جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

دین، همزاد انسان است و قدمتی همپای وی دارد. هر اندازه بشر در جهت رشد و رفاه مادی بیشتر تلاش نمود، نیاز به تحصیل سعادت و دستیابی کمال هم بیشتر احساس شد و پیامبران نیز برای برآوردن این نیاز ارائه طریق سعادت به بشر مأمور شدند. بیان موضوع سعادت و طریق تحصیل آن، مهمترین پیام و برنامه پیامبران بود که در قالب دین و تعالیم آسمان عرضه گشت و هدف عمده آن، تأمین نیازهای مختلف انسان بود. پژوهش حاضر که پیرامون، قلمرو دین، به نگارش در آمده است، هدف عمده خود را بررسی ابعاد مختلف دین، با استفاده از منابع اصیل دینی، یعنی قرآن و حدیث قرار داده است

این پایان نامه فضائل القرآن را در روایات سنی و شیعی بررسی کرده و شامل هفت بخش با این مباحث است: بخش اول، کلیاتی در تاریخچه فضائل نویسی بر قرآن؛ بخش دوم، بررسی فضل قرآن بر سایر کتب آسمانی و سایر کلام های بشری؛ بخش سوم، فضائل قرآن از نگاه روایات؛ بخش چهارم، بررسی وضعیت روایات جعلی در حوزه فضائل القرآن؛ بخش پنجم، بررسی فضائل سوره های قرآن در روایات فریقین؛ بخش ششم، بررسی فضیلت آیات خاصی از قرآن: آیة الکرسی، آیات آخر سوره حشر، آیه آخر سوره کهف؛ بخش هفتم، بررسی روایات پیرامون استخاره و ختم قرآن.

با نگاهی اجمالی به برخی آیات قرآن کریم، در می یابیم که زندگی مادی دنیایی و تعلقات آن به عنوان سرگرمی و بازیچه معرفی گردیده، و البته این توصیف در مقایسه با زندگی واقعی آخرت است. در آیات قرآن کریم و روایات معصومین علیهم السلام، ضمن تذکر این مسئله به عموم انسان ها و به خصوص مؤمنین، آنان را از پرداختن به امور بیهوده و سرگرم کننده ای که هیچ نفع دنیایی و آخرتی ندارند، برحذر می دارد. رسالة حاضر، بر آن است تا با بررسی آیات نورانی قرآن کریم و روایات اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام، مفهوم و ماهیت لهو و لعب و مصادیق و نمونه ها، و عوامل گرایش به آن، و نیز آثار و نتایج پرداختن به آن را تبیین نموده و با بهره گیری از کلام وحی و فرمایشات گهربار معصومین(ع)، راه کارهایی را جهت اجتناب و دور ماندن از این امور برای مشتاقان به معارف قرآنی، ارائه نماید.

این رساله به بررسی قصه حضرت یوسف از دیدگاه قرآن و عهدین پرداخته و این باور را که قصه های قرآن از عهدین تاثیر پذیرفته را رد کرده و تفاوت این دو را از نظر محتوی و شکل به این صورت بیان کرده است: ‎۱-محتوای داستان: در بسیاری از موارد مطالبی که در قرآن ذکر شده در عهدین اشاره ای به آنها نشده است از جمله اشخاص و ... .‎۲-نحوه پرداختن عهدین و قرآن به داستان از نظر ماهوی نیز فرق دارد از جمله حمایت های معنوی خدا از یوسف(ع). با توجه به موارد ذکر شده به این نتیجه رسیده شده که نظریه انعکاس کامل قصص عهدین با همان شکل و محتوی در قرآن نظریه قابل قبولی نبوده و قصص قرآنی از نظر محتوی و شکل، متفاوت از قصص عهدین است. همچنین در این رساله مساله نفوذ احادیث موضوع و مجعول و اسرائیلیات در متون اسلامی بخصوص در تفسیر سوره یوسف مورد بررسی قرار گرفته است./

در این پایان نامه، عوامل مؤثر در جذب دانش آموزان به نماز جماعت در مدارس از دیدگاه قرآن و حدیث بررسی شده و برخی از مهم ترین موضوعات آن به این قرار است: سر تعلق باء بسم الله و حقیقت اسم، عبادت، مفهوم آرامش، روش های پرورش احساس مذهبی نماز در نوجوانان و جوانان.

مباحث اصلی این تحقیق در چهار بخش مطرح شده است. بخش اول، بررسی عوامل اختلاف در قرآن؛ بخش دوم، بررسی عوامل اتحاد در قرآن؛ بخش سوم، بررسی عوامل اتحاد در نهج البلاغه؛ بخش چهارم، بررسی عوامل اختلاف در نهج البلاغه.

مباحث اصلی این تحقیق در شش بخش آمده است: در بخش اول اقسام رزق و در بخش دوم، رزق پاک و حلیت و حرمت رزق و آثار هر یک بررسی شده و ادعیه و روایات و آیات و دلایلی که بر ازدیاد یا نقصان رزق دلالت دارند، ذکرشده است؛ در بخش سوم، اموری که آسایش زندگی را به ارمغان می آورد، مانند تقوی و دین داری معرفی شده است؛ بخش چهارم، درباره رزاقیت خداوند است و بخش پنجم، در زمینه مقدر و تضمین شده بودن روزی و منافات نداشتن آن با کار و تلاش است؛ در بخش ششم، به استناد آیه «و من یتوکل علی الله فهو حسبه» تقدیر روزی و تلاش در جهت آن توأم با توکل دانسته شده است.

چنانکه می دانیم از دیر باز در علم صرف ونحو دو مکتب متقابل پدید آمد. یکی مکتب بصری که بر قیاس اهتمام می ورزید ودر این راه از استعمال رایج عرب کمک می گرفت. سرآمد نحویان این مکتب خلیل بن احمد وسیبویه است. ومکتب دیگر مکتب کوفه بود که به اصول شنیداری توجه زیادی داشت وآن را با وجود آنکه نادر وکمیاب بود بر قیاس ترجیح می داد، از مشهورترین نحویان این گروه می توان به کسائی و فرّاء اشاره نمود. وفرّاء(متوفی207ه) از نحویان بزرگ مدرسه کوفه بشمار می رود واز مهمترین کتابهای وی، می توان به کتاب « معانی القرآن » اشاره نمود که با توانایی وید طولایی که در شناخت لغت وصرف ونحو وادبیات وبلاغت داشته توانسته است مطالب اعرابی بسیار مفید ونکته های ارزنده ای را در این کتاب بگنجاند. و در این رساله سعی بر آن است تا ضمن استخراج نظریه های نحوی فراء از کتاب « معانی القرآن»، به بررسی ومقایسه این نظریه ها با نظریهای دیگر نحویان همچون سیبویه (متوفی سال 180 ه) وخلیل بن احمد ( متوفی175ه) و ... از بصره، وکسائی(متوفی 156ه) از کوفه پرداخته شود. تا یک مجموعه کامل از اعراب قرآن کریم مبتنی بر کتاب «معانی القرآن» فراء را همراه با مقایسه آراء وی با سائر نحویان در اختیار محققان قرار دهد. وضمنا این بحث منجر به کشف نظریه های جدید نحوی فراء ونیز اصطلاحات خاص وی کوفیان خواهد شد.

در تاریخ زندگی انبیا (ع) همواره مخالفانی وجود داشتند که به لحاظ دارا بودن موقعیت های مختلف اجتماعی، اعتقادی، مذهبی و... در مسیر دعوت و انذار انبیا(ع)، خلل ایجاد می نمودند و به هر طریقی سعی داشتند دین لهی را از بنیان بر اندازند و یا حداقل به انحراف بکشانند. نبی مکرم اسلام(ص) نیز از این جریان تاریخی، مستثنی نبودند؛ مخالفان مکی پیامبر(ص) نیز به ابراز مخالفت با دین و پیامبری آغاز نمودند که درصدد اصلاح اعتقادات، ارزش ها و بسیاری نابسامانی های حاکم بر جامعه آن روز، برآمده بود؛ از این رو زعما، متمولین و بعضا اهل کتاب که دارای منافع اجتماعی، اقتصادی یا مذهبی بودند، به مخالفت با آن حضرت(ص) برخاستند و در جریان اعمال این مخالفت ها، از هیچ ابزار و شیوه ای کوتاهی نکردند؛ بنابراین بررسی و تحلیل شیوه های ابراز این مخالفت ها در دوران مکی، به لحاظ تأثیرگذاری منفی در سطح عمومی جامعه و سوق دادن توده مردم به سوی تشکیک در امر حقانیت پیامبر(ص) و کند نمودن روند پیشرفت اسلام، حائز اهمیت می باشد. تحلیل و بررسی دقیق این مخالفت ها و البته بررسی شیوه های مواجهه پیامبر(ص) با مخالفان چهره حقیقی و انگیزه دشمنان و معاندان مکی پیامبر(ص) را بهتر می شناساند و عواملی را که در خصوص ابراز مخالفت هایشان از آن بهره می بردند، به خوبی بیان می نماید؛ همچنین بررسی شخصیت هر یک از مخالفان مکی پیامبر(ص) از این جهت حائز اهمیت است که بدانیم آیا آنان از سر جهل و عدم درک سخنان پیامبر(ص)، با آن حضرت(ص) به مخالفت برخاستند و یا در عین درک و آگاهی نسبت به سخنان پیامبر(ص) وعلم و به حقانیت آن حضرت(ص) به مخالفت با دین و سخن الهی مبادرت نمودند و به گزینش عالمانه برخی شیوه ها اقدام کردند؟! در این پژوهش، ضمن فصل کلیات، به بررسی اجمالی زندگی برخی مخالفان برجسته و موقعیت اجتماعی آنان و همچنین به بیان برخی مخالفت های آنان که با پیامبر(ص) ابراز داشتند در دوران مکی می پردازیم، سپس در فصل دوم به بررسی و تحلیل مخالفت ها، انگیزه آنها و معرفی شخص مخالف و نیز به حسب مورد به بیان مواجهه پیامبر(ص) با هر یک از مخالفت ها می پردازیم و این جریان را با توجه به سیر تاریخی نزول سور مکی دنبال می کنیم؛ فصل سوم نیز به نتیجه گیری از این موضوع اختصاص دارد./

این پایان نامه به عربی نوشته شده و در آن نه نمونه از مثل های صریح قرآن کریم در تفاسیر مختلف شیعی و سنی مانند مجمع البیان، تفسیر بیضاوی، تفسیر زمحشری، تفسیر ملاصدرا و کنزالدقائق بررسی شده است. نخست تعریف لغوی و اصطلاحی مثل، انواع مثل و اهمیت مثل زدن در بیان حقایق بیان شده و سپس یکایک مثل های صریح قرآنی در تفاسیر گوناگون بررسی گردیده است و در پایان اغراض ضرب المثل و خصوصیات مثل های قرآنی بیان شده است.