آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 730
نظر شیخ مفید و شیخ صدوق درباره ولایتعهدی امام رضا علیه السلام
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF نسخه htm
وضعیت نشر :
دائرة المعارف اسلامی طهور,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق , شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏
مشخصات اثر
مقايسه بين توحيد صدوق و توحيد ابن خزيمه
نویسنده:
‫نصرت‌الله سيار اف
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , مطالعه تطبیقی , نقد و بررسی کتاب
وضعیت نشر :
‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، جامعة المصطفی العالمیة,
چکیده :
‫در اين پژوهش، صفات خبريه از دو منبع کلامي يعني «التوحيد» ابن خزيمه و «التوحيد» شيخ صدوق? بررسي شده است. در بحث از ديدگاه ابن خزيمه و شيخ صدوق? درباره صفات خبري صفت وجه و احاديث باب صورت، صفت سمع و بصر، استواء خالق بر عرش، يد، مکان، نزول و رؤيت خداوند از نظر هر يک از آن دو بررسي، مقايسه و ديدگاه ابن خزيمه نقد شده است. در تفسير صفات خبري، دو گونه برداشت وجود دارد. شيخ صدوق? با محور قراردادن روايات اهل بيت(، راه اهل تنزيه را طي کرده است و در عين اينکه از خداوند معرفت اثباتي ارائه ميدهد، آن توصيفها را پيراسته از نقص و عيب کرده و به خداوند نسبت ميدهد. وي معناي ظاهر الفاظ صفات خبري درباره خداوند را صحيح ندانسته و براي آنها معناي تأويلي مناسب در نظر ميگيرد. در مقابل ديدگاه نخست، ابن خزيمه به حجيت ظاهر الفاظ متون ديني در معناي صفات خبري توجه کرده است. وي به جهت عدم توجه به کاربردهاي زباني و استفاده متون ديني از آن کاربردها، راه درستي را طي نکرده است. بيشتر دانشمندان مسلمان، در باب صفات خبري، معناي ظاهر کلمات را حجت ندانسته و براي معناکردن درست آيات و روايات، به کاربردهاي عرب زبانان مراجعه کرده و براي هر يک از الفاظ، معاني مناسبي را ارائه کردهاند. در پايان، مباني ابن خزيمه در خدا شناسي تحليل و بررسي شده است. اين مباني عبارتاند از: حجيت ظاهر الفاظ، يکسان انگاري اوصاف در قرآن، حجيت احاديث منقول از فرد عادل، مراجعه به ظاهر لفظ قرآن وسنت و بدون تأمل در مجموع آيات و روايات، و عدم توجه به علت و سبب فعل يا الفاظي که موجب توهم تشبيه است. نتيجه اينکه الفاظ موجود در متون ديني براي معرفي خداوند، در معناي موضوع له خود استعمال نشدهاند، بلکه معناي مجازي و تأويلي آنها مراد است؛ تا منجر به تشبيه، جسم انگاري و نقايص ديگر نشوند و ديگر اينکه صفات خبري، اوصاف مستقلي نيستند.
مشخصات اثر
تنزیه و تشبیه در کتاب التوحید شیخ صدوق و ابن‌ خزیمه
نویسنده:
نویسنده:علی‌اکبر تلافی داریانی؛ استاد راهنما:سیدرضا مودب؛ استاد مشاور :محمدعلی تجری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
چکیده :
تنزیه و تشبیه، دو مقوله از مباحث زیربنایی خداشناسی است و محدّثان و متکلّمان اسلامی بر طبق مبانی تفسیری و اصول استنباطی خود در حوزه‌ی قرآن و حدیث، به دو دسته‌ی تنزیهی و تشبیهی تقسیم ‌شده‌اند. گرچه در فلسفه و عرفان قسم سومی هم به نام توحید برآن دو افزوده‌اند. در این پژوهش، کتاب التوحید شیخ صدوق به عنوان اثر حدیثی کهن در موضوع تنزیه الهی، و کتاب التوحید ابن‌خزیمه به عنوان منبع مهمّ تشبیهی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. و سؤالی مهم در این بین مطرح می‌شود که آن دو محدّث بزرگ برچه اساسی رویکرد خود را توحیدی می‌دانند. و کدام‌یک از آن دو به عنوان عقیده‌ی حقّ الهی قابل پذیرش می‌باشد. از مقایسه‌ی این دو اثر چنین برمی‌آید که شیخ صدوق با تکیه بر لغت، عقل، آیات محکم قرآن و روایات معتبر، تنزیه را برگزیده است؛ و ابن‌خزیمه با تعبّد صرف به ظاهر آیات و روایات، به تشبیه و جسم‌انگاری معتقد شده است. دستاورد این پژوهش مستقل، اثبات صحّت عقیده‌ی توحیدی است، که همان عدم جسم‌انگاری و تنزیه فراگیر الهی به لحاظ بساطت ذات و معنا شناختی صفات بر اساس کتاب التوحید شیخ صدوق می‌باشد، و این‌که جسم انگاری و تشبیه به هیچ وجه جایگاهی در قرآن، روایات و عقل ندارد و مبنای تفسیری ابن‌خزیمه به لحاظ ظاهرگرایی متعصّبانه در تبیین آیات و روایات و بی‌اعتنایی به قواعد عقلی، صحیح نیست. و دیگر این‌که روایت‌های تشبیهی آن کتاب به لحاظ دلالت، و در موارد زیادی به لحاظ صدور، غیر قابل پذیرش است. و با توجّه به شواهد مستند، شیخ صدوق کتاب التوحید را در پاسخ به عقاید تشبیهی حنبلیان و کرامیّه در اقلیم خراسان و نیشابور نوشته است. ابواب متناظر کتاب شیخ صدوق نشان‌گر آگاهی وی از مطالب کتاب التوحید ابن‌خزیمه است. درضمن، او با نقل گسترده روایت‌های توحیدی، زمینه‌ساز اقبال به مسائل توحیدی و شکل‌گیری نظرهای متفاوت در مقابل وی بوده است.
مشخصات اثر
مقایسه جایگاه عقل در آثار متکلمان مدرسه کوفه و قم با تأکید بر آراء هشام بن حکم و شیخ صدوق
نویسنده:
سید رضی آل غفور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
چکیده :
تاریخ کلام شیعه در واقع تاریخ مدارس و مکاتب کلامی شیعی است که هر یک به واسطه شرایط فکری حاکم بر جامعه، دانشمندان تأثیرگذار و همچنین اندیشه‌های کلامی مستحکم، توانستند در قسمتی از حیات فکری شیعه ایفای نقش‌کرده و در قالب مدارس کلامی به نشر و دفاع از اندیشه خود بپردازند. از جمله مهم‌ترین این مدارس دو مدرسه‌کلامی کوفه و قم می‌باشند که با توجه به ویژگی‌های خاص خود، همچون تشکیل در زمان حضور ائمه(علیهم السلام) و نیز بهره‌مندی از عالمان بزرگ، توانستند نقش مهمی در اندیشه‌کلامی شیعه داشته و تأثیرات مهمی بر مدارس کلامی بعد از خود بگذارند. از جمله عالمان بزرگ این مدارس می‌توان به هشام‌بن‌حکم در مدرسه‌کوفه و شیخ‌صدوق در مدرسه‌قم اشاره‌کرد. یکی از تفاوت‌های اصلی میان این دو مدرسه، نگاه به جایگاه‌عقل و کارکردهای آن در شناخت معارف دینی و دفاع از آن‌ها است. تحقیق حاضر بر پایه این فرضیه شکل گرفت که در اندیشه دو متکلم مذکور تفاوتی در نگاه ابزاری به عقل وجود ندارد و هر دو مدرسه عقل را به عنوان ابزاری برای استنباط معارف از نقل، و دفاع از معارف دینی می‌پذیرند و تفاوت آن‌ها در نگاه منبعی به عقل است، یعنی هشام‌بن‌حکم به عنوان نماینده مدرسه‌کوفه عقل را در کنار قرآن و سنت منبعی مستقل برای شناخت معارف دینی می‌داند در حالی که شیخ‌صدوق کارکرد منبعی عقل را انکار و تنها کارکرد ابزاری آن را می‌پذیرد. در پایان مقاله، پس از بیان جایگاه‌عقل در اندیشه هر یک از دو دانشمند در دو بخش جداگانه این نتیجه حاصل شد که از حیث منبعی نیز تفاوتی بین اندیشه‌های این دو شخصیت وجود ندارد بلکه تفاوت در تقدم و تأخر در به کارگیری عقل و نقل و نیز میزان عقل‌گرایی است، نه در اصل منبع بودن عقل در کنار کتاب و سنت.
صفحات :
از صفحه 39 تا 68
مشخصات اثر
سلسله مباحث کلام اسلامی 2 - عرفی شدن دین - مشهد 1387
سخنران:
آیت الله جعفر سبحانی
نوع منبع :
سخنرانی , فیلم
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
جعفر سبحانی
مشخصات اثر
روش شناسی شیخ صدوق در تدوین حدیث
نویسنده:
مرتضی خرمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
مشخصات اثر
اخلاق و عرفان اسلامى
نویسنده:
محمدتقی مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
چکیده :
راه تکامل انسان راه عبودیت و بندگى خداست و حقیقت بندگى در نفى استقلال از خود. براى نیل به این مقصود، انسان باید اراده اش در اراده خدا فانى شود و فقط چیزى را بخواهد که خدا مى خواهد. این همان سیر تقواست که مراحلى دارد. تواضع در برابر خدا بدین معناست که انسان چیزهایى را که براى خود قایل است، به صاحبش برگرداند؛ چراکه رداى کبریایى مخصوص خداست و کسى در مقابل او چیزى ندارد. این تواضع در برابر خدا موجب قرب ربوبى مى گردد. اما باید توجه داشت که تواضع در جایى ممدوح است که در مقابل عظمت خدا، حقارت خودمان را ابراز کنیم. اما اگر در مقابل دشمن خدا کرنش کردیم، چنین تواضعى مذموم خواهد بود. بندگان خاص خداى رحمان از «لغو» نیز اجتناب مى کنند؛ یعنی کارى که براى سعادت و کمال انسان نتیجه اى ندارد. آنان در برابر افراد لغوپیشه از حق شخصى خود گذشت مى کنند. اما همین افراد هنگام پایمال شدن حقوق الهى، سکوت نمى کنند و خود را در راه بندگى خدا فدا مى سازند.
مشخصات اثر
بررسی و نقد انتقادات شیخ احمد احسائی به «قاعده بسیط الحقیقة کل‌الاشیاء» در حکمت متعالیه
نویسنده:
محمد موسوی، محمود صیدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
چکیده :
بسیط‌الحقیقه یکی از قواعد مهم حکمت متعالیه است که ملاصدرا به اثبات و تبیین برهانی آن پرداخته است. این قاعده، اهمیت بسیاری در تبیین و حل مسائل گوناگون فلسفی دارد و از دو بخش واجدیت همه صفات کمالی و سلب نقائص آنها تشکیل شده است. شیخ احمد احسائی انتقاداتی را به هر دو بخش این برهان وارد می‌داند. انتقادات احسائی به قسمت اول این قاعده، ناشی از خلط و مغالطه در بازگشت سلب نقائص و صفات سلبی به ایجاب و دارا بودن صفات کمالی، نبود تعدد جهات و حیثیات در وجود بسیط و سالبه محصله بودن سلب نقائص و نه موجبه معدوله بودن آنهاست. انتقادات احسائی به قسمت دوم این قاعده نیز ناشی از شیئیت وجودی نداشتن اعدام و سلوب، لذا وجود خارجی نداشتن آنها و تعلق اراده خداوند به همه موجودات حتی صورت‌های ذهنی است.
صفحات :
از صفحه 155 تا 169
مشخصات اثر
زمینه‌ها و سرچشمه‌های فکری شیخ صدوق
نویسنده:
محسن موسوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
چکیده :
شیخ صدوق یکی از شخصیت‌های تأثیرگذار در عرصه‌ی دین، علم و فرهنگ در قرن چهارم هجری است. عوامل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و علمی متعددی در شکل‌گیری شخصیت شیخ صدوق موثر بودند. ارتباط شیخ صدوق با حاکمان و سیاست‌مداران عصر خود به‌ویژه حاکمان آل بویه و وزیران ایشان و شرایط مهم اجتماعی چون حیرت مردم در عصر غیبت امام و رشد و پراکندگی جمعیتی شیعه از زمینه‌ها و عامل‌های تأثیرگذار بر شیخ بوده است.ادیان رایج در قرن چهارم و گفتگوی جاری در میان آنها، علوم رایج در آن عصر و ارتباط صدوق با آن، مسافرت‌های علمی، کتاب‌خانه‌ها و مراکز مهم علمی، مکان‌های تدریس و تحصیل، خاندان‌های اهل دانش و خاندان بابویه و نیز وضعیت نگارش‌های دینی در آن زمان از عوامل فرهنگی‌ای بود که در سامان دادن شخصیت علمی و فرهنگی شیخ صدوق موثر بوده است.شرایط و عوامل علمی‌ای که بیشترین نقش را در تکامل شخصیتی شیخ صدوق به عنوان یک عالم دینی داشتند، عبارت است از استادان صدوق، کتاب‌های مورد مطالعه، اقوال و نظرات عالمان، مکتب‌های علمی، ونظرات خاص صدوق.در این میان بیشترین سهم از آن استادان مکتب قم است که شیخ صدوق بیشترین بهره را از آنها برده، سپس عالمانی که صدوق محضر آنها را درک کرده، کتاب‌های ایشان را مطالعه کرده و مخالفت‌های علمی آنانو نظرات عالمان مکتب‌های مقابل را پاسخ گفته است.
مشخصات اثر
آیا شیخ مفید و شیخ صدوق شهادت حضرت محسن را پذیرفته اند؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق , شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 730