جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 104
انسان‌شناسی فلسفی ابن‌سینا، عرفانی مولانا، علمی داروین.
نویسنده:
کبری مشایخی قلاطوییه
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این نوشتار، در قالب تحلیلی مستقل اندیشه‌های ابن سینا، مولانا و داروین در زمینۀ انسان شناسی به توصیف و مقایسه انسان شناسی فلسفی، عرفانی و نیز علمی پرداخته‌ایم. فلاسفه‌ به حقیقت کلی انسان می‌پردازند. به تعبیری به انسان در مقام چیستی و هستی انسان سروکار دارند. ابن سینا، معتقد است: نوع انسان قدیم است و پیوسته‌ انسان‌های‌ دیگری‌ بعد از آن‌ انسان‌ بوده‌اند.بنابراین ‌‌ایشان‌ قائل ‌به ‌‌دگرگونی ‌نفس‌ انسان نمی‌باشد. و نوع ‌انسان را از اول تا آخر موجودی ثابت و بدون تغییر می‌داند. وی‌ معتقد است مابه‌ الامتیاز انسان از سایر موجودات به نفس ناطقه اوست‌ از دید عرفا، انسان از جنبۀ باطنی و روحانی‌ موجودی‌ است توانمند و قابل. انسان مولانا، حامل ودیعۀ الهی بسیار گرانبهایی است. اگر او نبود، هیچ مخلوقی هستی نمی‌یافت. او هم چنین انسان را عالم صغیر می‌داند مبتنی بر عالم کبیر. وی ‌معتقد است همین امر مابه الامتیاز او از سایر موجودات می‌باشد و انسان‌ می‌تواند به مرحله‌ انسان کامل برسد. در انسان شناسی‌ علمی، به انسان‌ چنان که ‌هست‌، پرداخته ‌می‌شود یعنی‌ انسان در مقام تحقق. انسان شناسی‌زیستی ‌یا علمی، تصویر انسان بالفعل را بدست‌ می‌دهد. داروین‌ نیز پیدایش ‌آدمی ‌را صرفانتیجۀ‌انتخاب طبیعی‌ می‌داند. بر اساس‌ دیدگاه‌ داروین، تفاوت‌ انسان ‌با سایر موجوداتماهوی یا نوعی نیست. بلکه تفاوت به‌درجه است
مطهری و نسبت میان علم و دین
نویسنده:
عبدالرزاق حسامی فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
علم و دین هر دو گزاره‎هایی در باب طبیعت دارند. دانشمندان علوم طبیعی ادعا می‎کنند که کشف و شناخت قوانین طبیعت بر عهده علم است، در حالی که عالمان دین از حقانیت بلامنازع گزاره‎های دینی درباره طبیعت دفاع می‎کنند. این امر موجب طرح مسئله نزاع علم و دین شده ‎است که هم در میان دانشمندان و هم در میان عالمان دین بازتاب یافته ‎است و هر کس که دغدغه‎ای در این باب داشته ‎است، کوشیده ‎است پاسخی درخور برای آن عرضه کند. استاد شهید مرتضی مطهری به عنوان یک روشنفکر مسلمان در راستای ارائه تفسیری از اسلام که هماهنگ با پیشرفت‎های بشری باشد، کوشیده ‎است نبودِ تضاد را میان این دو نشان ‎دهد. ایشان گاهی از نیاز انسان به این دو و عدم تعارض میان آن‌ها از این حیث، سخن می‎گوید و گاهی می‎کوشد با بحث تفصیلی عدم تعارض را نشان ‎دهد، چنان‎که درباره نظریه تبدل انواع این کار را می‎کند و گاهی نسبیت قوانین علمی و جاودانگی آموزه‎های دینی را مبنایی برای دفاع از دین و تأویل علم قرار می‎دهد. در این مقاله ابتدا تقریری از خاستگاه مسئله و به دنبال آن دیدگاه استاد در این زمینه تحلیل و بررسی خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 25 تا 42
چشم‌اندازی بر تعامل علم و دین در علوم انسانی مدرن
نویسنده:
عبدالله قنبرلو
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
این مقاله به بررسی تأثیر مدرنیته بر جایگاه علم و دین در زندگی اجتماعی بشر می‌پردازد. در چهارچوب تحول پارادایمی که با ظهور تفکر و زندگی مدرن اتفاق افتاد، عقل انسان به معتبرترین منبع شناخت و امنیت و رفاه انسان به مهم‌ترین آرمان شناخت تبدیل شد. در معرفت‌شناسی مدرنیته، تجربه و تبیین منطقی ارتباط میان متغیرها در رسیدن به یک شناخت معتبر نقش اساسی دارند. به‌علاوه، علم‌گرایی مدرنیته، اساسا، در خدمت نیازهای فایده‌گرایانه به مفهوم مادی بشر است. سکولاریسم یکی از ویژگی‌های بنیادین سیستم معنایی مدرنیته است که بر‌اساس آن دین و آموزه‌های دینی تنها در صورتی به رسمیت شناخته می‌شوند که با الزامات مدرنیته هماهنگ باشند. همچنین، گزاره‌های دینی در صورتی علمی به‌حساب می‌آیند که با روش‌های علمی مدرن تأیید شوند. الزامات معرفت‌شناختی مدرنیته در علوم اجتماعی و انسانی نیز آثار شگرفی به‌جا گذاشته‌اند. بر این‌اساس، علوم انسانی مدرن با رویکردی سکولار قوام یافته است.
صفحات :
از صفحه 33 تا 55
دین گریزی، عوامل و راه حل‏ها در پرتو قرآن
نویسنده:
محمد بهرامی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
چکیده :
تبیین پیشینه، عوامل و راهکارهاى مبارزه و کاهش دین گریزى از نگاه قرآن است. نویسنده، دین را از نگاه قرآن، مجموعه‌اى از باورها و رفتارها با محوریت یک موجود برتر تعریف کرده و پس از اشاره به بیشینه دین گریزى، عوامل دین گریزى را مانند: محیط، دوستان و مربیان، فشار و خشونت، ناکار آمد دیدن دین، شک و تردید، ناسازگارى با عقل، ناسازگارى با علم، فقر، روان پریشى، سخنگویان دین، خواسته‌هاى نفسانى، تهاجم دینى و گستردگى شریعت با استناد به آیات قرآن به تفصیل مورد بررسى قرار داده است. سپس به راه حل‌هاى دین گریزى پرداخته و مرحله اول را پیشگیرى معرفى کرده و در این مرحله سه راهکار: 1- معرفى شایسته و بایسته دین - طرح خردمندانه دین، آرامش بخشى دین و طرح سازگارى دین و علم -، 2- پیاده سازى و عملیاتى کردن دین - توجیه‌هاى اقتصادى، توصیه‌هاى سیاسى و اجتماعى - و 3- انسان سازى را پیشنهاد کرده است. راهکارهاى مرحله درمانِ دین گریزى را بسته به عوامل آن متفاوت دانسته و بر درمان خاص براى هر شکل دین گریزى تأکید کرده و در ادامه، براى تک تک عوامل دین‌گریزى، راهکارهاى درمانى متناسب با آن پیشنهاد کرده است است.
صفحات :
از صفحه 38 تا 69
نظم طبیعت و یکتا پرستی
نویسنده:
لیلا کیان خواه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
برهان نظم از دیر باز یکی از براهین مورد استفاده الهیون در اثبات صانع بوده است. شاخصه این برهان اذعان به نظم در جهان هستی و غایت دار بودن آن است. این مسئله در دوران مدرن و پیشرفت علوم مدرن مورد تشکیک دانشمندان قرار گرفت. این مقاله در صدد است تا به شرح و بسط این برهان بپردازد و در عین حال به اشکالات منتقدان آن پاسخ دهد.
صفحات :
از صفحه 18 تا 24
اخلاق تکاملی چیست؟ لوازم و پیامدهای آن کدام است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
پاسخ تفصیلی:
«اخلاق تکاملی» یا «زیست شناختی سازی اخلاق» نظریه ای در اخلاق است. طرفداران این نظریه می گویند: انتخاب طبیعی، حسی اخلاقی را در انسان القاء کرده است. بر طبق این نظریه اخلاق پدیده ای است که ضمن تکامل موجوداتی اجتماعی و هوشمند، خود به خود پدید می آید، نه بیشتر ...
تبیین موضع تعارض ظاهری نظریه تکامل و آیات آفرینش و آرای قرآن پژوهان در حل آن
نویسنده:
ابراهیم کلانتری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
طرح اجمالی فرضيه تكامل زيستی موجودات زنده گرچه به لحاظ تاريخی در آثار برخی از فيلسوفان يونان باستان به چشم می خورد، اما طرح و ترويج مستند و فراگير آن به عنوان يك نظريه علمی توسط طبيعيدان شهير انگليسی، چارلز رابرت داروين در حدود دو قرن پيش زمينه ساز چالشی بزرگ ميان زيست شناسی جديد و الهيات مسيحی شده است. اين چالش به سرعت به حوزه الهيات اسلامی نيز سرايت كرد و واكنش علمی انديشمندان اسلامی را در پی داشت. از آنجاكه طرح نظريه تكامل به صورت طبيعی به تداعی نوعی تعارض ميان نظريه مذكور و آيات آفرينش در قرآن كريم انجاميده، به همين جهت تلاش قرآن پژوهان برای حل اين تعارض ظاهری چشمگيرتر به نظر می رسد. نگارنده در اين نوشتار با روش اسنادی- تحليلی ابتدا به اختصار به تبيين نظريه مذكور پرداخته و پس از آن با دسته بندی آيات آفرينش، موضع اصلی تعارض را نشان داده و در گام سوم به تبيين آرای قرآن پژوهان در حل اين تعارض اقدام نموده است. در ميان نظریه های چهارگانه ای كه اصلی ترين ديدگاه ها در اين عرصه به شمار می آيند، نظریه های اول، دوم و سوم روشمند و مبتنی بر اصول و مبانی تفسير می باشند و می توان گفت در حلّ تعارض مذكور موفق بوده اند؛ اما نظريه چهارم از اين جهت با مشكل جدی روبروست و به همين سبب نه فقط از اقبال چندانی برخوردار نگرديده كه واكنش منفی بسياری از قرآن پژوهان را نيز در پی داشته است.
صفحات :
از صفحه 5 تا 30
تکامل داروینی و اتئیسم (بررسی و نقد استنتاج اتئیسم از تکامل داروینی)
نویسنده:
سید حسن حسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی,
چکیده :
در اين مقاله ابتدا با تفكيك اصل تكامل داروينی از داروينيسم، و توضيحاتی درباره محورهای اصلی تكامل داروينی، اصل انتخاب طبيعی و نسبت آن با ديدگاه داروین بررسی می شود. در بخش دوم مقاله به نحوه استنباط اتئيسم∗∗ و نگرش های اتئيستی از تكامل داروينی و داروينييسم با تأكيد بر نظريات ريچارد داوكينز اشاره، و استدلال های اصلی وی بازسازی می شود. در بخش پايانی مقاله، اشكالات و ايرادات اصلی استدلال های مطرح شده در استنتاج اتئيسم از تكامل داروينی و داروينيسم مورد بررسی قرار می گيرد.
صفحات :
از صفحه 31 تا 50
تکامل در آفرینش انسان از نگاه اندیشمندان معاصر؛ با محوریت نقد کتاب «خلقت انسان»
نویسنده:
محمدصفر جبرئیلی
نوع منبع :
مقاله , نقد و بررسی کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی,
چکیده :
آفرينش انسان از جمله مباحث مورد توجه اهل فكر و انديشه از گذشته های دور بوده است. در دو قرن اخير با طرح فرضيه داروين مبنی بر تكامل آفرينش، موافقان و مخالفان نه فقط در جهان اسلام، بلكه در جهان غرب نيز به طرح مواضع خود پرداختند. جريان پيش آمده در علم گرايی و علم زدگی نيز در رواج و گسترش طرح اين بحث بی تأثير نبود. وجود آيات نسبتاً متعدد قرآن كريم درباره آفرينش انسان، طرح شبهات و پرسش ها توسط مادی گرايان و علمززدگان در تعارض علم و دين، به ويژه با استناد به نظريه تكامل، مفسران و انديشمندان اسلامی را واداشت تا با هدف تبيين و تفسير آيات و پاسخ گويی به شبهات و ابهامات به طور مستقل يا در ضمن بررسی و تفسير آيات مربوطه به تفصيل به واكاوی مسئله بپردازند كه در كل می توان ديدگاه های آنان را در سه موضع تأييد، رد و سكوت گزارش كرد. در اين مقاله با جانبداری از موضع دوم به نقد مبانی برداشت های موضع اول در تفسير آيات مربوطه با محوريت كتاب « خلقت انسان » مرحوم دكتر يدالله سحابي پرداخته شده است.
صفحات :
از صفحه 67 تا 76
نقد اعتبار کلامی نظریه کمبود منابع زیستی در آیات قرآن کریم
نویسنده:
رمضان مهدوی آزادبنی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی,
چکیده :
يكی از اجزای مهم و اساسی در نظريه تكامل انواع، ایده انتخاب طبيعی است. حال مسئله اين است آيا مفروضات مكتوم در ایده انتخاب طبيعی با تصور دينی از طبيعت و جهان پيرامون سازگار است؟ در تحقيق حاضر نويسنده تلاش خواهد نمود تا با استناد به آيات قرآن كريم نشان دهد چگونه نظریه كمبود منابع زيستی به عنوان يكی از مفروضات مبنايی در ایده انتخاب طبيعی با برداشت و تفسير قرآنی از طبيعت در تعارض است و جهان پيرامون بشر نه تنها برای آدمی، بلكه حتی برای ساير موجودات متناسب با نياز زيستی آنهاست. اگر بتوان عدم اعتبار و نادرستی ايده كمبود منابع زيستی و عدم تناسب منابع زيستی با نياز موجودات- به عنوان يكی از مفروضات مكتوم در نظريه تكامل- را نشان بدهيم، در اين صورت گام مهمی در مخدوش ساختن نظريه مذكور طی شده است. انذار قرآن كريم از صفاتی همانند كبر كه اساس زياده خواهی منجر به فقر و كمبود است، و وعده حاكم نمودن صالحان بر زمين از يك طرف و وعده قطعی الهی درخصوص تضمين رزق و معيشت موجودات از طرف ديگر، به طرز مؤثری ایده انتخاب طبيعی را به چالش فرا می خواند.
صفحات :
از صفحه 87 تا 102
  • تعداد رکورد ها : 104