آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 130
سوال در برزخ و قیامت
نویسنده:
بی بی زهرا سیدالحسینی طبسی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
سوال در برزخ (قبر)، و قیامت، یکی از ضروریات مذهب تشیع محسوب می‌شود. بررسی اینکه فلسفه و مقصود از سوال چیست؟ پرسشگران چه کسانی هستند؟ پرسش شوندگان چه کسانی هستند؟ سوالات از چه اموری است؟ محور‌های کلی و اصلی این رساله است.ما حصل این پژوهش این است که هدف از پرسش در برزخ، برای این است که خود انسان متوجه گردد چه کرده و مستوجب چه پاداشی است؛ و فلسفه سوال در برزخ (قبر) ظهور باطن و دل انسان است. در خصوص پرسشگران قبر مضمون کلی این روایات چنین است که انسان بعد از مرگ دو ملک نزد او آمده و از او سوالاتی می‌کنند. از جمله فرشتگان وارد در راوایات: رویان، فتان القبور، نکیر و منکر، بشیر مبشر؛ که هر کدام از این فرشتگان نسبت به دو طائفه مومن و کافر متفاوتند. در خصوص پرسش شوندگان در برزخ: از مومن محض و کافر محض، به تفصیل پرسش خواهد شد، امّا از آن کسانی که ضعیف العقل‌اند، بطور اجمال، از کفر و ایمان باز جوئی می‌شوند. و همچنین مقصود از برپا نمودن محکمه حساب و سوال در قیامت این است که صفت عدالت خداوند ظهور تام و کامل یافته و عدل الهی برای همگان آشکار گردد. سوال شوندگان در قیامت، شامل سوال از پیامبران و امامان و هم شامل سایر مردم می‌شود. با توجه به آیات و روایات وارده حسابگری اعمال در قیامت اگر چه در اصل از آن خداوند است، اما خداوند متعال آن را به دیگران نیز واگذار می‌نماید.با توجه به روایات وارده، سوالات در برزخ، از امور کلی مانند: توحید، نبوت، دین و قبله است. و سوالات در قیامت، از امور کلی و جزئی مانند: سوال از نعمت‌های الهی، سوال از واجبات، و ... است.
خاستگاه و مبانی باور به ماده المواد
نویسنده:
ستار اذربو
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
یافتن وحدت در ورای امور کثیر و همچنین تغییر و حرکت اشیاء از مسائل اصلی متفکران اولیه بوده است. یافتن عنصری که بتوان تمام موجودات را به آن بازگشت داد و نیز چیزی که در تمام مراحل حرکت ثابت و پابرجا باشد. در این راستا دیدگاه‎های مختلفی بیان شده است؛ طالس آب، آناکسیمندر ماده‎ی نامتعین، هراکلیتوس آتش و... اما ارسطو نظریه ماده و صورت را که پایه‎ی اولیه‎ی آن در آثار افلاطون گذاشته شده است را بیان نموده است این نظریه طرفداران و مخالفان زیادی دارد. ابن سینا که از فلاسفه‎ی بزرگ مشائی در جهان اسلام است برای اثبات این نظریه دلایل متقنی ارائه نموده است دلایلی که بعدها مورد نقادی بسیاری قرار گرفت که منطقی‎ترین این نقد ها را می توان در آثار شیخ اشراق یافت. ملاصدرا از نظریه‎ی ماده‎ی اولی دفاع می‎کند اما آنچه دارای اهمیت است نگرش متفاوت ملاصدرا به این موضوع است تا به آنجا که می‎توان اشتراک ماده‎ی ارسطوئی و صدرائی را تنها اشتراک لفظی دانست.
بررسی دیدگاه های بدیل اصالت وجود
نویسنده:
وحید باقرپور کاشانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
دیدگاه ها پیرامون مبحث «اصالت» از ریشه ای ترین و مهمترین مسائل فلسفی است که حدود چهار صد سال است به صورت مستقل مطرح و تدوین گردیده است. در این پایان نامه، با بررسی دقیق نظرات و ادلّه بدیل اصالت وجود سعی شده به صورت اجتهادی، ادلّه مهم بررسی گردد.این نوشتار، مشتمل بر پنج فصل است: کلیّات که مباحثی از قبیل تعریف اصطلاحات و واژگان کلیدی در آن مطرح شده و تحریر محل نزاع در مبحث اصالت نیز بیان گردیده است. همچنین سیر تاریخی و پیشینه این مبحث نیز در آن گنجانده شده است.در فصل دوم به توضیح پیش فرض های مبحث اصالت پرداخته شده است. در فصل سوم، تبیین اصالت ماهیت و توضیح ادلّه و نقدهایی که به آن ادلّه شده ارائه گشته است. در واقع، بسیاری از نقدهای اصالت ماهیت، ادلّه اصالت وجود است که به مناسبت اثبات اصالت وجود، نقد اصالت ماهیت را مطرح نموده اند.در فصل چهارم، تبیین نظریه اصالتین و توضیح ادلّه و نقدهایی که به آن ادله شده، آمده است.در فصل پنجم، به تبیین نظریه اصالت هویت و توضیح ادلّه و نقدهای وارد بر آن ادلّه، پرداخته شده است.و در پایان نیز نتیجه گیری از محتوای پایان نامه گردیده است.
رابطه خداوندباجهان ازدیدگاه اشاعره ومعتزله (باتاکیدبرآرای فخررازی وقاضی عبدالجبارمعتزلی)
نویسنده:
سمیه رجایی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این رساله کوشش شده است تا با توجه به دریچه‌های ورودی بهبحث رابطه خداوند با جهان (علیت، توحید افعالی، آفرینش، مشیّت و تقدیر الهی) از دیدگاه اشاعره، خاصهفخررازی و نیز دیدگاه معتزله، خاصه قاضی عبدالجبار در این خصوص مورد کاوش و تدقیق قرار گیرد. اشاعره ، برای حفظ تعظیم و عمومیت قدرت خداوند، قاعده لا موثر فی الوجود الاالله را چنان وسیع و فراگیر تفسیر کردند، که دیگر جایی برای انسان و خواص اشیاء در طبیعت باقی نماند. و خداوند را تنها فاعل مستقل جهان می‌دانند که جهان با همه گستردگی و عظمتش، متبلور حاکمیت یک اراده واحد است. و برای این‌که انسان مسلوب الاختیار نشود، کسب را مطرح می-کنند. هم‌چنین آن‌ها برای نیازمند نبودن خداوند، معتقدند که خداوند در افعالش غرض و هدفی ندارد. در حالی که معتزله به واسطه تنزیه خداوند و حفظ عدالت وی، عالم را جدا از آفریدگار می‌دانستند، و معتقد بودند که خدا پس از آفرینش جهان، در کنار نشسته و نظاره‌‌گر وقایع و حوادث عالم است. آن‌ها برای عبث نبودن تعالیم انبیا و ثواب و عقاب و تنزیه خداوند از افعال ناقص انسان، به تفویض قائل بودند. و رابطه خدا و عالم و انسان را بسیار تنگ و محدود ساختند. آن‌ها بر خلاف اشاعره معتقد بودند که خداوند در افعال خویش دارای غرض و هدف می‌باشد، و این غرض را به انسان برمی‌گردانند.
مولفه های هرمنوتیکی تاثیرگذار بر فهم بهتر گزاره های دینی از منظر آیت‌ الله جوادی‌آملی
نویسنده:
هدایت الله برومند، محمد جواد عنایتی راد ، فهیمه شریعتی ، عباس جوارشکیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از مسائل مهم حوزه معرفت شناسی دینی مولفه های هرمنوتیکی تاثیرگذار بر علم و معرفت دینی می باشد عواملی که انسان را در فهم بهتر و عمیقتر از گزاره‌های دینی یعنی قرآن و سنت یاری می رسانند و می توانند در مواجهه با متون دینی و یا بازخوانی آنها در رویش و تولید معانی و محتوای جدید از گزاره‌های دینی نقش بسزایی داشته باشند و معارف جدید و نوی را از متون دینی فرا روی انسان قرار دهند، مقاله حاضر به روش توصیفی و تحلیلی به مجموع مولفه‌های هرمنوتیکی از این جهت که چه نقش و تاثیری در تولید و رویش معانی جدید و فهم بهتر گزاره‌های دینی از منظر آیت‌الله جوادی‌آملی پرداخته که موجب روشن شدن روشی جدید برای تفسیر معانی جدید و نوآورانه از گزاره‌های دینی می‌گردد عواملی که از نظر وی چنین می باشند: 1. رشد و تولید معرفت دینی 2. ناطق بودن متن شریعت 3. نفی تفسیر به رای 4. تفاوت در متکلم، مخاطب و الفاظ 5. اعتقاد به روح معنا 6. ذو مراتب بودن معانی گزاره‌های دین 7. ذو مراتب بودن فهم انسان‌ها از گزاره‌‌های دین 8. درک بهتر دین در سایه رشد علوم تجربی 9. تاثیر پیش‌فرض‌ها بر نوع فهم از متن 10. عرضه سئوالات جدید به دین 11. شبهه و اشکال معرفتی به دین 12. مقتضیات زمان و مکان
صفحات :
از صفحه 25 تا 49
رابطه علم وایمان وعمل ازنظرشهید مطهری،آیه الله جوادی آملی،آیه الله سبحانی
نویسنده:
پریسا کریمی حسین آباد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پژوهش حاضر با عنوان «حقیقت علم، ایمان و عمل از دیدگاه شهید مطهری، آیه‌الله جوادی آملی و آیه‌الله سبحانی» به منظور تبیین و تشریح نظرات این بزرگان تدوین شده است.در واقع علم از جمله ارزش‌های والا و شناخته‌شده‌ای است که حتی از تعریف بی‌نیاز می‌باشد و تعاریفی که برای آن ارائه شده است همه تعاریف لفظی است. معانی علم، انواع علم، کارکرد و مراتب علم از جمله عناوینی هستند که در فصل علم تحقیق شده‌اند. ایمان هم از مهم‌ترین موضوعاتی است که می‌تواند در وضعیت کنونی بشر به عنوان یک مأمن مطمئن در این دنیای تاریک برای یک دین‌دار مورد توجه قرار گیرد. ایمان، اعتقاد، گرایش و علاقه است. در واقع مجذوب شدن به یک فکر و پذیرفتن آن است و اما عمل در اصطلاح هر فعلی است که با اراده و قصد از جانداری سرمی‌زند و در واقع عمل صالح عملی است که ناشی از نیت الهی، عقلانیت و … باشد. چنین عملی مایه‌ی رشد و بقاء ایمان است.این سه اندیشمند بزرگ درباره‌ی حقیقت علم و ایمان و عمل تعریف متناقضی ندارند بلکه می‌توان گفت نظر هر یک تکمیل‌کننده نظر دیگری است و علاوه بر آن هر یک به بعدی از ابعاد مسأله توجه بیشتری دارند.توجه به تعاریفی که از علم، ایمان و عمل در این نوشتار ارائه شده است به خوبی می‌توان به وجود رابطه‌ای وثیق میان آن‌ها پی برد و نیز می‌توان پاسخ بسیاری از چراها را درباره‌ی علمکرد عالمان بی‌دین و عابدان بی‌علم و مومن‌نمایان بی‌علم و عمل به دست آورد. رابطه علم و عمل یک رابطه طرفینی و متقابل است نه تنها علم بی‌عمل دارای آثار زیان‌بار است بلکه عمل بی‌علم هم خسارت‌بار است. علم و ایمان هم نه‌تنها با یکدیگر تضادی ندارند بلکه مکمل هم هستند. ایمان در روشنایی علم از خرافات دور می‌ماند و در مقبولیت عمل تأثیر دارد و عمل هم در سیراب شدن ایمان و بالا رفتن درجه ایمان تأثیر دارد.
واکاوی نگرش صدرایی به نفی ظهور غیر خداوند در ادعیه مأثوره و اسانید روایی
نویسنده:
سیدمرتضی حسینی شاهرودی ، عباس جوارشکیان ، حمید اسفندیاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
در منظومه فکری صدرالمتألهین و به اتکاء مبانی‌ای همچون اصالت وجود و تشکیک وجود و از همه مهم‌تر بساطت وجود و نیز قاعده «بَسِیطُ الْحَقِیقَةِ کُلُّ الْأَشْیَاءِ وَلَیْسَ بِشَیْءٍ مِنْهَا»، تنها یک «ظهور واحد» در عالم هستی محقق است و ماسوی اللّٰه از خود ظهوری نداشته و همگی تجلیات، شئونات و اطوار وجود بسیط محسوب می‌شوند. لذا اساس هستی که بر وحدتِ اطلاقی استوار است، جز آن حقیقتِ واحد مطلق، همه تعین، تجلی و ظهور آن حقیقت محسوب می‌شوند؛ یعنی تنها بُود اوست و ماسوا نمود او، و همه اشیاء جلوه‌گاه ظهور آن ذات یگانه و مطلق با شأنی خاص هستند. این نگرش در بسیاری از فرازهای ادعیه حضرات معصومینM (که تخاطب مستقیم، ویژه و بی‌پردۀ ایشان با پروردگار می‌باشد) وجود دارد. عباراتی همچون «إلهی أنتَ الظَّاهِرُ فَلَیس فَوقَکَ شَیْء»، «یَا بَاطِنًا فِی ظُهُورِهِ»، «فَرَأیتُکَ ظَاهِرًا فی کُلِّ شَیءٍ»، «أیَکونُ لِغَیرِکَ مِنَ الظُّهورِ»، «الْحَمْدُ للّٰه الْمُتجلّی لِخَلْقِهِ بِخَلْقِهِ» و... به همراه مؤیداتی از روایات و آیات قرآن، گویای این مهم بوده که منجر به استحکام‌بخشی این نگاه صدرایی می‌باشد و راهگشای طریق معرفت برای طالبان معرفتِ رب تعالی خواهد بود. برای این پژوهش و استنادنگاری موضوع به ادعیه، سابقه‌ای مشاهده نشده است و روش آن بر اساس کتابخانه‌ای است.
صفحات :
از صفحه 51 تا 71
ادراک زمان با توجه به نفس‌شناسی صدرایی
نویسنده:
سمیه درویشی ، عباس جوارشکیان ، سید مرتضی حسینی شاهرودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
ادراک زمان توسط انسان به عنوان یک واقعیت خارجی و نه موهوم، همواره یکی از مسائل چالش‌برانگیز در علوم فلسفه، کلام، روان‌شناسی ادراکات‌، علوم ‌اعصاب‌شناختی، فیزیک ‌نظری، عرفان و غیره بوده است. در این پژوهش هدف ما بررسی ادراک زمان بر مبنای نفس‌شناسی ملاصدراست. هستی­شناسی زمان با توجه به مبانی صدرایی، نگرش نویی را به این امر پایه­گذاری می‌کند که معرفت‏شناسی و ادراک زمان را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد؛ درنتیجه ادراک زمان، امری مشکک و دارای مرتبه محسوب می‌گردد. ادراک زمان توسط نفس در مسیر صیرورتی که دارد، امری دارای مراتب است که در اوایل بیشتر تحت تأثیر قوای جسمانی و در ادامه تحت تأثیر قوای مثالی و باقی قوای ادراکی او قرار می‌گیرد. این امر تحت تأثیر یکی از مبانی دیگر نفس‌شناسی حکمت‌ متعالیه که در اصطلاح با عنوان «النفس جسمانیةالحدوث روحانیةالبقاء» شناخته می­شود، به دست می‌آید؛ همچنین نفوس بر اثر صیرورت وجودی و حرکت جوهری، با یکدیگر تفاوت نوعی پیدا می­کنند و به تبع آن، ادراک زمان میان نفوس نیز تفاوت نوعی دارد.
صفحات :
از صفحه 7 تا 34
تبیین فرامقولی‌بودنِ علم حصولی در حکمت متعالیه
نویسنده:
اعظم سادات پیش بین ، عباس جوارشکیان ، سید مرتضی حسینی شاهرودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
در این نوشتار با رویکردی صدرایی به مبحث هستی‌شناسی علم پرداخته شده است. ازنظر ملاصدرا، علم امری ماهوی و از مقولۀ اضافه یا کیف نفسانی نیست و اساساً تحت هیچ مقوله‌ای قرار نمی‌گیرد، بلکه امری وجودی و فرامقولی است. شارحان حکمت متعالیه در تبیین فرامقولی‌بودنِ علم دیدگاه‌‌های متفاوتی دارند. ازنظر برخی شارحان متأخر، وجودی‌بودن علم به این معناست که علم از سنخ وجود خارجی است نه وجود ذهنی و جایگاه آن در صقع نفس است؛ از این منظر صور علمی و وجودات ذهنی، علم نیستند، بلکه وجود ظلی علم‌اند. گروهی دیگر تغایر میان علم و صورت ذهنی را حقیقی قلمداد نمی‌کنند، بلکه این تغایر را اعتباری می‌دانند و معتقدند صورت ذهنی به‌لحاظ وجودی، علم و به‌لحاظ ماهوی، معلوم بالذات است. برخی دیگر علم را اضافۀ اشراقی می‌دانند و بنابراین امری وجودی و طرف‌ساز تلقی‌اش می‌کنند و صور علمی و ذهنی را حاصل اشراق نفس می‌دانند. با بررسی این دیدگاه‌‌ها و قوت‌ها و ضعف‌هایشان می‌توان چنین گفت که اگر برای تبیین فرامقولی‌بودنِ علم به تمایز حقیقی و تعدد وجودی میان علم و صورت علمی تمسک جوییم، با اشکالات و ابهاماتی مواجه خواهیم شد. برای رفع این اشکالات باید به‌گونه‌ای دیگر به تبیین فرامقولی‌بودن علم پرداخت. باتوجه‌به اینکه اضافۀ اشراقی امری وجودی است، این تبیین برای فرامقولی‌بودن و وجودی‌بودن علم جامع‌تر است که علم یا صورت علمی را حاصل اشراق نفس بدانیم.
صفحات :
از صفحه 105 تا 126
بررسی مبانی صدرایی در تفسیر آیات اسما و صفات الهی
نویسنده:
پدیدآور: محبوبه رجایی ؛ استاد راهنما: سید مرتضی حسینی شاهرودی ؛ استاد مشاور: عباس جوارشکیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
این پژوهش به بررسی و تحلیل مبانی ملاصدرا در تفسیر آیات اسما و صفات می پردازد. اسما و صفات حق‌تعالی از مسائل مهم در حوزه اندیشه اسلامی است؛ بدین دلیل که بعد از اثبات حضرت حق‌تعالی، ویژگی‌ها و صفات او مورد گفتگو قرار می‌گیرد. حکمای اسلامی نیز هر کدام به قدر توان و وسع خویش به این مسأله پرداخته‌اند. در این میان گروهی اهل تشبیه و گروهی اهل تنزیه شده‌ و گروهی نیز راه میانه (جمع بین تشبیه و تنزیه)را پیش گرفته‌اند. با بررسی و تدقیق در تفسیر ملاصدرا و توجه به مبانی او درمی‌یابیم که اصالت وجود به‌عنوان زیربنا و ستون فقرات نظام فلسفی ملاصدرا نقش اساسی در تفسیر آیات را دارد. فروعات آن نیز چون اشتراک معنوی، فقر وجودی، مساوقت وجود با کمالات، وحدت شخصی وجود، وجود رابط و مستقل در تفسیر آیات کاربرد ویژه دارد. خاستگاه و اهمیت بحث اسما وصفات در فلسفه ملاصدرا هنگام تبیین عالم کثرت و علم حق به ماسوا نمود دارد. در بحث معناشناسی اسما و اوصاف الهی سخن ملاصدرا این است که معنای اسماء و صفات که تشابه ایجاد نموده است را بر معنای ظاهری حمل نماییم، بدون این‌که از این حمل بر معنای ظاهری، تکثر و تجسم در واجب تعالی لازم آید. بعد از بیان نظرات ملاصدرا، نظر ابن‌سینا و قاضی سعید قمی مورد مداقه قرار می‌گیرد و تفاوت‌های آشکار نظرات آن دو با دیدگاه ملاصدرا مشخص می‌شود. ابن‌سینا، صفات را از لوازم ذات و وجوب وجود را مهمترین لازم که دیگر صفات یا لوازم از این جهت به ذات متصف می‌شوند. او نیز مانند ملاصدرا قائل به عینیت ذات با صفات است. ملاصدرا در بسیاری از آثار خود معرفت شهودی را به‌عنوان راه دیگری برای رسیدن به معرفت حق و اسما و صفات او معرفی می‌کند اما ابن‌سینا فقط در سه نمط آخر کتاب اشارات و تنبیهات به مشاهده و مکاشفه عرفانی پرداخته است. از سوی دیگر قاضی سعید قمی را می‌توان از گروه حکمای تنزیهی به شمارآورد که نظرات او به الهیات سلبی معروف شده است. او صفات را خواه عین ذات باشند یا زائد بر ذات، از حضرت حق سلب نموده است. او همه اوصاف را به معنی سلب مقابلات آن‌ها می‌داند. وی در بسیاری از موارد به مبحث صفات ثبوتیه، عینیت ذات با صفات و همچنین اشتراک معنوی انتقاد می‌کند و آن‌ها را رد و نقد می‌کند. علاوه بر این‌که ملاصدرا را نیز برای اتخاذ چنین مواضعی مورد نکوهش قرار می‌دهد.
  • تعداد رکورد ها : 130