جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

---

‫هدف كلى قرآن، راهنمايى نوع بشر به فلاح و رستگارى است. هر يكى از سورهها با طرح موضوعات مختلف ـ موضوعاتى كه دربرآوردن هدف سوره هماهنگى و اتفاق كامل دارند ـ گوشهاى از آن هدف كلى را محقق ساختهاند. هدف هر سوره به جان و روح آن است كه در كالبد آيات آن سوره جريان دارد و بر مبناى و احكام و اسلوب آن سوره مشرف است. هر سوره مشتمل بر غرض واحدى است و همين غرض باعث مىشود آيات آن از آيات سوره ديگر متمايز گردد كه در اين تحقيق بتفصيل از چگونگى آن سخن رفته است. اگر چنين نبود تحدى به آيات قرآنى كامل نبود و طرف مقابل مىتوانست با انتخاب مفرداتى از آيات قرآن و كلام عرب نظير آن را بياورد. بنابراين حكمت الهى اقتضاء مىكند كه هر سوره غرض خاصى داشته باشد كه كل سوره را دربرمىگيرد و آيات آن را بر محور يك موضوع به يكديگر مرتبط ساخته است.

‫شيوه رهبري حضرت موسي( مسأله پژوهش حاضر است که با تکيه بر آيات قرآن، و با روش توصيفي ـ تحليلي مورد بررسي قرار گرفته است. رهبري عبارت است از "قدرت تأثيرگذاري بر پيروان، تا بر اساس بايسته‌هاي وحياني و ره‌آوردهاي آسماني، يا خرد جمعي و يا ميل و خواسته فردي، جهت تحقق اهداف در موقعيت‌هاي گوناگون حرکت کنند". موسي در زماني به دنيا آمد که قوم بني‌اسرائيل به‌شدت مورد آزار، شکنجه و تحقير حکومت مصر قرار داشت. آنان در ميان مردم مصر نيز به‌عنوان نژاد پست شناخته شده و محروم‌ترين قشر اجتماعي مصر بودند. حضرت موسي( پس از آن‌که به رسالت مبعوث گرديد، براي هدايت و نجات بني‌اسرائيل به مصر بازگشت. او در برابر فرعون با صراحت، رسالت و نبوت خويش را اعلام نمود، و با کلامي نرم به بحث و مناظره پرداخته و دلايل و معجزات خود را ارائه کرد؛ اما فرعون و اطرافيان او راه عناد و لجاجت را در پيش گرفتند. موسي براي مقابله با آنان، همراه با قوم بني‌اسرائيل راه هجرت را برگزيد و هلاکت فرعونيان را از خدا مسئلت نمود. پس از رهايي بني‌اسرائيل و نابودي فرعون، موسي شيوه‌هاي زير را براي هدايت قوم خويش به‌کار گرفت: يادآوري نعمت‌هاي الهي، اميدبخشي، برخورد عاطفي، برائت از مشرکان و مبارزه با انحرافات و خرافات. او همچنين پس از استقرار بني‌اسرائيل، احکام ديني را که از سوي خدا دريافت نموده بود در قالب ده فرمان به ايشان اعلام نمود؛ اين فرامين حول سه ‌محور: دعوت به توحيد، مهرورزي با مردم، و شجاعت در اجراي برنامه‌هاي توحيدي، مي‌گرديد. اما يهوديان به دليل ويژگي‌هاي شخصيتي مانند خودبرتربيني، بخل و حسد، همواره به‌دنبال فتنه‌سازي و بحران اجتماعي بودند؛ همين امر موجب گرديد تا خداوند عذاب‌هاي گوناگوني را بر آنان نازل کند. آيات قرآن حاکي از آن است که يهود در آخرت نيز به بدترين عذاب‌ها گرفتار خواهد شد.