جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 47
مبانی معرفت‌شناسی از دیدگاه امام‌محمد غزالی
نویسنده:
مصطفی شمس‌الدینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
به لحاظ وجود ارتباط مستقیم و تنگاتنگ مباحث مربوط به شناخت و معرفت با تعلیم و تربیت و یادگیری و نقش و تأثیر آن در رشد و شکوفایی فردی و اجتماعی افراد و نظام‌های آموزشی، اهمیت چشمگیر و روزافزون پژوهشهای دانشگاهی به صورت پایان‌نامه در حیطه‌ی مسائل و موضوعات معرفت‌شناسی بیش از پیش آشکار می‌گردد. پژوهش حاضر در این راستا مبانیمعرفت‌شناسی از دیدگاه امام محمد غزالی را که از چهره‌های نامدار و برجسته‌ی حیات فکری و عرصه‌ی عرفان و تصوف در سده‌ی پنجم هجری می‌باشد، مورد مطالعه قرار داده است. هدف پژوهش ارائه و بیان دیدگاه و باورهای معرفت‌شناختی غزالی در خصوص معرفت و عناصر و مولفه‌های آن از قبیل: ماهیت معرفت، منابع معرفت، حدود و ارزش شناخت آدمی و ... می-باشد که در ضمن پاسخ به سوالات پژوهش مورد مطالعه، بررسی و تحلیل قرار گرفته‌اند. روش تحقیق در این پژوهش از نوع تاریخی- تحلیلی بوده و گردآوری اطلاعات به صورتکتابخانه‌ای با استفاده از اسناد مکتوب که شامل منابع دست اول (آثار و تألیفات غزالی) و منابع دست دوم (شامل کتب، پایان‌نامه، مقالات و ... که دیگران درباره‌ی غزالی نگاشته‌اند) بوده، انجام گرفته است. اطلاعات جمع‌آوری شده در فرآیندی به هم پیوسته مشتمل بر تنظیم، تحلیل و تفسیر آنها تا یافتن پاسخ به سوالات تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است. غزالی معرفت بر امور عالم را برای انسان مقدور دانسته و معرفت و شناخت حق تعالی را غایت تلاش فکری و کمال اندیشه‌ی بشری می-داند. معرفت حق در امتداد خودشناسی و آگاهی از حقیقت وجودی انسان بدست می‌آید، چرا که نفس آدمی از جنس گوهرفرشتگان بوده و هر کس به درستی در آن نگرد، ذات حق را می‌بیند و از شناخت نفس خود هستی ذات خداوند را می‌شناسد. در نظریه‌ی معرفت غزالی کسب معرفت و وصول به حقیقت تنها به وسیله‌ی عقل و حواس امکان‌پذیر نیست. لذا منبع و سرچشمه‌ی معرفت واقعی و یقینی الهام و اشراق بوده که از راه دل و به مدد تهذیب و دوری از شهوات بدست می‌آید.
مشخصات اثر
رویکرد تاریخی فضل الرحمان به قرآن بررسی توصیفی-تحلیلی
نویسنده:
مهرداد عباسی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
چکیده :
فضل‌الرحمان (د 1988) را مى‌توان یکى از اصیل‌ترین و تأثیرگذارترین نواندیشان دینى مسلمان در قرن بیستم دانست. سنگ ‌بناى اندیشه اصلاح‌گرایانه فضل‌الرحمان رویکرد نوگرایانه او به قرآن است و تاریخ در قرآن‌شناسى او جایگاهى ویژه دارد. رویکرد تاریخى فضل‌الرحمان به قرآن هم در دریافت او از ماهیت وحى قرآنى، هم در نگرش او به فرایند فهم و تفسیر قرآن، و هم در نگاه او به روش‌شناسى مطالعه قرآن بازتاب یافته است. در مقاله حاضر اهمیت نگاه تاریخى در این سه حوزه از نگاه فضل‌الرحمان و نتایج آن نشان داده شده است. فضل‌الرحمان در بحث از ماهیت وحى بر اوضاع و احوال زمانه پیامبر(ص) تأکید کرده که براى تفسیر قرآن در دوره جدید «نظریه دو حرکتی» را مطرح ساخته و در مطالعات قرآنى از رویکرد نقد تاریخى در برابر تحلیل ادبى دفاع کرده است.
صفحات :
از صفحه 151 تا 183
مشخصات اثر
انگیزه های عارفان برای نگارش
نویسنده:
موحدی محمدرضا, اسکندری بهاالدین, رحیمی سلمان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تهران جنوب,
چکیده :
این پژوهش، ناظر بر این نکته تاریخی که عارفان صاحب قلم به اقتضای زمانه خود و در برابر رقیبان متشرع، درصدد اثبات این مدعا برآمده اند که معارف صوفیه با مفاد کتاب و سنت، پیوندی راستین داشته است، با بررسی بیش از بیست اثر عرفانی نشان می دهد که در بسیاری موارد، ترکیبی از دو نوع انگیزه فردی (از قبیل گونه ای الهام، ذکر یار، اجابت حضرت رسول، نذر و الزام خویش، حفظ نام و یادگاری، جلب شفاعت نیکان و...) و اجتماعی (از قبیل هدایت ورزی، نگرانی از زوال این معرفت، اتمام حجت بر بطالان، تقویت دل نوسالکان، مقابله با مدعیان عرفان، اصرار مریدان، عدم فهم کتب تازی و...)، مولفان عارف را به نگارش واداشته است. سنت رایج در میان عارفان، این بوده است که اصرار مریدان زمینه های لازم را برای قرار گرفتن در موقعیت الهام و دریافت اشارات ربانی، فراهم می آورده است.
صفحات :
از صفحه 283 تا 317
مشخصات اثر
رهیافت عرفانی به قرآن و مبانی آن با تأکید بر آیات‌الاحکام
نویسنده:
محمد نصیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
چکیده :
سخن از امکان راه‌یابی به باطن قرآن، از مباحث بنیادی حوزه علوم قرآن، تفسیر و به ویژه عرفان است. روایاتی از معصومین (ع) در تأویل و تفسیر باطنی پاره‌ای از آیات وجود دارد اما آیاتی که بیان تأویلی و تفسیر باطنی درباره آنها از سوی معصوم (ع) رسیده است، اندک است. اینک پرسش این است که با توجه به روایات محدود، آن هم تنها درباره پاره‌ای آیات، آیا می‌توان در مواردی که نقل معتبر در کشف مدلول باطنی آیات قرآن وجود ندارد به تفسیر باطنی و تأویل آن پرداخت؟ پژوهش پیش رو کوشیده است، اثبات این امکان (امکان رهیافت عرفانی به قرآن) و چگونگی زبان گسترش‌پذیر قرآن را تبیین کند. برای رسیدن به این هدف ضمن اشاره به اهمیت این مسئله، به ویژه در روزگار کنونی، و نقشی که عرفان اصیل اسلامی می‌تواند در مواجهه با جنبش‌های نوپدید دینی و معنوی ایفا کند، مبانی عقلی و نقلی (قرآن و روایات) این مسئله ارائه شده است.
صفحات :
از صفحه 99 تا 124
مشخصات اثر
وحی پیامبرانه رسول اکرم و تفاوت آن با تجربه های عارفان و شاعران
نویسنده:
عبدالمجید طالب تاش
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
تجربه وحیانی پیامبران، مهم ترین حادثه تاریخی در جوامع بشری به شمار می آید که ارمغان آن، دریافت آیین و شریعت آسمانی و آشنایی انسان زمینی با مبدا هستی و آفریدگار خویش است. اما این مساله که پیامبران چگونه مفاهیم وحی را دریافت می کنند و ارتباط وحیانی آنها از چه مکانیسم و کیفیتی برخوردار است، پیوسته توجه متفکران و اندیشمندان را به خود جلب کرده است. بر اساس آیات قرآن تجربه وحیانی یک ارتباط دو سویه است که میان افق اعلی و نفس پیامبر رخ می نماید، و در فرایند وحی پیام الهی توسط خداوند و یا از طریق فرشته وحی بر نفس پیامبر فرود می آید تا آن را بدون کم و زیاد به مردم ابلاغ نماید. امروزه کسانی در باره چگونگی مکانیسم وحی، به تحلیل روانشناختی پرداخته اند و در نتیجه آن را از نوع الهام شاعرانه و عارفانه به شمار آورده اند. نتیجه چنین تفکری این است که متن وحی از نفس پیامبر برمی خیزد و چون پیامبر در متن واقعیت اجتماعی تکون یافته در نتیجه متن وحی تحت تاثیر فرهنگ عصر نزول تدوین گشته است. طرح این مسایل در عصر حاضر، پژوهش در باره مکانیسم وحی و تفاوت آن با تجربه عارفان و شاعران را ضروری می نماید. در این مقاله که به روش تحلیلی – توصیفی و با استناد به آیات قرآن پژوهش شده است تفاوت های دریافت وحیانی پیامبر اسلام با تجربه شاعران و عارفان مورد بررسی قرار گرفته است و به این دستاورد علمی دست یافته است که خاستگاه شعر و عرفان نفس شاعر و عارف و فرهنگ اجتماعی آنهاست اما منشا و خاستگاه وحی، علم خداوند است و نفس پیامبر یا فرهنگ عصر نزول تاثیری در تولید قرآن ندارد.
صفحات :
از صفحه 79 تا 100
مشخصات اثر
وحی و امور وحیانی از نگاه سه حکیم الهی (امام خمینی قدس ‏سره، علّامه طباطبائی و شهید مطهّری)
نویسنده:
مصطفی خلیلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , مرتضی مطهری , امام خمینی
چکیده :
موضوع وحی و امور وحیانی یکی از موضوعاتی است که شاید به دلیل گستردگی معنایش در قرآن کریم، برای برخی مفهوم حقیقی و ماهیت واقعی خود را پیدا نکرده است. با اینکه بسیاری از عالمان دینی حقیقت وحی را فراتر از درک عقل دانسته و به عجز و ناتوانی عقل در این باب سخن گفته‏اند، اما برخی بر روشن شدن حقیقت آن اصرار دارند و با استفاده از هر ابزار معرفتی مثل قوّه تخیّل، توهّم و حس می‏خواهند معنای آن را روشن نمایند و با مقایسه کردن آن در مقابل پدیده‏های مادی، در مقام تبیین حقیقت آن برآیند؛ غافل از آنکه قیاس کردن امور مجرّد با پدیده‏های مادی، قیاسی مع‏الفارق است. این نوشتار می‏کوشد با رویکرد نظری و با هدف طرح دیدگاه سه حکیم الهی در مباحث کلامی و عقلی، که همه اهتمام و مساعی خود را در تبیین موضوعات چالش‏برانگیز به کار گرفته‏اند، به شبهات وارده در زمینه وحی ـ آن‏گونه که در اندیشه ایشان مطرح شده است ـ پاسخ دهد.
مشخصات اثر
کشف و تجربۀ دینی در دیدگاه غزالی
نویسنده:
محمد امين خوانساري
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
« تجربة ديني » اصطلاحي جديد است، اما پيشينه گسترده اي در فرهنگ اسلامي دارد. مباحثي كه انديشمندان اسلامي دربارة حالات كشف، مانند الهام و وحي داشته اند، مي تواند بستري براي اين موضوع در انديشة اسلامي باشد. غزالي، از جمله كساني است كه تحولاتِ تجربه گونه اي را از سر گذرانده و مباحث گسترده اي در مباحث تجربه ديني داشته است. در اين نوشتار، گزارش و تحليلي از ديدگاه هاي غزالي در باب تجربه ديني ارائه شده است؛ همچنین جایگاه " انسان " به عنوان متعلق و "هستی" به عنوان متعلق و " حجاب " بین انسان و هستی روشن شده است و نيز اسباب و مقدماتي كه انسان بايد براي كشف اخذ كند، برشمرده شده اند. تجارب ديني نزد غزالي، گاهي الهام گونه و گاهي هم وحي پيامبرانه است. تجربه رؤيت خداوند در آخرت نيز، مسئله اي مهم است كه غزالي، هم با رويكرد كلامي و هم با رويكردي عرفاني، به امكانِ آن پرداخته است.
صفحات :
از صفحه 119 تا 138
مشخصات اثر
وحی در خانة عنکبوت (تحلیل ذاتی و عرضی دیدگاه دکتر سروش)
نویسنده:
علیرضا قائمی نیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
مفهوم وحی، از مفاهیم بنیادی اسلام است و آن گونه که در قرآن مطرح شده در کتاب‌های مقدّس ادیان دیگر نیامده است. این پرسش در مورد وحی مطرح است که چگونه باید آن را تحلیل کرد؟ آیا وحی گونه‌ای تجربه‌ دینی است؟ یا اینکه گونه‌ای ارتباط زبانی خدا با بشر است؟ این مقاله، به بررسی و نقد سخنان دکتر سروش در این زمینه پرداخته است. به نظر نگارنده، الگوی قابل قبول در زمینة وحی، باید دو ویژگی داشته باشد: اوّلاً باید از مبانی فلسفی دقیقی برخوردار باشد؛ ثانیاً، با داده‌های قرآنی هم‌خوان باشد. دیدگاه دکتر سروش در این زمینه، هیچ یک از این دو ویژگی را ندارد.
مشخصات اثر
وحى در لغت و قرآن
نویسنده:
عباس عبدالله پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
چکیده :
این نوشتار در پى شناساندن مفهوم و مؤلفه معنائى واژه وحى در فرهنگ ها و کاربردهاى قرآنى آن است. نویسنده نخست به بررسى مفهوم لغوى واژه پرداخته است سپس ترکیب هاى قرآنى آن را بررسى کرده آنگاه به موارد کاربرد واژه وحى و معانى کاربردى آن اشاره نموده و از پنج معنا یاد کرده است.
مشخصات اثر
شيوه‌های ارتباط فرشتگان با ائمه علیهم السلام
نویسنده:
علی هاشمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF متن
چکیده :
ارتباط پیامبران و حتی برخی از برگزیدگان خداوند مانند حضرت مریم(سلام الله علیها)با فرشتگان، از موضوعات مهمی است که در فرهنگ قرآنی و روایی ما مطرح است. این موضوع با وجود اهمیت آن، به جهات مختلف مبهم مانده است. در این نوشتار سعی شده، با شیوۀ تحلیلی و توصیفی و با بررسی روایات معصومان(علیهم السلام)، به این پرسش ها پاسخ دهیم که آیا شواهد قرآنی و روایی، ارتباط ائمه(علیهم السلام) و دیگر افراد غیر پیامبر را با فرشتگان تأیید می‌کند؟ و در صورت مثبت بودن پاسخ، این ارتباط به چه شیوه‌هایی انجام می‌شده است؟ در این بررسی به این نتیجه رهنمون می‌شویم که چنین ارتباطی برای ائمه و غیر پیامبران، مستند قرآنی و روایی دارد و این ارتباط به دو شیوۀ تمثل فرشتگان در قالبی مادی و تحدیث محقق می‌شود. «تحدیث» سخن گفتن فرشته با ولی خداست که در این حالت، محدَّث، فرشته را نمی‌بیند و فقط صدای او را می‌شنود. برخورداری از چنین ارتباطی مستلزم نبوت محدَّث نیست. این شیوه، با الهام متفاوت است که در آن مطالبی در قلب افکنده می‌شود.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 47