جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
اوصاف الاشراف
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • 1
  • تعداد رکورد ها : 6
ارزیابی انتقادی دو رویکرد اخلاق فلسفی و عرفانی خواجه نصیر الدین طوسی، مطالعه‌ی موردی اخلاق ناصری و اوصاف الاشراف
نویسنده:
حسن حسینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
چکیده :
چکیده فارسیدر این رساله ارزیابی دو رویکرد حداقلی و حداکثری به اخلاق از منظر حکیم متأله، خواجه‌نصیرالدین‌طوسی در آثار تألیفی «اخلاق ناصری» و «اوصاف الاشراف»، مورد توجه قرار گرفته است. رویکرد حداقلی به اخلاق که در عقل فلسفی بروز و ظهور می‌یابد، مبتنی بر کسب فضایل و ترک رذایلی است که در نهایت می‌خواهد با تأکید بر اصولی چون اعتدال، باور به مبدأ و معاد و فضیلت ایمان و در پرتو اندیشه و استدلال، یک انسان وارسته به‌تمام‌معنا و فرمانروا بر شهوت و غضب خود تربیت کند. ساختار اصلی این رویکرد بیشتر تابع حکمای مشاء است که به شناخت عقلیِ مسائل ارزشی همچون حسن و قبح افعال و رابطه باید و نبایدها با هست و نیست‌ها باز می‌گردد. البته در تبیین مفاهیم و گزاره‌های اخلاق فلسفی با پاره‌ای از نظریه‌های معاصر «فلسفهاخلاق» همانند فضیلت‌مداری، اعتدال‌محوری، غایت‏گرایى، سعادت‌طلبی و عقل‌گرایی نیز همخوانی زیادی دارد. اما خواجه‌نصیر در رویکرد حداکثری به اخلاق بر گونه‌ای شهودگرایی با مرکزیت دل، تأکید دارد. فنای فی‌الله و دیدن آفرینش به‌دیده‌زوال‌و‌نیستی از اهداف‌نهایی آن به‌شمار می‌آید. روش شناسی این رویکرد تمایل زیادی به شیوه ترکیبی دو مکتب مشاء و اشراق پیدا می‌کند و تفاوت عمده آن با رویکرد دیگر در مبانی معرفت‌شناختی آشکار می‌گردد با این حال شباهت عمده هر دو‌رویکرد بیشتر در مبانی هستی‌شناختی، خدا‌شناختی و انسان‌شناختی یافت می‌شود. در مقدمه رساله حاضر به طور مختصر درباره خواجه نصیرالدین طوسی، زندگی و اهمیت او و نیز سابقه علمی و رویکرد او به اخلاق توضیح داده شده است. در فصل‌های اصلی رساله به ترتیب تحلیل و ارزیابی مفاهیم کلی و سپس مفاهیم خاص اخلاق فلسفی و اخلاق عرفانی، تحلیل و ارزیابی مبانی دو نظام اخلاق فلسفی و عرفانی بر اساس مبانی معرفت‌شناختی، هستی‌شناختی، خدا‌شناختی و انسان‌شناختی، به طور جداگانه و به روش تطبیقی و با تأکید بر دو اثر یاد شده مورد بررسی، تحلیل و نقد قرار گرفته است.کلمات کلیدی:خواجه‌نصیرالدین‌طوسی، اخلاق‌ناصری، اوصاف‌الاشراف، اخلاق‌فلسفی، اخلاق‌عرفانی، عقل‌شهودی
مشخصات اثر
تسلیم و رضا در مثنوی
نویسنده:
هما حجتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
یکی از موارد مهم در آراء تربیتی مولانا، تسلیم و رضا در برابر امر حق است. نزد سالکان، تسلیم عبارت است از استقبال قضا و تسلیم به مقدرات الهی. مقام تسلیم فوق مرتبه توکل و رضاست. و مرتبه رضا فوق مرتبه توکل است. در توکل، سالک در همه امور خود، خدا را وکیل خود قرار میدهد. در رضا به هر چه خداوند بخواهد و انجام دهد، راضی می شود؛ اما در مقام تسلیم، سالک قطع تعلق می کند و دیگر برای وی طبعی باقی نمی ماند تا موافق یا مخالف باشد. مولانا در همه امور، شرط اصلی را تسلیم می داند و بس. وی می گوید زمانی که مرد حق، تسلیم محض حق باشد، جریان عالم نیز با خواست خداوند، بر وفق مراد وی خواهد بود. زیرا که همه هستی، تحت فرمان حق عمل می کند. در حدیث آمده است کسی که از آن خدا و برای وی باشد، خداوند نیز برای او خواهد بود. مولانا در یکی از داستانها از قول انبیا می گوید که ما در درگاه الهی، هیچگاه ملول و دلتنگ نیستیم، تا از سختی و دوری راه در جا بزنیم و ناامید شویم. وقتی معشوق (حق) با ما همیشه حاضر است، نثار جان در برابر رحمتهای او دلیل شکرگزاری ماست. در چنین شرایط روحی و معنوی دل ما پر از شادی و گلشن های معنوی است و پیری و پژمردگی به وجود ما راه ندارد. دائمأ جوان و با طراوت هستیم ... مولانا معتقد است که با تسلیم و رضا حق بر قلب انسان تجلی می کند. پس چه تربیتی والاتر از این و چه زندگی شیرین تر از این!
صفحات :
از صفحه 390 تا 407
مشخصات اثر
نقد و ارزيابى دو كتاب مهم عرفان عملى (اخلاق عرفانى)
نویسنده:
سید رضى قادرى
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , نقد و بررسی کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی , امام خمینی
چکیده :
ترديدى نيست كه در ساحت معارف دينى، مباحث عرفانى و اخلاقى در ارتباط متقابل با ديگر معارف، نقش مهمى دارد. به ويژه آنكه مباحث اخلاقى و عرفانى در طهارت روح آدمى و سعادت نفس انسانى سهم بالايى دارند. بر همين اساس، عارفان اسلامى و متخلقان به اخلاق الهى در طول تاريخ، دست به تأليف آثارى زده اند تا شيوه طهارت و تقويت روح و نيز اصلاح و ترقى نفس در منازل سلوكى را به سالكان بياموزند. در اين زمينه، كتاب «منازل السائرين» خواجه عبداللّه انصارى و نيز كتاب «اوصاف الاشراف» خواجه نصيرالدين طوسى از ويژگى هايى خاص برخوردار است كه آن دو را از ديگر تأليفات ممتاز مى سازد. بدين روى، مقاله حاضر در پى بررسى اين دو كتاب مهم در حكمت عرفانى عملى و اخلاق عرفانى است؛ ابتدا به ويژگى هاى دو مولف و سپس به امتيازات دو تأليف و در آخر، به ارزيابى آن پرداخته و قوت و ضعف هريك را بررسى كرده است.
صفحات :
از صفحه 97 تا 105
مشخصات اثر
چیستی «ایمان» و رابطه آن با «اسلام» از دیدگاه خواجه طوسی
نویسنده:
عین اله خادمی ,عبداله علی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
از دیدگاه خواجه نصیر، معنای لغوی «ایمان»، تصدیق و باور داشتن است، و در اصطلاح، «تصدیق قلبی و زبانی» است به طوری که اولی بدون دومی و دومی بدون اولی کافی نیست. به نظر خواجه نصیر، ایمان ظنی و تقلیدی در سلسله مراتب ایمان قرار دارند و هر دو، جزء مراتب پایین ایمان می باشند اما ایمان یقینی، بالاترین مرتبه ایمان است. ایشان معتقد است اسلام و ایمان، از جهتی مغایر و از جهتی مشابه و عین یکدیگر هستند. لذا به لحاظ حکم، اسلام اعم از ایمان است ولی با توجه به مفاد و مضمون برخی از آیات قرآن، اسلام و ایمان برابرند. همچنین «عمل» از مفهوم «ایمان» خارج است، زیرا در آیات قرآن مجید، «عمل» به «ایمان» عطف گردیده و این، دلیلی است بر بیرونی بودن «عمل» نسبت به ایمان.
صفحات :
از صفحه 127 تا 148
مشخصات اثر
طبقات اجتماعی در نظرگاه خواجه نصیرالدین طوسی
نویسنده:
ابوالفضل رضوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی , مرتضی مطهری
چکیده :
خواجه نصیرالدین طوسی از جمله بزرگ‌ترین اندیشمندان قرون میانه است که در زمینه علم و ادب جایگاه رفیعی داشته و از شهرت جهانی برخوردار است. نصیرالدین طوسی تنها به علم و اندیشه اکتفا نمی کرد و در سیاست عملی نیز دخیل بود. دو دهه آخر حیات خواجه نصیر در دستگاه ایلخانان، دوران فعالیت علمی و عملی خواجه بود و در مهار رفتار مغو‌‌ل‌ها و احیای فرهنگی ایران نقش مؤثری داشت. شخصیت متساهل و مدارای اعتقادی خواجه که زمینه های فعالیت او را با اندیشمندان سایر اقوام و ملل هموار می‌کرد نیز در موفقیت و ارتقای موقعیت او سهم زیادی داشت. خواجه نصیر دانشمندی جامع الاطراف بود و در زمینه دانش‌های مختلف، از جمله حکمت نظری و عملی خبرگی تام داشت. نصیرالدین طوسی در حکمت عملی، وجوه مختلف ساختار حیات اجتماعی را بررسی کرده و ذیل حکمت مدنی به طبقات اجتماعی و جایگاه آن‌ها در اجتماع پرداخته است. در میان فلاسفه و اندیشمندان مسلمان دوران میانه، خواجه نصیرالدین طوسی کامل ترین دیدگاه را نسبت به مقوله عدل داشته و با در نظر داشتن وجوه نظری و عملیِ مفهوم عدل، به طبقات اجتماعی و جایگاه آن‌ها در دوران میانه پرداخته است. به ظن نگارنده جایگاه عدل در اندیشه‌های ایرانشهری و مهم‌تر از آن تأکید مبانی اسلامی و به ویژه تشیع بر این مقوله موجب نگاه خاص خواجه نصیر به طبقات اجتماعی و جایگاه آن‌ها در جامعه (از منظر حکمت عملی) شده است. این مقاله پس از مختصر نگاهی به جامعه و حکومت در عصر خواجه نصیر، به جایگاه و کارکرد فرهنگی او پرداخته و سپس ساخت طبقاتی را در نظرگاه وی بررسی می‌کند.
صفحات :
از صفحه 91 تا 116
مشخصات اثر
عرفان خواجه نصیر الدین طوسی
نویسنده:
منصور پهلوان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
کلیدواژه‌های اصلی :
خواجه نصیر طوسی و عرفان
چکیده :
یکی از دانشمندان بزرگ اسلامی که در رشته های مختلف علوم متداول صاحب نظر بوده استاد البشر و عقل حادی عشر خواجه نصیرالدین طوسی – قدس سره – است. این دانشمند والا مقام در منطق و ریاضیات و فلسفه و کلام و هیأت و نجوم و اخلاق و عرفان نظری تألیفات ارزشمندی دارد که وی را در میان مؤلفان و دانشمندان اسلامی ممتاز ساخته است. باوجود این خواجه در زمینه های عملی همچون سیر و سلوک و تخلق به اخلاق و ملکات عالیه و دارا بودن مقامات و طی منازل نیز ممتاز بوده است و تألیفات ارزشمند وی در این باب همچون رسائل (اوصاف الاشراف) و (آغاز وانجام) و (شرح انماط ثلاثه اشارات و تنبیهات) بر این مدعا دلالت دارد و کسی که این مراحل را طی نکرده باشد نمی تواند بدین زیبایی و دقت به توصیف آنها بپردازد. بعد عرفانی شخصیت خواجه نصیرالدین طوسی در میان دانشمندان غربی نیز مسلم و مورد توجه بوده است.
صفحات :
از صفحه 239 تا 254
مشخصات اثر
  • 1
  • تعداد رکورد ها : 6