آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1693
تأملی در عالم خیال از دیدگاه برخی از فلاسفه و عرفا
نویسنده:
نصرالله شاملی، وحیده حداد
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
قوه خیال و عالم صور خیالی، حلقه واسط میان عالم عقلی و عالم جسمانی است. در تاریخ فلسفه اسلامی، از زمان فارابی تا عصر حاضر، بحث از خیال از مباحث بسیار مهم بوده و در حل بسیاری از مسائل، مانند مسئله شناخت، ربط حادث به قدیم و حیات اخروی مدد رسانده است. بعضی از صاحب‌نظران، این توجه را از ممیزات فلسفه اسلامی دانسته‌اند. در این تحقیق ما به طور اجمالی در صدد بیان آرای فارابی، ابن‏سینا، سهروردی، ملاصدرا و ابن‏عربی درباره عالم خیال هستیم؛ تا ضمن بررسی دیدگاه‏ها، به بیان نکات اختلافی و اشتراکی آنها در این مسئله بپردازیم.
صفحات :
از صفحه 161 تا 176
اشتراک معنوی امکان
نویسنده:
علی رضا کهنسال
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
امکان از مفاهیم کلیدی فلسفه اسلامی است و پژوهش در باب آن، به هر میزانی که باشد، به گسترش معرفت فلسفی یاری می رساند. با التفات به این نکته، نوشتار کنونی برآن است که درباره یکی از مباحث مهم امکان که در واقع اصلا به آن پرداخته نشده است، تحقیق کند. مساله ما «اشتراک لفظی یا معنوی» امکان است. مراد از این که متفکران ما اساسا به آن نپرداخته اند، این است که در لوازم و توابع مساله، غور نکرده اند و به این بسنده کرده اند که امکان را مشترک لفظی بدانند. در این مقاله اشتراک معنوی امکان اثبات شده است. دلایل متعددی بر این مطلب عرضه شده است؛ صحت تقسیم امکان، وحدت معنای نقیص آن و استقرای امکانات از جمله دلایلی است که بر اشتراک معنوی امکان آورده شده است. سرانجام با دو تحلیل دقیق اثبات شده است که امکان هر گونه که باشد متعلق به وجود است.
صفحات :
از صفحه 101 تا 118
طول عمر دنیا از دیدگاه تفسیری ملاصدرا
نویسنده:
سید محسن موسوی، محمود دیانی، هاجر اسدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
پایان عمر دنیا و تعیین طول عمر آن از مسائل بسیار بحث‌برانگیزی است که از دیرباز ذهن بشر را به خود مشغول کرده است. نظریات مطرح‌شده درباره‌ی این موضوع حاکی از وجود اختلاف فراوان در این‌باره است. در این میان، نظریه‌ی صدرالمتألهین شیرازی از حیث برجستگی علمیِ این صاحب‌نظر، ذهن مخاطب را به خویش مشغول می‌سازد. وی با استناد به برخی آیات قرآن، طول عمر دنیا را تعیین کرده است؛ لیکن به نظر می‌رسد تاکنون نظریه‌ی وی مورد واکاوی علمی قرار نگرفته است. پژوهش پیش رو به دنبال آن است تا با اتخاذ روش توصیفی-‌تحلیلی، دیدگاه ملاصدرا درباره‌ی طول عمر دنیا را از میان آرای تفسیری وی استخراج و تبیین نماید. این نوشتار ضمن بیان مبانی تفسیری ملاصدرا در این‌باره، اشکالاتی بر رأی تفسیری وی مطرح می‌نماید تا بدین‌وسیله، میزان اتقان این نظر مکشوف گردد. یافته‌های پژوهش حاضر حاکی از نااستواری این نظریه به سبب وجود سه اشکال عمده و اساسی است که ظاهراً با یافته‌های علمی و روایات اسلامی ناسازگاری دارد.
صفحات :
از صفحه 30 تا 46
تبیین برخی از اصول معتبر در عرفان نظری
نویسنده:
عبدالله جوادی آملی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
نوشتار حاضر، پاره‌ای از رهگشایی‌ها و فواید عرفان نظری را در مواجهه با علم حصولی و ادراکات شهودی برمی‌رسد. برای تبیین جایگاه عرفان نظری و کارایی آن در اعتبار سنجی علوم حصولی و رهیافت‌های شهودی، آشنایی با برخی قواعد و اصول عرفان نظری ضرورت دارد. بدین رو نوشتار حاضر، در نوزده پاره، برخی از این اصول و قواعد را به بحث و بررسی می‌گذارد و به اجمال آنها را معرفی و مستند می‌کند. جایگاه‌شناسی عرفان نظری در میان دریافت‌های حصولی و شهودی، از دیگر مباحث این رساله کوتاه است.
صفحات :
از صفحه 7 تا 27
بررسی رابطه ی علی و معلولی و تحول مباحث آن در حکمت متعالیه
نویسنده:
عبدالعلی شکر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
در حکمت متعالیه با تحلیل اصل علیت برمبنای اصالت و تشکیک وجود، این‌ نکته روشن می‌شود که علیت و معلولیت مربوط به وجود بوده و ذاتی آن‌ها است. معنای این تحلیل آن است که معلولیت و علیت عین ذات و هستی آن‌ها است و معلول، حقیقتی جز وابستگی و ربط نسبت به علت خود ندارد. این دیدگاه موجب‌ ایجاد تحول بنیادین در مباحث علیت نظیر ملاک نیازمندی معلول به علت، بقای‌ نیاز معلول به علت، بطلان دور و تسلسل، مسأله‌ی جعل، قاعده‌ی الواحد، ربط حادث به قدیم و فاعل بالتسخیر خواهد شد. وحدت شخصی وجود نیز از این‌ طریق قابل اثبات می‌گردد.
صفحات :
از صفحه 59 تا 78
بررسی آرای مفسران درباره آیه نسخ
نویسنده:
قاسم فائز
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
مدلول آیه 106 سوره بقره «ما ننسخ من ایه او ننسها نات بخیر منها او مثلها الم تعلم ان الله علی کل شی قدیر» که به آیه نسخ مشهور است میان مفسران محل خلاف است. سبب بروز این اختلاف و ظهور آرای گوناگون در این زمینه در واقع معانی محتملی است که برای سه تعبیر «نسخ»، «آیه» و «انساء» در آیه مورد بحث بر شمرده اند. بیشتر معانی مورد نظر مفسران به دلیل عدم توجه به سیاق آیه و هماهنگی میان بخش های مختلف آن، نادرست به نظر می رسند. شاید حمل نسخ بر ازاله و لغو اعتبار، حمل آیه بر حکم و تأویل فعل «ننس» به محو از قرآن و اذهان و قول به اعمال صنعت استخدام میان لفظ «آیه» و ضمیر آن مقرون به صحت باشد. در اینصورت معنای اجمالی آیه چنین است «هر حکمی را که لغو کنیم یا هر آیه ای را که از قرآن و اذهان محو نماییم بهتر از آن یا مانند آن را از حیث تأمین مصالح مردم می آوریم». مطالب مورد نظر، در سه بخش سبب نزول آیه، «محورهای اختلاف مفسران و نقد آرای آنان» و «جمع بندی» عرضه خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 81 تا 98
آیا عرفان نظری ممکن است؟
نویسنده:
محمد فنایی اشکوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
عرفان نظری از علومی است که در حدود قرن هفتم هجری در جهان اسلام، عمدتا به ابتکار محیی الدین ابن عربی شکل گرفت و از آن زمان تاکنون در حوزه‌های معنوی و حِکمی اسلامی مطرح بوده است. این علم عهده‌دار ارائه جهان‌بینی عرفانی است و در آن یافته‌های شهودی عرفا تجزیه و تحلیل و احیانا بر دعاوی آنان استدلال عقلی یا نقلی می‌شود. اما استخراج یک جهان‌بینی نظری از تجربه‌های عرفانی، هنگامی میسر است که اولا شهود عرفانی را ممکن بدانیم؛ ثانیا فی الجمله برای آن اعتبار و حجیت قائل باشیم؛ ثالثا به توانمندی عقل بر فهم شهودهای عرفانی معتقد باشیم؛ رابعا تجربه عرفانی را قابل توصیف و بیان بدانیم. اینها از مهمترین پیش‌فرض‌های امکان عرفان نظری است. اما این پیش‌فرض‌ها چه از سوی برخی از عرفا و چه از طرف برخی فلاسفه در شرق و غرب، همواره مورد مناقشه بوده است. بنابراین، امکان عرفان نظری به عنوان یک علم، وابسته به اثبات این پیش‌فرض‌ها است. مفروضات مزبور از مبادی تصدیقی عرفان نظری است که باید در «فلسفه عرفان نظری» تحقیق شود. از سوی دیگر، از آنجا که عرفان نظری و فلسفه اولی، مسائل مشترک بسیاری دارند، توجیه علمی همچون عرفان نظری، در گرو پاسخ به این پرسش است که تفاوت عرفان نظری با فلسفه اولی، به ویژه فلسفه‌هایی که رنگ‌وبوی عرفانی دارند، چیست.
صفحات :
از صفحه 67 تا 86
بررسی دیدگاه ابن عربی درباره خاتم الاولیا
نویسنده:
محمد نصیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها – دانشگاه معارف اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از موضوعات مهم در تصوف و عرفان اسلامی، موضوع خاتم الاولیاست. سوال اصلی این پژوهش دیدگاه محیی الدین ابن عربی درباره خاتم ولایت است. عموما به ابن عربی نسبت داده شده است که خود را خاتم الاولیا معرفی می کند. چنانکه نسبت ختمیت ولایت به عیسی (ع) نیز به صراحت در مکتوبات او موجود است.پژوهش پیش رو، بعد از واژه و اصطلاح شناسی «ولی» و «ولایت» و تبیین اهمیت و جایگاه موضوع در عرفان اسلامی، به دیدگاههای ابن عربی ـ از میان مهم ترین کتب و آثارش که اصلی ترین متون عرفان نظری به شمار می رود ـ می پردازد و پس از نقل سخنان مضطرب و گاه متناقض پدر عرفان نظری در این باره، با عنایت به برداشت نزدیک ترین شاگردان و برخی از مهم ترین شارحان آرای ابن عربی از گذشته تا کنون، جمع بندی و نتیجه گیری می کند.
صفحات :
از صفحه 93 تا 124
کیفیت شناخت و وصال خدا از طریق شناخت نفس از دیدگاه دو عارف مسلمان و مسیحی
نویسنده:
قاسم کاکایی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
عرفا معمولا بر این امر تصریح می نمایند که از راه عقل و تفکر به خدا نمی توان رسید و بجای آن بر شناخت نفس تکیه می کنند. آنان معتقدند که از راه شهود قلبی و تامل در نفس می توان به خدا راه جست. سرلوحه تعلیمات ایشان در این مورد این است که من عرف نفسه عرف ربه. این مقاله بر آن است تا اولا جایگاه و ماهیت نفس را نزد ابن عربی و اکهارت به عنوان بزرگترین عرفای مسلمانان و مسیحی بررسی کند و ثانیا کیفیت وصول از نفس به خدا از دیدگاه آن دو مورد کاوش قرار دهد.
صفحات :
از صفحه 67 تا 94
طهارت از منظر عارفان مسلمان
نویسنده:
فاطمه طباطبایی، مهدی مومنی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در شریعت اسلام، طهارت به دو بخش ظاهر و باطن تقسیم شده است. در دانش عرفان نیز که طریقت و حقیقت دین را دربرگرفته است، این دو وجه از اهمیت ویژه­ای برخوردار است؛ هرچند بر وجه باطنی آن تأکید بیشتری شده است. در نزد عارفان مسلمان، طهارت ظاهری مقدمه‌ی طهارت باطنی است. طهارت نیز شرط دریافت فیوضات الاهی است که موجب رهایی انسان از وابستگی به کثرات و سبب نزدیکی او به افق وحدت، در عالم درون و برون می­شود. از آن‌جا که خطر جدی ناپاکی، انسان معاصر را تهدید می­کند و در نتیجه مانع بهره‌مندی او از فیوضات الاهی می­شود، تبیین راه­های عملی بازگشت به پاکی و سلامت انسان و جامعه، در اوج بحران اخلاق و معنویت جهان امروز، از اهمیت خاصی برخوردار است. در این پژوهش سعی شده است تا پاکی و پیراستگی تعریف شود و وجوه ظاهری و باطنی و مراتب آن و همچنین شیوه­های دستیابی به آن، از منظر بزرگان معرفت بررسی شود.
صفحات :
از صفحه 33 تا 54
  • تعداد رکورد ها : 1693