جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی: مصرف گرایی واژه ای است که اغلب در رشته های مختلف برای بیان انواع نگرش ها، انگیزه ها و شیوه های موجود در میان طبقات متوسط ​​و بالا استفاده می شود. اقتصاد جهانی را به حرکت در می آورد و بر ادراکات روانی-اجتماعی افراد تأثیر می گذارد. برخی تا آنجا پیش رفته اند که مصرف گرایی را دین می نامند، اما این ادعا را ثابت نکرده اند. این پایان نامه چارچوبی را ارائه می دهد که مصرف گرایی را به عنوان یک دین هم به عنوان دغدغه نهایی یک فرد و هم به عنوان یک سیستم اعتقادی ساختاریافته به حساب می آورد. به این ترتیب، ارزش‌های اخلاقی را تجویز می‌کند که نحوه واکنش افراد به دنیای اطرافشان را شکل می‌دهد، به ویژه با توجه به مفاهیم فرد، جامعه و محیط. با مقایسه همین مقولات با عشق به همسایه مسیحی، استدلال می‌کنم که این دو اخلاق در تقابل با یکدیگر هستند.

عرفان اسلامی مبتنی بر اعتقادات اسلامی و سرشار از آموزه های اجتماعی و اخلاقی است که نگاه تک بعدی و یک جانبه گرایانه به آن بیانگر عدم شناخت عرفان ناب اسلامی است . لذا اين پژوهش به بررسی عرفان اجتماعی و شناخت جنبه های مردمی آن در متون منثور عرفانی قرن پنجم تا قرن هفتم هجری مي پردازد و اخلاق اجتماعی عرفا را در بینش عرفانی و سیر و سلوک عملی شان بررسی می کند .این رساله با بررسی عزلت و نفي تداوم آن در سير و سلوک عرفا آن را مقدمة ورود عرفاني عارف به جامعه می داند و با تبیین اهداف اجتماعی عزلت ، حقیقت تازه ای از عرفان اسلامی را بیان می کند و در ادامه با بررسی مبانی صحبت و هم نشینی ، جنبة دیگری از عرفان اجتماعی را نشان می دهد و با این مقدمه به بررسي جنبه هاي اجتماعي عرفان ؛ يعني شفقت به خلق ، حسن خلق و مدارا ، فتوت ، عفو و بخشش ، ايثار ، هدايتگري و غیره در متون عرفانی می پردازد و گستردگي عرفان ناب اسلامي و تأثير مردم گرايي و نوع دوستي را در رسيدن به قرب الهي بیان می کند . اگر چه هدف کلی اين رساله اثبات حضور مؤثر عرفا در جامعه و نقش آن در تقرب به خدا و شناخت جايگاه ارزشمند خلق در بينش عرفا است اما علاوه بر آن با بیانی روشن ، پرده از چهرة حقیقت عرفان اسلامی بر می دارد و آن را در متن جامعه به نمایش می گذارد و حقانیت عرفان اسلامی را در مقابل عرفان های نو ظهور نشان داده و به شناخت عرفان واقعی کمک می کند . هم چنین مباحث اخلاقی و مردمی مطرح شده در این رساله در زمینة حل مسائل روانی به خصوص روان شناسی مثبت مؤثر خواهد بود و به رشد مفاهیمی بنیادی روان شناسی مثبت ، چون مثبت اندیشی ، هدفمندی ، بخشش و نوع دوستی ؛ در جامعة معاصر ، کمک خواهد کرد .

اخلاق تکاملی از مهم ترین حوزه های مطالعاتی در فلسفه اخلاق است و هدف پژوهش بسیاری از دانشمندان می باشد. از برجسته ترین دانشمندان می توان به فرانس دی وال اشاره کرد که در زمینه تکامل اخلاق مقالات و کتاب های زیادی به رشته تحریر درآورده است. او برخلاف فیلسوفانی مانند هابز که انسان را گرگ انسان معرفی می کنند نگاهی بسیار خوش بینانه تر در باب سرشت آدمی ارائه می دهد و انسان ها را ذاتا نیک سرشت و موجوداتی اجتماعی می داند. دی وال با توجه به نظریات داروین قائل به پیوستگی بین انسان و سایر جانوران است. نگاه وی به اخلاق نیز از این دیدگاه تاثیر پذیرفته است. دی وال اخلاق را دارای ریشه های فطری و طبیعی می داند و نه امری مصنوعی و ساخته دست بشر. وی به این منظور به مطالعه همدلی می پردازد و همدلی را اساس اخلاق می داند. وی همدلی در جهان زیستی را در سه سطح (جانوران ساده تر، نخستی های پیشرفته تر و انسان) معرفی می کند. بنابراین معتقد است اشکال ساده تر همدلی در سطوح پایین تر حیات نیز وجود دارد. دی وال معتقد است آن چه اخلاق در انسان را از سایر موجودات زنده جدا می کند وجود همدلی نیست بلکه وجود قضاوت و استدلال های اخلاقی است که منحصرا در انسان وجود دارد.

از جمله مکتبهای عمده در «فلسفه اخلاق»، مکتب خودگرایی است؛ این مکتب قایل است: انسان باید به گونه ای رفتار کند که بزرگ ترین خیر و منفعت خویش را تامین نماید.رگه های این نظریه را بایستی در اندیشه های مکتب اپیکور یا مکتب لذت گرایی جستجو نمود.البته در قرون بعدی اندیشمندانی همچون نیچه، شوپنهاور، فروید و دیگران به شکلهای گوناگونی این نظریه را تقویت نمودند.نیچه نظریه «ابرمرد» را ارایه داد و فروید نیز با محور قراردادن «غرایز جنسی» بر این جنبه از خودگرایی پافشاری نمود.در میان اندیشمندان و فیلسوفان مسلمان دیدگاه مشابهی در این راستا به نام «حب ذات» پیشنهاد شد؛ آنها بر این باورند که هر موجود ذی شعوری به خود و کمالات خود علاقه دارد و این یک گرایش اصیل در سرشت اوست.

تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه بین دین‌داری با معناداری زندگی و پایبندی اخلاقی انجام شده است. در این مطالعه برای تبیین رابطه بین دین‌داری و معناداری زندگی از نظریه‌های جامعه‌شناسانی مانند وبر، برگر، یینگر و گیرتس استفاده شده است، این جامعه‌شناسان بیشتر بر کارکردهای معنا‌بخشی دین تأکید دارند و جهت تبیین رابطه بین دین‌داری و پایبندی اخلاقی به نظریه‌های دورکیم و وبر در حوزه اخلاق و نیز به ترجمه فصلی از کتاب کولین کمپبل استناد شده است.در این تحقیق، دین‌داری به عنوان متغیر مستقل تحقیق در چهار بعد، اعتقادی، تجربی، پیامدی و مناسکی با استفاده از سنجه دین‌داری گلاک و استارک مورد بررسی قرار گرفت. متغیر پایبندی اخلاقی نیز در دو بعد پایبندی عملی و پایبندی احساسی سنجیده شد؛ بعد پایبندی عملی با 20 گویه و در قالب 9 ارزش که سعی شده است در آن تفاوت اخلاق فردی و اجتماعی لحاظ شود مورد بررسی قرار گرفت و بعد احساسی نیز با 8 گویه سنجیده شده است. معناداری زندگی نیز با سنجه‌ای در 15 گویه و در سه بعد ارزشمندی، امیدواری و هدفمندی بررسی شد.روش اجرای این تحقیق پیمایش است و اطلاعات توسط پرسشنامه جمع آوری شده است. جمعیت این پژوهش دانشجویان دانشگاه خوارزمی تهران واحد کرج است که تعداد 372 نفر از آنان با استفاده از فرمول نمونه‌گیری کوکران به عنوان نمونه انتخاب شدند. توصیف هر یک از متغیرها بر اساس میانگین ارائه شده است. بر طبق یافته‌های توصیفی تحقیق میانگین شاخص کل برای متغیر دین‌داری 69 درصد است. از میان ابعاد متغیر دین‌داری، بعد اعتقادی با میانگین 77 درصد دارای بالاترین میانگین و بعد مناسکی با میانگین 41 درصد دارای کم‌ترین میانگین است. میانگین معناداری زندگی 71 درصد است. میانگین بعد ارزشمندی 69/8 درصد، امیدواری 70/9 درصد و هدفمندی71/6 درصد است. میانگین پایبندی اخلاقی پاسخگویان نیز 70 درصد است. میانگین بعد پایبندی عملی به اخلاق 64 درصد و میانگین پایبندی احساسی نیز 63/7 درصد می‌باشد. جهت بررسی آزمون متغیرهای تحقیق از آزمون ضریب همبستگی، ارائه‌ی جداول متقاطع، رگرسیون تک متغیره و چند متغیره استفاده شده است. نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان می‌دهد که به صورت کلی بین دین‌داری و معناداری زندگی و همچنین پایبندی اخلاقی رابطه معنی داری وجود دارد. البته باید یادآور شد که دین‌داری با بعضی از ارزش‌های اخلاقی از جمله، مسئولیت‌پذیری، تواضع و نوع دوستی در بعد پایبندی عملی رابطه معنی داری نداشت.نتایج آزمون‌های همبستگی وی کرامر و تاو کندال بیانگر این بود که متغیر دین‌داری با متغیرهای سن، جنس، مذهب و سطح تحصیلات پاسخگویان در ارتباط است، از میان کلیه متغیرهای زمینه‌ای فقط سن، با پایبندی اخلاقی رابطه معنی‌داری داشت و رابطه معنی‌داری میان متغیرهای زمینه‌ای با معناداری زندگی مشاهده نشد.نتایج تحلیل رگرسیون بیانگر این است که متغیر دین‌داری و سن با هم 0/06 درصد تغیرات متغیر پایبندی اخلاقی را پیش بینی می‌کنند؛ و در رابطه با معناداری زندگی نتیجه تحلیل رگرسیون تک متغیره نشان می‌دهد که دین‌داری به تنهایی 11 /0 درصد تغییرات این متغیر را پیش بینی می‌کند. یافته‌های تحقیق به صورت کلی فرضیه‌های این تحقیق، مبنی بر ارتباط دین‌داری با اخلاق و معناداری زندگی را تأیید می‌کند.

توسعه اقتصادی، هدفی است که امروزه همه جوامع و ملت ها آن را سرلوحه کار خویش قرار داده اند. نام گذاری سال جاری به عنوان «سال جهاد اقتصادی» حاکی از آن است که این موضوع به عنوان یک ضرورت اساسی در جامعه ایران مطرح است. از جمله موضوعاتی که در بحث توسعه اقتصادی مطرح است، نقش دین و تعالیم اخلاقی آن در تحولات اقتصادی و اجتماعی یک جامعه است. تعالیم اخلاقی یک دین و مذهب، بسته به نوع آموزه ها و جهت گیری آن، می تواند نقشی کاملا مثبت یا منفی در رشد و توسعه اقتصادی جامعه ایفا نماید. در خصوص دین اسلام، برخی جامعه شناسان بر این نظر تأکید نموده اند که تعالیم اخلاقی اسلام، فاقد ویژگیهایی است که بتواند در پیروان خود یک انگیزه معقول و فعال دینی ایجاد نماید. با توجه به این موضوع، مقاله حاضر این مسئله را مورد بررسی قرار می دهد که اخلاق اسلامی دارای چه ویژگیهایی است و این ویژگیها چه نوع نتایج اقتصادی و اجتماعی در پی خواهد داشت. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات در این پژوهش، توصیفی ـ تحلیلی است و شیوه گردآوری اطلاعات اسنادی است.

خودگرایی اخلاقی نظریه ­ای مربوط به اخلاق هنجاری است. ایده اصلی این نظریه، از نظر «این رند»، رمان­ نویس، و فیلسوف غیر دانشگاهی امریکایی این است که هر شخص باید منحصراً به دنبال منافع خودش باشد. ایده دیگر وی این است که عینیت­ گرایی، به معنای مورد نظر رند، در مابعدالطبیعه و معرفت ­شناسی، مستلزم خودگرایی اخلاقی در حوزه اخلاق است. وی با تأکید بر اینکه که هرچیزی در جهان خارج جزئی و خاص است و ما در خارج کلی نداریم، زمینه را برای تمسک خودگرایان اخلاقی بعدی به مفهوم خاصی از «تشخص» در تمام موجودات خارجی، به منظور توجیه اولویت خود بر دیگران فراهم ساخت. این درحالی است که طبق مبانی ملاصدرا، «تشخص» از آن وجود خارجی اشیا است و همان وجود، حقیقتاً کثیر و، در عین حال، حقیقتا واحد است. نتایجی که در این مقاله حاصل می گردد این است که، اولاً: نه تنها «تشخص»، مبنای متافیزیکی محکمی برای خودگرایی اخلاقی نخواهد بود، بلکه، ثانیاً: دیدگاه ­های بنیادین مابعدالطبیعی ملاصدرا در باب تشخص و تشکیک، می ­تواند به عنوان نوعی مقدمه یا مبنای مابعدالطبیعی برای فلسفه اخلاقی تلقی گردد که قائل به رعایت توازن میان منافع خود و منافع دیگران است.

زمینه: توجه به ارزش های اخلاقی، از جمله وظایف مهمی است که انتظار می رود دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی در کنار کسب علم به آن توجه ویژه داشته باشند. پژوهش حاضر بر آن است تا ضمن بررسی وضعیت هوش اخلاقی دانشجویان، رابطه بین هوش اخلاقی و نوع دوستی آنها را مشخص نماید.روش: پژوهش، کاربردی و شیوه گردآوری و تحلیل اطلاعات آن، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه پژوهش دانشجویان دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه قم می باشند. حجم نمونه بر اساس جدول مورگان تعداد 196 نفر محاسبه شد. روش نمونه گیری، در دسترس و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه استاندارد هوش اخلاقی و پرسشنامه نوعدوستی می باشد. داده ها از طریق فنون آماری؛ تحلیل واریانس، آزمون t، آزمون کراسکال والیس،U  من ویتنی، و ضریب همبستگی پیرسون و با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: دانشجویان در ابعاد دلسوزی، وفای به عهد، اهمیت دادن به دیگران و توانایی در بخشش اشتباهات دیگران وضعیت خیلی خوب داشته اند. بین بیشتر مولفه های هوش اخلاقی با نوعدوستی دانشجویان رابطه معنادار وجود دارد. بین هوش اخلاقی دانشجویان در رده های مختلف سنی، رتبه کنکور و میزان تحصیلات والدین آنها تفاوت معنادار وجود ندارد. بین نوع دوستی دانشجویان در رده های مختلف سنی، و تحصیلات والدین آنها، تفاوت معنادار وجود ندارد، اما با رتبه کنکور، تفاوت معنادار بوده است.نتیجه گیری: با توجه به این که هوش اخلاقی اکتسابی است و با نوع دوستی مرتبط است، آموزش هایی که منجر به رشد هوش اخلاقی دانشجویان می شود، می تواند موجب افزایش نوع دوستی و در نهایت بالارفتن سطح علمی دانشگاه شود.

با فرض آنکه عقلانیت ممیزه ی آدمی و مؤلفه ی مطلوب اوست؛ و نیز با فرض اینکه رفتارهای به ظاهر دیگرنگرانه و اخلاقی از او سر می زند، آیا اخلاقی زیستن عقلانی است؟ آیا اخلاقی زیستن با اقتضای عقلانیت سازگار است؟ با چه مدلی از عقلانیت؛ عمل؛ عقل و استدلال عملی می توان از اخلاقی زیستن دفاع کرد؟غایت طرح تامس نیگل فیلسوف جامع الاطرافِ تحلیلی معاصر، دفاع از عقلانیت اخلاقی زیستن است. روش او در این طرح، مهندسیِ معکوس و بیرون کشیدن مفروضات و توالی فاسد و نامعقول دیدگاه مقابل (خودگزینی اخلاقی = ethical egoism) است. وی با تکیه بر تحلیل و تدقیق در استدلال مآل اندیشانه (prudetial) نتیجه می گیرد که اگر ملاحظه ی منافع درازمدت یک عمل، دلیلی برای انجام آن در حال حاضر می شود، این انگیزش مبتنی بر تصوری غیرزمانمند (timeless) از زمان و شخص است، یعنی در چنین انگیزشی فرد خود را به عنوان موجودی منتشر در زمان که در همه ی زمان ها به یک اندازه واقعی است تصور می کند. اثر انگیزشی این تصور، موجب می شود منافع آینده به اندازه ی منافع فعلی شخص اهمیت داشته باشد (این تصویر در کنار مابعدالطبیعه ای است که از زمان در ذهن شخص است و آینده و حال را به یک اندازه، اجزای واقعی زمان می داند).اگر در مورد مآل اندیشی، زمان آینده را می توان از منظری عینی، زمانی به یک اندازه واقعی دانست که اثر انگیزشی از راه دور دارد؛ دلیلی نداریم که در مورد نوع دوستی و دیگرگزینی (altruism) چنین انگیزشی با ملاحظه ی واقعیتِ دیگر افراد (و منافع و علایقشان) امکان وقوع نداشته باشد. جهات و ملاحظات نوع دوستانه (و سایر جهات و ملاحظات فارغ از فاعل) می تواند درست به انداز ی جهات و ملاحظات مآل اندیشانه انگیزش «عقلانی» داشته باشد (فراتر از میل و منافع فرد یا احساسات و عوطف همدلی و نیک خواهی). این انگیزش متکی بر تصویری بیرونی است که شخص به خود و دیگران دارد. از منظر بیرونی آدمی هیچ ممیزه ی خاصی ندارد که بر اساس آن قدر ببیند و رنج نبرد و در مرکز توجه دیگران قرار گیرد.درست است که من بنابر ملاحظات خاصی حس منفعت طلبی که نیروی هنجاری برای من دارند عمل می کنم و آنها ادله ی سابجکتیو هستند، اما من می توانم خودم را از «منظری غیرشخصی صرفاً به عنوان یک شخص» (در میان دیگرانی که به یک اندازه واقعی اند) بنگرم. وقتی من خود را این گونه می نگرم این ملاحظات (خاص) را به نحوی می نگرم که باز هم نیروی انگیزشی دارند (و اگر من این گونه ننگرم، از گسست (dissociation) میان منظر و احکام شخصی و غیرشخصی که می توانم در مورد خود داشته باشم رنج می برم (آنچه هر جمله ی اول شخص بیان می کند می تواند به همان صورت در زمان غیرشخصی و از موضع غیرشخصی گفته شود)(PA, ch11) . عدم پذیرش این امر که بنابر نظر نیگل خودگرایان، به آن معتقدند، آنها را به روایتی از خود تنهاانگاری (solipsism) وادار می کند.

تحقیق حاضر، در صدد بررسی عوامل موثر بر رفتار نوع دوستانه در هنگام بروز یک موقعیت اضطراری و بحرانی می باشد. اینکه چه عواملی می توانند در چنین موقعیت هایی در مداخله و ارائه رفتار یاری گرانه، نقش تسهیل کننده یا مانع شونده ایفا کنند؛ با این هدف، به نظریه هایی که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم درباره این موضوع به بحث پرداخته بودند، مراجعه شد. نظریه هایی همچون شهرگرایی، نهادگرایی، غفلت جمعی، لوث مسوولیت و رفتارگرایی چارچوب نظری پژوهش را تشکیل داده و فرضیات تحقیق از آنها استخراج شدند. روش تحقیق، پیمایش و تکنیک مورد استفاده، مصاحبه به کمک پرسشنامه محقق ساخته با سوال های بسته می باشد. جامعه آماری تمامی شهروندان بالای 18 سال شهرستان همدان بود که بر اساس سرشماری سال 1392 مرکز آمار ایران 889583 نفر ذکر شده است. با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 384 نفر محاسبه گردید. نحوه نمونه گیری، ترکیبی از روش خوشه ای و تصادفی است. بدین صورت که مناطق مختلف شهری بر اساس عرف اقتصادی ـ اجتماعی به سه طبقه تقسیم و در مرحله اول بر اساس نمونه گیری خوشه ای، از هر طبقه پنج منطقه انتخاب شدند و در مرحله بعد، با استفاده از نمونه گیری تصادفی پاسخگویان انتخاب شدند. یافته های تحقیق و آزمون های آماری مربوطه نشان داد که بین نهادگرایی (0.41-)، شهرگرایی (0.72-)، غفلت جمعی (0.37-)، لوث مسوولیت (0.27-) و رفتارگرایی (0.56-) و نوع دوستی رابطه معناداری وجود دارد. به عبارت دیگر؛ نهادگرایی، شهرگرایی، لوث مسوولیت، غفلت جمعی و تعلق به اصول رفتارگرایی باعث کاهش میزان نوع دوستی در افراد می گردد.