جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه تاریخ اسلام
>
تمدن اسلامی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
تعداد رکورد ها : 325
عنوان :
تأثیر تمدن اسلامی در شکوفایی ریاضیات کاربردی؛ محاسبه فاصله بغداد ـ مکه به وسیله ابوالوفای بوزجانی
نویسنده:
جعفر آقایانی چاوشی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ریاضیات کاربردی
,
پیشرفت ریاضی
,
ریاضی
,
تمدن گرایی اسلامی
,
علم ریاضی
,
تمدن اسلامی
,
ابولوفای بوزجانی
کلیدواژههای فرعی :
بغداد ,
قرن چهارم هجری ,
تاریخ علم ,
علم نجوم ,
فاصله شهری ,
فتوگرامتری ,
مثلثات کروی ,
اسماعیلیه ,
فاصله ,
مثلثات ,
هندسه ,
علم هندسه ,
اسماعیلیه Ismailism (فرق تشیع) ,
آل بویه ,
طول جغرافیایی ,
عرض جغرافیایی ,
عصر زرین تمدن اسلامی ,
فی معرفه الابعاد بین المساکن ,
رنسانس اسلامی ,
فرمول سینوس ها ,
فرمول کسینوس ها ,
آلبویه ,
شاپا (issn):
0
چکیده :
ابوالوفای بوزجانی، ریاضیدان و منجم برجسته ایرانی در قرن چهارم هجری ضمن رساله مختصری که نسخه خطی آن تاکنون بر جای مانده است، فاصله بغداد ـ مکه معظمه را با روشی کاملا ابتکاری تعیین کرده است. او این روش را بهطور کلی برای تعیین فاصله همه شهرها با معلوم بودن طول و عرض جغرافیایی آنها تعمیم داده است. در این مقاله پس از مروری به عصر بوزجانی ـ یعنی عصر زرین تمدن اسلامی که ریاضیات کاربردی را متداول کرد ـ روش وی را با استفاده از علائم جدید ریاضی مورد تحلیل قرار داده، آنگاه نتیجه حاصل از آن را با نتیجه یکی از روشهای جدید در این زمینه مورد مقایسه قرار میدهیم تا دقت این ریاضیدان بزرگ را در محاسباتش بهتر نمایان کنیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 25 تا 44
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کاغذ بغدادی در قرون نخستین اسلامی بازخوانی یک انگاره
نویسنده:
مهدی مجتهدی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تمدن اسلامی
,
کاغذسازی در دوره اسلامی
,
کاغذ بغدادی
کلیدواژههای فرعی :
برمکیان ,
پاپیروس ,
کاغذسازی در سمرقند ,
کاغذ سمرقندی ,
فضل بن یحیی بن خالد ,
چکیده :
یکی از مهمترین رویدادهایی که بر پویشهای فرهنگی مسلمانان تأثیر بی بدیل و پایدار نهاد آشنایی آنان با کاغذ و صنعت کاغذسازی از سالهای میانین سده دوم هجری بود. در بسیاری از تحقیقات جدید، چنین ادعا شده که ایجاد صنعت کاغذسازی در بغداد و تولید کاغذ بغدادی با چند دهه نخستین تولد این شهر همزمان بوده است. بر پایه این تحقیقات که بر گزارشهایی از منابع نسبتا متأخر استوار شده، چندسالی پس از ساخت کاغذ در سمرقند (حدود 179ﻫ)، تولید کاغذ در بغداد به دستور فضل بن یحیی برمکی، وزیر هارون الرشید (حک. 170-193)، آغاز شد. در مقاله پیش رو، با استدلال بر متأخر بودن نسبی منابع مورد استنادِ این دست از تحقیقات و نیز با ذکر شواهدی چون انحصار تولید کاغذ در چین و سمرقند و نیز اتکای بغداد به واردات کاغذ از این سرزمینها تا سده ششم هجری، معلوم شده که قدمت وجود کاغذ بغدادی از سده هفتم که یاقوت حموی از وجود آن در بغداد خبر داده فراتر نمىرود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 29 تا 45
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دو تاویل از یک تمدن: بازخوانی دو اثر عبدالحسین زرین کوب؛ دو قرن سکوت و کارنامه اسلام
نویسنده:
سیاوش شوهانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه تاریخ اسلام
,
دو قرن سکوت
,
تاریخ نگاری
,
تمدن اسلامی
,
تاریخ ایران (بعد از اسلام)
,
تاریخ
,
کارنامه اسلام
کلیدواژههای فرعی :
تساهل و تسامح ,
*جهان اسلام ,
عبدالحسین زرین کوب ,
کثرت گرایی دینی ,
تاریخ نگاران ,
امویان ,
عباسیان ,
مدارا با غیر مسلمانان ,
وحدت جهان اسلام ,
آیه 78 حج ,
زرتشتیان بعد از اسلام ,
هرمنوتیک تاریخ ,
تسامح از دیدگاه اسلام ,
تسامح در قرآن ,
انگیزه حمله اعراب به ایران ,
حمله اعراب به ایران ,
چکیده :
تاریخ نگاری اسلامی فراز و نشیب بسیاری داشته و از شرایط و ویژگیهای اجتماعی و تاریخی بسیاری تأثیر پذیرفته است، تا آنجا که می توان از مؤلفه هایی یاد کرد که به مثابه مجموعه یک گفتمانِ تاریخی، تاریخ نگاری یک دوره را رقم می زند.آثار دکتر عبدالحسین زرین کوب درباره تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی، طی نیم قرن گذشته در حوزه دانشگاهی از مقام و مرجعیت شایانی برخوردار بوده است. دو قرن سکوت، محصول دهه سی خورشیدی، اثری که بیش از آثار دیگر وی زبانزد عام و خاص است، روایتی متفاوت با روایت کارنامه اسلام، محصول دهه پنجاه خورشیدی، ارائه می دهد. در روایت نخست بر دستاورد تمدن اسلامی در قرون نخست میتازد و ورود اعرابِ مسلمان را منشأ نگونبختی ایرانیان می نامد و در روایت دیگر به آن می بالد و این تلاقی را موجب باروری و شکوفایی دو تمدن می داند. مقاله پیشرو سعی دارد به مقایسه این دو روایت از تمدن اسلامی و واکاوی تناقض پیش آمده از منظر هرمنوتیک بپردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 157 تا 200
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دستاوردهای ابن سینا در اخترشناسی ادوار میانه اسلامی
نویسنده:
سیدمحمد مظفری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم نجوم
,
ابن سینا
,
نجوم رصدی
,
معدل المسیر
,
تمدن اسلامی
,
علم نجوم ابن سینا
,
آثار ابن سینا
,
دستاوردهای ابن سینا
,
الگوی حرکت افلاک
,
نظریه اقبال و ادبار
,
کتاب شفا (ابن سینا)
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
بررسی انتقادی نجوم ابن سینا در حوزه نظری و نیز کوشش های عملی و رصدی و لو اندک وی در حیطه اخترشناسی بر عهده این مقاله است؛ در جنبه نخست، الگوی حرکات اولیه و ثانوی افلاک قرار دارد که در دانشنامه علأیی و النّجاة مطرح شده است. وی در این الگو نحوه ارتباط بین محرک اول با فلک الاعلی و افلاک کوچکتر سیارات را به صورت هندسی و با تاکید بر آموزه ارسطویی پیکربندی حرکات افلاک سیارات (یعنی فقط کاربرد حرکات مستدیر یکنواخت) تببین می کند. در جنبه رصدی نجوم وی، به تنها کمیت رصدی او، یعنی مقداری که ابن سینا برای میل کلی یافته بود (30; 33; 23)، اشاره می شود که در کنار سایر مقادیری که پیشینیان یونانی و اسلامی وی یافته بودند، وی را به تغییر مقدار میل کلی معتقد کرده بود. جنبه دیگر کارش که ترکیب دو جنبه نخست است، در الگوی خورشیدی وی (در نجوم شفا) هویدا می شود، جایی که او تلاش دارد با ترکیب پنج فلک الگویی «نظری» (و ارسطویی) برای حرکت خورشید ارایه کند تا این الگو بتواند شواهد «رصدی» تغییر میل کلی را نیز «توجیه» نماید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 109 تا 130
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جستاری در عوامل فراز و فرود تمدن اسلامی
نویسنده:
علی پارسیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تمدن
,
قرآن
,
علوم اسلامی
,
قرآن
,
تمدن اسلامی
,
علوم اسلامی (سایر)
,
شکوفایی تمدن علوم اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
نهضت ترجمه ,
حکمت نظری ,
استشراق ,
سیره ائمه اطهار علیهم السلام ,
علوم عقلی ,
قرآن ,
علوم تجربی ,
علوم شرعی ,
اندلس ,
علوم نقلی ,
پزشکی اسلامی ,
مثلثات ,
فرهنگ یونانی ,
سیره پیامبر اکرم(ص) ,
حکمت عملی ,
حکمت نظری ,
قرآن ,
سیره نبوی(پیامبر ص) ,
تاریخ اندلس ,
خاور شناسان ,
جغرافی ,
علوم نقلی ,
علوم عقلی ,
علوم تجربی(معرفت شناسی) ,
حکمت عملی ,
تعامل اسلام و طب ,
علوم آزمایشگاهی ,
تکریم دانشمندان ,
قرطبه ,
تهاجم مغول ,
علوم غیر شرعی ,
جمود فکری ,
دوران طلایی تمدن اسلامی ,
مسیر تعالی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
مرتضی مطهری
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
امام خمینی
چکیده :
تاریخ نگاران همواره از گذشته های پر نام و آوازه امپراتوری اسلامی، سیطره تمدن مسلمین، و شهرت دانشمندان مسلمان سخن رانده اند! آفریدن یک تمدن جدید علمی متعالی و جهانگیر، در مدتی کمتر از دو قرن، چیزی است که تنها می توان از آن یاد کرد، اما نمی توان حق آن را آنچنان که شایسته است به جا آورد. به عقیده ارباب صلاحیت، قدرت خلاقانه این نهضت، از تمام جنبشهای دیگر، از قرون وسطی تا قرن سیزدهم بیشتر بوده است. در نتیجه جد و جهد مسلمانان آن روزگار، زبان عربی، نه فقط زبان قرآن و وسیله بیان احکام دینی، بلکه زبان بین المللی علمی و گردونه ترقی بشر گردید آن چنان که از اواسط قرن دوم تا اواخر قرن پنجم تنها کلید گنجینه علوم زمان، دانستن زبان عربی بود. اما دیری نپایید که آن شمع فرو مرد، آن برتری رو به افول نهاد و گرمی بازار تمدن و فرهنگ مسلمانان به سردی گرایید. براستی سبب آن سروری و ارجمندی و آنگاه این خمودی و وارفتگی و سکوت چه بود؟ چه سبب داشت که تمدن اسلامی چون گمشده ای ناپیدا و بی نشان ماند و به یادها و خاطره ها پیوست؟ نتیجه تحقیق حاضر ضمن پاسخ دادن به سوالات فوق، دیدگاه های دانشمندان و صاحبنظران را در این خصوص واکاوی نموده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 157 تا 190
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقشه و نقشه نگاری در تمدن اسلامی
نویسنده:
محمدحسین گنجی , امیرهوشنگ انوری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نقشه نگاری اسلامی
,
نقشه نگاری
,
جغرافیای اسلامی
,
نقشه
,
تمدن اسلامی
,
جغرافیا
,
علوم اسلامی (سایر)
,
اسلام شناسی معاصر
,
نقشه های اسلامی
,
تاریخ نقشه نگاری
,
نقشه ابوریحان بیرونی
,
نقشه نگاری شریف ادریسی
,
انحطاط نقشه نگاری اسلامی
,
اسلامشناسی
کلیدواژههای فرعی :
ابوزید بلخی ,
تاثیر حمله مغول بر تمدن اسلامی ,
نقشه نگاران مسلمان ,
چکیده :
تمدن اسلامی یکی از چند تمدن اصلی و تاریخ ساز بشر است و نقشه، از جمله دستاوردهای با ارزش این حوزه ی تمدنی است که تا کنون به گونه ای شایسته، در کانون توجه محققان ایرانی قرار نگرفته است. این مقاله با بررسی کرنولوژیک نقشه های جغرافیایی، نقشه نگاران و مکتب های نقشه کشی در تمدن اسلامی از تولد تا اوج و سپس انحطاط این رشته، با مراجعه به منابع و اطلاعات محدود و پراکنده ی موجود در این زمینه، به سیر تاریخی و ماهیت علمی نقشه کشی در تمدن اسلامی پرداخته و ضمن شناسایی تاثیر دستاوردهای اقوام پیشین در نقشه نگاری اسلامی، نشان می دهد که مسلمانان، چگونه با نوآوری ها و آفرینش های چشمگیر خود، به غنای علمی این حوزه افزودند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 97 تا 126
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
انسان و سرنوشت
نویسنده:
مرتضی مطهری
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
معرفی کتاب
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علل انحطاط مسلمین
,
جبر و اختیار(کلام)
,
آیات قضا و قدر
,
قضا و قدر
,
سرنوشت انسان
,
13. علم کلام
,
تمدن اسلامی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
چکیده :
کتاب «انسان و سرنوشت» تالیف مرتضی مطهری است. موضوع کتاب «انسان و سرنوشت» تبیین دیدگاه اسلامی در مورد «قضا و قدر» است. این کتاب که نخستین بار در سال 1345 شمسی (1385 قمری)، منتشر شده، ابتدا در «هیات های مؤتلفه اسلامی» توسط استاد مطهری تدریس می شده است. استاد مطهری معتقد بوده که فعالان عرصه مبارزه با رژیم طاغوت باید از پشتوانه لازم نظری و آشنایی کافی با مفاهیم اسلامی برخوردار باشند. کتاب انسان و سرنوشت را باید جزئی از طرح کلان پژوهشی در نظر گرفت که استاد آن را با عنوان «بحث هایی از علل انحطاط مسلمین» در مقدمه کتاب معرفی نموده است. بخش اصلی کتاب، به تحلیل موضوع «قضا و قدر» می پردازد. از نگاه استاد مطهری هر چند موضوع قضا و قدر یک مسئله متافیزیکی است و به فلسفه کلی و ماوراء الطبیعه مربوط است، ولی از دو نظر شایستگی دارد که در ردیف مسائل عملی و اجتماعی قرار گیرد. در پایان کتاب، معروف ترین اشکال جبریّون مطرح و مورد بررسی قرار گرفته است. جبریّون، مبتنی بر آگاهی خداوند نسبت به همه چیز و نیز تغییر ناپذیری و خلاف ناپذیری آن نتیجه می گیرند. کتاب «انسان و سرنوشت» به دلیل طبیعت موضوع آن، از یکسو به ابهام زدایی از تصویر ما درباره نظام عالم کمک می کند و در ردیف کتاب های جهان شناسی قرار می گیرد و از سوی دیگر با توجه به ارتباط آن با مسئله اختیار و اراده در ردیف مباحث انسان شناسی نیز قرار می گیرد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اهمیت نگارش و تدوین در تمدن اسلامی و دیدگاه اسلام نسبت به آن
نویسنده:
زهرا اباذری، موسی غفاری چراتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اسلام
,
کتابت
,
تمدن اسلامی
,
تالیف
,
نگارش
,
کتاب خوانی
,
فضیلت تعلیم و تعلم قرآن
,
آداب تعلیم و تعلم
,
آداب نگارش
,
دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته)
,
تمدن اسلامی
,
نگارش در قرآن
,
نگارش در روایات ائمه (ع)
کلیدواژههای فرعی :
نهضت ترجمه ,
اهل کتاب ,
بغداد ,
شام ,
نظام هستی ,
اهل کتاب ,
قرآن ,
فتوحات اسلامی ,
قرآن ,
سوره علق ,
سوگندهای قرآن ,
جنگ بدر ,
عباسیان ,
اختراع کاغذ ,
سوره علق ,
کتاب مسطور ,
سوگند قرآن به تعلیم ,
تالیف در تاریخ اسلام ,
کتابخانه قرطبه ,
مرکز خلافت اسلامی ,
خلفای اسلام ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
مرتضی مطهری
چکیده :
در این مقاله سعی شده است ابتدا دیدگاه قرآن نسبت به نگارش، بیان و به آیاتی که در این زمینه است اشاره شده، سپس به ذکر احادیث و روایتی که از ائمه (ع) در این مورد وجود دارد پرداخته شده است. همچنین دیدگاه اسلام نسبت به کتاب و کتابخوانی بیان شده است و از این جهت آیات قرآن و احادیث مورد توجه قرار گرفته و به کتابخانه های بزرگی مانند رصد خانه مراغه و کتابخانه های بزرگ دیگری به همت دانشمندان مسلمان تاسیس شده است اشاره شد. سپس به عواملی مانند اختراع کاغذ، فتوحات اسلامی، دعوت مسلمانان به تالیف و تصنیف از طرف مکتب اسلام، اهتمام دانشمندان اسلامی به تالیف، علاقه خلفا به تالیف و ترجمه، انتقال حکومت از شام به بغداد، و راه یافتن ایرانیان به دربار خلفا، که باعث شد تالیف و ترجمه در تمدن اسلامی شکوفا شود اشاره شده است و در پایان به نخستین افرادی که در علوم مختلف اسلامی دست به تالیف زدند، اشاره شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 105 تا 124
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه علم و دین از دیدگاه دکتر علی شریعتی
نویسنده:
جواد میری، علی علی اصغری صدری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
رابطه علم و دین
,
رابطه علم و دین نزد کانت
,
دکتر علی شریعتی
,
همگرایی علم و دین
کلیدواژههای فرعی :
علوم طبیعی ,
قرون وسطی ,
مذهب ,
رنسانس ,
علوم انسانی ,
تعارض علم و دین ,
وحدت علم و دین ,
نقد علم مدرن ,
رسالت علم ,
تمدن اسلامی ,
قرآن ,
علم گرایی ,
بورژوازی ,
علم مدرن ,
فئودالیسم ,
تعارض علم و دین ,
وحدت علم و دین ,
ماتریالیسم ,
قرآن ,
سرمایهداری ,
تمدن اسلامی ,
علوم انسانی (سایر) ,
علوم طبیعی ,
علوم تجربی(معرفت شناسی) ,
یونانی زدگی ,
انحصار علوم تجربی ,
آرمان متعالی ,
مذهب ماوراء علم ,
علم متعصب ,
شاپا (issn):
0
چکیده :
مسئله رابطه علم و دین از دغدغههای جدی بشر است. معمولاً این رابطه را در چهار مقوله تعارض، استقلال، گفتوگو، و وحدت دستهبندی میکنند. در این نوشته، ضمن معرفی اجمالی این چهار مقوله، در پی آنیم تا موضع شریعتی را در این باره معرفی کنیم. شریعتی با اتکا به موضوعاتی چون یونانیزدگی علم و دین در قرون وسطی، رابطه علم و سرمایهداری، نفی انحصار علوم تجربی، مقایسه میزان اعتبار علوم تجربی و انسانی، و تأکیدهای دین بر کسب علمْ موضع تعارض را نفی میکند. او با نقد علم مدرن از جهت دستاوردهای اجتماعیاش و عدم توجهش به مقوله انسان و نیز با نقد شعار علم برای علم و بیتعهدی علم تلاش میکند تا مدلی برای همگرایی دین و علم ارائه کند. شریعتی معتقد است که علم باید مسئول باشد و خود را به یک آرمان متعالی پایبند کند. او همچنین در این مسیر از دستاوردها و سخنان دانشمندان پیشرو بهره میگیرد. شریعتی در مجموع تقریباً از همه مدلهای موجود در مقوله وحدت علم و دین استفاده میکند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 103 تا 122
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
روش تحلیل مؤلفههای مفهومی تمدن : سال 5، شماره 2 : حکمت معاصر
نویسنده:
سیدحسین حسینی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تمدن اسلامی
,
تمدن اسلامی
,
دنیای معاصر
,
تمدن غالب
,
تمدن پژوهی
,
مفهوم تمدن
کلیدواژههای فرعی :
اراده انسانی ,
فرهنگ اسلامی ,
تحولات تاریخی ,
شمولیت ,
سرزمین ,
اراده جمعی ,
آرمان خواهی ,
مدل تحلیل سیستمی ,
سیطره فراملی ,
قدرت نفوذ ,
تعالی جویی ,
مطالعات تمدن اسلامی ,
روش مجموعه نگر ,
تعریف انسان محور ,
تعریف فرهنگ محور ,
تعریف جامعه محور ,
تعریف تاریخ محور ,
مرز جغرافیایی ,
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
ویژگی میانرشتهای بودن مطالعات «تمدن پژوهی»، دایره نگاه به مسائل این حوزه را از حصر در یک یا چند دسته تخصصی خاص بیرون کرده و در گستره وسیعتری قرار میدهد. این چالش بهویژه در تحلیل اصل مفهوم تمدن بیش از هر جای دیگر خود را نمایان میسازد، چراکه ما با واژهای چندوجهی روبهرو هستیم که مفاهیم همعرض دیگری را نیز در جنب خود قرار میدهد؛ مقولههای انسان، فرهنگ، جامعه، تاریخ، و دین، واژگان همخانواده مفهوم تمدن به حساب آمده و حل گره فهم کرانههای ناپیدای این معنا، در گرو فهم پیکره این خانواده است. از سویی پیراستن حوزه مفهومی هر واژه و از سوی دیگر درهمتنیدن نظامواره آنها با یکدیگر تا نسبت تأثیر هر کدام در دیگری آشکار شده و در نهایت به تعریف نظاممندی دست یابیم. در مقدمه، پس از اشاره به هدف مقاله در تعیین مؤلفههای مفهومی تمدن (به جای تعریف آن) به فرضهای سهگانه «عدم تحقق تمدن اسلامی در دنیای معاصر» و «ضرورت ایجاد تمدن نوین اسلامی» و نیز «امکان تحقق تمدن نوین اسلامی» اشاره میشود و سپس در گام نخست و به جهت تحلیل روشمند مسئله، از مدل «مجموعهنگر» یاد میکنیم که مهمترین ویژگی آن، نگاه به مفاهیم همتراز به صورت سیستمی است و آنگاه با تحلیل نسبت مفهوم تمدن با چهار واژه دیگر به ارائه برداشتی جدید از تمدن دست خواهیم یافت. بیان امتیازات و مراحل پنجگانه مدل تحلیل، بخش دیگر مقاله را تشکیل میدهد و بر این پایه و با نظر به کاربرد واژه تمدن غربی در دنیای کنونی، نشان داده میشود که مدل مطرح با تحلیل مؤلفههای مورد نظر، علاوه بر رعایت اصل سازگاری درون منطقی، توان تحلیل وضعیت موجود تمدن غالب را نیز داراست و به همین سبب سخن از نمود یک تحلیل جامع میرود. در نهایت بر اساس مفهوم به دست آمده و با القای خصوصیت از معنای تمدن غربی، سعی در رونمایی مؤلفههای مفهومی تمدن خواهد داشت. بدینسان از مؤلفههای هشتگانه سخن به میان میآید: سیطره فراملی، اراده جمعی و انسانی؛ عنصر سرزمین و مهد؛ منحصرنبودن به مرزهای جغرافیایی؛ شمولیت در روابط انسانی؛ نفوذ و برتریطلبی؛ تعالیجویی؛ و تأثیر در تحولات تاریخی. دست آخر با تطبیق عناصر تحلیلی فوق، نیمنگاهی نیز به مفهوم تمدن اسلامی میاندازیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 21 تا 45
مشخصات اثر
ثبت نظر
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
تعداد رکورد ها : 325
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید