جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1681
هویت دینی یا هویت های دینی
نویسنده:
حجت اله جوانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
چکیده :
بحث هویت و مسایل مربوط به آن امروزه در نزد دانشمندان علوم انسانی و اجتماعی جایگاه ویژه ای دارد. بحران هویت، تعارض هویت، تغییر هویت و مشکلات ناشی از آنها، زیر مجموعه مبحث هویت است. دین (در این مقاله مشخصا دین اسلام) به عنوان یکی از مولفه های اساسی تمدن بشری نقش اساسی در تکوین هویت انسان ها دارد. تحلیل هویت دینی و ویژگی های انسان دیندار یکی از بایسته های پژوهشی در قلمرو دین پژوهی است. تاثیر دین در منش آدمی و آثار و نتایج آموزه های دینی در زندگی انسان ها همواره یکسان تلقی نشده است. این نوشتار به تحلیل نوع فهم از دین و تاثیر آن بر هویت انسان می پردازد. بر این مبنا، تنوع نگاه به دین، تنوع هویت دینی را در پی خواهد داشت. در یک نگاه کلی چهار رهیافت عمده در تحلیل هویت دینی بر شمرده شده است: رهیافت فقهی، رهیافت اخلاقی، رهیافت ایدئولوژیک و رهیافت عرفانی. حیات انسان دیندار بر مبنای هر یک از رهیافت های فوق واجد ویژگی های خاصی است که در این مقاله به تحلیل آن ویژگی ها و لاجرم تفاوت هویت های دینی مبتنی بر آنها پرداخته شده است.
صفحات :
از صفحه 135 تا 154
مشخصات اثر
حق به‌ْمَرگی از دیدگاه مسیحیت و اسلام
نویسنده:
حسن اسلامی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
چکیده :
مرگ از روی ترحم یا به‌مرگی، از مسائل بنیادی اخلاق زیستی است که از جهات گوناگونی بررسی می‌شود. آیا می‌توان به استناد اصول اخلاقی به کشتن بی‌درد کسانی اقدام کرد که خود، برای رهایی از درد و رنج پایان‌ناپذیر خویش، خواستار آن هستند؟ این نوشتار پس از مقدمه‌ای به بحث خود در پنج عنوان می‌پردازد: نخست این عمل را بر اساس عناصر اصلی اوتانازی (euthanasia)، به گونه‌ای روشن تعریف و انواع را آن معرفی می‌کند؛ دوم، دیدگاه مسیحیت را درباره این عمل باز می‌گوید؛ سوم؛ به تحلیل دیدگاه اسلام درباره این عمل می‌پردازد؛ چهارم، دلایل موافقان اوتانازی را گزارش می‌کند که آنان برای اثبات نظر خود بیشتر به دو دلیل استناد می‌کنند: نخست اصل خودآیینی فردی و دیگری اصل شفقت و نوع‌دوستی؛ پنجم به تحلیل و بررسی این دلایل می‌پردازد و کاستی های آنها را نشان می‌دهد.
صفحات :
از صفحه 31 تا 52
مشخصات اثر
حقیقت دعا و آثار اخلاقی آن از نظر علامه طباطبائی و علامه جعفری
نویسنده:
عنایت امامقلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , علامه جعفری: محمدتقی جعفری
چکیده :
هدف اصلی بعثت انبیاء و ارسال رسل توجه دادن انسان به توحید است و اما یکی از بهترین راههای صحیح توجه کردن و توجه دادن به توحید، دعا است. و هدف از دعا کردن نیز توجه به این امر مهم است و دعا کننده ای که به توحید بی توجه باشد دعایش دعا نیست و مورد قبول واقع نخواهد شد. پس شرط دعای حقیقی معرفت به مدعواست که دارای همه صفات کمالیه است و هرچه هست از اوست «لاموثر فی الوجود الا الله». خدا دعای کسی را پاسخ میدهد که داعی از همه بجز خدا مأیوس شده باشد و رجاء و امیدش فقط به پروردگارش باشد، یعنی فرد دعا کننده باید از همه آنچه که من دون الله است قطع امید کند و خدای یکتا را خالصانه بخواند.درباره اهمیت شناخت و معرفت حق تعالی همان بس که در جنگ جمل وقتی مرد عربی از میان لشگریان برخاسته و درباره توحید از حضرت امیر علیه السلام سوال کرد گروهی از همرزمان آن شخص به وی اعتراض کردند که مگر نمی بینی امام در این ایام با چه گرفتاریهایی مواجه است؟ در چنین ایامی که امام گرفتار جنگ است چه جای اینگونه سوالات است؟ اما آن حضرت فرمود: بگذارید جواب خود را بگیرد و نسبت به خدای خود معرفتی حاصل کند. او همان را می خواهد که ما آن را از دشمن خود می خواهیم، یعنی رنجهای ما برای این است که دشمنان ما به خدا آشنا شوند.از این حدیث فهمیده می شود که اگر شناخت و معرفت مردم جهان نسبت به توحید کامل شود قطعاً زندگی بشر تغییر خواهد کرد دیگر خبری از این همه جنگها و دشمنی ها و کینه ها و مخالفت ها خبری نخواهد بود زیرا به دنبال شناخت خداوند، عبودیت و بندگی و دعا اثرات روحی و روانی و تربیتی خود را در جامعه و زندگی فرد خواهد گذاشت و به دنبال آن انسان دارای زندگی سعادتمندانه ای خواهد داشت.
مشخصات اثر
معناشناسی فضایل و رذایل از دیدگاه علامه محمّدتقی جعفری
نویسنده:
رباب جان‌گداز
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه جعفری: محمدتقی جعفری
چکیده :
یکی از مهم‌ترین مسایلی که در مورد اخلاق مطرح است، معناشناسی فضایل و رذایل اخلاقی و به بیان دیگر تعریف آنهاست. هر عبارت اخلاقی مرکب از محمولاتی عام از قبیل خوب، بد، باید و نباید و موضوعاتی از قبیل راستگویی، دروغگویی، امانت‌داری، گذشت، حسد و ... است. در این پایان‌نامه هدف آن است تا به تعریف و توصیف موضوعات اخلاقی پرداخته شود. اما روشن است که این تعریف‌ها نمی‌توانند تعریف حقیقی (به جنس و فصل) باشند و باید از سنخ تعاریف دیگری باشند. از طرف دیگر فضایل و رذایل اخلاقی در بستری از مبادی شکل می‌گیرند و محقق می‌شوند و نیز از سوی دیگر، می‌توانند در زمینه‌ی خاصی به تعالی برسند. به بیان دیگر اخلاق متعارف و انسانی دارای مبادی و زمینه‌های تعالی نیز هست. از این رو در این پایان‌نامه به معناشناسی پاره‌ای از مبادی فضایل و رذایل و نیز معناشناسی زمینه‌های تعالی و ارتقای اخلاق نیز پرداخته شده است.روشن است که در زیست جدید، در هر مقطع و دوره‌ای نیازمند بازخوانی و مرور دوباره فضایل و رذایل فرهنگ خویشتن هستیم تا از واقع‌بینی ارزشی و داوری‌های درست ارزشی فاصله زیادی نگیریم و بتوانیم تعلیم و تربیت شخصی و اجتماعی را در بستر مناسبی هدایت کنیم.
مشخصات اثر
چه کنیم تا جوانان و نوجوانان گرایش بهتری به دین پیدا کنند؟
نویسنده:
" عبدی
نوع منبع :
مقاله , مناظره،گفتگو و میزگرد
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق(ع),
چکیده :
این مقاله شامل چند مصاحبه با اساتید و دانشجویان درباره آموزش دین و ایجاد انگیزه های دینی مخصوصا در سنین بحرانی نوجوانی با چند تن از اساتید و دانشجویان است. در این مقاله راهکارهایی برای ایجاد انگیزه دینی در جوانان ، آسیب شناسی انحرافات اخلاقی و همچنین شیوه های صحیح آموزش دینی و مواردی از این دست مورد بحث قرار می گیرد.
مشخصات اثر
منابع انگیزش اخلاقی با رویکرد تطبیقی بین دیدگاه علامه طباطبایی و مازلو
نویسنده:
محمد کاویانی، محمدرضا کریمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
این پژوهش که با هدف بررسی منابع انگیزش از دیدگاه علامه طباطبایی و آبراهام مازلو و مقایسه آن دو دیدگاه انجام شد به دنبال پاسخگویی به این سوال بود که: منبع انگیزشی رفتار اخلاقی انسان ها چیست؟روش این پژوهش تحلیل عقلی و نظری متون دینی و روان شناختی است. این پژوهش از یک سو، دارای رویکردی میان رشته ای بین اخلاق و روان شناسی و از سوی دیگر پژوهشی علمی - دینی است.براساس بعضی از دستاوردهای این پژوهش، علامه طباطبایی سه نظریه «اخلاق یونانی»، «اخلاق دینی» و «اخلاق قرآنی» را به ترتیب با سه منبع انگیزشی «تحسین اجتماعی»، «ثواب اخروی» و «محبت مبتنی بر توحید» مورد تاکید قرار می دهد. مازلو نیز بر دیدگاه «اخلاق مبتنی بر نیاز و فطرت» تاکید کرده است. بین دیدگاه علامه طباطبایی و آبراهام مازلو پنج وجه تشابه و چهار وجه تفاوت کشف شد.
صفحات :
از صفحه 79 تا 104
مشخصات اثر
اخلاق عارفانه در اندیشه غزالی و امام خمینی
نویسنده:
صفورا چگینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امام خمینی
چکیده :
رویکردهای اخلاقی مختلفی درجهان اسلام مطرح شده استکه اخلاق عرفانیاز مهمترین آنهاست. این رویکرد اخلاقی منبعث از اخلاق دینی به ویژه قرآن است . در حوزه اخلاق سه نوع رابطهبرای انسان تعریف شده است، رابطه انسان با خودش، رابطه انسان با خدا و رابطه انسان با جهان که اخلاق عرفانی به طور خاص به رابطه ی انسان با خدا تکیه دارد. عرفا با درنظرگرفتن رابطه انسان با خدا براین باورند که نفس دارای ساحت های متعدد طولی است وهدف اخلاق عرفانی شکوفایی و فعلیت بخشی به تمام این ساحت های نفسانی است ، زیرا انسان تنها با گذر از این عوالم نفسانی است که به کمال حقیقی نایل می گردد.این نوشتار درصدد آن است که اخلاق عرفانی را در نظام فکری غزالی و امام خمینی (ره) بررسی کند. روش این پژوهشانتخاب محورهایی است که بتوان براساس آن ها اولا تصویری روشن از اخلاق عرفانی در غزالی و امام خمینی ترسیم کرد ، ثانیا به کمکاین محورهابه مقایسه این دو نظام فکری– که هدف اصلی این رساله است – پرداخت. برای تحقق این امر شش محور انتخاب شده که عبارتند از: جایگاه نفس در عرفان ، تاثیرپذیری از شریعت ، تاکید بر روش شهودی در کسبمعرفت عرفانی، جایگاه تهذیب نفس در عرفان ، تبیین فضایل و رذایل و اقسام آنها، بررسی عرفان فردی و اجتماعی و رابطه متقابل آنها با هم . نتایج این پژوهش بیانگرآن است که وجوه اشتراک واختلاف بسیاری میان این دو دیدگاه وجود دارد . اخلاق عرفانی درهر دو بر پایه منابع دینی پی ریزی شده است .غزالی در آثارشتوجه ویژه ای به اخلاق فلسفی داشتهاما ار آنجا که در اواخر عمرش درمی یابد که تنها راه سعاد تمندیبشر عرفان است ، در مهمترین اثر خود کتاب احیاء العلومبه تفصیلبه اخلاق عرفانی پرداخته است. امام (ره)نیز در آثارش گذری بر اخلاق فلسفی داشته استاما رویکرد اخلاقی امام به طورخاص ناظر به اخلاقی دینی است . همچنین به نظر می آید غزالی در اخلاق عرفانی تا حد زیادی به جنبه های نظری اخلاق توجه داشته است در حالی که امام (ره) تاکید ویژه ای بر جنبه های عملی اخلاق دارد .
مشخصات اثر
معرفت شناسی اخلاقی در جهان اسلام
نویسنده:
محسن جوادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
چکیده :
در این مقاله به بررسی رهیافت های اصلی در حوزه معرفت شناسی اخلاقی در علم اخلاق مسانان پرداخته خواهد شد. در ابتدا عقل گرایی معتزله مورد بحث قرار خواهد گرفت و سپس با شهودگرایی اخلاق غربی مورد مقایسه قرار می گیرد. سپس جبرگرایی اشعری مورد بررسی و رد قرار خواهد گرفت. و در آخر عقل گرایی فلسفی در جهان اسلام تبیین خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 3 تا 16
مشخصات اثر
تکالیف انسان نسبت به دیگران در نگرش «کانت» و «سنت اسلامی»
نویسنده:
ندا محجل
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهان,
چکیده :
در این مقاله سعی شده است تکالیف انسان در قبال دیگران در اندیشه کانت و سنت اسلامی مورد بررسی قرار گیرد. مسائلی مثل رعایت حقوق دیگران یا رعایت حق الناس، خیرخواهی، دوستی، حسادت و غیره در دو نگرش متفاوت یعنی نگرش کانتی و نگرشی اسلامی به صورت تطبیقی مورد ارزیابی قرار گرفته است. بنابراین با تامل در این دو نگرش می توان گفت که اومانیستی بودن نگرشی کانتی به تکالیف انسان در قبال دیگران و دینی و الهی بودن رویکرد اسلامی به همان تکالیف باعث گردیده که این دو کاملاً متفاوت از هم تلقی شود ولی با توجه به اینکه هم در اسلام و هم در کانت بین دین و اخلاق جدایی مطلق وجود ندارد می توان این دیدگاههای به ظاهر متناقض در کنار هم قرار داد. این مقاله با طرح مصادیقی از تکالیف انسان نسبت به دیگران در این دو سنت سعی نموده بر همنشینی این دو نگرش تاکید کند.
صفحات :
از صفحه 169 تا 198
مشخصات اثر
دوری از رذائل اخلاقی و نیل به جامعه مطلوب انسانی از دیدگاه علامه طباطبایی
نویسنده:
محمد سلطانی رنانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
اسلام دینی است که هدف اساسی آن تربیت فرد دیندار و بناکردن جامعه ای با شالوده صحیح اخلاقی، مطابق با اهداف و احکام دینی است، جامعه ای ارزشمند که با فضایل اخلاقی، میان مسوولیت های اجتماعی و ایمان اسلامی ارتباطی انفکاک ناپذیر به وجود آورده باشد. از جمله مسائل مهمی که به مثابه لوازم قطعی و حقیقی ایجاد چنین رابطه قوی به شمار آمده و در معارف قرآنی نیز بر آن تاکید شده است، دوری اجتماع انسانی از رذایل اخلاقی و ارتکاب بدان هاست؛ زیرا جامعه مطلوب انسانی با فضیلت ها پیوند عمیق و ناگسستنی دارد، نه با رذیلت ها. همچنین ترویج رذایل اخلاقی، رابطه انسان با خدا را برهم زده و ارتباطات اجتماعی با هم نوعان را در برخوردهای اخلاقی مختل می کند. مرحوم علامه طباطبایی (ره)؛ وجود رذایل اخلاقی در جامعه اسلامی را عامل سستی ایمان و اعتقادات انسانی و باعث از بین رفتن دادوستدهای معنوی و عواطف مستحکم آنان برشمرده و به عنوان حجابی سنگین در مسیر توسعه مطلوب اخلاقی برمی شمرد. نگارنده در این مقاله سعی دارد، با توجه به دیدگاه علامه طباطبایی (ره)؛ مهمترین ویژگی هایی که به عنوان رذایل اخلاقی در جامعه انسانی، مانع آشکارشدن حقانیت و شکوفایی در مسیر مطلوب و نیز سدی در برابر حرکت روح افزا به سوی فضایل اخلاقی می گردند را ذکر و بررسی کند و بر دوری جامعه مطلوب انسانی از آن ها تاکید نماید.
صفحات :
از صفحه 10 تا 33
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 1681