جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

این تحقیق مشتمل بر سه بخش با این عنوان هاست: بخش اول، ترتیب آیات و سور قرآن کریم: مناسبت آیات و سوره ها، مفهوم مناسبت، ترتیب و تنسیق آیات در سوره های قرآن، ترتیب سوره های قرآن، ادله ی اجتهادی بودن ترتیب موجود سوره های قرآن، ادله ی توقیفی بودن ترتیب موجود سوره های قرآن؛ بخش دوم، شامل بررسی نظم سور پنج جزء آخر قرآن؛ بخش سوم، بررسی نظم آیات. در این بخش آیاتی مورد بحث قرار گرفته است که طبرسی ذیل عنوان «النظم» در این پنج جزء آورده است.

این پایان نامه موانع هدایت را در قرآن مورد بررسی قرار داده و مباحثی از این قبیل را دربردارد: هدایت ازنظر لغت و اصطلاح، مراتب مختلف هدایت، اولین وسوسه شیطان، شیطان عنصر مخالف با صلح، بی ادبان شیطانند، اولیاء طاغوت اعوان شیطانند، و آخرین سخن ابلیس.

در این پایان نامه، بر اساس حدیث نبوی «من عرف نفسه فقد عرف ربه» نقش خودشناسی در خداشناسی بررسی شده و اهم مباحث آن به این قرار است: شناخت و امکان و ابزارها و موانع و شرایط آن، خودشناسی و انواع و اهداف و اهّمّیت و اسباب و موانع و فواید آن، خداجویی و خداشناسی و انگیزه ها و راهها و حدود و آثار آن، خودفراموشی و علل و عواقب آن، خدا فراموشی و علل و آثار آن.

ظاهرنگری از جمله صفاتی است که کمتر درباره آن صحبت شده است. اما از آنجایی که این صفت در عرصه های گوناگون زندگی انسان موجب بروز مشکلات عمده ای می گردد، پرداختن به آن ضرورت می یابد. با بررسی قرآن مجید روشن می شود که خداوند در این زمینه سکوت نکرده و دیدگاه ویژه ای نسبت به ظاهرنگری دارد. از آیات قرآن می توان دو نوع ظاهرنگری ممدوح و مذموم را استنباط نمود. در این پایان نامه سعی شده است که بعد از ارائه تعریفی دقیق و جامع از این صفت، به بررسی تفصیلی مدح و ذم آن از دیدگاه الهی و همچنین انواع و مصادیق آن و در نهایت پیامد، ریشه یابی و درمان نوع مذموم آن پرداخته شود.

در رساله حاضر مواردی که در ترجمه قرآن به روایت حفص از عاصم به لحاظ تفسیری و کلامی اختلاف برانگیز است، بررسی شده و مطالب آن در پنج فصل آمده است. در فصل اول، کلیاتی از بحث و در فصل دوم، مباحثی درباره ترجمه مثل معنا و ضرورت ترجمه و برخی از ویژگی های یک ترجمه برتر آمده است. در فصل سوم، با عنوان اختلاف ترجمه ها بر اساس ایجاز حذف از تعریف حذف و انگیزه و فواید آن، راه های تعیین محذوف، و انواع حذف سخن رفته است. در فصل چهارم، تحت عنوان اختلاف ترجمه ها بر اساس دستور زبان عربی و ساختار آن از مرجع ضمیر و نقش آن در اختلاف ترجمه ها، معادل یابی در واژگان جایگزین و نقش آن در اختلاف ترجمه ها و واژگان مشابه در معانی مختلف بحث شده است. در فصل پنجم، ذیل عنوان اختلاف ترجمه ها بر اساس مبانی کلامی موارد رؤیت خدا، آمدن خداوند، عصمت پیامبران، حبط عمل و جبر و اختیار بررسی شده است.

آنچه پیش رو دارید، رساله ای در زمینه پیمانهای سیاسی پیامبر اسلام (ص) و ائمه علیه السلام است. فراز اول در بیان کلیات پژوهش، از جمله تعریف مفاهیم موضوع و ارائه تعریف معاهده سیاسی پیامبر(ص) و ائمه علیه السلام و سیر تاریخی معاهده است. فراز دوم در صدد پویش نقش بیعت در عصرحضور آن انوار تابناک ولایت است. و در فراز سوم، شرایط و اصول معاهدات و روش مذاکره و نگارش معاهدات معصومین علیه السلام با کنوانسیون های بین المللی مطابقت شده است و هم چنین در صدد پویش آراء و دیدگاه های فقهای شیعه و اهل سنت در احکام معاهداتی چون امان، هدنه، ذمه(جزیه) ... می باشد. آنچه که از بررسی و تتبع موضوع، به حاصل نشسته این است: ضمن تحقیق در ماهیت«بیعت» از دیدگاه اهل لغت و دانشمندان بهره جسته و بعد از طی مباحث گوناگون، به یک سؤال آغازین که ناشی از بیداری سیاسی افراد جامعه است پاسخ داده ایم، «بیعت نقش پر رنگ خود را در زمان حضور، در زمینه مشروعیت ایفا می کند یا در زمینه کار آمدی»؟ در جواب این پرسش باید گفت ولایت و حکومت حضرت رسول اکرم (ص) و جانشینان بزرگوارش پس از نصب الهی و جعل خداوندی، با بیعت مردم است که«کار آمد» یا به تعبیری «مقبول» می گردد و هدف ان یگانه رحمت عالمیان از«پیمان تواخی»، ارائه جانشینی امیر مؤمنان، حضرت علی علیه السلام به مردم بوده است.

موضوع تحقیق حاضر بررسی مباحث علوم قرآنی در تفسیر نمونه و هدف آن برجسته ساختن دیدگاههای مفسر در این علوم است. در آغاز با نگاهی به طرح کلی تحقیق و تعریف علوم قرآنی و معرفی تفسیر نمونه به بیان هدف و پیشینة تحقیق و مفهوم شناسی وحی پرداخته شده و این واژه در لغت و قرآن و سنت مورد بررسی واقع و ابعاد زمانی و مکانی آن نسبت به غیر انبیاء تشریح و وحی نبوی و محمدی و جایگاه وحیانی قرآن و نفوذناپذیری آن با نقد افسانه های ورقه بن نوفل و غرانیق تبیین شده و دربارة کاتبان وحی و زبان وحی نیز سخن گفته شده است. دربارة نزول و تعریف آن و اقسام و مراحل و علل و آثار هر یک و آغاز و پایان و مدت نزول و فترت آن بحث شده و واژه های تنزیل و تأویل در لغت و قرآن و همچنین دربارة نشانه گذاری قرآن و رسم الخط آن و تعریف آیه و سوره نیز مطالبی بیان شده است. در فصلی دیگر به بیان ابعاد موضوع، کیفیت جمع آوری قرآن و دلایل عقلی و نقلی آن از دیدگاه شیعه وسنی پرداخته شده و دیدگاه مخالفین نیز تشریح و نظر مفسر دربارة مصحف امام علی(ع) و نظم آیات قرآنی بیان و عاملین جمع آوری قرآن نیز معرفی شده اند. نسخ در قرآن مبحث دیگری است که تعریف آن و حقیقت و هدف و اقسام آن تبیین و مخالفان آن معرفی و فرق آن با بدا تشریح و موارد آن به صورت مبسوط ذکر شده و دیدگاه مفسر در موضوعات مختلف مورد نقد قرار گرفته است. عناوین محکم و متشابه و تعاریف هر یک در لغت و اصطلاح قرآن بررسی و تحلیل و علت وجود آیات متشابه و روش فهم آن، تبیین شده ونمونه هایی از آیات متشابه ذکر و حروف مقطعه تشریح و دیدگاههای مختلفی که دربارة آن ابراز شده، بیان شده است. فلسفة اعجاز قرآن و دلایل آن و ابعاد مختلف اعجاز از نظر لفظی و محتوایی و علمی و تاریخی، یکی دیگر از مباحث مورد بررسی است. در فصل پایانی، مصونیت قرآن از تحریف با تبیین موضوع و ذکر اقسام آن و بیان دیدگاه مشهور آغاز و با تشریح دلایل عدم تحریف از منظر قرآن و روایات و عقل ادامه و با نگاهی به کتاب فصل الخطاب و نقد تفسیر پایان یافته است./

پژوهش حاضر حاوی دیدگاههای شهید مطهری در زمینه تفسیر و علوم قرآن است که در مطاوی آثار او به چشم می خورد. مباحث آن در دو بخش آمده است: بخش اول به علوم قرآن اختصاص دارد و در آن از این موضوعات بحث شده است: وحی، ناسخ و منسوخ، محکم و متشابه، اعجاز، صیانت از تحریف، ظاهر و باطن، حروف مقطعه، تعداد آیات و سور و حروف قرآن، عام و خاص، مطلق و مقید؛ بخش دوم درباره تفسیر است و در آن روش تفسیر استاد مطهری و نیز آیاتی که او تفسیر کرده، بررسی شده است.

در تحقیق حاضر اهداف تربیتی داستانهای قرآن بررسی شده است این اهداف تربیتی از کتابهای مبانی و اصول تربیت اخذ شده و به بررسی و تحلیل آنها در داستانهای قرآن پرداخته شده است. در بخش آموزه های تربیتی داستانهای تربیت شدگان با الهام از گفته های مفسران قرآن نوشته شده است

پژوهشی است درباره مفهوم تعارض و شیوه های اداره آن از دیدگاه آیات قرآن. نگارنده، تعارض را در دو حوزه مطرح نموده: اختلاف نظر (حوزه اندیشه)، تعارض رفتاری (حوزه عمل) و آنگاه با بررسی آیات قرآن، اظهار نموده که قرآن کریم، اختلاف نظر را به طور مشروط امری سودمند می داند با این شرایط: 1. اختلاف نظر در غیر اصول و مبانی دین باشد; 2. به مرحله رفتار منجر نگردد; 3. موجب پویایی نظرات و اندیشه شود. ولی تعارض رفتاری را در جامعه، امری مخرّب معرفی می کند و لذا در برخورد با تعارضات عملی از شیوه های متفاوتی در قالب دو استراتژی پیشگیرانه و حل و رفع آن استفاده نموده است