جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف از تحقیق در این رساله سبک شناسی ساختاری جمله های قرآنی جزء ۲۵ از قرآن کریم جهت درک معانی دقیق و آشنایی با اسلوبهای سخن می باشد و در این راستا، نگرشی نیز در بحث اعجاز بیان شده است. حروف، واژگان، جمله ها، مواد تشکیل دهنده سخن می باشند، هر سخنی دارای دو بعد صوری و غیر صوری است و در بعد صوری، نحوه چیدن و زیبایی ظاهری مواد سازنده سخن مورد نظر است؛ اما در بعد غیر صوری، هدف انتقال نکات ظریف نهفته در قالب سخن به مخاطبان است و آنچه در مورد سخن بیش از همه اهمیت دارد، نوع ساختار آن است. به این مناسبت به بررسی ساختار و اسلوبهای انواع جمله با ذکر نمونه های قرآنی پرداخته شده است. سپس به اسلوب جملات استفهامی و نفی که بهترین روش و اسلوب آموزش و آموختن است سخن به میان آمده است و در ادامه به نکات بلاغی در اسلوب های بیانی و بدیع در جزء ۲۵ اشاراتی شده است. نتیجه پژوهش نشان می دهد شناخت اعجاز قرآن از این رو که خداوند ساختاری نیکو با واژه های استوار و الفاظی سالم آفریده و ویژگیهای دیگری نیز بدان افزوده که عرب را از ایستادن در برابرش عاجز کرده است.

در این تحقیق سعی برآن است که حوزه های " ریا" در قرآن مشخص گردد و ارتباط آن با حوزه های مشابه مانند شرک؛ نفاق؛ کفر و ... مشخص گردد. برای دستیابی به این مهم از روش ایزوتسو و روش علامه طباطبایی بصورت ترکیبی بهره گرفته شد.درفصل اول به عناصر تشکیل دهنده "ریا" وارتباط حوزه های معنایی مرتبط با ریا در قرآن پرداخته ایم و این نتیجه بدست آمد که برخلاف آنچه که برخی کتب اخلاقی ذکر نموده اند ریا اعمم از نفاق است و از نظر قرآن ریا عبارتست از آنکه شخص(مسلمان؛ منافق؛ کافر یا مشرک؛ عملی را که از نظر مردم پسندیده است به نیت جلب توجه و تحسین آنها انجام دهد و هیچ انگیزه الهی برای انجام آن عمل نداشته باشد که این تعریف با تعریف اصطلاحی و لغوی ریا انطباق دارد. در فصل دوم به عوامل و ریشه های ریا از دیدگاه قرآن پرداخته ایم و مطابق آیات قرآن این نتیجه بدست آمد که ریشه های ریا عبارتند از : ‎۱- فقدان ایمان به خدا ‎۲- فقدان ایمان به قیامت و وعده های الهی ‎۳- فخرفروشی و غرور ‎۴- پیروی از هوای نفس ‎۵- فقدان ذکر و یاد الهی. بالاخره در فصل سوم به پیامدهای شوم ریا و چگونگی ریشه کن کردن آن مطابق آیات قرآن پرداخته ایم و این نتیجه بدست آمد که : پیامدهای شوم ریا عبارتند از ‎۱- حبط عمل ‎۲- محرومیت از محبت الهی ‎۳- همنشینی با شیطان ‎۴- عدم آرامش روحی ‎۵- رسوایی ‎۶- قرار گرفتن در مدار کفر و محرومیت از هدات الهی. در ادامه نیز به راههای درمان ریا با محوریت قرآن پرداخته و دیدگاه روایات و روانشناسان را نیز مطرح نموده ایم.

مباحث این پایان نامه عبارتند از: منابع قانونگذاری در اسلام یعنی کتاب و سنت، دو نمونه از بیماریهای روحی به نامهای بی خوابی و نگرانی که بوسیله هدایت سنت نبوی معالجه می شوند، مراحل تکوین انسان ازدیدگاه قرآن و سنت نبوی شامل قبل از تولد، تولد،شیرخوارگی، کودکی، بلوغ، جوانی، پیری، مرگ یا برزخ و آخرت.

این تحقیق سعی در شناساندن عوامل فهم قرآن کریم و زدودن موانع از مسیر صحیح فهم قرآن کریم داشته و به تبیین سیره عملی معصومین(ع) در برخورد و تعامل با این کتاب هدایت و برنامه زندگی و نقشی که قرآن در زندگی آنها داشته و بررسی راهکارهایی که جهت فهم قرآن کریم ارائه داده اند تا به این وسیله بیشتر و بهتر از هدایت قرآن کریم بهرمند شده و به این وسیله قرآن کریم را به جایگاهی که باید در زندگی ما داشته باشد باز گردانیم. اما فرضیه هایی که در این تحقیق مورد نظر بوده اند عبارتند از: ‎۱- از دید معصومین (ع) رعایت آداب تلاوت، خشوع و اقبال قلب، تدبر و تفکر، هارت نفس، انسبا قرآن کریم از جمله عوامل فهم قرآن کریم می باشد. ‎۲- از دید معصومین (ع) اخلاق رذیله، جهل، دنیاطلبی و سوء استفاده تحمیل عقیده و تفسیر به رای از جمله موانع فهم قرآن کریم می باشد. ‎۳- قول فصل بودن قرآن کریم در اختلافات، سنجش امور با قرآن کریم، مشورت با قرآن کریم استشفاء بوسیله قرآن کریم از مهمترین دیدگاههای معصومین (ع) درباره بهره برداری عملی از قرآن کریم در زندگی است. تحقیق حاضر مشتمل بر چهار فصل است. در فصل اول عنوان کلیات مباحثی چون رابطه و لزوم مراجعه به معصومین(ع) برای فهم قرآن کریم و جایگاه قرآن کریم نزد اهل بیت (ع) و برخی مقدمات آشنایی با قرآن کریم طرح شده است. در فصل دوم به بررسی شرایط و زمینه های لازم (و نه کافی) برای فهم قرآن کریم پرداخته شده و در فصل سوم نیز برخی از موانعی که بر سر راه فهم صحیح و اصیل قرآنی وجود دارد با توجه به سیره معصومین (ع) ارائه داده شده است. و در نهایت در فصل چهارم پاره ای از کاربردهای عملی قرآن کریم در زندگی روزمره بررسی قرار گرفته است.

این پایان نامه به بررسی روابط سیاسی پیامبر اسلام با منافقان و یهودیان با تکیه بر آیات قرآن کریم پرداخته است. و شامل نه بخش با این عناوین است: بخش اول، بررسی نفاق از جنبه های مختلف لغت و قرآن; بخش دوم، جایگاه حقوق اساسی در اسلام و قرآن; بخش سوم، حقوق و آزادی های منافقان در جامعه نبوی; بخش چهارم، تاریخ قوم یهود; بخش پنجم، اعتقادات یهود در قرآن کریم و تورات; بخش ششم، ادعاهای یهود در قرآن کریم، یهودیان و ظهور اسلام; بخش هشتم، صفات یهودیان در قرآن; بخش نهم، برخورد پیامبراکرم(ص) با یهودیان.

ژوهش در زمینه سازگاری آیات قرآن کریم ارتباط نزدیکی با مساله فهم قرآن کیریم پیدا می کند و فهم قرآن در سطح واژگان و عبارتها تنها اختصاص به اهل بیت علیهم السلام دارد. متن قرآن، نسخه ای عربی از وحی آسمانی و شکل یافته درباره زمانی خاصی برای تبلیغ دین الهی است بنا بر این فهم آن گروه شناخت جنبه های معنا شناسانه زبان عربی، مردم شناسی عصر نزول و همچنین شناخت شگردهای تبلیغی بکار رفته در آن است. فهمی بیگانه از جنبه های معنا شناسانه زبان عربی و همچنین نا آشنایی با مردم شناسی عصر نزول و بها ندادن به شگردهای تبلیغی بکار رفته در قرآن کریم زمینه را برای پندار وجود ناسازگاری در قرآن کریم پدید می آورد. دانسته های مشترکی که آیات با اتکا بر آنها شکل یافته اند چند معنایی، افزایش و کاهش معنایی، واقع گریزی،بافت موقعیتی، بافت زبانی، کانون معنایی، سطوح معنایی آیات، سازوکار مجاز و استعاره از جنبه های مهم معناشناسی زبان قرآن هستند. زبان قرآن در سطح مفاد واژگان و عبارتها برای همه آگاهان از جنبه های معنا شناختی آن که بخاطر حضور در عصر نزول یا در نتیجه پژوهش، از مردم شناسی آن عصر آگاهی کافی دارند روشن و قابل درک است و آیات متشابه نیز از این قاعده مستثنا نیستند زیرا این آیات جز آیاتی که دستاویز تمسخر و تحلیلهای مغرضانه کافران و ناراست قلبان قرار می گرفتند نیستند از آنها می توان تمثیلهای قرآن به پشه، مگس و عنکبوت را نام برد. علاوه بر توجه به جنبه های معنا شناختی زبان قرآن، توجه به سیر تدریجی ارائه تکالیف الهی در آن و همچنین دقت در شرایط کارآمدی هر حکم در درک سازگاری آیات نقشی مهم ایفا می کند.

در این پژوهش زنان نمونه از دیدگاه قرآن موردبررسی قرار گرفته است. ابتدا موقعیت زنان در تاریخ کشورهای متمدن شرق و غرب جهان و شبه جزیره عربستان قبل از اسلام، تاریخ حقوق زن در قرون وسطی و قرون اخیر در اروپا، جایگاه زن در ادیان زردشت،زنان اسوه در قرآن و صفات برجسته هر یک از آنان آورده شده است.

نفاق از جمله مفاهیمی است که با ظهور اسلام در شبه جزیره پا به عرصه ادبیات عرب گذاشت و با ورود اسلام به مدینه به یکی از مفاهیم پدید آمده در فرهنگ اسلامی بدل گردید. از این روست که برای شناخت دقیق این مفهوم قرآن به عنوان اولین متن ظهور آن در ادبیات اسلامی مهمترین منبع مطالعه به شمار می رود. مطالعه قرآن با هدف شناخت این مفهوم ما را با عناصر اساسی معنا در این واژه آشنا می کند و نشان می دهد که در نفاق چه عناصر معنایی وجود دارد که آن را از مفاهیم مشابهی چون فسق و تقیه جدایی می بخشد. مطالعه و تجزیه و تحلیل آیات قرآن ما را متقاعد می کند که نفاق به عنوان یک پدیده اجتماعی؛ حرکتی هدفمند و خصمانه بوده است که می کوشیده تا مخالفت خود را با حاکمیت پیامبر (ص) بر مدینه مخفیانه و پنهان به سرانجام برساند و آن را منهزم نماید. بدیهی است عنصر مخالفت با حاکمیت پیامبر(ص) بر مدینه از عناصر اساسی معنایی مفهوم نفاق به شمار می رفته و درست همین عنصر مهم معنایی بوده است که آن را از مفهوم فسق کفر و شرک جدا می کرده است. با این همه در دوره های پسین اسلامی دو مفهوم فسق و نفاق سخت در هم آمیخته و مصادیق هریک به جای دیگری تلقی شده است.آنچه که مهم است این است که پیامبر(ص) به عنوان حاکم اسلامی و کسی که نوک این پیکان به سمت او نشانه رفته در مقام مقابله با این پدیده چه رفتاری در پیش گرفته و چه الگوهای رفتاری را به اطرافیان خود پیشنهاد داده است. برای یافتن این الگوی رفتاری منافقان عمدتا یک راه اساسی وجو داشته و آن مراجعه به کتب سیره و کشف آن دسته از برخوردهایی است که فراتر از برخوردی موردی پادر عرصه رفتار گذاشته است. راه دیگر نیز تجزیه و تحلیل آیاتی از قرآن است که پیامبر(ص) را به رفتاری در برابر منافقان توصیه می کند و یا رفتاری از ایشان را در برابر منافقان گزارش می نماید. بی شک از آنجا که نگاه این دو متن به پیامبر(ص) و زندگی او سخت متفاوت است طبیعی است که گزارشهای آنها نیز از سیره نبوی گاه متفاوت بوده و هریک زوایایی را نقل کرده و یا به برخی رفتارها اهمیت داده اند این تحقیق علاوه بر بررسی مفهوم نفاق در اندیشه اسلامی کوشیده است تا گزارشهای قرآن و کتب سیره را از رفتار پیامبر(ص) با پدیه نفاق بررسی کرده و میان آنها مقایسه و تطابقی ارائه نماید.

به دنبال القاء شیهات باطل و نسبت های ناروای الوهیت و ربوبیت و بنوت در حق حضرت عیسی (ع) توسط اهل کتاب و نیز مشرکان ، قرآن کریم ، ضمن رد شبهاتباطل و تمامی نسبت های ناروا ، عیسی بن مریم (ع) را فرزند ذکور مریم و بنده رسول خدا دانسته و ‎۲۲ وصف را درمقام توصیف ابعاد مختلف شخصیت آن حضرت به کار برده است و در مورد رسالت مسیح (ع) برخورد تنزیهی داشته است و البته خود حضرت عیسی (ع) هم به بنده بودن و رسالت خود در دعوت مردم به سوی خدا ، اذعان کرده است . مهمترین عوامل رشد گسترش عقاید الحادی در میان پیروان حضرت عیسی (ع) عبارتند از : ابعاد شخصیت قومی بنی اسرائیل و نیز نوع خلقت و ولادت حضرت مسیح (ع) و همچنین نوع معجزات ارائه شده آن حضرت . مهمترین اهداف قرآن کریم از طرح داستان حضرت عیسی (ع) در قرآن کریم عبارتند از : اهداف سیاسی و اجتماعی ، اهداف فرهنگی و عقیدتی ، اهداف اخلاقی و تربیتی .

هدف پژوهش بررسی فلاح و رستگاری در قرآن کریم است روش تحقیق استفاده از اصل آیاتی است که واژه فلاح و مشتقات آن در آن بکار رفته و دسته بندی موضوعی آنها می باشد. و چون از بین کلمات هم معنی با واژه فلاح کلمه فوز به آن نزدیک تر می باشد و در واقع می توان گفت فوز و فلاح با اندکی تفاوت ( که در بخش لغوی بررسی شده است ) هر دو به معنی رستگاری می باشند آیات مربوط به فوز و مشتقات آن نیز در فصلی جداگانه بررسی شده است. در تفسیر توضیح آیات از منابع تفسیری قدیم و جدید در حد توان استفاده شده است و سعی بر این بوده که از تفاسیر اهل سنت نیز استفاده شود سایر منابع معتبر نیز٬ به مقتضای هر فصل مورد استفاده قرار گرفته است و کلمات گهربار رسول اکرم ( ص ) و ائمه معصومین ( ع ) نیز به فراخور مباحث٬ مورد استفاده قرار گرفته است و به مناسبت ویژگی سال علی ( ع ) به امید عمل به دستورات آن حضرت یک قسمت به کلام مولی علی ( ع ) ( در بخش روایات ) اختصاص داده شده است.