جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
2. اصطلاحنامه مسایل جدید کلامی current debates in Kalam
>
مسایل جدید معرفت شناسی
>
توجیه (مسائل جدید کلامی)
>
نظریههای توجیه
>
نظریه مبناگروی
>
مبناگرایی کلاسیک
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
تعداد رکورد ها : 7
عنوان :
مبانی معرفت شناسی اصلاح شده و میزان تأثیرات توماس رید بر آن
نویسنده:
عباس یزدانی، حسینعلی نصراللهی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
باورهای پایه
,
مسایل جدید معرفت شناسی
,
عقلانیت (مسائل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی اصلاح شده
,
معرفت شناسی اصلاح شده
,
عقلانیت اعتقادات دینی
,
معرفت شناسی اصلاح شده
,
رویکردهای معرفت شناسی
,
معرفتشناسی دینی
,
معرفت شناسی اصلاح شده(مقابل معرفت شناسی فضیلت گرا)
,
اعتمادگرایی (معرفت شناسی)
,
عقلانیت(اصطلاح وابسته)
,
عقلانیت(اصطلاح وابسته)
,
Epistemology شناخت شناسی - بحث معرفت (مجتبوی)
کلیدواژههای فرعی :
برونگروی ,
دلیل گرایی ,
الهیات طبیعی ,
نظریه مبناگروی ,
مبناگرایی کلاسیک ,
مبناگرایی مدرن ,
الهیات طبیعی ,
الهیات طبیعی ,
شکاکیت(معرفت شناسی ) ,
تجربه دینی (فلسفه دین) ,
نقد مبناگرایی ,
اعتراض دلیل گرایانه به باور به وجود خدا ,
باور به خدا به عنوان باور پایه ,
چکیده :
معرفت شناسی اصلاح شده به عنوان مکتبی نوپا در فلسفۀ دین با انتقاد از مبناگروی کلاسیک و مدرن در باب معیار معقولیت باورهای دینی مدعی است باور به وجود خداوند، با صرف نظر از موفقیت یا عدم موفقیت براهینی که برای اثبات وجود خداوند ارائه شدهاند؛ همچنان میتواند معقول باشد. ادعا شده است که معرفت شناسان اصلاح شده به میزان قابل توجهی از توماس رید (1796-1710) فیلسوف اسکاتلندی قرن هجدهم متأثر بودهاند. هدف این نوشتار این است که میزان صحت این ادعا را با پرداختن به مبانی معرفت شناسی اصلاح شده در آثار پلنتینگا، ولترستورف و آلستون، و نیز مطالعۀ مکتوبات رید و مقالات و کتبی که دربارۀ او نوشته شده است از یک سو، و تحلیل و تطبیق میان آنها از سوی دیگر بررسی کند. نتیجه این بررسی این است که هر چند معرفت شناسی اصلاح شده در مبانی معرفت شناسی عام از رید متأثر بوده است، اما به عنوان یک معرفت شناسی دینی نمیتوان ادعای اصلی این مدرسه یعنی پایه بودن باور به خداوند را به راحتی به رید منسوب کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 59 تا 89
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
الهیات طبیعی و رابطه علم و دین از منظر پلانتینگا
نویسنده:
مرتضی فقیهی فاضل
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق(ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
الهیات طبیعی
,
رابطه علم و دین نزد کانت
,
طبیعت گرایی فلسفی
,
الهیات طبیعی
,
الهیات وحیانی
,
الهیات طبیعی
,
فلسفه دین
,
علم و دین (فلسفه دین)
,
خداباوری
,
وجود خداوند(فلسفه دین)
,
نسبت فیزیک و عقاید دینی
کلیدواژههای فرعی :
فطرت خدا شناسی ,
برهان نظم ,
عقلانیت باور به خدا ,
نظریه مبناگروی ,
نظریه تکامل انواع ,
مبناگرایی کلاسیک ,
شرور طبیعی ,
تعارض نظریه تکامل با باورهای دینی ,
تعارض نظریه تکامل با کتاب مقدس ,
برهان صدیقین ,
برهان نظم (فلسفه دین) ,
شر طبیعی ,
نظریه تنظیم دقیق ثوابت فیزیکی ,
نظریه طراحی هوشمند ,
امتناع استدلال بر وجود خداوند ,
برداشت خداباورانه از اصل تنظیم دقیق ,
نقد مبناگرایی کلاسیک ,
چکیده :
الهیات طبیعی فهمی الهیاتی است که مستقل از حقایق وحیانی و تنها از طریق معارف بشری در پی ارائۀ دلیلی موجّه برای باور به وجود خداوند است. الهیات طبیعی همواره به عنوان حلقۀ ارتباط همدلانه میان علم و دین مورد توجه بوده است. زیرا اگر منظور از دین حقایق وحیانی و منظور از علم مجموعه معارف بشری است، الهیات طبیعی را میتوان همواره تبلور تلاش خداباوران برای برقراری گونهای ارتباط میان دین و معارف بشری دانست. آیا چنین شیوهای اعتبار دارد و در صورت اعتبار آیا ضرورت نیز دارد؟ پلانتینگا در این خصوص دو دیدگاه متفاوت را در حیات فکری خود برگزیده است. او در دیدگاه اول نه تنها الهیات طبیعی را غیرضروری بلکه آن را همچون الحاد طبیعی بیاعتبار میخواند، و در عین حال با تشبیه باور به وجود خدا به باور به دیگر اذهان بر عقلانیت آن تأکید میکند. اما در دیدگاه دوم، علیرغم تأکید بر نفی ضرورت الهیات طبیعی، آن را به لحاظ معرفتی معتبر میداند و کارکردهایی را برای آن برمیشمارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 123 تا 142
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مساله باور پایه و نظام معرفتی علامه طباطبایی
نویسنده:
قاسم پورحسن
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
نظریه مبناگروی
,
معرفت شناسی اسلامی
,
یقین
,
بدیهیات اولیه
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
علم حضوری ,
باورها ,
این همانی یا هو هویت. ,
توجیه (مسائل جدید کلامی) ,
هستی شناسی معرفت (مسائل جدید کلامی) ,
معرفت شناسی اصلاح شده ,
مبناگرایی کلاسیک ,
مبناگرایی معتدل ,
قرآن ,
امتناع اجتماع نقیضین ,
باور غیر پایه ,
لزوم توجیه باورهای غیر پایه ,
امکان معرفت(معرفت شناسی) ,
بدیهی(اولی تصوری و تصدیقی) ,
بدیهیات ثانویه ,
اصل امتناع ارتفاع نقیضین ,
فطریات ,
وظیفه گرایی معرفتی(اصطلاح وابسته) ,
باور پایه((اصطلاح وابسته)، قسیم استدلال تسلسل معرفتی و دور معرفتی) ,
استدلال تسلسل معرفتی((اصطلاح وابسته)، قسیم باور پایه و استدلال دور معرفتی) ,
استدلال دور معرفتی((اصطلاح وابسته)، قسیم باور پایه و استدلال تسلسل معرفتی) ,
مبناگرایی تجربی ,
مبناگرایی غیرتجربی ,
تکثر معرفت ,
مبناگرایی ساده ,
مبناگرایی مضاعف ,
معرفت خطاپذیر ,
معرفت خطاناپذیر ,
مبناگرایی درون گرایانه ,
مبناگرایی برون گرایانه ,
باور خودموجه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
نظریه مبناگرایی یکی از دیرینه ترین و مهم ترین رهیافت ها در معرفت شناسی تلقی می شود. از دو قسم اساسی مبناگرایی، مبناگرایی کلاسیک و معتدل، در مقاله حاضر، مبناگرایی کلاسیک را انتخاب کرده ایم و از دو شکل مبناگرایی درون گرایانه و برون گرایانه، دومی را بررسی می کنیم. در نوشتار حاضر هر دو دسته از مبناگرایی ساده و مضاعف و تمایزات اساسی آن ها را کاویده ایم. ادعای اصلی مبناگرایی کلاسیک برون گرایانه این است که باورهای ما به دو دسته پایه و استنتاجی تقسیم می شوند و همه باورهای استنتاجی ما، در فرایند توجیهی، باید به باورهای پایه بازگردند، در غیر این صورت دچار دور یا تسلسل خواهیم شد. در مقاله حاضر کوشش خواهد شد تا علاوه بر آن که کاستی های نظریه مبناگرایی نشان داده می شود به این کاستی ها، بر اساس نظام معرفتی علامه، پاسخ هایی داده شود. علامه طباطبایی در نظام معرفتی خود دستگاهی از روابط میان باورها، بر اساس سه اصل، سامان می دهد که این دستگاه اولا، تمایز میان بدیهیات اولیه و ثانویه را مشخص می کند؛ ثانیا، ضمن نقد معرفت خطاپذیر از معرفت خطاناپذیر دفاع می کند؛ ثالثا، روش دست یابی به معرفت یقینی را تبیین می کند؛ و بالاخره، ضمن نقد بر مبناگرایی ساده، مبناگرایی مضاعف را رویکرد درست بر می شمارد. خطاپذیری و خطاناپذیری و در نتیجه، تصحیح باورهای پایه اساسی ترین ضعف و کاستی در مبناگرایی است. با توجه به مبنای علامه طباطبایی، درباره معرفت یقینی، که باید در نهایت همه معرفت ها به بدیهیات ختم و بدیهیات ثانویه نیز با روابط ویژه ای به بدیهیات اولی یا سه اصل اولی منتهی شوند؛ می توان خلل اساسی در مبناگرایی، که همان معرفت تزلزل پذیر غیر یقینی است، را مورد پرسش قرار داد. مهم ترین دستاورد علامه، در حوزه معرفتی، دفاع از معرفت یقینی بر اساس اولیات و امکان دست یابی به معرفت خطاناپذیر است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 33 تا 54
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عقلانیت باور دینی از نگاه برون گرایان
نویسنده:
محمد علی مبینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مبناگرایی (معرفت شناسی)
,
قرینهگرایی
,
درون گرایی
,
برون گرایی
,
عقلانیت (مسائل جدید کلامی)
,
عقلانیت اعتقادات دینی
,
فلسفه دین
,
معرفت شناسی اصلاح شده(مقابل معرفت شناسی فضیلت گرا)
,
معرفت(ادراک جزئی)
,
وظیفه گرایی معرفتی(اصطلاح وابسته)
کلیدواژههای فرعی :
عقلانیت عملی ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
مبناگرایی کلاسیک ,
استقرا ,
صدق ,
اعتمادگرایی (معرفت شناسی) ,
عقلانیت منطقی ,
عقلانیت علّی ,
باور دینی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمدتقی مصباح یزدی
چکیده :
دفاع از عقلانیّت باور دینی در طول تاریخ، بسته به نوع رویکردهای فلسفی و معرفتی حاکم بر اندیشهی بشر، رنگهای مختلفی به خود گرفته و انواع گوناگونی پیدا کرده است. بسط و توسعهی برونگرایی در معرفتشناسی معاصر، سبب شده است تا عدّهای از اندیشمندان دینی، که در باب معرفت، دیدگاهی برونگرایانه اتّخاذ کردهاند، نگاهی جدید به باورهای دینی بیندازند و عقلانیّت آن را از نگاهی برونگرایانه به اثبات رسانند. در این نگاه برونگرایانه، نقش استدلال در توجیه باور دینی تضعیف میشود و استدلالمداری حاکم در الهیّات طبیعی و قرینهگرایی کسانی مانند لاک و دکارت انکار میشود. باور دینی در این نگاه میتواند بدون ابتنا بر هر گونه استدلالی، عقلانی و موجّه باشد. به بیان دیگر، باور دینی در زمرهی باورهای پایه قرار میگیرد. تجربهگرایی آلستون و ادّعای واقعاً پایه بودن باور دینی از سوی پلنتینگا هر دو ناشی از برونگرایی آنها در مسألهی معرفت است. به طور کلّی میتوان گفت ظهور مکتب معرفتشناسی اصلاحشده در اندیشهی دینی، همزمان با ظهور یا احیاء برونگرایی در معرفتشناسی معاصر بوده است و از آن بسیار مایه میگیرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 9 تا 43
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
توجیه معرفت شناختی از دیدگاه ویتگنشتاین متاخر، از مبناگرایی تا زمینه گرایی
نویسنده:
محمدحسین مهدوی نژاد، بیوک علی زاده، رضا محمدزاده
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ویتگنشتاین
,
کنش (عمل - فعل)
,
زمینه گرایی
,
توجیه (مسائل جدید کلامی)
,
شکاکیت(مسائل جدید کلامی)
,
نظریه مبناگروی
,
معرفت(ادراک جزئی)
,
یقین (به معنی اخص)، قسیم تصدیق شبیه به یقین و تصدیق ظنی)
,
بازی زبانی
,
باور پایه((اصطلاح وابسته)، قسیم استدلال تسلسل معرفتی و دور معرفتی)
,
شک((مقابل یقین به معنی اخص)، اصطلاح وابسته)
کلیدواژههای فرعی :
خطاناپذیری ,
عقلانیت باور ,
نظام معرفتی ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
نسبیت معرفت ,
مبناگرایی کلاسیک ,
جهان تصویر ,
رساله تئتتوس ,
بدیهیات حسی ,
نظام مفهومی ,
واقعگرایی معرفتشناختی ,
چکیده :
از آنجا که ادعای معرفت بدون ارایه دلیل کافی و وافی بی وجه است، اساس معرفت شناسی معاصر بر این است که بنیان نظام معرفت بشری چیست، و نظام معرفتی بشر از کجا آغاز می شود و به کجا سر می سپارد. از نظر ویتگنشتاین متاخر، توصیف عالم، بدون وجود تعدادی قضایای مبنایی و یقینی ناممکن است، اما قطعیت و یقینی بودن این قضایا به معنای مطابقت آن ها با واقع نیست بلکه به طرز نگرش افراد وابسته است. آنچه برای ما محرز و یقینی است، به وسیله بازی زبانی ای که فرد در آن شرکت می جوید، معین می شود. از این رو، معرفت بشر در کنه خود مبتنی بر اعمال او و دیگر الگوهای منشی رفتار اوست. ویتگنشتاین معتقد است که توجیه و عقلانیت، همواره متکی به بافت و زمینه است و در فعالیت های اجتماعی و بازی های زبانی جای می گیرد و چون نحوه های زندگی، جهان - تصویرها یا جهان بینی ها مختلف اند، شیوه های مختلفی از عقلانیت نیز وجود دارد. در این نوشتار، نخست با تعریف سه جزیی معرفت، تحلیل ویتگنشتاین از معرفت و وجه تمایز آن با یقین را بیان کرده ایم. سپس با اشاره به ساختار مبانی معرفتی ویتگنشتاین، نشان داده ایم که چرا از نظر وی مبناگرایی برای دفاع از اعتبار نظام معرفتی، قرین توفیق نیست و با جایگزینی نظریه زمینه گرایی چه تفاوتی در مبانی معرفت و کیفیت ابتنای معارف دیگر بر آن ها رخ خواهد داد. در پایان، با بررسی نظریه زمینه گرایی و مساله شکاکیت و با اشاره به برخی مزیت های این نظریه، نشان داده ایم که خود با جایز دانستن روایتی از نسبی گرایی، خالی از نوعی گرایش های شک گرایانه نیست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 21 تا 56
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بازسازی برهان تجربه دینی بر اساس دیدگاه پلنتینگا
نویسنده:
علی شیروانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
پلانتینگا
,
دیویس
,
حس خداشناختی
,
تجربه باورساز
,
براهین خداشناسی
,
برهان تجربه دینی (مسائل جدید کلامی)
,
باور پایه((اصطلاح وابسته)، قسیم استدلال تسلسل معرفتی و دور معرفتی)
,
تجربه دینی (فلسفه دین)
کلیدواژههای فرعی :
ادراک حسی (معرفت شناسی) ,
ادراک حسی ,
اعتقاد به خدا ,
توجیه باور دینی ,
معرفت شناسی اصلاح شده ,
مبناگرایی کلاسیک ,
معرفت(ادراک جزئی) ,
اذهان دیگر ,
چکیده :
پلنتینگا، بر مبنای معرفت شناسی اصلاح شده، باور به وجود خدا را از جمله باورهای واقعا پایه می داند که در توجیه و تضمین خود، به هیچ شاهد و دلیلی متکی نیست. دیویس معتقد است که نظریه پلنتینگا در باب توجیه و تضمین باور به خدا، هر چند عموما برهان تجربه دینی به شمار نیامده، اما واقعا چنین است. این مقاله، با بررسی جوانب گوناگون دیدگاه پلنتینگا، می کوشد با به دست دادن صورت بندی پیشنهادی برای برهان تجربه دینی بر اساس دیدگاه پلنتینگا، دشواری های ادعای دیویس را نشان دهد. البته از آنچه پلنتینگا درباره حس خداشناختی مطرح کرده، می توان در بحث تجربه دینی بهره برد و از آن برای تبیین وقوع دسته ای از این تجربه ها سود برد. از نظر او، وقوع زمینه ای مناسب، به فعالیت حس خداشناختی می انجامد، که وقوع تجربه باورساز را به همراه دارد و آن، باور به گزاره ای مربوط به خدا را نتیجه می دهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 55 تا 74
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مسئله باور پایه و نظام معرفتی علامه طباطبایی
نویسنده:
قاسم پورحسن
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
باور پایه
,
مبناگرایی (معرفت شناسی)
,
باور
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
نظریه مبناگروی
,
مبناگرایی کلاسیک
,
باور موجه
,
باور پایه((اصطلاح وابسته)، قسیم استدلال تسلسل معرفتی و دور معرفتی)
,
معرفت شناسی باور پایه
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
وظیفه گرایی (مکتب اخلاقی) ,
بدیهیات ,
علم حصولی ,
برهان تسلسل ,
علم حصولی ,
علم حضوری ,
خطاناپذیری ,
توجیه ,
درون گرایی ,
خطاپذیری ,
معرفت یقینی ,
مبناگرایی معتدل ,
این همانی یا هو هویت. ,
امکان معرفت ,
وظیفه گرایی معرفتی ,
فطریات ,
توجیه (مسائل جدید کلامی) ,
توجیه باور دینی ,
مبناگرایی تجربی ,
مبناگرایی معتدل ,
امور بدیهی ,
یقین ,
امتناع اجتماع نقیضین ,
لزوم توجیه باورهای غیر پایه ,
امکان معرفت(معرفت شناسی) ,
تصدیق بدیهی(مقابل تصدیق نظری) ,
بدیهیات اولیه ,
بدیهیات ثانویه ,
اصل امتناع اجتماع نقیضین ,
اصل امتناع ارتفاع نقیضین ,
فطریات ,
وظیفه گرایی معرفتی(اصطلاح وابسته) ,
مبناگرایی تجربی ,
علم حضوری ,
باور استنتاجی ,
مبناگرایی غیرتجربی ,
هستی شناسی معرفت ,
تکثر معرفت ,
مبناگرایی ساده ,
مبناگرایی مضاعف ,
ساختار معرفت ,
ناوظیفه گرایی ,
پیدایش بدیهی ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
نظریه مبناگرایی یکی از دیرینهترین و مهمترین رهیافتها در معرفتشناسی تلقی میشود. از دو قسم اساسی مبناگرایی، مبناگرایی کلاسیک و معتدل، در مقاله حاضر، مبناگرایی کلاسیک را انتخاب کردهایم و از دو شکل مبناگرایی درونگرایانه و برونگرایانه، دومی را بررسی میکنیم. در نوشتار حاضر هر دو دسته از مبناگرایی ساده و مضاعف و تمایزات اساسی آنها را کاویدهایم. ادعای اصلی مبناگرایی کلاسیک برونگرایانه این است که باورهای ما به دو دسته پایه و استنتاجی تقسیم میشوند و همه باورهای استنتاجی ما، در فرایند توجیهی، باید به باورهای پایه بازگردند، در غیر این صورت دچار دور یا تسلسل خواهیم شد. در مقاله حاضر کوشش خواهد شد تا علاوه بر آنکه کاستیهای نظریه مبناگرایی نشان داده میشود به این کاستیها، بر اساس نظام معرفتی علامه، پاسخهایی داده شود. علامه طباطبایی در نظام معرفتی خود دستگاهی از روابط میان باورها، بر اساس سه اصل، سامان میدهد که این دستگاه اولاً، تمایز میان بدیهیات اولیه و ثانویه را مشخص میکند؛ ثانیاً، ضمن نقد معرفت خطاپذیر از معرفت خطاناپذیر دفاع میکند؛ ثالثاً، روش دستیابی به معرفت یقینی را تبیین میکند؛ و بالاخره، ضمن نقد بر مبناگرایی ساده، مبناگرایی مضاعف را رویکرد درست برمیشمارد. خطاپذیری و خطاناپذیری و در نتیجه، تصحیح باورهای پایه اساسیترین ضعف و کاستی در مبناگرایی است. با توجه به مبنای علامه طباطبایی، درباره معرفت یقینی، که باید در نهایت همه معرفتها به بدیهیات ختم و بدیهیات ثانویه نیز با روابط ویژهای به بدیهیات اولی یا سه اصل اولی منتهی شوند؛ میتوان خلل اساسی در مبناگرایی، که همان معرفت تزلزلپذیر غیر یقینی است، را مورد پرسش قرار داد. مهمترین دستاورد علامه، در حوزه معرفتی، دفاع از معرفت یقینی بر اساس اولیات و امکان دستیابی به معرفت خطاناپذیر است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 33 تا 54
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
تعداد رکورد ها : 7
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید