جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 342
وحى چیست و به چه کیفیت بر پیامبران نازل می‌شد؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
«وحى» در لغت به معناى اشاره سریع است که می‌تواند از جنس کلام یا از باب رمزگویى و یا به صورت صوت مجرّد از ترکیب و یا به صورت اشاره و امثال آن باشد.[1] این کلمه در قرآن کریم مکرر به کار رفته است. شکل استعمال این کلمه و موارد مختلف آن، نشان می‌دهد که قر بیشتر ...
امام‌شناسی از منظر حکمت متعالیه
نویسنده:
معصومه سالاری‌راد، امیرعباس علیزمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
در مکتب تشیع، امامت یکی از اصول مسلم اعتقادی است. این اصل در ردیف مقام نبوت جای دارد. متفکران و اندیشمندان زیادی همواره در طول تاریخ تشیع، در قالب مکاتب فلسفی و کلامی به اثبات و تبیین این اصل پرداخته‌اند. آن‌ها ویژگی‌های دارنده این مقام را به طور مفصل تفسیر کرده‌اند. در همین راستا، حکمت متعالیه به عنوان یکی از مکاتب مهم فلسفی در جهان اسلام به تبیین و تحلیل شئونات و جایگاه امامت پرداخته است. پیروان این مکتب که در رأس آن صدرالمتالهین شیرازی است، مباحث مهمی را حول این محور تفسیر کرده‌اند. از جمله این مسایل می‌توان به اثبات اصل امامت به عنوان یکی از مبانی اعتقادی، عینیت مقام امامت، وجود امام و ضرورت عقلی آن، نص بر امامت، شیوه تعیین و انتصاب وی، بیان مبنای فلسفی اوصاف امام و پیوند این اوصاف با امام و عدم امکان قطع رشته امامت از روی زمین اشاره کرد.
صفحات :
از صفحه 65 تا 84
نقش عقل فعال در دریافت وحی از دیدگاه فارابی، فخر رازی، صدرالمتألهین
نویسنده:
عفت طیب
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
دیرزمانی است که مسأله ی وحی و چگونگی ارتباط خداوندگار عالم با اشرف مخلوقاتش ، اذهان وافکار جمع کثیری از اندیشه ورزان را به خود معطوف نموده . صاحبان افکار روشن واذهان پژوهنده ، سعیدر تبیین کیفیت این مسأله نموده اند . جمعی هم فقط درباره ی آن به گفته ها وشنید ه ها ، بسنده نموده اندو اما عده ای بانگرش دنیابین خود ، سعی درپاک کردن صورت مسأله نموده اند و یا با درنظر گرفتن جانب انصاف ، این مسأله را به غلیان احساسات افراد روشن روان نسبت داده اندوجنبه ی ماورا ء طبیعی آنرا انکار کرده اند . دراین پژوهش ، سعی در بررسی ماهیت وحی ، ازدید فیلسوفان ومتکلمین تحت عنوان نقشعقل فعال دردریافت وحی از نظر فارابی ،فخررازی وملاصدرا شده است .هدف نگارنده ازگزینش این موضوع ، برطرف کردن اشکالات و نقص های دانش اندک خود بوده است ، تامبرهن شود که این موضوع دارای چه ابعاد وگستره ای است . دراین پژوهش که نقش معرفتی عقل فعال دردریافت وحی را از دیدگاه دوفیلسوف ، فارابی و صدرالمتألهین ومتکلم زبردست، فخررازی، بررسی می نماییم وتلاش خواهیم کرد تااز جنبه ی فلسفی به این مسأله نظرکنیم وباتوجه به اینکه درفلسفه همیشه به دنبال تحلیل ماهوی مفاهیم هستند،ما مبادی نظرات دوفیلسوف یعنی فارابی وصدرالمتألهینرااز جنبه فلسفی وبا توجه به تحلیل های فلسفی بررسی کرده ایم.اما برای بررسی آراء فخررازی، درباب وحی بعنوان یک متکلم ، بیشتر ذیل صفت تکلم و ضرورت ارسال رسل ، نظرات اورا جستجونموده ایم . وبه ایننتیجه می خواهیم برسیم که دریافت وحی را بعنوان مقام ومنزلتی خاص که حتما غیر از ارتباط با عقل فعال است ، وهم چنین به این مسأله پاسخ خواهیم داد که در میان فلاسفه ی مسلمان وحتی اندیشمند متکلم یعنی فخررازی ، اختلاف نظرات جدی وجودندارد .
تحلیل و نقد مقاله «انبیا و نبوت» در دایره المعارف قرآن
نویسنده:
حسن رضایی هفتادُر,حسین علوی مهر
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
چکیده :
هدف: هدف این مقاله معرفی و نقد مدخل «انبیا و نبوت» از دایره المعارف قرآن می پردازد. مقاله یوری روبین مشتمل بر این مباحث است: تفاوت بین رسول و نبی؛ فرشتگان و ماموریت آنان؛ جایگاه، مرتبه و تبار پیامبران؛ کاربرد های وحی و برخی ویژگی های آن؛ معجزات؛ رابطه محمد و کتاب ایشان با دیگر پیامبران؛ گستره رسالت؛ اهداف رسالت؛ برخوردهای امتها؛ قصه های پیامبران الهی؛ گزارشی از پیامبر در منابع حدیثی و تاریخی؛ جانشینان پیامبر اسلام؛ تحقیقات جدید در مورد پیامبرشناسی.روش: روش تحقیق بکار گرفته شده روش تحلیل اسنادی بوده است.یافته ها: این مقاله از تاثیر و نفوذ شیطان در پیامبران الهی و وحی آنان و اقتباس قرآن از کتب عهدین سخن به میان آورده است. این مطالب با مفاد آیات قرآن، اصول و مبانی اسلام و واقعیت تاریخ، ناسازگارند. وی در بررسی موضوع انبیا و نبوت، از منابع شیعی استفاده نکرده است. استفاده نکردن از منابع شیعی، مشکل عمده ای است که نه تنها در پژوهش او، بلکه در تحقیقات بسیاری از خاورشناسان نیز جلب نظر می کند.نتیجه گیری: هر چند در مقاله «انبیا و نبوت»، نکات و برداشتهای مثبتی از آیات قرآن آمده، ولی برخی شبهات و مطالب نقد پذیر نیز بدان راه یافته است؛ از جمله: تاثیر و نفوذ شیطان در وحی، اقتباس قرآن از عهدین و کتب مقدس، تبار محمد و محمد عرب. در نوشتار پیش رو، به این شبهات پاسخ داده شده است.
قرآن و فرهنگ زمانه
نویسنده:
محمدعلی رضایی اصفهانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
قرآن كريم آخرين پيام آسمانى است كه بر بشريت نازل گشته و در محيطى بر انسان ها فرود آمده كه آن ها سرگشته و حيران در وادى جهل و تعصب و فرهنگشان آميخته اى از عناصر صحيح و غير صحيح بوده است؛ چرا كه از طرفى، اعراب جزيرة العرب وارثان حضرت ابراهيم و اسماعيل (عليهما السلام) و دين حنيف بودند و بنابراين، عناصر فرهنگى الهى و مفيدى مثل حج داشتند. اما از طرف ديگر، در طول اعصار متمادى و با دورى از انبياى الهى (عليهم السلام) به تدريج، خرافات و عناصر باطل در فرهنگ آنان رسوخ كرده بود. در اين نوشتار، رابطه قرآن با فرهنگ آن زمان عرب مورد بررسى قرار مى گيرد و در اين راستا، به دو ديدگاه مهم در مورد اين مطلب اشاره مى شود: اول، تأثيرپذيرى كامل قرآن كريم از فرهنگ عصر نزول؛ دوم، قبول عناصر مثبت فرهنگ و طرد عناصر منفى آن.
آیا همیشه وحی ها به تمامی پیامبران به زبان عربی نازل می شد ولی آن ها وحی را به زبان خودشان می شنیدند؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
این مطلب در کتب حدیثی آمده است که: هیچ کتابى و هیچ وحیى از جانب خداوند تبارک و تعالى نازل نشد، مگر آن که به زبان عربى بوده است، اما وحى در گوش انبیاء علیهم السّلام به زبان قومشان واقع مى‏شد... . [1] فارغ از بررسی سند این روایت که آیا چنین چیزی از بیشتر ...
علم انسان کامل از دیدگاه ملاصدرا
نویسنده:
عین اله خادمی، لیلا پوراکبر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در فرهنگ اسلام، انسان کامل که بهترین مصداق آن پیامبر(ص) و ائمه‌ی معصومین(ع) می‌باشند، جامع اسما و صفات الاهی می‏باشد. علم یکی از این صفات به شمار می‏رود. از نظر ملاصدرا، علم امری وجودی و ذومراتب است و هرچقدر وجودی کامل‌تر باشد، از مرتبه‌ی بالاتری از علم برخوردار خواهد بود. انسان کامل که از برترین درجه‌ی‌ وجودی برخوردار است، بالاترین مرتبه‌ی‌ علمی را نیز داراست؛ زیرا از نظر صدرا، انسان به وسیله‌ی حرکت جوهری در مراتب وجودی تعالی یافته، سرانجام، به تجرد تام عقلی نائل می‌شود که این، مرتبه‌ی انسان‌ کامل است. ابزارهای علم که شامل حس، خیال، عقل و قلب است، در انسان کامل، به بهترین نحو، حقایق علوم را ادراک می‏کند و این معارف مبتنی بر موهبت الاهی و عنایات ربانی است و از مقام قرب الاهی او سرچشمه می‌گیرد. گستره‌ی علم انسان کامل بسیار وسیع بوده، در همه‌ی‌ شئون هستی، به اذن خداوند حضور دارد و به خزائن و سرچشمه‌های علم الاهی اتصال داشته، از تمام راز‌های مخزون عالم غیب و مراتب علم الاهی آگاه است.
صفحات :
از صفحه 103 تا 138
بررسی تطبیقی وحی رسالی درتفسیر تسنیم آیت الله جوادی آملی وتفسیر فی ظلال القرآن سید بن قطب
نویسنده:
شهره تحویلی دربان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
شناخت پدیده وحی و تبیین آن از دیرباز مسأله ای مطرح میان اندیشمندان بوده، درهرعصر و زمانی، رویکردهای مختلفی درجهت اثبات و انکار آن اظهارشده است. درمورد ماهیت وحی و مراتب آن نیز نظرات متفاوتی مطرح شده؛ علاوه بر بررسی هایی که متکی بر آیات قرآن است، برخی از بحثهادراین زمینه رویکردی کلامی داشتهو بعضی، مبتنی بر دیدگاه فلسفی و عرفانی است و درسده اخیر در جوامع علمی وحی به عنوان تجربه ای دینی نیز مورد بررسی قرارگرفته است.دراین پژوهش که مشتمل بر چهار فصل است، دیدگاه دو مفسر درباره وحی و مراتب آن بیان گردیده است و دراین راستا نظرات گوناگون و اشکالات وارد برآنها باتوجه به دیدگاه ایشان تبین شده، درپایان شباهتها و تفاوتهای این دو دیدگاه بیان گردیده است. نوع تحقیق بنیادی و روش آن تحلیل محتواست، اگرچه درباره وحی و ابعادآن مطالعات و پژوهش‌های بسیاری صورت گرفته، با بررسی هایی که انجام شد، تحقیقی با این عنوان که هدف اصلی آن مقایسه آرا دو مفسر معاصر شیعی و سنی پیرامون وحی و مسائل مربوط به آن باشد، یافت نگردید. آیتآ? جوادی وحی آسمانی را مشاهده همه حقایق موثر درتأمین حیات معقول انسانی، از طریق علم حضوری میداند؛ مفسر تسنیم دربیشتر مباحث از روش استدلالی بهره میگیرد، تا جایی که وحی را دربخشی از آموزه هایش دارای نقش تأییدی و ارشادی نسبت به عقل بشری میداند، نه اینکه در تقابل با آن قرار گیرد.سید قطبدراصل وحی را یک نوع تماس و اتصال شگفت انگیز میداند که جز خداوند کسی نمیتواند آن را محقق سازد. او بارها به ناتوانی و محدودیت عقل درشناخت حقیقت امور اشاره کرده است ودر تفسیر فی ظلال القران به این امر تصریح میکند. کلیدواژه : تسنیم، عصمت، وحی، فی ظلال القران، عقلانیت وحی، تجربه دینی، سیدقطب، جوادی آملی
بررسی دیدگاه‌های آیت الله جوادی آملی در علوم قرآنی
نویسنده:
ابوالفضل حکیمی رکن آبادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
علوم قرآنی نقش اساسی و کلیدی در فهمو تفسیر قرآن مجید دارد و در این میان نظرات مفسّران قرآن کریم نیز حائز اهمّیت است. آیت الله جوادی آملی از جمله مفسّران برجسته و صاحب تفسیر تسنیم می باشد که در مباحث علوم قرآنی نیز صاحب نظریاتی بدیع می باشند. این تحقیق حاصل جستجو در آثار استاد جهت بررسی و ارائه اندیشه های علوم قرآنی ایشان می باشد.این پایان نامه در نه فصل تنظیم گردیده است. فصل اوّل درباره کلیّات می باشد. در این فصل توضیحاتی پیرامون موضوع تحقیق بیان می شود. همچنین علوم قرآنی تعریف و مورد واکاوی قرار می گیرد. فصل دوّم زندگینامه استاد جوادی آملی می باشد که در این فصل آثار و فعالیتهای ایشان معرفی می شود. فصل سوّم معرفی وحی از دیدگاه استاد می باشد. ایشان وحی را از نوع علم حضوری دانسته و معتقدند وحی از مبدأ فاعلی تا مبدأ قابلی آن که جان پیامبر است از هرگونه دخل و تصرّفی در امان است. ایشان الفاظ قرآن را محصول وحی الهی میدانند و تأکید می نمایند که وحی با تجربه دینی، شهود عرفاء و با نظریه نبوغ کاملاً متفاوت است. فصل چهارم در مورد نزول قرآن از نظر استاد می باشد که ایشان معتقد به نزول اجمالی در عین کشف تفصیلی می باشند و نزول قرآن را به صورت تجلّی می دانند نه تجافی. فصل پنجم در مورد جمع قرآن می باشد که استاد معتقدند قرآن در زمان پیامبر به صورت یک مجموعه منسجم جمع و تدوین یافته است.در فصل ششم نظر استاد پیرامون مصونیّت قرآن از تحریف از هرگونه کاستی و زیادی مطرح شده است. ایشان، قرآن کنونی را همان قرآن زمان پیامبر می دانند که حتی یک واو از آن کم و زیاد نشده است. فصل هفتم در مورد اعجاز از نظر آیت الله جوادی آملی است. ایشان معتقدند اعجاز قابل آموزش و فراگیری نیست و تأثیر آن حقیقی است در مقابل سحر که تأثیر تخیّلی دارد و قابل آموزش است. در فصل هشتم نسخ از نظر استاد تبیین شده است. ایشان نسخ را به معنای تخصیص زمانی می دانند. فصل نهم به محکم و متشابه از دیدگاه استاد می پردازد. ایشان معتقدند محکمات آیاتی هستند که در دلالتشان ابهامی نیست و تشابه را از عوارض طبیعی گفتگو با بشر می داند.
استنطاق قرآن
نویسنده:
حسین صفره، مجید معارف، منصور پهلوان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
استنطاق قرآن یعنی طرح پرسش در پیشگاه قرآن و طلب نطق و پاسخ از آن. این تعبیر، نخستین بار از سوی امام علی(ع) مطرح گردیده است. عالمان دینی آن را بر تفسیر قرآن به قرآن، تأویل، تفسیر موضوعی و استنباط از قرآن اطلاق کرده اند که هر یک، بعدی از ابعاد استنطاق را در بر می گیرد. استنطاق قرآن، دارای مبانی محکم و روشنی مانند جامعیّت قرآن، جاودانگی قرآن و نظام مندی قرآن است؛ اما از جهت این که پرسش ها در چه حوزه‌ای می تواند باشد و هم از این جهت که استنطاق قرآن، از عهده ی چه کسی بر می آید، میان دانشمندان اختلاف نظر وجود دارد. با تأمّل در سخن هر گروه، معلوم می شود که اختلاف موجود، ناشی از تفاوت نگاه ‌است. ظرفیّت گسترده ی قرآن کریم، این امکان را به وجود آورده‌است که هم گستره‌ی طرح سؤال در برابر قرآن بسیار وسیع باشد و هم غیر معصوم (ع)، بتواند با کسب شایستگی لازم، از عهده‌ی مراتبی از استنطاق قرآن برآید.
صفحات :
از صفحه 139 تا 163
  • تعداد رکورد ها : 342