر او متعالی است، یعنی حکمتی است دینی و قرآنی و برگرفته از «قرآن» و احادیث. حکمت صدرایی در انطباق با قرآن است و تمامی آثار صدرا، عرصه این انطباق است. بدین لحاظ و به سبب اهتمام فراوان او به «قرآن» و تأویل، حکمت حاصله متعالی است و از دیگر فلسفه ­ها برتر است.
صفحات :
از صفحه 77 تا 90
فناناپذیری نفس از دیدگاه ابن میمون
نویسنده:
رضا گندمی نصرآبادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
ابن ­میمون میان رستاخیز و جهان آینده تفاوت قائل شده است. او رستاخیز مردگان را مربوط به عصر مسیحایی و فناناپذیری نفس را مربوط به جهان آینده می­ داند. ابن­ میمون فناناپذیری نفس را با رشد و بالندگی عقلانی نفس در این دنیا گره زده و معتقد است جاودانگی نفس تنها از آنِ کسانی است که در این دنیا از موهبت عقل بهره برده باشند. بر این اساس، او دیدگاهی متفاوت درباره بسیاری از باورهای فرجام ­شناسانه به ­دست داده است. از باب نمونه، او معتقد است بهشت و جهنم و به­ طورکلی ثواب و عقاب متناسب با فهم عامه مردم در قالب تعابیری توصیف شده ­اند که لذت­های دنیایی را تداعی می­ کنند؛ در حالی­که بهشت و جهنم اکنون و اینجاست. پرسش مهمی که در این مقاله به­ دنبال یافتن پاسخ آن هستیم این است که آیا منبع الهام او در این نظریه کتاب مقدس و سنت یهودی بوده، یا اینکه او تحت­ تأثیر تعالیم فلسفه یونانی، به­ ویژه فلسفه ارسطو و نیز ارسطوییان مسلمان نظیر ابونصر فارابی، ابن ­باجه و ابن­ رشد به این دیدگاه رسیده است؟
صفحات :
از صفحه 157 تا 175
پیوستگی نبوت و سیاست در فلسفه سیاسی ابن سینا
نویسنده:
مسعود اخوان کاظمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از دیرباز اندیشمندان و متفکران مسلمان تحت ­تأثیر شرایط و گرایش­ های مختلف، تفاسیر متفاوت و متنوعی را در تبیین و تشریح پیوند میان دین و سیاست عرضه نموده ­اند؛ از جمله این متفکران و فلاسفه مسلمان می ­توان به ابن­ سینا اشاره نمود. بوعلی ضمن حضور در عرصه ­های سیاست عملی، تلاش نمود با استفاده از منابع و آموزه ­های دینی و بر مبنای فلسفه سینایی خود، پیوند میان نبوت و سیاست و ضرورت آن را تبیین نماید. مدعای این مقاله آن است که ابن ­سینا فیلسوفی است که در منظومه فلسفی خود، به مناسبت بحث از پیامبر و مقام والای وی در راهبری و هدایت انسان­ها به­ سوی سعادت، و در راستای سخن از انسان و ضرورت مدیریت زندگی مدنی وی، فلسفه سیاسی خویش را بر پایه اثبات ارتباطی وثیق بین نبوت و سیاست ارائه نموده است. وی با اعتقاد به نقش محوری نبی در مرکزیت شریعت و راهبری انسان­ها به ­سوی خیر اعلا و سعادت نهایی، نبوت را عنایتی الهی برای سامان بخشیدن به جامعه انسانی از طریق رهبری و هدایت انسان کاملی معرفی می­ کند که حلقه اتصال عالم انسانی با ماوراء الطبیعه است. وی با اعتقاد به ضرورت استمرار و محوریت شریعت در اداره امور مجتمع انسانی، معتقد است که با ارتحال پیامبر و ختم نبوت، شریعت مرجعیت خود را در مدیریت اجتماعی از دست نمی­ دهد. از این­ رو با طرح بحث خلیفه و امام به­ عنوان جانشین نبی در رهبری و زعامت دینی و سیاسی جامعه، همچنان بر محوریت و مرکزیت دین و رهبران الهی در امر هدایت انسان­ها و جوامع بشری تأکید می ­کند.
صفحات :
از صفحه 163 تا 181
خاستگاه و پیشینه حکمت اشراق
نویسنده:
محمد بهشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این مقاله خاستگاه و پیشینه نگرش اشراقی شیخ شهاب‌الدین سهروردی را بررسی کرده، اصل و تبار و سابقهٔ کهن آن را ترسیم می‌کند؛ حکمتی که بُن‌مایه آن کشف و شهود عرفانی و تفکر عقلانی و منطقی است و کلید فهم درست آن خودشناسی و معرفت النفس است؛ معرفت النفسی که تنها از طریق ریاضت و تصفیه باطن قابل دست‌یابی است. در این پژوهش ثابت خواهد شد که خاستگاه و پیشینه مکتب فلسفی اشراق متعدد و متنوع است؛ قرآن کریم، سنت نبوی، فلسفه ایران باستان، فلسفه یونان، فلسفه مشاء، عرفان و تصوف و ...؛ فلسفه اشراق از همه این مبادی و منابع بهره برده و با نظام‌سازی و مهندسی ویژه آنها را در خود جمع و هضم کرده، علاوه بر اینکه الهامات و مشهودات و مکاشفات باطنی سهروردی نیز، چنان‌که خود وی تصریح کرده، از منابع اصلی است.
صفحات :
از صفحه 121 تا 138
فیلسوفان یهودی و یک مساله بزرگ
نویسنده:
غلامحسین ابراهیمی دینانی
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
تهران: هرمس,
فهرست گزیده موضوعات :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
جمع میان دو موضوع فلسفه و دین، دو موضوع فکری بزرگ شمرده می شود. مولف کتاب حاضر، به بررسی این موضوع از دیدگاه اندیشمندان برجسته یهودی از قبیل موسی بن میمون، ابوالبرکات بغدادی، ابن جبیرول و چند تن دیگر می پردازد. برخی از فصل های کتاب صحبت از نسبت میان عرفان و دین و بررسی قبّاله یهودی، کابالا در دو بخش نظری و عملی و دیگر موضوعات میکند.
دفتر عقل و آیت عشق
نویسنده:
غلامحسین ابراهیمی دینانی
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
تهران: طرح نو,
فهرست گزیده موضوعات :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این اثر درباره تقابل عقل و عشق در تاریخ فلسفه جهان و اسلام بحث می کند. همچنین جواب مفصلی بر جنگ تاریخی عرفا و فلاسفه است. مولف در اثر مذکور، به بیان جایگاه عقل در حکمت و فلسفه پرداخته و از عقل دربرابر عقاید اشاعره دفاع میکند و به نقد اندیشه های فلاسفه و عرفای شرق و غرب در این مورد می پردازد. در نهایت آرای خود را ارائه می کند و عشق را فرایند درک ژرف عقلی و خواست براثر شناخت عمیق می داند و تعارضی بین این دو ندانسته و هیچ کدام آن یکی را نفی نکرده، بلکه عشق حقیقی را از مسیر عقل میسر می داند.
فلسفه و ساحت سخن
نویسنده:
غلامحسین ابراهیمی دینانی
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
تهران: هرمس,
فهرست گزیده موضوعات :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بررسی پیوند زبان از دغدغه های اندیشمندان کهن و امروزی است. اولین بار افلاطون به این موضوع پرداخته است. مولف در این کتاب سعی کرده است بر پایه تحلیل افکار فیلسوفانی مثل فارابی، ابن سینا، ابن رشد و ... از یک سو، از سویی دیگر دانشمندان علم نحو نظیر سیبویه، ابن جنّی و ... و همچنین دانشمندان علم اصول فقه نظیر آخوند خراسانی، میرزا علی ایروانی نجفی و محمدرضا مظفر، اهمیت این مساله تبیین کند.
نیایش فیلسوف
نویسنده:
غلامحسین ابراهیمی دینانی
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب)
وضعیت نشر :
تهران: نشر علم,
فهرست گزیده موضوعات :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کتاب حاضر حاوی ۲۷ مقاله فلسفی و کلامی دکتر دینانی است که در زمان‏های مختلف و مناسبت‏های گوناگون نگاشته شده است. بخش هایی از عناوین بیست و هفت گانه این مجموعه شامل: انسان کامل، شبه آکل و ماکول، متناهی و غیر متناهی و ... میباشد.
نصیر الدین طوسی، فیلسوف گفتگو
نویسنده:
غلامحسین ابراهیمی دینانی
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب) , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
تهران: هرمس,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این اثر، به بررسی افکار فیلسوف برجسته، خواجه نصیرالدین طوسی می پردازد. دکتر دینانی در کتاب حاضر، نصیرالدین طوسی را در مقام اندیشمندی میداند که راه گفتگو (خصیصه اصلی فلسفه) را مبنای زندگی اش قرار داده است و به همین دلیل به ارزیابی آثار وی از این منظر می پردازد. کتاب حاوی موضوعاتی از قبیل: خواجه نصیر الدین طوسی در سنگر دفاع از فلسفه، نقطه آغاز در پیدایش نظر، نگاه عقل از جایگاه ناکجا، بلاغت و حکمت در آثار حکیم طوس، حکمت عملی در نظر حکیم طوس، تاویل در اندیشه خواجه نصیر الدین طوس می باشد.
آرای هراکلیتوس درباره‌ی جنبش ذاتی طبیعت و مقایسه‌ی آن با دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
منیره سیدمظهری
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از جمله مباحثی که همواره در طول تاریخ فلسفه، محل بحث و گفت‌وگو بوده، مسأله‌ی جنبش ذاتی طبیعت یا به تعبیر عام‌تر، صیرورت و دگرگونی آن است. تا آن‌جا که تاریخ فلسفه نشان می‌دهد، اندیشه‌ی فیلسوفان همواره میان ثبات و تغییر، مردد بوده است: برخی به کلی، واقعیت داشتن حرکت در طبیعت را انکار کرده و تغییر و تحولاتِ مشهود را ساخته و پرداخته‌ی ذهن تلقی کرده‌اند؛ برخی دیگر اما، از حرکت به مانند حقیقتی انکارناپذیر سخن گفته و آن را مبنای نظام فلسفی خویش قرار داده‌اند. در میان فیلسوفان یونانی، اولین کسی که با انکار ثبات، از تغییر و جنبش دائم اشیائی طبیعی سخن به میان آورده، هراکلیتوس است. در میان فیلسوفان مسلمان نیز بیش از همه، ملاصدراست که از جنبش ذاتی جوهر اشیا سخن گفته و آن را یکی از ارکان مهم حکمت متعالیه‌ی خود دانسته است. هراکلیتوس بر مبنای چهار اصل مهم فلسفه‌ی خود، یعنی لوگوس، تغییر، تضاد و وحدت در عین کثرت، به تبیین اصل تغییر و صیرورت در طبیعت پرداخت و آن را ویژگی اساسی و فراگیر و نافذ عالم طبیعت دانست. ملاصدرا نیز با ابتنا بر اصول مهم فلسفه‌ی خود، همچون اصالت وجود و تشکیک وجود، حرکت را از عوارض تحلیلی وجود دانست و ثابت کرد که حیثیت حرکت، از حیثیت وجود اشیا، انفکاک‌ناپذیر است. این مقاله پس از تحلیل اندیشه‌ی هراکلیتوس و مقایسه‌ی آن با آرای ملاصدرا نتیجه گرفته است که به‌رغم تفاوت‌های آشکاری که میان دیدگاه این دو فیلسوف وجود دارد، ارائه‌ی تفسیر نزدیک به هم و تقریب آرا ایشان درباره‌ی جنبش ذاتی طبیعت، امری ناممکن نمی‌نماید.
صفحات :
از صفحه 133 تا 162
  • تعداد رکورد ها : 1574