آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

ابوالفضل مرشدی عضو هیئت علمی دانشگاه یزد با اشاره به کتاب بیژن عبدالکریمی در زمینه امر دینی بیان کرد: یکی از گزاره‌هایی که وی در این کتاب مطرح کرده این است که در عصر مدرن امر دینی ممتنع است اما بر اساس شواهد موجود و نظریاتی که جامعه‌شناسان کلاسیک مطرح کرده‌اند این گزاره را نمی‌پذیرم.

سیدجواد میری در همایش «پرسش از امر دینی در جهان معاصر» گفت: هنگامی که عبدالکریمی به‌درستی در نقد عبدالکریم سروش در رابطه با «سکولار شدن مقوله وحی» ارجاع به «بینش قرآنی» می‌‌دهد، بینش قرآنی را ذیل مفاهیم عبری-یهودی از یک سو و مفاهیم کاتولیکی- یوروسنتریکی از سوی دیگر می‌‌خواند، در حالی‌ که بینش قرآنی واجد منطق‌‌هایی است که در روایت عبدالکریمی از منظر مبنایی با آن فاصله زیادی دارند.

این کتاب حاصل تأمل بر سرشت و چیستی تفکر و زیست دینی و پرسش از امکان آن در جهان کنونی است. این تأملات در خصوص سه موضوعِ با یکدیگر مرتبطی صورت گرفته‌اند که هر یک از آنها فصلی از این کتاب را تشکیل داده است. فصل اول این کتاب، با عنوان «امر دینی، جامعه و سیاست»، بر روی وجوه اجتماعی و سیاسی امر دینی یا، به تعبیر صحیح‌تر، امر تئولوژیک، در دوران معاصر تمرکز داشته است. فصل دوم با عنوان «متون مقدس در جهان معاصر»، بر اساس تأمل در خصوص وضعیت و جایگاه متون مقدس در جهان معاصر و موانع هرمنوتیکی سترگی که در برابر فهم متون مقدس در روزگار کنونی وجود دارند، به تحریر درآمده‌ است. فصل سوم نیز با عنوان «تأملی بر امر دینی در جهان معاصر» به طرح پرسش از سرشت و امکان امر دینی و معنوی در جهان معاصر و تأمل دربارۀ این پرسش می‌پردازد.

بیژن عبدالکریمی: «روح دین با تفسیر ایدئولوژیک از بین می‌رود»: ایدئولوژی‌ها به شدت امری سکولارند و تفسیر ایدئولوژیک از دین، گوساله سامری زمان ماست. به این معنا که تفسیر ایدئولوژیک از دین و دین ایدئولوژیک می‌خواهد ندای بشری و طرح‌ها و برنامه‌های بشری را به منزله ندای ساحت قدس و ندای الهی معرفی کند. همین تفسیر ایدئولوژیک از دین آن را از درون، تهی و سکولاریزه می‌کند. به همین دلیل بعد از انقلاب، جامعه ما شدیداً جهت‌گیری سکولاریستی پیدا کرده است که با هیچ دوره‌ای از تاریخ قابل مقایسه نیست.

سکولاریسم و نیهیلیسم به پایان خط خود رسیده اند؛ یعنی در این زمان نه تنها امر دینی غیرممکن نیست، بلکه بر عکس امر غیردینی و سکولار غیرممکن شده است.

علی مهجور: این مصاحبه در اواخر زمستان ۹۳ انجام شد اما به دلایلی، از جمله گرفتاری‌هایی که برای تنظیم این مصاحبه به دلیل کیفیت پایین ضبط صدا وجود داشت، انتشارش به تعویق افتاد. دکتر عبدالکریمی پیش از مصاحبه از نگاه امیدوارانه و در عین حال نگران خود به فرهنگ سخن گفت. در خلال مصاحبه نیز یک بار که من تلویحاً تصویر ایشان از فضای موجود را قدری تاریک توصیف کردم، گفتند من به هیچ وجه فضای موجود را تاریک نمی‌بینم بلکه معتقدم از پس فروریختن و غروب بت‌ها آفتاب حقیقت سر بر خواهد آورد. به نظر دکتر عبدالکریمی، ما بیش از هرچیز به تغییر نگرش در لایه‌های مختلف فرهنگ نیازمندیم و در این میان باید نگاه خود را به تفکر تغییر دهیم. کمی هم از اوضاع و احوال فرهنگی کشور صحبت کردیم و در این میان با لبخند تلخی از بلاتکلیفی انتشار کتاب‌هایش گفت. رمان «دن‌کیشوت‌های ایرانی»، بیش از ده سال، و دو اثر دیگر وی با عناوین «شریعتی و تفکر آینده ما» و «پایان تئولوژی» که آخری به نظر نویسنده، معنوی‌ترین اثر اوست، بیش از یک سال است که در انتظار مجوز انتشارند. این گفتگو هرچند درباره وضعیت فلسفه در ایران و وضعیت حال و آینده آن است، در عین حال، چند و چون فضای فلسفی را در افق‌های اندیشگی روزگار ما بررسی می‌کند.