جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

«بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار (علیهم السلام)» مشهور به بحار الانوار، مفصل‌ ترین مجموعه حدیثی شیعه است که با نظارت علامه مجلسی تألیف شده است. تألیف این کتاب که مجموعه‌ ای از آموزه‌ ها و تعالیم شیعی است، بیش از ۳۰ سال طول کشیده و گروهی از شاگردان علامه مجلسی او را در این کار یاری کرده‌ اند. مؤلف، کتاب را بر اساس ۲۵ موضوع کلی طراحی و آن را در ۲۵ جلد جای داده است (در دوره‌ های اخیر به صورت ۱۱۰ جلدی منتشر می‌ شود.) در هر جلد ریز موضوعات مربوط به آن را در ابواب مختلف گرد آورده است. او در هر باب، ابتدا آیات قرآنی مرتبط با موضوع را ذکر کرده و تفسیر آنها را می‌ آورد و در مرحله بعد احادیث مربوط به آن باب را نقل می‌ کند. مجلسی تلاش کرده است که در بحار الانوار تمام موضوعات و مسائل موجود را پوشش دهد. برای مثال، این مجموعه با عنوان کتاب العقل و الجهل آغاز و با مباحث مربوط به خداشناسی و توحید، عدل الهی، و تاریخ پیامبران ادامه پیدا می‌ کند. از جلد ۱۵ تا ۵۳ چاپ ۱۱۰ جلدی، به تاریخ زندگی و فضایل پیامبر اسلام (ص) و حضرت زهرا (س) و امامان شیعه (ع) اختصاص دارد. بحار الانوار به خاطر ذکر مستند بیشتر روایت‌ های منقول از ائمه شیعه (ع)، باب‌ بندی موضوعات، شرح و بیان بسیاری از روایات، تحقیقات گوناگون کلامی، تاریخی، فقهی، تفسیری، اخلاقی، حدیثی و لغوی، نزد محققان و پژوهشگران مقامی والا داشته است؛ چنانکه با وجود حجم زیاد، از همان روزگار تألیف، نسخه‌ های خطی بسیاری از آن نوشته شده و با رواج صنعت چاپ، همه یا بخش‌ هایی از آن بارها به چاپ رسیده است. برخی از عناوین و موضوعاتی که در این جلد به آن پرداخته شده است عبارتند از: تتمه کتاب الروضة، تتمة ابواب المواعظ و الحکم، مواعظ امیر المؤمنین (ع) و خطبه ایضا و حکمه، مواعظ الحسن بن علی (ع)، مواعظ الحسین بن امیر المؤمنین (ع)، وصایا علی بن الحسین (ع) و مواعظه و حکمه و مواعظ بقية الائمة الي مواعظ القائم و حكمه.

«بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار (علیهم السلام)» مشهور به بحار الانوار، مفصل‌ ترین مجموعه حدیثی شیعه است که با نظارت علامه مجلسی تألیف شده است. تألیف این کتاب که مجموعه‌ ای از آموزه‌ ها و تعالیم شیعی است، بیش از ۳۰ سال طول کشیده و گروهی از شاگردان علامه مجلسی او را در این کار یاری کرده‌ اند. مؤلف، کتاب را بر اساس ۲۵ موضوع کلی طراحی و آن را در ۲۵ جلد جای داده است (در دوره‌ های اخیر به صورت ۱۱۰ جلدی منتشر می‌ شود.) در هر جلد ریز موضوعات مربوط به آن را در ابواب مختلف گرد آورده است. او در هر باب، ابتدا آیات قرآنی مرتبط با موضوع را ذکر کرده و تفسیر آنها را می‌ آورد و در مرحله بعد احادیث مربوط به آن باب را نقل می‌ کند. مجلسی تلاش کرده است که در بحار الانوار تمام موضوعات و مسائل موجود را پوشش دهد. برای مثال، این مجموعه با عنوان کتاب العقل و الجهل آغاز و با مباحث مربوط به خداشناسی و توحید، عدل الهی، و تاریخ پیامبران ادامه پیدا می‌ کند. از جلد ۱۵ تا ۵۳ چاپ ۱۱۰ جلدی، به تاریخ زندگی و فضایل پیامبر اسلام (ص) و حضرت زهرا (س) و امامان شیعه (ع) اختصاص دارد. بحار الانوار به خاطر ذکر مستند بیشتر روایت‌ های منقول از ائمه شیعه (ع)، باب‌ بندی موضوعات، شرح و بیان بسیاری از روایات، تحقیقات گوناگون کلامی، تاریخی، فقهی، تفسیری، اخلاقی، حدیثی و لغوی، نزد محققان و پژوهشگران مقامی والا داشته است؛ چنانکه با وجود حجم زیاد، از همان روزگار تألیف، نسخه‌ های خطی بسیاری از آن نوشته شده و با رواج صنعت چاپ، همه یا بخش‌ هایی از آن بارها به چاپ رسیده است. برخی از عناوین و موضوعاتی که در این جلد به آن پرداخته شده است عبارتند از: كتاب الروضة، ابواب المواعظ و الحکم، مواعظ الله عز و جل فی القرآن المجید و سائر الكتب السماوي، ما اوصی رسول الله (ص) الي امير المومنين (ع) و الي اصحابه، جوامع وصايا رسول الله (ص) و مواعظه و حكمه، كلام النبي (ص)، ما اوصی به امير المومنين (ع) الي ابنائه و اصحابه، مواعظ امير المومنين (ع) و خطبه و حكمه.

کتاب «سیری در نهج البلاغه» تالیف مرتضی مطهری است. این کتاب همچنان که از نامش پیداست سیری در دنیای پر از زیبایی و شگفتی نهج البلاغه است. استاد مطهری کتاب نهج البلاغه را از نظر موضوعی به هفت بخش تقسیم نموده و توضیحاتی پیرامون آن داده است. در مقدمه این کتاب نیز از نحوه آشنایی خود با نهج البلاغه و دنیای پر راز و رمز آن سخن گفته و همچنین از استاد خود یادی نموده اند. عناوین زیر از جمله ی مطالب این کتاب است: • تاثیر و نفوذ نهج البلاغه و مسئله حکومت. • اعترافات تلخ اهل بیت (علیهم السلام) و خلافت. • انس و لذت زهد و عشق و پرستش. • گناه زدایی، خودیابی و خدا یابی. • آشنایی با منطق علی (علیه السلام) در نهج البلاغه. • وابستگی ها و آزادگی ها. • درجات عبادت ها و تلقی نهج البلاغه از عبادت. • عدل از جود بالاتر است. بطور کلی استاد مطهری درباره سلوک و عبادت، حکومت و عدالت، اهل بیت و خلافت، مواعظ و حکمت ، دنیا و دنیا پرستی و الهیات و ماوراء و الطبیعه از دیدگاه نهج البلاغه سخنی گفته هر چند ایشان بیان می کند که دین سیری ناتمام به گردشی کوچک در دنیای نهج البلاغه است.

کتاب «أنوار الهدایة الساطعة» تالیف محمد علی بن رضا خونساری، مجموعه ه‏ای از مواعظ، آموزه‏ ها، حكمت ها و احادیث اخلاقی و داستان هایی است برای استفاده و عبرت ‏آموزی مدیران و اقشار مختلف جامعه. این حكایت ها و روایات عمدتاً از كشكول شیخ بهایی گزینش و ترجمه شده است. مدارا، جهالت، ویرانگری ستم، حجاج ستمگر، بیم و امید، حب و عشق، دعای امام سجاد (ع)، فقر و غنا، بینش و معرفت، مرز دوستی و لذت عفو برخی از عناوین این داستان ها و حكایات تاریخی است.

«خودسازی و مسائل روانی» نوشته آیت الله محمد علی گرامی است. "این اثر که خلاصه ‏ای از سه سخنرانی نویسنده است که در تابستان 1348 در کانون علمی و تربیتی جهان اسلام ارائه شده، حاوی آموزه‏ ها و استناداتی است به حوادث صدر اسلام در خصوص خودسازی و فداکاری مسلمانان و آمادگی برای اجرای فرامین پیامبر (ص). نویسنده با یاد آوری آن رشادت ها و آمادگی‏ ها به بیان مواعظ و عبرت های تاریخی می‏ پردازد تا روح خفته مسلمانان معاصر را بیدار سازد و آنها را در مقابل عقب ماندگی ‏ها و نکبت ها و شقاوت ها حساس سازد. شناسایی موانع خودسازی، رابطه تحول و تکامل، دانایی و توانایی، ترس و غم، خوشبختی و غم و استعدادات روحی از نکاتی است که به عقیده نویسنده پایه تحولات فرزندان و دانش‏ آموزان را فراهم می‏ سازد و نظام تبلیغاتی و آموزشی هر جامعه ‏ای باید برنامه‏ های علمی برای شکوفایی استعداد ها داشته باشد.

کتاب «جلوه های رحمانی» اثر آیت آلله العظمی سید روح الله موسوی خمینی است. امام خمینی (س) در نامه‌ ای وصیت گونه با مضمون اخلاقی- عرفانی و تأکید اهمیت نماز در ترقیات روحانی، با فرزند جوان خویش حاج سید احمد آقا خمینی (س) موضوعاتی ارزنده، ماندگار و تأثیرگذار را بیان کردند و کتاب "سرالصلوة (معراج السالکین و صلاة العارفین)" را به ایشان اهدا کردند. در بخشی از آن خطاب به فرزندشان می فرمایند: «از جوانى به اندازه ‏اى که باقى است استفاده کن که در پیرى همه چیز از دست می رود، حتى توجه به آخرت و خداى بلند مرتبه. از مکرهای بزرگ شیطان و نفس اماره، آن است که جوانان را وعده صلاح و اصلاح در زمان پیرى می دهد تا جوانى با غفلت از دست برود، و به پیران وعده طول عمر می دهد و تا لحظه آخر با وعده‏ هاى پوچ انسان را از ذکر خدا و اخلاص براى او باز می دارد تا مرگ برسد، و در آن حال ایمان را اگر تا آن وقت نگرفته باشد، م‏ی گیرد.»

این کتاب مجموعه ای ارزشمند از سخنان و نصایح حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و اهل بیت آن حضرت علیهم السلام می باشد. تحف العقول از زمان نگارش تاکنون، در طول هزار سال، پیوسته مورد توجه علما و فقهای شیعه بوده و در مجموعه های روایی خود از آن روایت نقل کرده و به آن استناد نموده اند. مؤلف می گوید: «پس از آن که دیدم علمای شیعه درباره فقه و حلال و حرام کتاب های فراوانی نگاشته اند، بر آن شدم تا مجموعه ای پدید آورم که در آن سخنان حکمت آموز و موعظه های پیامبر اکرم و اهل بیت آن حضرت جمع شده باشد؛ تا گنجینه ای برای مراجعه خودم و برای علاقه مندان به خاندان رسالت باشد». همان طور که مؤلف کتاب گفته، سلسله سند روایات به دلیل اختصار، حذف شده است. با این وصف، چون بیش تر این روایات آداب و حکم است، خود گواه بر درستی آنهاست. تحف مشتمل بر روایات مربوط به آداب، حکم، پند و اندرزهای منقول از پیامبر و امامان ـ غیر از امام دوازدهم ـ است. روایات آن از منابع معتبر شیعه و سنی است و لذا کتاب مورد قبول و تأیید فریقین قرار گرفته است و هیچ کس در آن اختلافی ندارد. روایات بر اساس ترتیب مقامات حجت های الهی تنظیم شده است، یعنی از پیامبر شروع شده و در امام حسن عسگری ـ علیهم السلام ـ پایان یافته است. در پایان، آن مناجات قدسی از حضرت موسی و حضرت عیسی ـ علیهم السلام ـ و مواعظی از حضرت مسیح در «انجیل» ذکر شده است که می تواند باعث توجه مسیحیان و یهودیان به این کتاب شود. حسن ختام کتاب، سفارشنامه مفضل بن عمر (از اصحاب امام صادق ـ علیه السلام ـ) به شیعیان است.