جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
help
مرور > مرور کلید واژه ها
>
دوزخ
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 117 
1 2 3 4 5
بررسی تاویلات ابن عربی درباره آیات خلود و جاودانگی عذاب در قرآن
نویسنده:
حسن ابراهیمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
در اسلام، کیفر برخی از گناهان، خلود و جاودانگی در دوزخ قرار داده شده و آیات بسیاری از قرآن کریم بر این خلود و جاودانگی صحه گذاشته است. مفسران و گروه های مختلف ...  فکری مسلمان، درباره دلالت این آیات بر جاودانگی رنج و عذاب با یکدیگر اختلاف کرده اند. برخی، خلود در دوزخ را به معنای خلود در رنج و عذاب دانسته، و برخی همچون ابن عربی، به خلود در دوزخ و انقطاع رنج و عذاب گرویده اند.در این نوشتار، آیات وعید به خلود در دوزخ، در شش گروه دسته بندی شده و تاویلات ابن عربی در ذیل هر گروه مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است، و در پاره ای موارد، بنابر اقتضا، از رای و نظر دیگر مفسران برای تکمیل وتایید و یا نفی و تضعیف نظر ابن عربی استفاده شده، و در خاتمه چنین نتیجه گیری شده است که تاویل آیات خلود با توجه به اصول و مبانی مسلم انگاشته شده در مکتب ابن عربی، برای او امری اجتناب ناپذیر بوده است.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 5 تا 26
مشخصات اثر
1 2 3 4 5
درنگی معناشناختی پیرامون واژه لاابالی در ادب و حدیث و عرفان
نویسنده:
موحدی محب عبداله
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
کلیدواژه‌های اصلی :
حدیث قدسی , خداوند , دوزخ , لاابالی
چکیده :
از واژگان پربسامد در محاورات عرفی و ادبیات کلاسیک و متون مرتبط با عرفان و تصوف، که چه بسا موجب کژتابی در بهره جویی از آن شده واژه لاابالی است. این عنوان از زبا... ان عربی به فارسی آمده و از معنای ترکیبی و اسنادی به معنای جامد و افرادی گراییده است. با عنایت به ریشه داری اصطلاحات و عناوین رایج تصوف و عرفان اسلامی در آموزه های دینی، جست و جو از خاستگاه اصلی عنوان یاد شده و کاربرد آن درباره خداوند از سویی، و نسبت به سالکان راه از دیگر سو، نیز لزوم تلاش معناشناختی در چگونگی تحول مفهوم آن در ادبیات و عرفان اسلامی، و توجیه خردپذیر صدق آن بر ذات اقدس ربوبی، زمینه ها و موضوعات اصلی نوشته حاضر را تشکیل داده است.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 173 تا 198
مشخصات اثر
1 2 3 4 5
مفهوم شناسی اعراف و اعرافیان در روایات تفسیری
نویسنده:
اکبرنژاد مهدی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
یکی از مفاهیم قرآنی در باب معاد، مساله اعراف و اصحاب اعراف است که در آیات 46 تا 49 سوره الاعراف به آن اشاره شده است، درباره این که منظور از اعراف چیست و کجاست،... ، و اعرافیان چه کسانی هستند؟ دیدگاههای مختلفی در بین مفسران وجود دارد. در این میان، روایات رسیده در این باب، نکات گوناگونی را بیان داشته که عمدتا به دو نظر اشاره کرده اند که اعرافیان، شفیعان (صاحبان مقام و منزلت) و یا گنه کارانی هستند که حسنات و سیئاتشان بر یکدیگر برتری ندارد.از بررسی و تحلیل این روایات، چنین نتیجه گیری می شود که می توان با تکیه بر روایات صحیح السند و صریح الدلالت، میان این مباحث به ظاهر متفاوت را با هم جمع کرد و آن اینکه اعرافیان دسته ای از مومنان گنه کار و نیز انسان های دارای مقام و منزلتی هستند که به عنوان ناجیان و شافعان گنه کاران هستند، از این رو، تمایز و تفاوتی که بین روایات دیده می شود، برطرف شده و از رهگذر آن، همنوایی روایات با آیات اعراف مستفاد می شود.   بیشتر
صفحات :
از صفحه 11 تا 30
مشخصات اثر
1 2 3 4 5
مقایسه تحلیلی ـ تطبیقی دوزخ دانته با مبانی عرفان اسلامی با نگاهی به اشعار عراقی، مولانا، شاه نعمت‌الله ولی و حافظ
نویسنده:
سودابه فرهادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مقایسه تحلیلی _ تطبیقی آثار بزرگ ادبیات جهان که با عنوان ادبیات تطبیقی و تحقیقات بین متنی شناخته شده، موضوعی است درخور که سبب ایجاد آثاری در قالب طرح پژوهشی، پ... پایان نامه، رساله و کتاب شده است. بر همین اساس پایان نامه پیش رو به مقایسه تحلیلی_ تطبیقی مبانی دوزخ در کمدی الهی دانته و عرفان اسلامی و کیفیت انعکاس این مبانی مشترک و احیاناً متفاوت در آیینه ادبیات عرفانی می پردازد. با این هدف که میزان افتراق و اتفاق مبانی اثر مذکور با آموزه های اسلامی و به تبعِ آن ادبیات عرفانی را با نگاهی به اشعار عراقی، مولوی، شاه نعمت الله ولی و حافظ مشخص کند. روش مورد استفاده در این پایان نامه کتابخانه ای است که بر پایه تحلیل محتوا و هرمونتیک انجام گرفته و با مقایسه میان سروده های دوزخ دانته و مبانی قرآنی، عرفانی، برهانی و ادبی، پرده از زبان تأویلی و راز آلود متون مذکور برداشته است و در پایان نتیجه می گیرد که میان مبانی معرفت شناسانه دوزخ دانته و عرفان اسلامی اشتراکات بسیاری به چشم می خورد. نمادهای تأویلی و هرمونتیکی دوزخ کمدی الهی با رمزها و سمبل های ادبیات عرفانی فارسی تشابهات قابل ذکری دارد. البته موارد افتراق مبانی عقیدتی و ایمانی کمدی الهی و آموزه های اسلامینیز چشمگیر و قابل توجه است.   بیشتر
مشخصات اثر
1 2 3 4 5
بررسی استعاره‌های "بهشت و جهنم" در ترجمه فارسی قرآن، انجیل، و تورات با رویکرد معنی‌شناسی‌شناختی
نویسنده:
فاطمه یگانه
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
استعاره نقش محوری در اندیشه دینی دارد بدین معنا که برای بیان حقایق مجرد از واژه‌های ملموس و مادی بهره می‌گیرد. مهمترین کارکرد شناختی استعاره نیزفراهم ساختن درک... ک یک مفهوم انتزاعی از طریق مفهومی ملموس‌تر است. با این نگاه پایان‌نامه حاضر به بررسی استعاره‌های به‌کار رفته در توصیف «بهشت و جهنم» در قرآن، انجیل و تورات می‌پردازد تا ضمن معرفی این استعاره‌ها، انواع استعاره‌های مفهومی به‌کار رفته در آنها (ساختاری، هستی‌شناختی، جهتی) معین شود و مشخص شود در توصیف هر کدام از بهشت و جهنم چه نوع استعاره‌ای کاربرد بیشتری دارد و نیز بسامد به‌کارگیری این استعاره‌ها در قرآن، انجیل و تورات به چه شکل است. تمام آیاتی که در توصیف بهشت و جهنم ساختار استعاری داشتند به‌عنوان نمونه آماری درنظر گرفته شدند، برخی آیات نماینده چند «نگاشت استعاری» بودند. به این شکل 852 مورد عبارت استعاری از آیات قرآن و 140 مورد عبارت استعاری از آیات انجیل مورد بررسی قرار گرفتند. و در مورد تورات تنها به معرفی استعاره‌ها پرداخته شد. روش تحلیل داده‌ها به صورت توصیفی در قالب شناختی بر اساس رویکرد لیکاف و جانسون (1980) به استعاره و نیز به صورت کمی و در قالب نمودار بوده است. نمودارها برحسب تعداد استعاره‌های ساختاری، هستی‌شناختی و جهتی که در توصیف بهشت و جهنم در قرآن و انجیل به‌کار رفته‌اند، ترسیم شد. بررسی نتایج نشان داد در کاربرد هر سه نوع این استعاره‌ها، قرآن بسامد بالاتری دارد. هم قرآن و هم انجیل در ترسیم فضای بهشت بیشتر از استعاره ساختاری بهره برده‌اند. ولی در استفاده از استعاره هستی‌شناختی و استعاره جهتی شاهد این اتفاق نیستیم. در قرآن استعاره‌های هستی‌شناختی بیشتر در ترسیم فضای دوزخ مورد استفاده قرار گرفته‌اند تا در ترسیم فضای بهشت، در حالی که در انجیل استفاده از استعاره هستی‌شناختی در ترسیم فضای دوزخ ملاحظه نشد. در قرآن استعاره جهتی به طور یکسان هم درمورد بهشت و هم درمورد جهنم به‌کار رفته‌است، در حالی که در انجیل تنها در ترسیم فضای دوزخ، کاربرد این استعاره مشاهده شد. در مورد برخی عبارات استعاری، هم در قرآن و هم در انجیل برای توضیح مطلب از نظریه «آمیختگی مفهومی» بهره برده شده است.   بیشتر
مشخصات اثر
1 2 3 4 5
بازنمایی دوزخ در دو سنت اسلام و مسیحیت با تأکید بر آثار تصویری معراج‌نامه‌ی میرحیدر و هیرونیموس بوش
نویسنده:
نیلوفر ایزدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بی‌تردید مسئله‌ی حیات پس از مرگ، یکی از دغدغه‌های اصیل و دیرین بشری است که عمری به درازای عمر بشر دارد. یکی از مهم‌ترین مباحث در ادیان ابراهیمی اعتقاد به معاد ...  و جهان پس از مرگ و به تبع آن بهشت و جهنم است. اعتقاد به دوزخ در بین بسیاری از ادیان و قبایل وجود داشته و دارد. هنرمندان نیز در طی قرون مختلف با توجه به مباحث و مفاهیم اعتقادی، به بازنمایی مفهوم دوزخ در آثار خود پرداخته‌اند. نگارنده در این تحقیق ضمن بررسی اجمالی توصیف و بازنمایی دوزخ در دو سنت اسلام و مسیحیت سعی کرده است این توصیفات را در آثار نقاشی هیرونیموس بوش و نگاره‌های معراج‌نامه‌ی میرحیدر بررسی کند و به این پرسش که آیا این هنرمندان آموزه‌های دینی را در کار خود بازآفرینی کرده‌اند یا خیر، پاسخ دهد. از جمله اهدافی که در این تحقیق به آن پرداخته شده است بررسی وجوه افتراق و اشتراک در مفهوم و بازنمایی دوزخ در دو سنت اسلام و مسیحیت با تأکید بر آثار بوش و نگاره‌های دوزخی معراج‌نامه‌ی میرحیدر در بازه‌ی زمانی قرن 9ه.ق،15 میلادی با بهره‌گیری از روش تطبیقی-مقایسه‌ای می‌باشد. این تحقیق ضمن بررسی بازنمایی مفهوم دوزخ نزد این هنرمندان به این نتیجه می‌رسد که نگارگران معراج‌نامه‌ی تیموری سعی داشته‌اند که به آموزه‌های دینی در اثر خود وفادار مانده در حالیکه آثار بوش، نقاش مذهبی، بازنمودی از خیالپردازی وی است. مطالب این تحقیق به صورت کتابخانه‌ایی جمع‌آوری شده و از نظر هدف بنیادی می-باشد.   بیشتر
مشخصات اثر
1 2 3 4 5
سعادت محوری در نظام اخلاقی قرآن
نویسنده:
علی‌اصغر محمدزاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در ابتدای این رساله به توضیح مفهوم سعادت و شقاوت در قرآن پرداخته شده است یعنی حالات و شرایطی جستجو می‌شود که در آیات قرآن، آن شرایط سعادت فرد را به دنبال دارند... د از جمله رفتن به بهشت، دوری از جهنم، دخول در رحمت خدا، رضایت فرد از خدا و رضایت خدا از فرد و... در مورد شقاوت نیز رفتن به جهنم و دوری از بهشت مصادیق شقاوت در قرآن می‌باشند. در ادامه به خصوصیات فرد سعید و شقی پرداخته شده است یعنی خصوصیاتی که به موجب آن شخص به سعادت یا شقاوت رسیده است. در مورد فرد سعید می‌توان به مطیع خدا و پیامبر بودن، راستگو، مجاهد، صبور، ترس از خدا، با ایمان، آمر به معروف و ناهی از منکر اشاره کرد و برای فرد شقی می‌توان به تکذیب کننده آیات الهی، کسی که به خدا دروغ می‌بندد، کافر، مجرم و ظالم اشاره نمود. در ادامه پایان نامه به بحث اصلی یعنی سعادت محوری در قرآن پرداخته خواهد شد. در این مورد تمام آیاتی که لفظ سعادت در آن‌ها بوده مورد بررسی قرار گرفته و در مرحله بعد آیاتی که به بهشت مربوط می‌شده با توجه به اینکه بهشت رفتن به سعادت رسیدن می‌باشد، مورد بررسی قرار گرفته و به دنبال این بودیم که آیا می‌توان از آیات قرآن چنین برداشت کرد که باید برای رسیدن به سعادت ملتزم به امور اخلاقی بود؟ در نهایت چنین نتیجه گرفته شد که سعادت محوری در قرآن اثبات نمی‌شود چون در آیات تنها ذکر شده که اگر کار خیر انجام گیرد، سعادت حاصل می‌شود یعنی بین کار خیر کردن و به سعادت رسیدن رابطه علت و معلولی برقرار است ولی هیچ اشاره‌ای نشده که باید برای رسیدن به سعادت ملتزم به افعال خیر بود.و صرف معلول بودن سعادت برای عمل خیر کافی نیست که بگوییم سعادت محوری وجود دارد.   بیشتر
مشخصات اثر
1 2 3 4 5
تحلیل تصاویر دیداری و شنیداری زندگی پس از مرگ (رستاخیز- بهشت- دوزخ) در جزء سی‌ام قرآن
نویسنده:
بتول قربانی بن‌توت
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
اصطلاح تصویر، نمایانگر یک فرآیند ترکیب تخیّلی است، فرآیندی که از یک سو به تصویر مفهوم هنری بخشیده وآن‌ را از تعبیر‌‌های عادی جدا کرده است و از سوی دیگر در نمای... یاندن معناهای پنهان و انتقال گنجینه‌های ذهنی به مخاطب و عمق بخشیدن به معانی مورد نظر کارایی دارد.از جمله اهداف یک متن به ويژه در نوع ادبی آن، تأثیر بر مخاطب است از این رو آفریننده از روش‌های گوناگون، از جمله تصویرگری بهره می‌برد تا اینتأثیر گذاری را به اوج خود برساند، در دامنه تصویرگری، توصیف‌ها و ترسیم‌ها به گونه‌ای هستند که موجب لمس واقعیت‌های ورای متن می‌شوند؛ از این رو هر قدر تصویر پردازی یک متندقیق‌تر باشد، خواننده یا شنونده بیشتر و شدیدتر تحت تأثیر قرار می‌گيرد. در گسترة متون عربی، متن قرآنی که نوعی بیان اعجازی به شمار می‌رود آکنده از مصادیق تصویرگری است؛ زیرا قرآن برای زندگی بخشیدن به معانی و زنده جلوه دادن مفاهیم به کار برده شده، از شیوۀ تصویر پردازی استفاده كرده است و در سایة این روش بسیاری از حقایق دینی و معارف توحیدی و بسیاری از پدیده‌های معنوی و روحی و حالات روانی به نمایش گذاشته شده‌اند. در این پایان نامه تصویرهای هنری زندگی پس از مرگ(رستاخیز، بهشت، دوزخ) در جزء سی قرآن ارائه شده، و ویژگی‌های آن تحلیل و تبیین شده است.   بیشتر
مشخصات اثر
1 2 3 4 5
مرگ و رستاخیز از دیدگاه مولوی در مثنوی
نویسنده:
صدیقه بازرگان کلوانق
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این رساله، نگاهی مبسوط و فراگیر به موضوع مرگ و رستاخیز از دیدگاه مولانا در مثنوی معنوی است. مثنوی گنجینه‏ای انباشته از مرواریدهای گرانبهای ادب فارسی و عرفان اس... سلامی و گوهرهای نایاب از حکمت و فلسفه است. به طوری که موضوعات و مفاهیم عالی ادب و فرهنگ، اندیشه و عرفان، به طرزی بدیع، زیبا و در حین حال ساده، آمیخته با حکایات و تمثیلات ظریف بیان گردیده است. موضوع مرگ، از موضوعات بسیار مهم انسانی به شمار می‏آید. مثنوی هرگز از این موضوع خالی نبوده، بلکه ظریف‏ترین و ناب‏ترین مفاهیم را می‏توان در آن مشاهده کرد . انسان از لحظه ی شناخت خود و جهان خواسته بداند که از کجا آمده و به کجا می‏رود، اندیشه ی گذر از این جهان همچون گردش روز و شب و تغییر فصول، بر دل و جانش سایه ی سیاهی افکنده که نه راه قرار در آن را داشته و نه راه فرار از آن را. در نگاه شعرای عارف، زندگی جاوید یعنی تحول و تکامل انسان از خاک تا افلاک. به همین خاطر مولوی در مثنوی به توصیف سرای جاوید پرداخته و قیامت را لقای الهی و بهشت را زمان وصال با یار دانسته‏و دوزخ را لحظه ی فراق ازیار.مثنوی مجموعه ی نسبتاً متنوعی از تقابل هاست که در این میان تقابل دو جهان یکی از بنیان‏های فکری شاعر را تشکیل می‏دهد. در منظومه یفکری مولوی، پیوستهسیطره یجهان غیب بر عالم شهادت محسوس‏ است. ما در این اثر با معانی گوناگونی از مرگ مواجهیم که هر‏چند همگی آدمی را به سوی جهان آن سری دعوت می‏کند، اما هر کدام از دیگری متمایز است. این مفاهیم عبارتنداز: مرگ طبیعی، مرگ تبدیلی و شهادت که در این میان، شاعر بیش از همه به مرگ تبدیلی پرداخته است. مولانا در اقناع مخاطبان خویش درباره ی جهان عیب، بیش از دیگر تمهیدات ادبی، از تمثیل بهره برده است؛ زیرا هنگامی که وی می‏خواهد از جهانی سخن بگوید که هیچ مرز و صورتی ندارد، به ناچار از ابزاری بهره میگیرد که در جهان صورت قابل درک باشد. بنابراین با خواندن این رساله، خواننده می‏تواند تا حدودی به عمق تفکر مولانا و خلاقیت ادبی وی پی ببرد و مشاهده نماید که مرگ و رستاخیز به بهترین نحو ممکن، در مثنوی مطرح گردیده و فصل الخطاب مباحث مربوط به این موضوع می‏تواند به شمار آید.   بیشتر
مشخصات اثر
1 2 3 4 5
تصویر دوزخیان به مثابه "دیگری" در مجموعه معراج نامه پیامبر اویغوری
نویسنده:
سودابه سامانی فر
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
نگارگری ایرانی ریشه در اعماق تاریخ، تمدن و فرهنگ ایرانی دارد. نگارگری ایرانی در شکوفاترین دوره‌های خود، هنری در خدمت دین و مذهب و در جهت بیان اندیشه‌های مذهبی ...  و دینی بوده است و در طی سده‌های متمادی با تکیه بر غنای تحسین برانگیز فرم و معنا توانسته است حامل پیام‌های والای روحانی برای مخاطبان باشد. در بررسی نگاره‌های بهشتیان و دوزخیان معراج نامه، حضور نشانه بهشتیان(خود) به دلیل تفاوت در جنس دال، سبب تغییر در وضعیت حضور نشانه دوزخیان(دیگری) می‌شود و به این ترتیب کارکرد نشانه معنای آن را دگرگون می‌سازد. این دگرگونی خود مدیون شکل باختگی نشانه دوزخیان(دیگری) می‌باشد که به واسطه تفاوت در چهره، پوشش، ترکیب بندی، اندام، نژاد و... عاملی برای قرار‌گیری در حاشیه می‌باشد. بدین منظور پژوهش حاضر در نظر دارد به مطالعه ساز و کارهای تشکیل تصویر فرهنگی با نگاهی به مفهوم دیگری در نگارگری ایران بپردازد. این پژوهش بر مبنای ماهیت، از نوع پژوهش‌های بنیادین کیفی است و با روش توصیفی تحلیلی انجام خواهد شد، همچنین روش کمی و آماری برای به دست آوردن نتایج حاصل از تحلیل ها به کار برده می شود. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که از منظر نگارگر، مفهوم «خود» و «دیگری»،از دیدگاه فردیت هنرمند و اجتماعی- فرهنگی، خود را با بهشتیان یکی و نزدیک‌تر نشان داده است و در تقابل با دوزخیان قرار دارد. در واقع هنرمند بهشتیان را «خودی» فرهنگی و دوزخیان را «دیگری» به تصویر کشیده است.   بیشتر
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 117