جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 346
آیینه حضور تجلیگاه خداوند از دیدگاه مولانا (با تکیه بر مثنوی معنوی )
نویسنده:
اصغر بابا سالار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دانشگاه تهران,
چکیده :
جلوه گاه حقیقی خداوند از دیدگاه عرفا ‘ دل انسان است که با تکیه به تعالیم آسمانی و قرآنی می کوشند با مصقل ذکر و فکر ‘ زنگار ظلام از چهره آینه دل بزدایند تا محل تجلی و ظهور گوهری باشد که آسمانها و زمین و کوهها تحمل آن را نداشت . مولانا نیز درآثار ارزشمند خود ‘ جلوه ها و نمودهای گوناگون دل را که شرق آفتاب حق است ‘ مورد بررسی قرار داده و اهمیت فراوان برای آن قائل شده است . او دل را عرش و فرش و تکیه گاه تخت سلطانی و دریای پرنوری می داند که نظرگاه خداوند در دو سراست و ایمن آباد و حصن محکم و موضع امن و امانی می خواند که انسان در آن آرام و قرار می گیرد . او همچنین دل صیقل یافته به ذکر خداوند را گنجینه راز حق ‘ عشق حق ‘ الهام و وحی حق و بیت الله و بیت الحرام می نامد . ما در این نوشته کوشش می کنیم تا نظرات مولانا را با توجه به گفته های وی تحلیل و بررسی کنیم .
صفحات :
از صفحه 551 تا 567
قاعده لطف در کلام اسلامی
نویسنده:
رضا فرشچیان - احمد جمالی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دانشگاه شهید باهنر کرمان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
قاعده لطف پیشینه ای طولانی در مباحث استدلالی علم کلام دارد و همواره مورد استناد متکلمان در استدلال و اثبات عقاید دینی قرار گرفته و می گیرد؛ شایسته است در تبیین جایگاه این قاعده در تاریخ علم کلام، دیدگاه متکلمان نامدار مورد توجه قرار گیرد و پیشینه این قاعده شناخته شود. مقاله حاضر مروری تاریخی بر دیدگاه متکلمان معتزلی، امامیه و اشاعره دارد و موارد استدلال و استناد به آن را در اثبات پاره ای از مبانی اعتقادی بیان می دارد، مناقشات پیرامون این قاعده بیانگر توجه و تحرک عقلانی متکلمان اسلامی و مباحثه و مناظره آنان در استدلال بر مبانی اعتقادی می باشد.
صفحات :
از صفحه 175 تا 192
بررسی معناشناختی صفات خدا در کلام امامیه
نویسنده:
سید محمد کاظم علوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه معارف اسلامی، معاونت پژوهشی,
چکیده :
مبحث صفات خداوند، پس از اثبات وجود او مهم ترین مبحث کلام است که به دو لحاظ می توان آن را بررسی کرد؛ یکی به طورکلی و دیگری به طورخاص. در نگرش نخست نیز می توان دوگونه بررسی انجام داد؛ یکی «وجودشناختی» و دیگری «معناشناختی». این تحقیق مربوط به بررسی معناشناختی می باشد که به دنبال پاسخ به پرسش از وجود واقعی صفات نیست؛ بلکه درپی ساختار معنایی تعابیر متکمان از صفات و نوع تفسیر و تبیین ایشان در قالب یک فرمول کلی است.<br /> این مطالعه درباره متکلمان امامیه در سده های دوم و سوم هجری است که در یک طبقه بندی کلی به سه دوره: پیش از هشامَین، هشامین (هشام بن حکم و هشام بن سالم) و پس از هشامین تقسیم شد ه اند. در این تحقیق، گزارش های نقل شده از این متکلمان بررسی می شود تا به ساختار های معنایی صفات پی برده شود. مهم ترین ساختار معنایی به دست آمده، ساختاری است که هشام بن حکم ارائه نموده است که در قالب فرمول «صفات نه خدایند و نه غیر او» بیان می شود.
صفحات :
از صفحه 125 تا 147
نقدی بر خداشناسی اشو
نویسنده:
علی ارشدریاحی,زینب فرهادی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
چکیده :
این مقاله با رویکرد تحلیلی و بررسی اسنادی درصدد بررسی آراء اشو در رابطه با خداشناسی است. در این زمینه، با نظر به کتب این مدعی عرفان هندی، پنج موضوع مهم را از آثار پراکنده وی در باب خداوند جمع آوری و مورد بحث قرار داده و سپس به نقد عقلانی و فلسفی آن پرداخته است. این پنج موضوع عبارتند از: اثبات وجود خداوند، تعریف خداوند، شناخت خدا، صفات خدا و چگونگی نائل شدن انسان به او. اشو در همه این مباحث ارائه شده، دچار خطا، به ویژه تناقض گویی شده است، ازاین رو، باید اذعان داشت که اکثر نقدهای واردشده بر مطالب ارائه شده، با توجه به تناقضاتی است که جز با دقت و تأمل در سخنان و نظریات وی قابل کشف نیست.
مطالعه تطبیقی «حدوث عالم» در حکمت صدرا و نهج البلاغه
نویسنده:
علی ارشد ریاحی، ملیحه جمشیدیان
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
در این مقاله، حدوث عالم در حکمت صدرا با مطالب نهج البلاغه مقایسه شده است. به این منظور، کتب فلسفی و تفسیری صدرا مطالعه و آرای او درباره ی حدوث عالم جمع آوری شده است. هم جنین مطالب نهج البلاغه در رابطه با حدوث عالم مورد بررسی قرار گرفته است. سپس با مقایسه آرای صدرا در مورد حدوث عالم با مطالب نهج البلاغه، این نتیجه به دست آمده که آرای بیان شده با مطالب نهج البلاغه از جهات زیادی هم خوانی دارد: در نهج البلاغه ویژگی هایی مانند زمان داشتن، مکانمند بودن، حرکت داشتن و متغیر بودن برای پدیده ی حادث مطرح شده است که می تواند مبنایی باشد برای تفسیر حدوث جهان، آن گونه که ملاصدرا به آن پرداخته است.
صفحات :
از صفحه 107 تا 126
مقایسه دیدگاه اصالت وجودی صدرا و دیدگاه اگزیستانسیالیستی یاسپرس در باب خدا
نویسنده:
لاله حقیقت، الهه زارع
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در طول تاریخ فلسفه اسلام و غرب تقریبا هیچ فیلسوف بزرگی را نمی یابیم که درباره موضوع خدا نیندیشیده باشد؛ چه آنانی که درصدد اثبات و چه آنانی که درصدد رد آن بوده اند. در مقاله حاضر به مقایسه و تطبیق نظریات صدرا و یاسپرس با محوریت موضوع خدا پرداخته شده است و از جمله نتایجی که در این بررسی معلوم شد عبارت اند از: 1. با وجود این که هر دو از فیلسوفان اصالت وجودی هستند اصالت وجود مدنظر هر یک با دیگری متفاوت است؛ 2. خدای صدرا خدای دینی است اما خدای یاسپرس چنین نیست؛ 3. هر دو در ادراک خداوند از نوعی ادراک حضوری سود جسته اند؛ 4. در بحث شناخت خدا و صفات او صدرا دارای دیدگاهی ایجابی و یاسپرس معتقد به الاهیات سلبی است.
صفحات :
از صفحه 69 تا 90
مقایسه دیدگاه ابن سینا و اسپینوزا در نسبت عقل، اراده و اختیار به خدا
نویسنده:
زهره توازیانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
سخن بر سر نسبت یا عدم نسبت بعضی از صفات به خدا و جواز عقلی این انتساب بعد از اثبات اصل وجود خدا، جدی‌ترین مسأله فلسفه در بخش الهیات به معنای اخص آن است. فیلسوفانی که نگاه تئولوژیکی به مسأله دارند، عموما خدا را در کسوت صفات تعریف می‌کنند، اما در همان حال، عده‌ای از ایشان بعضی از صفات را قابل نسبت به خدا نمی‌دانند و البته برای این اعتقادشان دلیل هم دارند. نویسنده این مقاله با توجه به دیدگاه دو فیلسوف بزرگ، ابن سینا و اسپینوزا، در پی آن است تا نشان دهد که چگونه در ورای الفاظ به ظاهر معارض می‌توان مشترکات مبنایی میان دو گونه از تفکر یافت. به نظر نگارنده، چنین رسیده است که ابن سینا و اسپینوزا در خصوص سه وصف عقل، اراده و اختیار و نسبت آن‌ها به خدا دارای مبانی مشترک هستند. هرچند در کلام اسپینوزا از نسبت عقل و اراده به خدا پرهیز شده و اختیار نیز به معنای خاصی به او نسبت داده شده است، ابن سینا نیز انتساب معنای عرفی پاره‌ای از این صفات را به خدا صحیح ندانسته است. این امر برای خواننده از رهگذر مطالعه تطبیقی روشن‌تر خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 47 تا 68
فلسفه اسما و صفات حق و تمایز آنها از یکدیگر
نویسنده:
مهدی دهباشی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
1384: دانشگاه شیراز,
چکیده :
آن‌چه در این مقاله مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته، کیفیت صدور کثرت از وحدت در قلمرو اسما و صفات حق تعالی است. ضمن بررسی کثرت اسمایی و صفاتی و تمایز آن‌ها با یکدیگر، دیدگاه متکلمان، حکیمان و عارفان به اجمال مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و در حد امکان به حقیقت اسما و صفات اشاره می‌شود و یادآور می‌گردد که اسما و صفات بنا بر طلب ذاتی مقتضی ظهور بوده و در پرتو ظهور آن‌ها بوده که جهان خلقت از کتم وحدت به ظهور کثرت قدم نهاده و این طلب ذاتی تا ابد هم‌چنان ادامه خواهد داشت. از آن جا که کمالات ذاتی حق، لایتناهی است، دولت اسما و صفات او نیز پایان ناپذیر خواهد بود؛ به گونه‌ای که در پایان دولت یکی از اسما، اسم دیگری در مقام ظهور، نقش آن را بر عهده می‌گیرد، یعنی اسم به اسم الباطن بازگشت و اسمی‌که جانشین آن شده بر کرسی اسم الظاهر حکومت مقدر خود را شروع می‌کند و به حاکمیت خود ادامه می‌دهد. کار تناکح اسما و صفات هرگز به تعطیل نمی‌انجامد و مدام آن‌ها به رازگشایی عالم آفرینش می‌پردازند. حاکمیت اسما و صفات بر اساس اقتضای ذاتی آن‌هاست و در قرآن مجید هر یک از آن‌ها در جایگاه خاص و مناسب خود معرفی شده‌اند. با بصیرت و معرفت می‌توان مشاهده کرد که کشف رازهای خلقت در قلمرو علوم، خود به کشف نقش اسمی ‌و صفتی از اسمای الهی می‌انجامد.
صفحات :
از صفحه 1 تا 18
اصالت وجود و تعارض زدایی دیدگاه های فلاسفه و متکلمان مسلمان در تبیین معناشناسی صفات الهی
نویسنده:
محمدجواد پیرمرادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
دورنمای کلی این مقاله جستجو از ثمرات نظریه اصالت وجود است؛ اما در عمل با تبین نقش این نظریه در حل یکی از مسائل بنیادین کلام اسلامی تلویحاً نظریه لفظی بودن نزاع اصالت وجود و اصالت ماهیت را نیز رد میکند. این مقاله تأثیر نظریه اصالت ماهیت را بر پیدایش نظریات متناقض در قلمرو تبیین معناشناسی صفات الهی و نقش نظریه اصالت وجود را در تعارض زدایی از آنها مورد بررسی قرار داده است. بدین منظور پس از تعیین محل نزاع، خاستگاه نظریه اصالت وجود و مبانی آن در تاریخ اندیشه اسلامی مورد بررسی و پژوهش واقع شده است و به این نتیجه رسیده است که بن بستهای برخاسته از اصالت ماهیتی اندیشیدن، در مسائل فلسفی و کلامی، ملاصدرا را به تأمل و کنکاش برای کشف یک راه حل واداشت و سرانجام او را به نظریه اصالت وجود بعنوان پایه یک نظام فلسفی رسانید. سپس معناشناسی صفات الهی با توجه به دو نظریه اصالت وجود و اصالت ماهیت مورد تحلیل واقع شده، نحوه تعارض زدایی از دیدگاهها بوسیله اصالت وجود تبیین شده است.
جایگاه انسان در هستی از نگاه آقانجفی (ره)
نویسنده:
موسی الرضا امین زارعین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
آقانجفی از جمله صاحب نظرانی است که در مورد یکی از مهم ترین مسائل فلسفی و عرفانی یعنی مساله جایگاه انسان در هستی و ارتباط او با خدا سخن گفته است و از آنجا که به پیروی از افلاطون و ملاصدرا، معتقد به اصالت وحدت و تشکیک وجود است، انسان را موصوف به صفات الهی می شناسد (الا در مورد صفات عزت و تکبر که خاص خداوند است) و وصول حق را کمال مطلوب انسان و سعادت و کمال را غیرقابل انفکاک می داند.انسان در نزد او برتر از همه موجودات و ملائکه، (حتی در عبادت) و خلیفه و جانشین خدا در زمین است. از نظر آقانجفی دل شکسته مومنان جایگاه خداوند است.آقانجفی در حقیقت خداوند را از آن جهت که جامع کمال صفات انسانی است انسان کامل دانسته و با وجود اینکه تاثیر محیط و وارثت را نادیده نگرفته است، نقش اساسی را به فطرت و اختیار می دهد و اراده انسان را در راستای اراده الهی می داند. از نظر او علم الهاماتی غیبی و فیوضاتی باطنی است که از مقام شامخ عقل فعال بر قلوب معموره ریزش کرده و انسان توانایی آن را دارد که از طریق کشف و مشاهده باطنی اندیشه اش را ارتقا بخشد.او به عنوان یک فیلسوف مصلح، در صحنه های اجتماعی،عقاید مذهبی را برای حل و فصل مسائل اجتماعی در یک حوزه فعال فرهنگی به کار بسته و حسن استفاده را می کند.
  • تعداد رکورد ها : 346