جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 134
بازخواني نگرش علامه طباطبايي در نقد سندشناسانه و رجالي روايات در الميزان
نویسنده:
محمدتقي دياري بيدگلي، محمدحسين پورافغاني
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در اين مقاله سعي شده است تا مبناي اصولي و نظري علامه طباطبايي در مورد حجيت و اعتبار اخبار - اعم از روايات پيامبر (ص)، اهل بيت (ع) و صحابيان و تابعيان - و نيز سلوک عملي ايشان در بحث هاي روايي تفسير الميزان مورد بررسي قرارگيرد، تقريبا همه مواردي را که علامه، بحثي هر چند مختصر درباره اعتبار و يا عدم اعتبار اخبار آحاد، سند روايات و يا راويان واقع در اثناي سند انجام داده، بررسي و کاربردهاي آن ها در ابعاد گوناگون فقهي و غير فقهي مشخص گرديده است. گرچه شيوه علامه و بناي اصلي و فراگير وي، عدم ذکر اسانيد روايات و نقد محتوايي آن هاست، در برخورد با اسناد، گاه سند روايات را به طور کامل و گاهي فقط نام آخرين راوي را يادآور شده، روايت را به مصدر اصلي آن ارجاع داده و احيانا به جرح و تضعيف راويان نيز پرداخته است، اخبار آحاد را در غير مسائل فقهي حجت ندانسته، با روايات اسباب نزول، به سبب فراواني جعل و تحريف با احتياط برخورد نموده و راويان اهل کتاب را عامل اصلي نفوذ اسرائيليات به ساحت تفسير تلقي کرده است.
صفحات :
از صفحه 77 تا 104
 روش علامه طباطبایی در بررسی و نقد تفاسیر روایی با تکیه بر قاعده سیاق
نویسنده:
سهراب مروتی، امان اله ناصری کریموند
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
علامه طباطبایی در به کارگیری روایات در تفسیر قرآن دقت و توجه ویژه ای مبذول داشته است، ایشان در خلال تفسیرش بحثی با عنوان «بحث های روایی» مطرح می کند و با بررسی فقه الحدیثی روایات، و عرضه روایات بر قرآن، به ویژه با در نظر گرفتن قاعده سیاق، به طور مفصل به ارزیابی روایات و نقد و بررسی اجتهاد مفسران در استفاده از روایات جهت تفسیر قرآن می پردازد، و بر این اساس، در موارد بسیاری مثل ناسازگاری روایت با سیاق آیه به دلیل شواهد درونی آیه، ناسازگاری روایت با سیاق آیه در بیان مکی و مدنی بودن، ناسازگاری روایت با سیاق آیه به دلیل بی ربط بودن روایت شان نزول با آیه، ناسازگاری روایت با سیاق در بیان مفهوم آیه و... روایات را رد و اجتهاد مفسران را نقد می کند؛ و در موارد معدودی، مثل سازگاری روایت با سیاق آیه در تعیین معنای کلمه ای خاص، سازگاری روایت با سیاق آیه در تعیین معنای عبارات و جملات، سازگاری روایت با سیاق آیه در تفسیر آیات و... روایات را تایید می کند و اجتهاد مفسران و گاه محدثان از روایات را جهت استفاده بجا و صحیح از آن ها مورد قبول قرار می دهد. در مقاله حاضر، شیوه های علامه طباطبایی در بررسی روایات، با تکیه بر قاعده سیاق، بازبینی و تحلیل می شود.
صفحات :
از صفحه 209 تا 232
فلسفه علوم قرآنی
نویسنده:
علی نصیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
علوم قرآنی به مجموعه‌ای از دانش‌هایی بیرونی قرآن اطلاق می‌شود که ما را با قرآن و چگونگی تفسیر آن آشنا می‌سازد. این دانش به فاصله اندکی پس از نزول قرآن پدید آمد و با رهنمون پیامبر و اهل بیت  و شماری از صحابه و تابعان به بالندگی رسید و پس از درگذشت پانزده سده راه طولانی و پر نشیب و فراز را طی نمود. آنچه امروزه به عنوان آثار و نگاشته‌های علوم قرآنی در اختیار ما قرار گرفته سرمایه گرانسنگی است که از گذشتگان به میراث رسیده و در عرصه‌های گوناگون قرآن شناخت خدمات شایسته‌ای ارائه نموده است. آنچه امروزه برای ما ، میراث‌بران این دانش اهمیت دارد بازکاوی و بازنگری بیرونی و نگاه معرفت شناسانه از نوع درجه دوم به این دانش است که اصطلاحاً با آن «فلسفه علوم قرآن» اطلاق می‌گردد. تا از این رهگذر ضمن بازشناخت چند و چون این میراث علمی، کاستی‌ها و ضعف‌های آن را تبیین نموده و برای برطرف ساختن آن‌ها چاره اندیشی کنیم. مقاله حاضر به این هدف فراهم آمده و نگارنده در آن به بررسی پنج مسأله پرداخته است که عبارتند از: 1.چیستی علوم قرآنی؛ 2. مراحل تاریخی شکل گیری علوم قرآنی؛ 3. ترابط یا تداخل بخشی از مباحث علوم قرآنی با سایر علوم اسلامی؛ 4. روش شناسی مباحث علوم قرآنی؛5. کاستی ‌های علوم قرآنی؛
نقش سنت در فهم قرآن (مطالعه موردی سوره مائده)
نویسنده:
محبوبه قربانعلی‌پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بهره گیری ازقرآن مجید و رهنمود گرفتن از این پیام الهی در گرو فهم دقیق و صحیح آیات آن است. برخی از آیات قرآن برای هم? آشنایان به زبان عربی قابل فهم است و برخی از آیات با تدبر و دقت قابل فهم می شوند؛ در مقابل بعضی از آیات وجود دارد که نیازمند توضیح و تفسیر افرادی است که به هم? معانی و معارف قرآن کریم و ظاهر و باطن آن آگاه بوده و توان تفسیر هم? معانی و معارف واقعی آیات را داشته و در فهم معانی قرآن و تفسیر آن از هر خطا واشتباهی مصون باشند و مصداق این گروه جز اهل بیت عصمت وطهارت (علیهم السلام) که ثقل اصغرقرآن به شمار می آیند، نمی باشند. لذا تفسیر این گروه عیناً همان معنایی است که خدای متعال قصد کرده است.با این وصف می توان گفت روایات تفسیری معصومین (علیهم السلام) (که همان سنت است)، بهترین منبع تفسیری است که در فهم مراد پروردگار می توان از آن کمک گرفت. به همین علت است که مشاهده می شود بسیاری از روایات تفسیری منسوب به آنان در تفاسیر روایی جمع آوری شده است، ولی چون آمیخته به روایات ضعیف است برای استفاده از آن تحقیق و بررسی لازم است. هدف اصلی نگارنده در این پژوهش بیان جایگاه سنت در فهم آیات سوره مائده و بررسی دلالی روایات تبیین کننده فهم قرآن است.
تعامل با حدیث در تفسیرهای المیزان و تسنیم؛ تطبیق و مقایسه
نویسنده:
محمدحسین صالحی شهربابکی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
تفاسیر المیزان و تسنیم از جمله تفاسیر جامع معاصر با رویکردی هم‌سویه و مشترک با قرآن‌کریم است. یکی از ابعاد چالش برانگیز این دو اثر فاخر، کمیت و کیفیت بکارگیری منابع حدیثی، البته با اعتقاد راسخ به استقلال قرآن در دلالت بر مفاهیم خود بوده است، تا با اتخاذ این روش افق تازه‌ای توسط این دو عزیز در دانش تفسیر گشوده شود. علامه طباطبایی و استاد جوادی آملی با ارائه تفسیر قرآنی، در حوزه وسیعی از روایات بهره جسته‌اند تا با بهره‌گیری از حدیث همراه با مهارت و تخصصی ویژه به نقد آرای محدثین و روایات غیر صحیح بپردازند و با تدبر در خود آیات قرآنی با ویژگی‌های منحصر به فردشان، چراغ راه متأخرین در استفاده از احادیث و شاخصه‌های نقد روایات درست از نادرست گردد، و با رجوع به سخنان معصومان (ع) تقیید، تخصیص، اطلاق یا عموم آن و برطرف شدن ابهام در تطبیق روشن گردد و نقاط اشتراک و افتراق این دو مفسر به رشته تحریر درآید. نوشتار پیش رو به روش توصیفی – تحلیلی و با مراجعه به منابع اسنادی و کتابخانه‌ای تدوین شده است. یافته‌های پژوهش حاضر نشان می‌دهد که این دو مفسر توانمند و حدیث شناس مطلع، به گونه‌ای منطقی و معتدل و به دور از افراط و تفریط، با استفاده بجا از روایات درصدد آن بوده‌اند که با تکیه بر روایات، مطالبی دست نیافتنی از قرآن را ارائه کنند و شیوه درست بهره‌گیری از قرآن را کشف و به جامعه مسلمانان عرضه نمایند. رویکرد خاص این دو مفسر نسبت به روایات تفسیری و تعامل این دو دانشمند در تحلیل آیات از منابع حدیثی، موضوعی است که در این پژوهش برآنیم مورد بررسی و تحلیل قرار دهیم.
 جایگاه روایت در تفسیر تسنیم
نویسنده:
سهیلا پیروزفر، طاهره ناجی صدره
نوع منبع :
مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تفسیر تسنیم از تفاسیر جامع معاصر با رویکردی همه سویه به قرآن کریم است که شخصیت اخلاقی و جامعیت علمی نگارنده آن، ضرورت توجه به این تفسیر منحصربه فرد را دو چندان کرده است. مفسر، ارائه تفسیر قرآنی محض را وجهه همت خود دانسته است. با این حال، در این تفسیر، روایات به شکل وسیعی به کار گرفته شده اند. رویکردهای خاص مفسر نسبت به روایات تفسیری و شیوه های نقد و تحلیل آن ها در دو حوزه نقل و نقد صدوری و محتوایی، موضوعی است که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است. آیت اله جوادی آملی، رجوع به سخنان معصومان (ع) را فقط برای تقیید یا تخصیص اطلاق یا عموم آن و نیز برای برطرف شدن ابهام در تطبیق ضروری دانسته است نه در اصل مفهوم یابی، زیرا قرآن خود مبین خویش است و بررسی سندی و تحلیل محتوای احادیث بر مبنای معیارهای فقه الحدیث، از نکاتی است که در روش شناسی جنبه های روایی این تفسیر قابل توجه است.
صفحات :
از صفحه 111 تا 140
بررسی دانش تفسیری ویژه اهل بیت (ع)
نویسنده:
رضا مودب، سکینه آخوند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
قرآن کریم به عنوان آخرین کتاب آسمانی، رسالت هدایت نسل های بشر را به عهده دارد و اهل بیت (ع) مخاطبان اصلی آن، مفسر و مبین آن هستند. تفسیر معصومین (ع) به دلیل گستره و عمق معانی و ارتباط و اتصال آموزه های این خاندان به وحی، ویژه ایشان است به گونه ای که دیگران توانایی چنین فهم و تفسیری را ندارند و از ورود به این وادی ناتوانند. معرفت و تفسیر ویژه اهل بیت (ع) شامل: درک مراد اصلی آیات، فهم دقیق و غیر قابل خطا از بطون قرآن، تاویل صحیح آیات متشابه، بیان مصادیق باطنی برای آیات و بیان امور غیبی است که تنها در انحصار معصومین است و دیگر مفسران به فراخور سطح علمی خود، به مراتبی از تفسیر دست یافته و از بیانات تفسیری اهل بیت برخوردارند. این مقاله با استناد به روایات تفسیری اهل بیت (ع) و بیان نمونه هایی از آن، در صدد اثبات معرفت خاص اهل بیت (ع) نسبت به قرآن و انحصار فهم کامل قرآن به ایشان است.
صفحات :
از صفحه 67 تا 92
روش امام صادق (ع) در تفسیر عقلانی قرآن کریم
نویسنده:
محسن رفیعی، معصومه شریفی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
روش تفسیر عقلی، از جمله روش هایی است که در کنار سایر روش ها - همچون روش تفسیر قرآن به قرآن و روش تفسیر قرآن به سنت - برای تبیین و تفسیر آیات قرآن به کار می رود. قرآن کریم، در بر دارنده برهان های عقلی است و در بسیاری از آیات، انسان ها را به تفکر، تعقل و تدبر دعوت نموده است. بهره گیری از عقل قطعی و قراین قطعی برای تفسیر آیات قرآن، ریشه در سنت رسول خدا (ص) و اهل بیت (ع) دارد. امام صادق (ع) نیز - به عنوان جزئی از خاندان وحی - از استدلال های عقلی، برای تبیین و تفسیر قرآن کریم استفاده نموده که نمونه های بسیاری از آن در میان روایات تفسیری آن حضرت یافت می شود.
صفحات :
از صفحه 85 تا 104
روش شناسى تفسیر میرزا لطفعلى مجتهد تبریزى
نویسنده:
حسن بشارتى راد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
چکیده :
میرزالطفعلى مجتهد تبریزى معروف به امام جمعه، از علماى برجسته تبریز در دوره قاجاریه است و آثار علمى و خدمات فرهنگى و اجتماعى فراوانى از خود به جا گذاشته است. مهم ترین اثر علمى او «تفسیر القرآن الکریم» است که به صورت نسخه خطى (تک نسخه با خط مؤلف) در کتابخانه مجلس شوراى اسلامى موجود مى باشد. این مقاله به روش تحلیلى توصیفى ابتدا گزارش کوتاهى از شرح حال علمى و اجتماعى مجتهد تبریزى ارائه کرده، سپس روش تفسیرى مفسر در زمینه هاى گوناگون را مورد توجه قرار داده و سعى شده است تا زوایایى از شیوه تفسیرى او با استناد به شواهدى از متن تفسیر، به صورت مستند تبیین گردد. استفاده بهینه امام جمعه تبریزى از انواع منابع تفسیر اعم از قرآن، روایات، منابع لغوى و ادبى موجب شده است که تفسیر ایشان در مجموعه تفاسیر جامع قرار بگیرد و بدین ترتیب، مى توان روش تفسیرى ایشان را روش تفسیر جامع دانست.
صفحات :
از صفحه 29 تا 39
تحلیل جایگاه حدیث، کارکردها و روش های نقد آن در تفسیر«من وحی القرآن»
نویسنده:
منیژه دلاوری فر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یکی از منابع تفسیر قرآن روایاتی است که از معصومان (ع) و صحابه به دست ما رسیده است. در طول تاریخ تفسیر نیز برخی مفسران تنها با تکیه بر روایات به تفسیر پرداخته، به گونه ای که تفاسیر آنان به تفسیر روایی مشهور شده است. در مقابل ، در قرن پانزدهم، بهره گیری از روایت در برخی از تفاسیر قرآن رو به کاهش نهاده، تا جایی که به تفریط در این باره متهم شده اند
  • تعداد رکورد ها : 134