جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫چکيده : اين پژوهش از منظر قرآني به تبيين عوامل سقوط و بقاي تمدن‌ها مي پردازد و اسباب تأثيرگذار در رشد و انهدام تمدن‌هاي بشري در طول تاريخ و اجراي سنن اجتماعي الهي در حق آن ها به جهت گسترش فساد و بي‌عدالتي در اين جوامع و ظلم آنان به يکديگر را بررسي مي کند. نويسنده قصد دارد با ذکر نمونه‌هايي از سقوط و هلاکت برخي تمدن‌ها مانند تمدن بزرگ فرعونيان، عوامل مختلف تأثيرگذار در سقوط و رشد آن‌ها از جمله: عوامل اقتصادي، ديني (اعتقادي)، فرهنگي، اجتماعي و سياسي سقوط و رشد تمدن‌ها را تبيين نمايد. وي در سه فصل ابتدا مباحثي مقدماتي در زمينه مفهوم تمدن (حضاره) از جهت لغت، اصطلاح، شعرعربي و قرآن کريم ارائه کرده و سپس تعاريف دانشمندان غربي و مسلمان را از تمدن بيان مي‌کند. سپس مفردات و واژه‌هاي مرتبط با واژه تمدن همچون مدنيت و فرهنگ و ارتباط اين اصطلاحات و واژگان با يکديگر را بررسيده، آن گاه مفهوم هلاکت را از لحاظ لغوي، اصطلاحي و قرآني تحليل و واژه‌هاي مترادف هلاکت را نيز معنا مي‌کند. در فصل دوم به ترتيب عوامل مهم رشد و سقوط تمدن‌ها از ديدگاه قرآن کريم، سپس عوامل تقويت، پس از آن عوامل ضعف و در نتيجه: سقوط تمدن‌ها تجزيه و تحليل مي شود. نويسنده در همين زمينه الهي بودن تمدن، شامليت (جامعيت) از جهت زمان و مکان، وحدت، ايمان، تقوا، عمل صالح، عوامل محيطي و جغرافيايي و عوامل اقتصادي را از عوامل رشد و تقويت تمدن‌ها و سپس اموري همچون: فساد، افساد، ظلم، اتراف، عدم شکر نعمت‌ها، شيوع گناهان و معاصي در جامعه و بي‌تقوايي را از اسباب مهم سقوط و هلاکت تمدن‌ها از ديدگاه قرآن کريم برشمرده و آيات متعددي را به عنوان دليل و شاهد آورده و مفاد آن ها را به صورت اجمالي شرح مي دهد. وي در فصل سوم به معرفي تمدن‌هاي مختلف بشري که ابتدا گسترش يافته و سپس بر اثر ظلم، بي‌تقوايي و گناه بسيار سقوط کرده‌اند مي پردازد و شرح احوال و سرنوشت اقوامي مانند قوم و تمدن عاد، قوم و تمدن ثمود، قوم و تمدن سبأ و تمدن فرعونيان را که داستان و فرجامشان در قرآن کريم به صورت مفصل ذکر شده، بيان کرده و عوامل سقوط آن ها را ذکر مي‌کند.

‫قرآن کریم واهل بیت (ع) دو حقیقت روشن و عالی هستند که وظیفه ی هدایت بشریت از ظلمات به نور را به دوش می کشند. تمسک به ایندو وقتی کارآمد و هدایت آفرین است که جدای از هم فرض نشوند. هرگاه با تمسک به یکی از ایندو، دیگری از صحنه حذف شود؛ نه تنها هدایتگری خویش را از دست می دهد، بلکه گاهی ضلالت آفرین است. عبارات " قرآن به تنهایی برای ما کافیست" و عباراتی که به نحوی بر این معانی دلالت دارند، همگی باعث خسارات شدید بر امت مسلمان شده اند. آنچه در این مورد صحیح به نظر میرسد و شیعه بر آن اصرار دارد این است که اهل بیت(ع) با قرآنند. و هدایتگری آنگاه کامل است که ایندو حقیقت از هم جدا انگاشته نشوند. جدا ناپذیری اهل بیت(ع) از قرآن چیزی است که در روایات نیز به آن اشاره شده است. اهل بیت(ع) علاوه بر اینکه همسو و همراه با قرآن هستند. نمونه های مجسم عمل به قرآن نیز هستند. در واقع آنها قرآن ناطقند و با پیاده سازی رهنمود های اخلاقی – عبادی قرآن در وجود خویش نمونه های اعلای هدایتگری هستند. تحلیل اطلاعات و داده ها در این پایان نامه به روش استنباطی- اجتهادی است. این روشی است که مفسرین عموما از آن بهره می برند.این روش کم و بیش در تفاسیر آیات الاحکام رعایت می شود و مفسر با رجوع به تمامی آیاتی که ذیل یکی از واجبات مانند نماز قرار می گیرند به بررسی دقیق آیات پرداخته و حکم شرعیه را استنباط می کند. این پژوهش برای نشان دادن اینکه اهل بیت(ع) نمونه ی عملی قرآن کریم هستند به بررسی اخلاقیات و عبادات در سیره ی عملی امام محمد باقر 7 می پردازد. اخلاقیات در سه بخش اخلاق فردی و خانوادگی واخلاق اجتماعی مدنظر ما بوده و نمونه های عملی این سه بخش را به پیشگاه قرآن عرضه نمودیم تا عدم جدایی سیره اخلاقی و عبادی امام محمد باقر 7 را از قرآن ثابت نمائیم. و در حوزه ی عبادات در دو بخش واجبات و مستحبات به توصیف وتبین عملکرد آن حضرت پرداخته و با ارائه ی آیات قرآن کریم و تحلیل قرآنی سیره ی حضرتش از حقیقت عدم افتراق ایشان از قرآن کریم پرده برداشته ایم. کلید واژه : اخلاق، عبادت، سیره، قرآن، امام محمد باقر7

‫در اين پاياننامه بخش امر به معروف و نهى از منكر كتاب فقه القرآن به فارسى ترجمه و با استفاده از تفاسير و روايات معصومين (ع) بررسى شده است. مباحث اين بخش عبارتند از: تعريف امر به معروف و نهى از منكر، امر به معرف و نهى از منكر از ديدگاه قرآن، اهميت امر به معروف و نهى از منكر در اسلام، شرايط وجوب امر به معروف و نهى از منكر، مراتب امر به معروف و نهى از منكر، وظايف آمرين به معروف و ناهين از منكر.