مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

نویسنده در این کتاب، به بررسی تهمتی که وهابیان راجع به اعتقاد شیعه به تحریف قرآن مطرح کرده‌اند، پرداخته است. وی در جاهایی از کتاب، اعتقاد بسیاری از بزرگان اهل تسنن مبنی بر اعتقاد صحابه به تحریف قرآن را ذکر کرده است و گفته اگر چنین باشد، بر مبنای سخن سلفیان، بزرگان آنان نیز باید کافر و مشرک باشند. فصل اول از تحریف قرآن نزد شیعه بحث می‌کند و بحث در آن مفصل و مستوفی است. در همین فصل، حرف‌های عجیب و غریب وهابیان و نسبت‌های ناروای آنان به شیعه هم بیان می‌شود. بخش دوم کتاب درباره تحریف قرآن نزد اهل سنت می باشد که ادامه آن در جلد دوم و سوم بحث شده است.

ابن‌حزم شخصيتى است كه فرقه ظاهريه را در فقه و كلام به اوج رساند. اين فرقه را على بن داود اصفهانى پديد آورده بود، ولى بى‌شك شاخص‌ترين چهره آن ابن‌حزم است و فرقه ظاهريه را بيشتر با نام او مى‌شناسند. او در واقع هم فقيه متبحر و بزرگى بود و هم در زمينه مباحث كلامى صاحب نظر محسوب مى‌شد. هنگامى كه انديشه كلامى ابن‌حزم اندلسى بزرگ‌ترين متفكر فرقه ظاهريه را مورد بررسى قرار مى‌دهيم، در اولين نگاه چنين به ذهن مى‌رسد كه ابن‌حزم به نوعى ميان دو نقيض جمع كرده است. او از سويى يك نص‌گراست كه نوعى زبانشناسى ظاهرگرايانه را ارائه كرده و هيچ‌گونه تأويل عقلانى يا غيرعقلانى از ظاهر متون دينى (قرآن و روايات) را اجازه نمى‌دهد و از سوى ديگر در مخالفت با شكاكيت، اثبات توحيد و نبوت، حمايت از علوم يونان؛ مانند فلسفه، منطق، پزشکى، رياضى و... و ارائه برخى از تأويل‌ها چهرهاى كاملاً استدلالى و عقل‌گرا از خود بروز مى‌دهد. اين مسأله باعث شده كه در طول تاريخ افراد زيادى ابن‌حزم را به تناقض در افكارش متهم كنند. او براى مطرح كردن انديشه‌هاى كلامى خود، طرحى جامع در نظر داشته كه بحث اديان را نيز ضمن اين طرح جامع آورده است. وى بعد از اثبات وحدت و يگانگى خداوند و اثبات ضرورت نبوت، به اديان پرداخته تا با اثبات عدم كفايت هر يك از اديان حقانيت دين اسلام را به اثبات رساند. بدين‌رو هر كجا كه در آثار وى بتوان رد پايى از اين طرح جامع يافت، در مورد اديان نيز مطالبى وجود دارد. اكنون خلاصه مطالبى كه در رسائل ابن‌حزم آمده است، به ترتيب مقالات ارائه مى‌گردد: در اين رساله، ابن‌حزم كوشيده است كه علوم را دسته‌بندى كرده و ترتيب يادگيرى آنها را براى متعلمان مشخص نمايد. ضمن اين بحث، او به مطالعه اديان نيز پرداخته است. تلاش ابن‌حزم در مطالعه اديان بيشتر مصروف گزارش و نقد آنها شده است. در عين حال نكات جالب و ارزشمندى در مطالعات اديان وى وجود دارد كه مطالعه آثارش را در اين زمينه ضرورى مى‌سازد. اينكه ابن‌حزم در بخش توصيف‌هاى خود چه ميزان صائب بوده است و تا چه حد تصويرى كه از ديگر اديان مى‌دهد، دقيق است و بحثى بسيار مفصل مى‌طلبد كه مى‌بايست از طريق كارهاى تطبيقى نوشته‌هاى او با كتاب‌هاى مقدس و نيز تاريخ و فرق ديگر اديان مقايسه جدى شود. اهم مطالب این جلد: چند رساله در رد برخی از افراد و دیدگاه ها، رساله بیان از حقیقت ایمان، شفاعت و...

الاحتجاج، تأليف ابومنصور، احمد بن على بن ابى‌طالب طبرسى، از علماى قرن ششم هجرى است. اين كتاب، به زبان عربى و در موضوع بحث‌ها و مناظرات معصومين(ع) و بزرگان دين با مخالفان، در موضوعات مختلف دينى مى‌باشد. كتاب، در دو جزء تنظيم شده است. جزء اول آن، مشتمل بر بيست و سه احتجاج و نه عنوان مختلف از قبيل«فصل في ذكر طرف...»، «ذكر طرف...»، «جواب مسائل...» و... است و جزء دوم، شامل بيست و شش احتجاج و دو عنوان «خطبة...» و «ذكر طرف...» مى‌باشد.

الاحتجاج، تأليف ابومنصور، احمد بن على بن ابى‌طالب طبرسى، از علماى قرن ششم هجرى است. اين كتاب، به زبان عربى و در موضوع بحث‌ها و مناظرات معصومين(ع) و بزرگان دين با مخالفان، در موضوعات مختلف دينى مى‌باشد. كتاب، در دو جزء تنظيم شده است. جزء اول آن، مشتمل بر بيست و سه احتجاج و نه عنوان مختلف از قبيل«فصل في ذكر طرف...»، «ذكر طرف...»، «جواب مسائل...» و... است و جزء دوم، شامل بيست و شش احتجاج و دو عنوان «خطبة...» و «ذكر طرف...» مى‌باشد.

نقد و بررسی وقایع دوران مریضی پیامبر اسلام(ص) و ماجراهای قبل و بعد از رحلت ایشان است. در این نوشتار به نقد و بررسی سند و دلالت روایات نقل شده در مورد برخی از وقایع دوران بیمار رسول خدا که منجر به وفات ایشان شد، پرداخته شده و برخی از ادعاها مبنی بر اینکه در زمان بیماری پیامبر اکرم ابوبکر نماز جماعت را به دستور ایشان اقامه کرده است، مورد تجزیه و تحلیل تاریخی و روایی قرار گرفته است. نویسنده همچنین به دستور پیامبر اسلام در مورد پیوستن به سپاه اسامةبن زید، درخواست کاغذ و قلم و نوشتن وصیت توسط رسول خدا، توهین عمربن خطاب به پیامبر اسلام و برخی از وقایع دروران کوتاه بیماری پیامبر اکرم و تحلیل این حوادث پرداخته و دیدگاه‌های اهل‌سنت را در مورد صحت و سقم آنها را مورد ارزیابی قرار داده است.

دفتر اول أجوبة الشبهات الكلامية، تعریب شده کتابی است که با زبان فارسی به بررسی شبهات پیرامون توحید، می‌پردازد. این کتاب اثر محمد حسن قدردان قراملکی است. رویکرد کتاب حاضر هر چند نقد شبهات است اما نقد شبهات بدون ارائه و اثبات اصل موضوع یعنی وجود خداوند و توحید میسور نیست، لذا به صورت اجمال و ساده نخست براهین خداشناسی و توحید به منصه اثبات می رسد، آنگاه در ذیل هر برهان شبهه های آن نیز مورد تحلیل و ارزیابی قرار می گیرد. خواننده با مطالعه این کتاب با دلایل خداشناسی، اصل توحید و هم چنین صفات خدا با بیان کوتاه و به صورت مستدل و مبرهن و در عین حال ساده آشنا می شود؛ همچنین به سستی شبهات و پرسشهایی که در این مقوله در سده های گذشته و معاصر مطرح بوده که امروزه از طرق گوناگون مثل اینترنت، ماهواره، کتاب و جزوه شنیده می شود پی می برد. شماره شبهه هایی که در این تحقیق درباب خداشناسی مطرح شده به عدد نود می رسد. دفتر اول به مبحث خداشناسی اختصاص دارد که در فصل اول به عنوان کلیات، نکاتی به صورت مقدمه تبیین می شود. فصل دوم به براهین خداشناسی می پردازد که بعد از تبیین مختصر اصل برهان، شبهات ناظر بر این دلیل نقل و نقد می شود. فصل سوم به نقد شبهات کلی و عمومی و همچنین پاسخ پرسشهایی در باب اصل وجود خدا و چگونگی آن اختصاص پیدا کرده است. فصل چهارم بحث یکتاپرستی را تعقیب می کند که در آن بعد از تبیین توحید و اقسام آن و همچنین دلایل توحید، شبهات مختلف ناظر بر آن مورد تحلیل و نقد قرار می گیرد. فصل پنجم حاوی بحث صفات خدا و نقد شبهات آن است که در آن بعد از تبیین بحث صفات و اسمای خداوند، شبهات ناظر به صفات در ذیل شش عنوان نقد و نقد می شود.

در این کتاب نگارنده کوشیده به شبهات مربوط به جانشینی امام علی (ع) و امامت با بهره‌ گیری از منابع شیعه و سنی پاسخ گوید. در این اثر برای خنثی کردن توطئه ها و پاسخگویی به شبهات دشمنان در حد توان کوشیده شده است تا با بهره گیری از منابع شیعه و سنی به برخی اتهامات مطرح شده پاسخ و پرده از توطئه های شوم آنها برداشته شود. در پایان کتاب فهرستی از آیات و روایات آورده شده است.