جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه علوم قرآنی
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 18143
بررسی تطبیقی جایگاه «عقل» در تفسیر قرآن از منظر امام موسی صدر و شیخ محمد عبده
نویسنده:
علی شریفی ؛ زهرا بختیاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
پژوهش حاضر با روش توصیفی و مطالعات کتابخانه‌ای به مقایسة تطبیقی آرای امام موسی صدر و شیخ محمد عبده به ‌عنوان نمونه‌هایی از عقل شیعی و نومعتزلی پرداخته، جایگاه «عقل» را نزد آنان روشن کرده‌است و از طریق استناد به نمونه‌هایی از آیات قرآن، سعی در نشان دادن استدلال عقلی آن‌ها در تفسیر قرآن با تأکید بر مسائل اجتماعی دارد. پرسش اصلی تحقیق چنین مطرح می‌شود: موضع مشترک امام موسی صدر و شیخ محمد عبده دربارة «عقل» و جایگاه آن در تفسیر چیست؟ در پاسخ به این سؤال، بر حجیت عقل به‌ عنوان یکی از مدارک تفسیر عقلی تکیه می‌شود. سرانجام، با بررسی نظرات ایشان به این نتایج می‌رسد که هر دو در امکان فهم و جواز تفسیر قرآن برای همة انسان‌ها اتفاق ‌نظر دارند. همچنین، هر دو قائل به حجیت عقل در تفسیر قرآن هستند و در پایان، هر دو از عقل در تفسیر قرآن، به‌عنوان قوة درک بدیهیات، تبیین و توضیح، استنباط گزاره‌های نظری و تأویل بخشی از ظواهر قرآن بهرة کافی را برده‌اند
صفحات :
از صفحه 67 تا 90
مشخصات اثر
رویکرد شناسی مفسرین در بهره گیری از عهدین در تفسیر قرآن
نویسنده:
وحیده شهریاری ؛ حسین خاکپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
هر یک از سه دین توحیدی (اسلام، یهودیت و مسیحیت) کتب مقدس خاص خود را دارند و کتاب‌های آسمانی از زمان آدم(ع) تا زمان پیامبر(ص) برنامة واحدی را ارائه داده‌اند که دعوت به توحید است. همچنین، این کتاب‌ها اصول و مشترکاتی دارند؛ به عنوان نمونه از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به ذکر داستان انبیاء اشاره کرد. بنابراین، مفسران قرآن کریم در تفسیرهایی که از قرآن ارائه داده‌اند، از مطالب عهدین نیز بهره جسته‌اند و در واقع، شناخت رویکردهای مفسران در بهره‌گیری از عهدین سبب می‌شود تا بدانیم مفسران در برابر مطالب عهدین و استفاده از آن در تفسیر خود چه موضعی دارند. مقالة حاضر با روش توصیفی‌ـ تحلیلی به بررسی رویکردهای مفسران در بهره‌گیری از عهدین پرداخته‌است و نتیجه می‌گیرد که مفسران در بهره‌گیری از عهدین چهار رویکرد اثباتی حداکثری، اثباتی حداقلی، نفیی و دوگانه دارند و هر یک به گونه‌های مختلف از مطالب عهدین استفاده کرده‌اند، به طوری که برخی از آنان مطالب عهدین را آورده‌اند و به نقد کشیده‌اند و برخی نیز برای تبیین و توضیح مطالب از عهدین بهره جسته‌اند.
صفحات :
از صفحه 7 تا 33
مشخصات اثر
هندسة الوراثیة فی القرآن وأسرار الروح وخلق الإنسان
نویسنده:
محمد محمود عبد الله
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
المنصورة: مكتبة الإيمان,
مشخصات اثر
تأملی در شرایط قاضی بر اساس آیات قرآن کریم و روایات باب قضاء کتاب شریف کافی
نویسنده:
محمد حسین بیات؛ حسام امامی دانالو
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژه‌های اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
چکیده :
در این پژوهش، شرایط لازم از نظر ایمان، تقوا، علم و اجتهاد قاضی برای نشستن بر مسند قضاوت در حکومت اسلامی، با استفاده از آیات قرآن کریم و روایت معصومان(ع) که در کتاب کافی بازتاب یافته، تبیین شده‌است. بر اساس آیات قرآن کریم، تحقق چهار ویژگی مهم «ایمان»، «علم»، «عدالت» و «تقوا» برای یک قاضی ضروری است. از میان این ویژگی‌ها، علم قاضی مورد توجه فقها بوده‌است و دو دیدگاه لزوم اجتهاد و عدم لزوم آن طرح شده‌است. طرفداران دیدگاه نخست، به روایت «عمربن‌حنظله» و گروه دیگر به روایت «ابوخدیجه» استناد می‌کنند. با توجه به توصیة اَکید دین اسلام نسبت به جان، مال و ناموس مردم، احتیاط حکم می‌کند که شرط اجتهاد را در قاضی لازم بدانیم. از سوی دیگر، می‌توان تفصیل ویژگی‌های قاضی در قرآن کریم را در روایات معصومان(ع) جست که لزوم رعایت مساوات، حتّی در نوع نگاه قاضی به دو سوی نزاع از این جمله است. این پژوهش در روش گردآوری مطالب، کتابخانه‌ای است و در نحوة استناد داده‌ها، از شیوة اسنادی پیروی می‌کند و روش آن در تجزیه و تحلیل مطالب و محتوا، از نوع توصیفی‌ـ تحلیلی است.
صفحات :
از صفحه 43 تا 66
مشخصات اثر
بررسی نقش عوامل انسجامی در ترجمه‌های انگلیسی قرآن (بر اساس الگوی هالیدی و حسن)
نویسنده:
علی شاهپری ؛ مهدی مهدوی نیا؛ عباس سماواتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژه‌های اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
چکیده :
انسجام، عوامل و روابط انسجامی در نگاهی ساده موضوعی بدیهی به نظر می‌رسد، اما نگاهی موشکافانه‌تر به موضوع مشخص می‌کند که عوامل انسجامی نقشی مهم در برقراری ارتباط به عنوان وظیفة اصلی زبان ایفا می‌کنند. در این پژوهش، به اهمیت عوامل انسجامی در ترجمة قرآن مجید به زبان انگلیسی تأکید شده‌است. در این بررسی مشخص شد که بی‌توجهی به عوامل انسجامی در ترجمة قرآن، منجر به ترجمه‌های غیرمنسجم و بی‌کیفیت می‌گردد. نویسندگان می‌کوشند علت این موضوع را بررسی کنند که مترجمان قرآن چگونه می‌توانند ترجمه‌های دقیق، فصیح، منسجم و پذیرفتنی ارائه نمایند که به متن قرآن نزدیک‌تر است. بنابراین، محققان سه مترجم قرآن را انتخاب کرده‌اند (جان اربری مسیحی، طاهره صفارزاده مسلمان و شیعه، عبدالله یوسف علی مسلمان و سنّی) و نیز دو عامل انسجامی ارجاع و تضاد را نیز از میان عوامل انسجامی بر اساس الگوی هالیدی و حسن برگزیده‌اند (در پژوهش‌های مربوط به انسجام متن، پژوهشگران بیشتر نظریات هالیدی و حسن را به طور عام به عنوان الگوی کار قرار، و تحقیقات را انجام داده‌اند). براین اساس، نویسندگان این مقاله ترجمه‌های مترجمان نامبرده را دربارة این دو عامل انسجامی و بر پایة مدل مربوط در آیات 21 تا 35 سوره ی یوسف بررسی کرده‌اند و تفاوت‌های‌ ترجمة آن‌ها را نیز یاد نموده‌اند. سرانجام، مشخص شد که جان اربری ترجمه‌ای دقیق‌تر، روان‌تر، فصیح‌تر و کامل‌تر را نسبت به دو مترجم دیگر انجام داده‌است؛ زیرا به عوامل انسجامی مربوط دقت کرده‌است و آن عوامل را در ترجمة خود مدّ نظر قرار داده‌است. در نتیجه، ترجمة او پذیرفتنی‌تر و نزدیک‌تر به متن مبدأ (قرآن) ‌است.
صفحات :
از صفحه 7 تا 42
مشخصات اثر
قرآن و نظام اخلاقی آن
نویسنده:
حسن سراج زاده اصفهانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
کلیدواژه‌های اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
چکیده :
هدف این پژوهش اولا‍ً بیان ادلة ضرورت طراحی نظام اخلاقی قرآن و ثانیاً پیشنهاد یک نظام جدید برای آموزه‌های اخلاقی قرآن در ساختاری نظام‌مند و جامع است. بدین منظور، با توجه به آثار و نتایج نظام‌مندی آیات اخلاقی قرآن، در این پژوهه با استفاده از روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی، به ادلة هجده‌گانه برای اثبات ضرورت طراحی نظام اخلاقی قرآن استناد می‌شود. بر این اساس، از یک سو، صفات خدا و ویژگی‌های اسلام آورده می‌شود که مقتضی طراحی نظام اخلاقی است؛ و از سوی دیگر، تأثیرات و فوایدی ذکر می‌شود که در طراحی یک نظام اخلاقی برای خود قرآن، اخلاق، انسان و حیات فردی و اجتماعی او به بار می‌آید. طراحی یک نظام به معنای سیستم، کمبودهای پژوهشی در این زمینه را نیز جبران می‌کند. در ادامه با معرفی نظام‌های مختلفِ مبتنی بر نظامِ «لفظی»، «معنایی»، «صفات»، «روابط» و «مراحل» اخلاق و نیز نظام مبتنی بر «سیستم» ـ که هر کدام به شکلی به نظام‌مند کردن آموزه‌های اخلاقی پرداخته‌اند ـ مدلی جدید و کلان‌نگر برای نظام اخلاقی قرآن پیشنهاد می‌شود. برآیند این تحقیق، ارائۀ یک ساختار هرمی‌شکل و چهاربعدی از نظام اخلاقی قرآن است.
صفحات :
از صفحه 5 تا 46
مشخصات اثر
مستندات قرآنی روایی آرای عرفان عملی ابن میثم در شرح نهج البلاغه
نویسنده:
محمود صادقی؛ استاد راهنما: محمد جواد رودگر
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
چکیده :
ابن میثم از جمله شارحانی است که نهج‌البلاغه را با رویکردهای مختلفی شرح و تبیین نموده است. بخشی از خطبه‌ها، نامه‌ها و حکمت‌های نهج‌البلاغه؛ دارای معارف توحیدی است که ابن میثم آنها را با رویکرد عرفانی شرح کرده است. ابن میثم در مواردی؛ آراء عرفانی خویش را با مستندات قرآنی و روایی مطرح می‌کند و در مواردی هم مطالب خود را بدون مستندات ذکر می‌کند؛ نگارنده سعی می کند با مراجعه به منابع دینی؛ مستندات آنها را به دست بیاورد و در صورتی که مستندی داشته باشند می توان آنها را به عنوان معارف شیعی به جامعه علمی و مخاطبان تشنه راه حقیقت عرضه نماید.سالک الی الله در سیر و سلوک بایسته است عوامل و ابزار سیر و سلوک؛ مانند (ضرورت وجود استاد راه، مراقبه، محاسبه، خلوت، اُنس با معبود و ...) و آفات و آسیب‌های سیر و سلوک؛ مانند (جهالت، غفلت، دنیاگرایی، حجاب‌های نفسانی و ...) را بشناسد تا به مقامات و درجات عرفانی؛ مانند (مقام عرفانی زهد، مقام عرفانی توکل و ...) نائل گردد؛ این نوشتار به این سه امر می پردازد.روش تحقیق؛ روش توصیفی و بر اساس مطالعات کتابخانه ای است که برای رسیدن به نتایج مطلوب از قرآن و منابع معتبر اسلامی (مخصوصاً کتب شیعی) استفاده شده است.
مشخصات اثر
استدلال منطقی در قرآن
نویسنده:
محمدرضا محمدعلیزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
کلیدواژه‌های اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
چکیده :
خدای سبحان در قرآن کریم، رسالت پیامبر اکرم(ص) را تلاوت آیات، تعلیم کتاب و حکمت، و تزکیه نفوس معرفی می‎کند. جامع همه این رسالت‎ها، رسالت دعوت به سوی خداست. قرآن کریم با بیان این رسالت جامع، روش‎های آن، یعنی حکمت، موعظه حسنه و جدال احسن را بیان کرده است. خدای سبحان شیوه‎های گوناگون دعوت را به رسول خدا(ص) آموخته و خود نیز در تبیین و تفهیم معارف قرآنی، آنها را به کار گرفته است. در این پژوهش، با اذعان به وجود استدلال عقلی به لحاظ صورت و ماده در قرآن، به بررسی برخی از الگوهای صوری استدلال در قرآن، یعنی الگوی قیاسی می‎پردازیم. بررسی تمام صورت‌های استدلال، مانند صورت مصرّح و مضمر، صورت بسیط و مرکب، صورت قیاس، استقراء و تمثیل و بررسی تفصیلی تمام صورت‌های قیاسی، یعنی اقترانی حملی و شرطی و استثنایی اتصالی و انفصالی، و همچنین بررسی روش برهان، خطابه و جدل در قرآن، نیازمند پژوهش‏های متعدد و مستقل است و در این تحقیق مختصر نمی‏گنجد. به همین دلیل در این پژوهش، به‏اختصار به بررسی برخی از صورت‏های استدلال، یعنی صورت قیاسی می‏پردازیم و سایر مباحث را به پژوهش‏های دیگر واگذار می‏کنیم.
صفحات :
از صفحه 175 تا 198
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی براهین اثبات صانع در قرآن و حدیث
نویسنده:
محمد شعبان پور
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
بنیادی ترین مطلب در مباحث اعتقادی که وجه امتیاز ماتریالیست ها و لائیک های دنیا از معتقدین به وجود خداوند است مساله اعتقاد به وجود حقیقت مطلق به نام خدای متعال است. از این روی، نخستین مساله ای که برای جوینده حقیقت مطرح است و پیش از هر چیز باید پاسخ صحیح آن را به دست بیاورد این است که آیا خدایی وجود دارد یا نه؟ برای به دست آوردن پاسخ این پرسش، راه های فراوان و گوناگونی وجود دارد که در کتاب های مختلف فلسفی و کلامی و نیز در بیانات پیشوایان دینی و کتاب های آسمانی به آنها اشاره شده است لکن روش هایی مهم که در مقام استدلال وجود دارد مجموعا به پنج روش تقسیم می شود: 1. روش عرفا 2. روش فلاسفه الهی 3. روش متکلمان 4. روش دانشمندان طبیعی 5. روش قرآن و سنت. هر کدام از این روش ها خود به شیوه های گوناگون منشعب می شوند و عمده نظر در این نوشتار به روش فلاسفه و متکلمین است که در قرآن و احادیث معصومین ع به صورت تطبیقی مورد بررسی قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 99 تا 130
مشخصات اثر
ایتام در قرآن و حدیث
نویسنده:
ملیحه علم چی میبدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده
وضعیت نشر :
پایگاه اطلاع رسانی حوزه: ,
کلیدواژه‌های اصلی :
اصطلاحنامه علوم قرآنی
چکیده :
در این پایان نامه مباحثی درباره افراد یتیم طی هفت فصل در آیات قرآن و احادیث معصومین (ع) بررسی شده اند. عناوین فصول عبارتند از: معانی واژه یتیم،تاریخچه حمایت از ایتام، جایگاه ایتام در گذرگاه تاریخ، مباحث مختلف اجتماعی ایتام، نگهداری وتربیت ایتام، مسائل عاطفی ایتام، و مباحثی پیرامون اموال ایتام.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 18143