جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫چکيده : نوشتار حاضر، به صورت تفسير موضوعي، آيات قرآني مربوط به کيهان شناسي و مظاهر طبيعي خلقت را بررسيده و ديدگاه قرآن کريم در مورد خلقت آسمان‌ها و زمين، ستارگان، کوه‌ها و خلقت انسان و ساير مظاهر خلقت و ضرورت تفکر در آن‌ها رامنعکس مي‌سازد. نويسنده مي‌کوشد با پرده برداري از اعجاز علمي قرآن کريم در مسايل علمي مربوط به جهان شناسي، ابعاد علمي قرآن را معرفي کند. وي در چهار فصل به اين موضوع پرداخته است. فصل اول ضمن تبيين مفهوم تفسير موضوعي، ويژگي‌ها و شرايط آن، اقسام تفسير موضوعي و ضوابط اين نوع تفسير، ديدگاه قائلين و مخالفان تفسير علمي قرآن که نوعي تفسير موضوعي محسوب مي‌شود، و رابطه قران با مباحث علمي مربوط به طبيعت و خلقت را شرح مي‌دهد. در فصل دوم مباحثي علمي از زمين شناسي و قوانين مربوط به زمين که در قرآن آمده، مانند خلقت زمين، مقدم بودن خلفت زمين بر آسمان‌ها، مدت خلقت زمين، مواد تشکيل دهنده زمين، رابطه زمين با خورشيد، حرکت دوراني زمين، بساطت و پهن بودن زمين، کروي بودن زمين، گستردگي آسمان و تفاسير علمي ارائه شده از آيات علمي و تجربي زمين بيان شده و رويکردهاي مفسران شيعه و اهل سنت در اين زمينه مطرح مي‌گردد. فصل سوم ضمن واکاوي خلقت آدمي و شگفتي‌هاي وجودي او در قرآن کريم، ابعادي از خلقت انسان و سير تکاملي اين خلقت از نطفه تا جسم کامل، دميده شدن روح در جنين، ادلّه تجرّد روح، تفسير علمي از مراحل خلقت انسان در قرآن، رابطه عالم تکوين با عالم تشريع، مانند رابطه روزه با آثار مادي و معنوي آن در انسان و درمان بيماري‌هاي مختلف را بيان مي‌کند. در فصل چهارم به ديدگاه‌هاي علمي قرآن کريم در مورد برخي حيوانات و گياهان همچون: زنبور عسل و ويژگي‌هاي آن، زندگي زنبور عسل و فرآيند توليد عسل از گياهان اختصاص دارد و تفاسير علمي در اين زمينه از سوي مفسران شيعه و اهل سنت و اعجاز علمي قرآن کريم به تصوير کشيده شده است.

---

‫چکيده : اين تحقيق بر اساس روايات، نقل‌ها از منابع تاريخي، روايي و تفسيري، بخش عمده‌اي از استشهاد هاي قرآني و روايات تفسيري امام حسين( همراه با تحليل آيات تفسير شده توسط آن حضرت به عنوان يکي از مفسران واقعي قرآن کريم را بررسي تفسيري مي‌کند. نويسنده در سه فصل ابتدا به معرفي شخصيت امام حسين( به عنوان مفسر قرآن و سپس به تجزيه و تحليل روايات تفسيري وارد شده از آن امام مي‌پردازد. وي در فصل اول نخست به بررسي مفهوم استشهاد، استشهادهاي قرآني، تفسير، روايات تفسيري، تحليل، تفسير، تأويل و مفهوم لغوي، اصطلاحي و تفسيري آن‌ها پرداخته، آن‌گاه با اشاره به جايگاه و منزلت پيامبر اسلام و اهل بيت در تفسير و تأويل قرآن، مهجوريت قرآن و اهل بيت( را در عصر کنوني شرح داده است. در فصل دوم به نمونه‌هايي از استشهادهاي قرآني امام حسين( مانند تفسيرآن حضرت به تسبيح موجودات، عالم بودن خداوند به نهان و آشکار، پرهيزگاران و همراهي آنان با خداوند، عزت الهي، پاسخ تحيت، شرط نيل به نيکي، تجلي خلق نيکو، استشهادهاي قرآني خاص آن حضرت در پرتو عاشورا همچون: تفسير طهارت اهل بيت(، قدرت خدا، تسليم خواست خدا بودن، شرايط ياران، حمد و سپاس خدا، فرجام پيمان شکني، ولايت الهي، مهلت دادن، وفاداري به پيمان و عهد الهي و برگزيدگان خدا اشاره شده و نحوه استشهاد قرآني امام حسين، مفهوم واژه‌هاي تفسيري به کار گرفته شده و روش تفسير و تأويل آيات توسط آن امام، بيان مي‌گردد. در فصل سوم از نوشتار حاضر، روايات تفسيري منقول شده از امام حسين( در زمينه تفسير"الله الصّمد" معناي شاهد و مشهود، نور امام(، مرز اطاعت از پدر و مادر، تحديث (بازگو کردن)، نعمت، منزلت امام علي(، عاقبت نيکان و بدان، صديقان و شهيدان، مودت اهل بيت(، شجره ملعونه، تبين از خبر واحد، مفهوم ناشئة الليل، اقسام مردم و... همراه با تفسير امام حسين از آيات مذکور، واژه شناسي، شأن نزول، تحليل و تأويل آيات ذکر گرديده است.