جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
>
حکمت نظری
>
فلسفه (خاص)
>
فلسفه الهی
>
فلسفه اسلامی
>
امور عامه
>
احکام کلی وجود
>
احکام ایجابی وجود
>
تشخص
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
تعداد رکورد ها : 29
عنوان :
نسبت دو معنای ماهیت (""ما به الشیء هو هو"" و ""ما یقال فی جواب ما هو"") در فلسفه ابن سینا
نویسنده:
فاطمه شهیدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود
,
ملاصدرا
,
ابن سینا
,
فلسفه بوعلی
,
ماهیت ( عام )
,
ماهیت
,
حد حقیقی به حسب ذات شی ء
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
تشخص ,
فصل ,
جنس ,
منطقیان ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
ماهیت دارای دو معنای مشهور است: «ما به الشیء هو هو» یا وجود و «ما یقال فی جواب ما هو» یا مفهوم کلی شیء. ملاصدرا نخستین کسی است که به این دو معنا، و مدلول هر یک تصریح داشته است. این دیدگاه، با اصالت و وحدت وجود به عنوان مهم ترین مبانی نظام صدرایی سازگار و حتی ملازم است. در عین حال با توجه به این که این دو اصل نزد فیلسوفان پیش از صدرا و به طور خاص ابن سینا مطرح نبوده اند حتی اگر بتوان دو معنای یاد شده را از برخی عبارات شیخ برداشت کرد، به دلیل اختلافات بنیادی نظام سینوی و صدرایی نمی توان نسبت میان آن ها را در این دو نظام فلسفی یکسان دانست. در فلسفه ابن سینا ماهیت چیزی نیست جز «ما به الشیء هو هو» که عیناً همان حقیقت و ذات شیء و متمایز از وجود است. اگر «ما به الشیء هو هو» یا ماهیت شیء، مجهول باشد، از آن به ما هو سؤال می شود و پاسخ یا همان «ما یقال فی جواب ما هو»، مفهومی است که دلالت تام بر «ما به الشیء هو هو» دارد. بنابراین، این دو معنای ماهیت بر خلاف آنچه در فلسفه صدرا ملاحظه می شود، نسبت دال و مدلول به یکدیگر دارند و از جهتی می توان گفت دو مرتبه یا دو مقام از یک امرند. با این تفسیر، دیگر تأویلاتی که صدرا و پیروان او از منظر حکمت متعالیه از برخی عبارات شیخ دارند، لازم نمی آید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 39 تا 53
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جایگاه مسئله اعاده معدوم در حکمت سینوی و صدرایی
نویسنده:
مهناز کهندانی تفرشی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
اصالت ماهیت
,
ابن سینا
,
حرکت جوهری
,
اعاده معدوم
,
تشخص
,
اصالت وجود
کلیدواژههای فرعی :
مشاء ,
بدل ,
حکمت متعالیه ,
متحرک ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
یکی از موضوعات مهم در اندیشه اسلامی، بحث امتناع یا جواز اعاده معدوم است. حکمای اسلامی برخلاف برخی از متکلمان، بر محال بودن اعاده معدوم متفق اند. و مسأله اصلی در این مقاله آن است که به رغم اتفاق حکما بر امتناع اعاده، اختلاف مبنایی بین حکمت سینوی و حکمت صدرایی در تحلیل این موضوع چیست. در حل این مسأله باید متذکر شد که اساس و محور در بحث اعاده معدوم، موضوع تشخص و این همانی است که در فلسفه ابن سینا تحلیل مناسبی از آن ارائه نشده است؛ زیرا مدار تشخص ماهیت و عوارض ماهوی قلمداد شده است. به دلیل همین نقصان، در بحث اعاده معدوم نمی توان بنابر حکمت مشاء تفسیر مناسبی ارائه داد، همانطور که شیخ الرئیس نتوانست تشخص موضوع در حرکت جوهری را تحلیل کند و به نفی آن رأی داد. در مقابل، با طرح اصالت وجود و محور قرار دادن آن در تشخص در فلسفه صدرایی معلوم می شود که به رغم تغییر کلی ماهیت، تشخص موجود سیال و متحرک حفظ می شود و در صورت قطع این پیوستگی وجودی، بازگشت ماهیت به معنای اعاده امر معدوم نیست. با توجه به ارتباط موضوع با بحث حرکت جوهری، و اینکه انعدام تنها در جهان طبیعت و در جریان حرکت قابل تصور است، جایگاه مبحث اعاده معدوم، بایستی از قسمت کلیات مباحث وجود خارج شود و در ردیف سایر مباحث حرکت و در ادامه مبحث حرکت جوهری قرار گیرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 43 تا 56
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
خودآگاهی در فلسفه ابنسینا
نویسنده:
حمید رضا خادمی ، احمد بهشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حضور
,
آگاهی
,
برهان انسان معلق درفضا
,
علم نفس
,
وجود (اسماء اول عرفان نظری)
,
خودآگاهی (معرفت نفس)
کلیدواژههای فرعی :
اتحاد عاقل و معقول ,
علم حضوری ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
تشخص ,
معرفت شناسی ابن سینا ,
خودآگاهی آغازین ,
بی واسطه بودن خودآگاهی ,
نسبت معرفت و وجود ,
ادراک ذات از طریق صورت ذهنی ,
اثبات نفس از راه عمل ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
بررسی تاریخ فلسفه نشان میدهد که طرح مباحثی همچون خودآگاهی، آگاهی و خودشناسی تا همین اوایل عصر مدرن، تا بدین پایه اهمیت نیافته بود. برای فیلسوفان قرون وسطا – به ویژه پیروان سنت ارسطویی – ماهیت خودآگاهی تنها در روانشناسی و شناختشناسی نقش دارد و این خود، پیامد طبیعی تعریف ارسطو از عقل به عنوان یک توانایی صرف است. ابنسینا نامآورترین استثنا در سنت اسلامی قرون وسطاست که تمثیل معروفش با عنوان «انسان معلّق» بر مبنای آگاهی نفس انسانی از خویش متمرکز شده است. اما واکنش ابنسینا نسبت به مسئله آگاهی و خودآگاهی هرگز به روایت انسان معلق محدود نمیشود. خودآگاهی آغازین در فراهم آوردن وحدت کارکردهای نفس– به ویژه کارکردهای شناختی آن – نقشی مرکزی ایفا میکند و گویی ابنسینا ظاهر شده تا فقدان چنین کانون وحدتبخشی از آگاهی را، که شکاف بزرگی در روانشناسی ارسطویی ایجاد کرده است، مشاهده کند. از دیدگاه ابنسینا، خودآگاهی به یکسانی معرفت و وجود میانجامد. زیرا خود، دقیقاً آگاهی است و نسبت خود به وجود در هر حال نسبت آگاهی از خود است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 17
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مسئله تشخص از منظر خواجه طوسی و ملاصدرای شیرازی
نویسنده:
عباس ذهبی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
فردیت
,
حکمت متعالیه
,
فردیت
,
تشخص
,
تشخص از نظر ملاصدرا
,
تشخص از نظر خواجه نصیر طوسی
کلیدواژههای فرعی :
حکمت اشراق ,
اشارات و تنبیهات ,
حکمت مشاء ,
تمایز ,
ملاک تشخص ,
اصل عدم تناقض ,
اصل هوهویت ,
تفرد (تشخص) ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
فلسفه مشاء ,
ماهیت ,
تمایز ,
تشخص شی ء ,
تشخص وجودی ,
تشخص خارجی ,
تشخص به وجود ,
مبادی تصوری تشخص ,
مبادی تصدیقی تشخص ,
علت خارجی شئ ,
عوارض مادی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
علامه حلی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
پرسش از تشخص در فلسفه اسلامی بر خلاف فلسفه مسیحی، در بستری کاملا فلسفی جوانه زد و آهسته آهسته رشد کرد. شکل ساده آن در آثار فارابی و ابن سینا دیده میشود و شکل کاملشده آن در نوشته بهمنیار. در ادامه، سهروردی با رویکردی کاملا متفاوت به آن نگریست و در مبنا و دلیل، از مشائیان فاصله گرفت. پس از سهروردی، مسئله تشخص، بیش از همه، در ذهن و زبان خواجه طوسی و ملاصدرای شیرازی بروز و نمود پیدا کرد. در بحث تشخص، اختلافات ملاصدرا و خواجه طوسی، بیش از مشترکات آنهاست. مجموعه مباحث تشخص را در چهار بحث زیر میتوان جای داد: مبادی تصوری تشخص، مبادی تصدیقی تشخص، ملاک تشخص، و توجیه این ملاک. هرچند خواجه نصیر و صدرالمتألهین در مبادی تصدیقی، تقریبا دیدگاهی مشترک دارند، در یکی از مبادی تصوری بحث تشخص، یعنی معقولات ثانوی، اختلافشان جدی است. در ملاک تشخص، خواجه به سه ملاک اشاره میکند و ملاصدرا آن سه را به پنج مورد افزایش میدهد؛ در میان سه ملاک مشترک بین خواجه و صدرالدین شیرازی، یک ملاک محل نزاع این دو حکیم را مبرهن میکند و آن ملاک، «ماهیت» است. بر مبنای نظر خواجه، ماهیت شایستگی آن را دارد که ملاک تشخص باشد، ولی به نظر ملاصدرا، این شأنیت از آن وجود است نه ماهیت.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 81 تا 100
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حیثیت تقییدی در حکمت متعالیه
نویسنده:
علی افضلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت متعالیه
,
حکمت متعالیه
,
حیثیت تقییدی
کلیدواژههای فرعی :
جوهر (منطق) ,
معقولات ,
معقول ثانی ,
واسطه در ثبوت ,
معقولات ثانی منطقی ,
اطلاق ذات ,
وجود فی نفسه ,
واسطه در عروض ,
وجود لنفسه ,
حیثیت تقییدی شانی ,
حیثیت تقییدی نفادی ,
ماهیت ,
جوهر ,
محمول بالضمیمه ,
تشخص ,
معقولات اولى ,
محمول بالضمیمه ,
معقول ثانیة فلسفی ,
معقولات اولی((مفاهیم ماهوی)، مقابل معقولات ثانیه) ,
معقولات ثانیه((ما لیس باول)، مقابل معقولات اولی) ,
معقولات ثانیه منطقی(مقابل معقولات ثانیه فلسفی) ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
معقولات ثانیه((خاص)، مقابل معقولات ثالثه) ,
محمول من صمیمه(مقابل محمول بالضمیمه) ,
محمول بالصمیمه ,
حیثیت تقییدی مجازی ,
حیثیت تقییدی انضمامی ,
حیثیت تقییدی حقیقی ,
حیثیت تقییدی اندماجی ,
بما هو جسم ,
وجود اصیل ,
موجود بالعرض ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
0
چکیده :
از اصطلاحات دقیق که در حل برخی مسایل اساسی در فلسفه صدرایی نقش بس مهمی دارد، حیثیت تقییدی است و طرح و بررسی اقسام آن رابطه جواهر و اعراض، صفات وجوبی با ذات واجب، معقولات ثانیه فلسفی با متن وجود، ماهیات با متن وجود و بالاخره شؤون متکثره هستی با متن وجود واحد را به روشنی تبیین میکند. این نوشته در صدد تبیین حیثیت تقییدی و اقسام چندگانه آن است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 31 تا 52
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی انتقادی تلاشهای عقلی متکلمان و فیلسوفان اسلامی در مسأله حشر حیوانات
نویسنده:
طوبی کرمانی، کرامت ورزدار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معاد
,
انسان شناسی
,
حشر حیوانات
,
امکان عقلی معاد
,
نفس حیوانی
,
03. انسان شناسی Human nature
,
علم نفس
,
حشر حیوانات
,
خواص نفس حیوانی
,
معاد(فلسفه)
,
معرفت نفس(خودآگاهی)
,
علت معاد
,
حیوان شناسی
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
اشاعره ,
اراده ,
ادراک حسی (معرفت شناسی) ,
شعور ,
مراتب ادراک ,
آکل و مأکول ,
برهان غایت ,
اختیار ,
اشاعره (اهل سنت) ,
اعواض ,
تجرد خیال ,
معتزله (اهل سنت) ,
ادراک تخیلی ,
ادراک حسی ,
شبهه آکل و مأکول ,
قرآن ,
تجرد خیال ,
ادراکات خیالی ,
امکان عقلی حشر ,
علت حشر ,
اعواض ,
اعاده معدوم ,
تشخص ,
قرآن ,
اراده ,
شعور حیوانات ,
نفس مجرد حیوان ,
مسأله عوض ,
تکلیف حیوان ,
برهان علت غایی ,
بازگشت به مبدأ ,
حدود ادراک ,
شعور باطنی حیوان ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
در این نوشتار، تلاش متکلمان و فیلسوفان اسلامی در باب حشر حیوانات، از دو جنبه امکان عقلی حشر و علت آن، بررسی شده است. پاسخهای متکلمان به سؤال اول، مختلف است. برخی با توجه به اینکه اساساً هیچ مجردی غیر از خداوند را قبول ندارند، حشر حیوانات را نیز همچون حشر انسان، به صورت جمع کردن مجدد اجزای پراکنده شده، میدانند؛ برخی دیگر، به دلیل تساوی رتبی حیوان و انسان، منکر نفس مجرد در حیوانات شده و حشر آنها را انکار میکنند؛ و گروهی نیز با دلیلی مبتنی بر استقرا، در صدد اثبات نفس مجرد در حیوانات برآمدهاند. اما از منظر فیلسوفان، نفس حیوانی در مرتبه ادراکی خیالی سکنا دارد؛ به همین دلیل، فارابی نفوس حیوانی را به دلیل عدم ادراک عقلی، غیرمجرد میانگارد. در آثار بوعلی و شیخ اشراق در باب تجرد خیال، دوگانگی به چشم میخورد که مدعای قویتر، انکار تجرد خیال و بالتبع، منکر تجرد نفوس حیوانی و حشر آنها هستند. صدرالمتألهین با اثبات تجرد خیال، گامی نوین در توجیه امکان عقلی حشر نفوس حیوانی برداشته است. متکلمان درباره سؤال دوم، بر مسألۀ عوض تأکید کرده است که به دلیل عدم جامعیت، مورد نقد است. علامه طباطبایی با بحث اختیار و شعور در حیوانات، به نوعی تکلیف در حیوانات، قائل شده است. صدرا در این مسأله، از طریق برهان علت غایی، اثبات میکند که تمام موجودات به سمت مبدأ بازخواهند گشت؛ وگرنه دچار تناقض و خلف خواهیم شد. این پژوهش با نگاهی متفاوت، و با طرح دیدگاهی نو، نشان میدهد که میتوان حشر حیوانات را حشر برخی از انسانها به صورت حیوانات مختلف در روز قیامت به شمار آورد که در واقع، همان عدم صعود از مرتبه حیوانی به مرتبه انسانی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 71 تا 93
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پژوهشی پیرامون اندیشه های فلسفی صدرالدین دشتکی شیرازی
نویسنده:
زکریا بهارنژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژههای اصلی :
اصالت ماهیت
,
تشکیک
,
انقلاب
,
قاعده فرعیه
,
ماهیت
,
تشخص
,
اصالت وجود
,
انقلاب
,
ترکیب اتحادی
چکیده :
فاصله میان خواجه نصیرالدین طوسی تا ملاصدرا را میتوان دوره «فترت» در تاریخ فلسفة اسلامی نامید. در این دوره هرچند تفکر فلسفی هرگز متوقف نشد لیکن کار جدیدی نیز در فلسفه صورت نگرفت و مباحث فلسفی تحت الشعاع عرفان نظری و کلام قرار داشت و فیلسوفان این دوره بیشتر حاشیه نویس بودند تا مؤلف و مصنف. ظهور مکتب شیراز نقطة امیدی بود تا بذر آن در مکتب اصفهان به شکوفایی و ثمر نشیند و چنین نیز شد. شناخت مکتب اصفهان و بخصوص «حکمت صدرایی» بدون شناخت مکتب شیراز امکانپذیر نیست. صدرالدین دشتکی از جمله فیلسوفان و متکلمان دورة فترت و تربیت شدة مکتب شیراز است که در شکلگیری شخصیت ملاصدرا نقش اساسی داشته است. شناخت دشتکی و معاصرانش به ما کمک میکند تا هم سیر تاریخی اندیشه های فلسفی در جهان اسلام و هم اثرپذیری ملاصدرا و پیروانش را بهتر بشناسیم. دشتکی فیلسوف و متکلمی خلّاق، مبدع، مبتکر، پرتلاش و خستگیناپذیر بود؛ گفتگوهای وی با معاصر نامدارش- جلال الدین دوانی- و نیز حواشی متعددی که بر کتاب تجرید الاعتقاد علامه محقق طوسی نوشته است، گواه بر این ادعاست. علاوه بر این، او فیلسوف و متکلمی نقّاد بود و در مسائل عمده فلسفی-کلامی آراء و اندیشه های متفکران پیش از خود را مورد نقد قرار داده است و از طریق همین روش نقادی مسائل جدیدی را وارد حوزه فلسفه اسلامی کرده است، از جمله: 1)اتحاد صورت با هیولی؛ 2)اتحاد نفس و بدن؛ 3)عدم بقای عناصر در مرکبات؛ 4) در مرکبات، اجزاء بصورت بالقوه اند؛ 5)اتحاد نفس با بدن در خارج، منافی و متضّاد با تجرّد آن نمیباشد. میتوان گفت ملاصدرا در طرح مسائل اصلی و زیر بنایی فلسفه خود از قبیل: اصالت وجود، حرکت جوهری، نظریه تشکیک و اتحاد نفس با قوای خود، متـأثر از آراء و اندیشه های صدرالدین دشتکی بوده است.در این مقاله تلاش شده تا برخی از اندیشه های فلسفی دشتکی که در آثار حکمای پس از وی مورد بحث و مناقشه قرار گرفته، مورد بررسی و تحقیق قرار گیرد و میزان تأثیر وی بر اندیشه های فیلسوفان بعدی معلوم گردد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حرکت جوهری و تجدد امثال: تأملات و پرسش ها
نویسنده:
محمد فنایی اشکوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قوه و فعل
,
موضوع حرکت
,
حرکت در اعراض
,
غایتمندی
,
هستی شناسی اسلامی
,
طبیعت گرایی متافیزیکی
,
فلسفه الهی
,
حرکت جوهری
,
تشخص
,
اصالت وجود
,
نظریه تجدد امثال
کلیدواژههای فرعی :
حدوث نفس ,
حدوث و قدم ,
حرکت اشتدادی ,
کمال اول ,
عین ثابت ,
نسبت جوهر و عرض ,
بعد چهارم ماده ,
حدوث تجددی اجزای عالم ,
معاد(کلام) ,
امتناع ماهیت بر خدا ,
حرکت حبی ,
اشتداد وجودی ,
ترکیب ماده و صورت ,
خلع ولبس ,
لبس بعد لبس ,
جعل بسیط ,
جعل مرکب ,
نظریه حدوث جسمانی نفس ,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) ,
خداشناسی پویشی (مسائل جدید کلامی) ,
کون و فساد ,
تغیر جوهری ,
مقوله حرکت ,
هیولی ,
اجزاء بالفعل ,
اجزاء بالقوه ,
اجزاء حرکت ,
مقولات اربع ,
زمان ( ماهیت ) ,
اعتباریت ماهیت ,
تشکیک ماهیت ,
شی ء تدریجی ,
وحدت اتصالی ,
وحدت اتصالی جسمی ,
احکام واجب الوجود ,
غنی محض (اسماء ذات) ,
مقولات عشر ,
حرکت ,
زمان ,
صورت نوعیه ,
اتحاد جوهر و عرض ,
علت معطی حرکت ,
ربط متغیر به ثابت ,
نفس رحمانی(عرفان نظری) ,
وحدت جهان ماده ,
انکار حرکت ,
حیثیت بالقوه و بالفعل ,
شبهه عدم بقای موضوع ,
شبهه عدم بقای نوع ,
انکار حرکت جوهری ,
رد بر حرکت جوهری ,
ادله حرکت جوهری ,
شبهات حرکت جوهری ,
واحد بالعموم ,
علیت جوهر برای اعراض ,
تبعیت اعراض از جواهر ,
رابطه قوه و فعل ,
اصل تغییر ,
تکامل در عالم ماده ,
هستیهای آنی در فلسفه بودیسم ,
حرکت در بودیسم ,
آیات قرآنی مربوط به حرکت جوهری ,
طور عقل ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
1735-4545
چکیده :
صدرالدین شیرازی با طرح نظریه حركت جوهری، بحث حركت در فلسفه را به ساحت ما بعد الطبیعی بسیار عمیقتری از آنچه در گذشته بوده است، میرساند. وی نه به ادراك حسی از حركات سطحی قناعت میكند و نه به ذوق عارفانه و شاعرانه بسنده مینماید، بلكه بر مبنای یك هستیشناسی اصالة الوجودی با براهین گوناگون حركت عام و بنیادین عالم مادی را اثبات میكند و بر پایه آن، برای بسیاری از مسائل پیچیده فلسفی پاسخهای راهگشایی عرضه میكند. نوشتار حاضر، حاصل تأمّلاتی پیرامون این نظریه و تدقیق در براهین و نتایج آن است. نتیجه این تأمّلات، طرح ملاحظات و پرسشهایی است كه امید است اعتنا به آنها، در تعمیق و پیشبرد این بحث سودمند واقع شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 11 تا 43
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
واکاوی اصول مورد استفاده ملاصدرا در تصویر معاد جسمانی
نویسنده:
رضا اکبری، علی مؤمنی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
زبان وجودمحور
,
زبان ماهیت محور
,
اصول فلسفی حکمت متعالیه
,
حکمت متعالیه
,
معاد جسمانی
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
شواهد الربوبیه ,
حرکت اشتدادی ,
تشخص ,
اصالت وجود ,
بساطت وجود ,
وحدت وجود ,
تخیل(راه های معرفت) ,
زاد المسافر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
ملاصدرا در کتاب های مختلف خود درباره معاد به عنوان اعتقادی محوری و اثرگذار سخن گفته است. از نظر او معاد به صورت روحانی و جسمانی محقق است. او معاد جسمانی را به یاری اصولی برآمده از نظام فلسفی خود به اثبات رسانده است. فارغ از هم سانی فراوانی که در تصویر معاد جسمانی در آثار گوناگون او دیده می شود، شمار اصول مورد استفاده او در این آثار متفاوت بوده و از شش تا دوازده اصل را در بر می گیرد. تجمیع این اصول با حذف موارد تکراری، شانزده اصل را در اختیار پژوهش گر قرار می دهد که مجموعه ای از اصول خداشناختی، انسان شناختی و وجود شناختی را دربرمی گیرد. طراحی چگونگی پیوند این اصول با یکدیگر برای رسیدن به مقصود ملاصدرا در اثبات معاد جسمانی، با همان تصویری که خود در اختیار ما می گذارد، روشن می کند که ملاصدرا در تصویر معاد جسمانی، از دو زبان وجودمحور و ماهیت محور بهره می گیرد. توجه به بیش تر انسان ها که با زبان ماهیت محور سخن گفته و این زبان را فهم می کند، ملاصدرا را ناگزیر به استفاده از این زبان ساخته است وگرنه او با ادبیات وجود محور می تواند تصویر مطلوب خود را ارائه کند. این نکته اساسی زمینه ای برای پژوهشگر فراهم می سازد تا نظریه ملاصدرا را در قالب زبان ماهیت محور یا وجود محور تقریر کند یا همانند خود او تعبیر های دوگانه را همزمان بکار برد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 29
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
تعداد رکورد ها : 29
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید