مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

«الهدی الی دین المصطفی» کتابی است کلامی به زبان عربی نوشته شیخ محمد جواد بلاغی، عالم شیعی در رد برخی باورهای مسیحیت و یهودیت. نویسنده در این اثر، با استناد به محتویات عهدین (تورات و انجیل)، به ایرادات و اعتراضات مسیحیان به عقاید اسلامی و شبهات آنان به قرآن کریم پاسخ گفته شده و دفاعى جالب و مستدل از حريم مقدس اسلام به عمل آمده و با تبليغات نادرست و مغرضانه برخى از كشيشان مسيحى، مقابله‌ اى مؤثر گرديده است. درباره کتاب این اثر در اصل، رد بر دو کتاب «الهدایة» و کتاب دیگری است که «جرج سیل» انگلیسی در قرن ۱۷ میلادی نوشت و فردی به نام «هاشم عربی» آن را ترجمه و یک مقاله و پاورقی‌هایی نیز بدان اضافه کرد. ترجمه عربی کتاب سیل در ۳۲۱ صفحه همراه با مقاله مترجم در ۹۵ صفحه، در سال ۱۸۹۱ چاپ شد. کتاب الهدایة و کتاب مستشرق انگلیسی، در رد دو کتاب اظهار الحق نوشته ملا رحمت الله هندی و کتاب سیف حمیدی است که اطلاعی از نام کتاب دوم و به تبع آن از اصل کتاب نیست؛ اما کتاب اظهار الحق در دو جلد منتشر شده است. بلاغی مواردی را که به نظر خویش مبهم بوده و باعث سوء برداشت شده، بیان و شرح کرده و نیز مطابق مذهب شیعه، مطالب و مسایل با اهمیت دیگری را بدان افزوده است. بلاغی در این کتاب از رموزی چون «مُتَکَلّف» و «مُتَعَرّب» استفاده کرده که این دو کلمه اشاره به نویسنده مسیحی کتاب الهدایه و مترجم کتاب جرج سیل است. سبب انتخاب واژه متکلف آن است که او به دشواری و با استدلال‌های سست و خلاف واقع می‌خواهد نظریه خود را اثبات نماید و مقصود از متعرب کسی است که خود را عرب معرفی کرده، با این که عرب نیست.

همانطور که از نام کتاب بر می آید، موضوع آن رد شبهاتی است که از طرف مسیحیان وجود داشته است. محقق در این زمینه بیان میدارد که مسیحیان دائماً در قرآن و نبوت پیامبر تشکیک می کردند و کفار قریش را به دشمنی با ایشان تحریض و تشویق میکردند.

«آية التطهير رؤية مبتكرة» تأليف محمد فاضل لنكرانى و شهاب‌ الدين إشراقى كه به زبان عربى در سال 1424 ق توسط مركز فقه الائمة الاطهار به چاپ رسيده است. آيه تطهير از مشهورترين آياتى است كه بر افضليت اهل بيت عليهم السلام، مقام ايشان و استحقاق آنها براى خلافت دلالت مى‌ كند كه ضمن پنج نكته بيان مى‌ شود: 1. آيه هيچ ربطى به زنان پيامبر (ص) ندارد. 2. بررسى شأن نزول، محل نزول، ترتيب قرار گرفتن اين آيه در ميان آيات قبل و بعد. 3. ارادۀ خداوند از آيه 4. معناى رجس و بيان نفى رجس 5. بحث در مورد اهل بيت و مفهوم آن كه آيا معناى وصفى دارد يا جمعيت خاصى مدنظر است.

کتاب حاضر همانطور که از اسم آن بر می آید درباره آیه تطهیر و اثبات آن بر اهل بیت علیهم السلام و پاسخ به شبهات و رد آنان می باشد. در بخش اول کتاب به بررسی حدیث کساء و اختصاص آن به اهل بیت هم پرداخته شده است.

کتاب حاضر به بررسی نظر سید خوئی ره درباره عصمت و نظر مشککینی که از حرف ایشان برداشت های سوئی کردند ، پرداخته است .

حدیث ثقلین نزد اسماعیلیه محتوای کتاب حاضر می باشد که حدیث ثقلین نزد اسماعیلیه را در قرن های مختلف مورد بررسی قرار می دهد.

کتاب حاضر به بررسی نتایج بحث های عقایدی میپردازد و برخی از شبهات مطرح شده را در باب بی ثمر بودن بحث های عقایدی و ... را پاسخ می دهد و برخی از ثمرات آن را بر می شمارد که ثمرات ایمانی و اعمالی دارد.

ساده و بسيط بودن انديشه اسلامى و آسانى تكاليف در اين دين. در اين فصل مؤلف اين اصل را يكى از علل و اسباب انتشار سريع و گسترده دين اسلام در ميان اقوام مختلف معرفى مى‌كند. همچنين به آيات و رواياتى كه روح اسلام در آنها متجلى است، استناد مى‌نمايد. سپس اركان اسلام را كه عبارت است از ايمان به خدا، اظهار شهادتين، به پاداشتن نماز و پرداخت زكات يادآور شده و به استناد برخى از روايات، تكفير مسلمان را ناروا مى‌شمارد. تاكيد اسلام بر وحدت امت اسلامى و بيان موضع عالمان مسلمان درباره ناروا بودن تكفير مسلمان و... از ديگر مباحث اين فصل است. اصاله الاباحه نه اصاله الحرمه. در اين فصل مؤلف با استناد به اين كه در اديان گذشته نيز اصل اولى در امور روايى و اباحه بوده، جز در مواردى كه انبياء از چيزى منع نمايند، به ديدگاه قرآن كريم در تاييد اين اصل اشاره مى‌كند و معتقد است وظيفه پيامبران بيان محرمات است نه محللات. البته در خصوص اين اصل اين نكته را هم يادآور مى‌شود كه اين اصل فقط در مورد امور عادى زندگى صادق است، نه در مورد امورد عبادى كه نيازمند قصد قربت است. پس از آن نتايجى را بر اين اصل بار مى‌كند. بدعت؛ تعريف و اقسام آن. در اين فصل به تعريف لغوى و اصطلاحى بدعت پرداخته شده و حكم بدعت از ديدگاه قرآن كريم و سنت شريف نبوى بيان مى‌گردد. چنانچه چيزى كه جزء دين نيست، جزء آن به شمار آيد، در دين بدعت ايجاد شده است. در ادامه، موارد و مصاديق بدعت يادآورى مى‌شود. مؤلف معتقد است، تشخيص مصاديق بدعت نيازمند تفاوت نهادن ميان آداب و رسوم عرفى و امور تقليدى از اعمال دينى است كه در هر دو نوع بدعت و نوآورى امكان پذير است؛ اما تنها آن نوع بدعت كه در امور دينى صورت مى‌پذيرد، محكوم به حرمت خواهد بود. سپس ملاك و معيار شرعى بودن عمل بدعت آميز نبودن آن را يادآور مى‌شود. در پايان با استفاده از اين اصل، برخى از امورى را كه وهابيان به استناد آنها شیعیان و برخى ديگر از مسلمانان را بدعت‌گذار در دين معرفى مى‌كنند، نقد و بررسى مى‌كند. دوستى پيامبر و اهل‌بيت(ع) در كتاب و سنت و آثار فردى و اجتماعى آن. در اين فصل لزوم دوستدارى پيامبر(ص) از ديدگاه قرآن يادآورى شده و عوامل فرمان خداوند به محبت ورزيدن نسبت به پيامبر(ص) ذكر مى‌گردد. پس از آن برخى احاديث كه از پيامبر(ص) روايت شده و در آنها به دوستى حضرت و اهل‌بيت وى و نيز اصحاب ايشان ترغيب و سفارش شده، نقل مى‌گردد. همچنين به آثار و فوائدى كه دوستى با ايشان در بردارد، اشاره مى‌شود. با توجه به اين اصل، مؤلف بر اين باور است كه اين محبت و دوستى بايد به صورتى شايسته در حيات فردى و اجتماعى مسلمانان بروز و ظهور يابد، كما اين كه اين گونه بوده است. بر همين اساس مؤلف حفظ و نگهدارى آثار ارزشمند اسلامى، همچون مشاهد و بناهايى كه بر قبور انبياء و اولياء بنا نهاده شده، را لازم و ضرورى دانسته و ديدگاه وهابيان را درباره لزوم تخريب اين آثار، به جهت شرك آميز بودن آنها، با استناد به قرآن كريم و سنت نبوى، نقد مى‌كند. توحيد و شرك در عبادت. در اين فصل مراحل هشتگانه توحيد(توحيد در ذات، صفات، خالقيت، عبادت و...) ذكر گرديده و حقيقت عبادت بيان مى‌شود. سپس ديدگاه رايج بين وهابيان در تقسيم توحيد به دو قسم: توحيد در ربوبيت؛ يعنى اعتقاد به يك خالق براى جهان و توحيد در الوهيت؛ يعنى توحيد در عبادت يادآورى شده و ديدگاه ايشان در مورد توحيد در عبادت كه بر اساس آن بوسيدن ضريح انبياء و اولياء، اقامه نماز در كنار مشاهد مشرفه، توسل و...شرك تلقى مى‌شود، به نقد كشيده مى‌شود. اعتبار به نيات نه به ظواهر. در اين فصل تفاوت اسلام از ساير روش‌هاى بشرى درباره عمل و كردار يادآورى مى‌شود. اسلام، بر خلاف روش‌هاى بشرى، براى عمل تنها از آن جهت كه نيك است، ارزشى قائل نيست؛ بلكه عمل را در صورتى ارزشمند مى‌داند كه برخاسته از نيتى خالص و انگيزه‌اى پاک باشد. بنابراین توسل به انبياء و طلب شفاعت از ايشان، كه وهابيان با استناد بدان‌ها شیعیان را مشرك مى‌خوانند، امرى روا شمرده مى‌شود و شواهد قرآنى و روايى فراوانى دارد. قدرت غيبى انبياء و اولياء الهى. در اين فصل با استناد به آيات قرآنى و روايات نبوى، برخوردارى انبياء و اولياء الهى از قدرت غيبى كه توسط خداوند به ايشان عنايت شده، به اثبات مى‌رسد. سپس امورى كه بر اين اصل مترتب مى‌شود، بيان مى‌گردد. مثلاًاعتقاد به اين كه خداوند با دعاى پيامبر ضررى را از انسان دفع يا نفعى را عائد وى مى‌سازد، يا درخواست شفاى مريض و يا رد گمشده به دعاى پيامبر و...جائز شمرده مى‌شود. تبرک جستن به ميراث پيامبر. در اين فصل مؤلف با يادآورى معناى توحيد در خالقيت، اين نكته را متذكر مى‌شود كه اين مرتبه از توحيد منافاتى با اين امر ندارد كه خداوند برخى از افعال خويش را از طريق اسباب، به صورت غير مباشر محقق سازد. بنابراین جريان فيض الهى از راه‌هاى غير عادى امرى پذيرفتنى است. با اين مقدمه مؤلف به موضوع جواز تبرک جستن مسلمانان به آثار نبوى در زمان حيات ايشان و نيز بعد از وفات حضرت مى‌پردازد. توسل به اسباب و وسائل. مؤلف با اشاره به نظام على و معلولى حاكم بر جهان ماده و اين كه اين نظام در وجود و بقاء و تاثير گذارى و عملكرد خود نيازمند به خداوند جهان آفرين است، تفاوت ديدگاه مادى و الهى را در اعتقاد به استقلال اسباب و علل مادى و عدم استقلال آنها در تاثيرگذارى مى‌داند. به گفته مؤلف توسل به اسباب با التفات به عدم استقلال آنها، شرك محسوب نمى‌شود و برخى مسببات در عالم داراى اسباب ناشناخته فراوانى هستند كه انبياء و اولياء الهى از آنها آگاهند. از اين رو توسل جستن به ايشان براى رسيدن به مطلوب شرك به شمار نمى‌آيد. حيات انبياء و اولياء بعد از مرگ. مؤلف در اين فصل با اشاره به حقانيت مرگ، به حقيقت آن كه همان منتقل شدن از سرايى به سراى ديگر است، اشاره مى‌كند و ارواح انسان‌ها را در سراى ديگر داراى حيات معرفى كرده، امكان برقرارى ارتباط با ارواح ايشان را با استناد به آيات قرآن و احاديث نبوى اثبات مى‌كند. بهره بردن مردگان از اعمال زندگان. در اين فصل مؤلف با استناد به آيات قرآنى و احاديث نبوى به اثبات اين مطلب مى‌پردازد كه ميت از عملى كه غير او براى او انجام مى‌دهد، منتفع مى‌گردد. سپس ديدگاه مذاهب اسلامى را در تاييد اين موضوع يادآور شده و شبهات مطرح شده را پاسخ مى‌گويد. زيارت قبور در سنت نبوى و سفر براى زيارت نبى مكرم اسلام(ص). در اين فصل مؤلف به آثار اخلاقى و تربيتى زيارت قبور انبياء، اولياء و صالحان اشاره كرده و به شبهات ابن تيميه در اين باره پاسخ مى‌گويد. خاتمه در خاتمه مؤلف به بيان ديدگاه عالمان اهل سنت درباره ابن تيميه پرداخته و شرح حالى از محمد بن عبدالوهاب، مروج عقائد ابن تيميه ارائه مى‌كند.

الاحتجاج، تأليف ابومنصور، احمد بن على بن ابى‌طالب طبرسى، از علماى قرن ششم هجرى است. اين كتاب، به زبان عربى و در موضوع بحث‌ها و مناظرات معصومين(ع) و بزرگان دين با مخالفان، در موضوعات مختلف دينى مى‌باشد. كتاب، در دو جزء تنظيم شده است. جزء اول آن، مشتمل بر بيست و سه احتجاج و نه عنوان مختلف از قبيل«فصل في ذكر طرف...»، «ذكر طرف...»، «جواب مسائل...» و... است و جزء دوم، شامل بيست و شش احتجاج و دو عنوان «خطبة...» و «ذكر طرف...» مى‌باشد.

این کتاب ، کتاب بسیار ارزشمند برای اثبات خلافت امیرالمومنین علیه السلام و جانشینی ایشان برای رسول الله (ص) است که در چند بخش تنظیم شده است: بخش اول درباره روایات مثبته بر امامت و وصی بودن امام علی ع ، بخش دوم ادله قرآنی بر خلافت و جانشینی امام علی (ع)، و بخش سوم ادله عقلیه بر وصی بودن وجانشینی امام علی (ع) است.