مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
نمودار درختی موضوعات
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه عرفان
>
عرفان اسلامی
>
عرفان عملی
>
منازل سلوک
>
فنا
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
و
یا
بجز
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
کلیدواژه
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
شامل عبارت
باشد
و
یا
بجز
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
کلیدواژه
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
شامل عبارت
باشد
و
یا
بجز
عنوان
نویسنده
توصیفگر
کلیدواژه
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
شامل عبارت
باشد
و
یا
بجز
عنوان
نویسنده
توصیفگر
کلیدواژه
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
شامل عبارت
باشد
تنها فرادادههای دارای منابع دیجیتالی را بازیابی کن
نوع منبع:
کتاب
تمام موارد
فرمت:
تصویر
تمام موارد
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 119
عنوان :
تجلّی نظریۀ وحدت وجود در اشعار عمان سامانی با نگاهی به آرای شمس تبریزی و مولوی
نویسنده:
محمد خدادادی ، محمدکاظم کهدویی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عرفان اسلامی
,
وحدت وجود
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
ادبیات عرفانی
,
اصطلاحنامه عرفان
,
عرفان نظری
,
مقام محبت
کلیدواژههای فرعی :
احکام وحدت ,
احکام کثرت ,
توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) ,
شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) ,
فنا ,
عرفان شیعی ,
رتبه بقاء(مقابل مراتب فناء) ,
مقام ولایت(قسیم مقام نبوت و رسالت و خلافت ,
اتحاد عاشق و معشوق ,
عاشورا شناسی عرفانی ,
اتحاد جان اولیاء ,
فناء ائمه در حق ,
چکیده :
نظریۀ وحدت وجود را میتوان محوریترین مفهوم در عرفان اسلامی نامید و به درستی میتوان گفت که سایر مفاهیم حول این محور اصلی در گردشاند و برای اعتلای این مفهوم به کار میروند. در این پژوهش، نظریات وحدت وجودی عمان سامانی، در قالبی طبقهبندی شده و منظم به تصویر کشیده شده و در هر بخش با نظریات سایر عرفا بهخصوص آرای شمسالدین محمد تبریزی و مولانا جلالالدین محمد مولوی مقایسه شده است. همچنین در این مقاله، در یک طبقهبندی منظم، آرای عمان سامانی در باب وحدت وجود در چهار بخش مورد بررسی قرار گرفته و به تفصیل در مورد هر باب بحث شده است: نخست یگانگی عاشق و معشوق؛ دوم، یگانگی جان اولیا؛ سوم، یگانگی اولیا و خداوند(مقام فنا) و چهارم، وحدت جان اولیا در طول زمان. علاوه بر طبقهبندی و سنجش نظریات وحدت وجودی عمان سامانی، به بررسی آبشخور و سرچشمۀ این نظریات در احادیث و روایات مأثوره از ائمه نیز پرداخته و نمونههایی از این تأثیر ارائه شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 107 تا 138
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی زمینههای قرآنی عناوین منازل السائرین بر اساس محور جانشینی
نویسنده:
مهدی مطیع , سوده اسعدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عرفان اسلامی
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
قرآن
,
عرفان عملی
,
معناشناسی قرآن
,
مقامات سلوک(مقابل مقامات کمال)
کلیدواژههای فرعی :
عبادت ,
روابط هم نشینی (زبان شناسی) ,
اخلاق اسلامی و دینی ,
تفسیر قرآن ,
تفسیر مأثور ,
تفسیر اجتهادی ,
زهد ,
تواضع ,
تفسیر عرفانی ,
فنا ,
ترتیب آیات قرآن ,
رتبه بقاء(مقابل مراتب فناء) ,
مقام یقظه ,
مقام توبه ,
مقام محاسبه ,
مقام ورع ,
مقام فتوت ,
علم النفس عرفانی ,
جانشینی معنایی ,
ترتیب صعود قرآن(در مقابل ترتیب نزول قرآن) ,
ترنیب نزول قرآن (در مقابل ترتیب صعود قرآن) ,
منازل سلوک در قرآن ,
قیام لله در قرآن ,
چکیده :
گرایش به معنویت و نگاههای عارفانۀ دینی در دورۀ معاصر و نیاز مبرم به بازبینی متون عرفانی، پژوهشگران را بر آن میدارد تا نگاهی دوباره به آثار عرفانی دورههای گذشته بیندازند. از سویی، نگاههایی با تفسیر عارفانه یا رویکرد عرفانی به قرآن مجید، زبان این کتاب را برای فهم مخاطبان امروز، سادهتر میکند. در بازار ارائۀ مکاتب مختلف عرفانی، آن دسته از منابع که مطابقت بیشتری با مفاهیم کلام وحی دارند، هم معتبرترند و هم ماندگارتر و به حق نزدیکتر. از این میان، یکی از ارزشمندترین متون برجای مانده در حوزۀ متون عرفانی، منازل السائرین خواجه عبدالله انصاری است. ویژگی این کتاب تطبیق منازل سلوک با مفاهیم قرآن کریم است. خواجه عبدالله در این کتاب، با استناد به آیات شریفۀ قرآن، در ابتدای هر باب، منازلی برای تشنگان حقیقت و سلوک اهل معرفت معرفی کرده است. بنابراین، این پژوهش درصدد تفسیری قرآنی از متن عرفانی خواجه عبدالله و تفسیری عرفانی برگرفته از کتاب منازل السائرین از قرآن کریم است. در این راستا نویسندگان تحقیق حاضر با بهرهگیری از روش معناشناسی تعاریف، در توصیفات و تقسیمات خواجه عبدالله انصاری در کتاب منازل السائرین تأمل کرده و بر اساس محور جانشینی مفاهیم، به تبیین منشأ قرآنی آموزههای این کتاب پرداختهاند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 145 تا 174
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل و مقایسۀ فنا و بقا در سنت عرفانی اول و دوم
نویسنده:
علیاصغر میرباقری فرد ، زینب رضاپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
خودشناسی روحانی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
فنا
,
اصطلاحنامه عرفان
,
عرفان نظری
,
مقام بقاء
کلیدواژههای فرعی :
حدیث من عرف نفسه ,
خلق مدام ,
اعیان ثابته ,
وحدت وجود ,
توحید اخص الخواص ,
خلق ( ایجاد ) ,
استهلاک در حق(اعیان ثابته) ,
مقام خلق(مقابل مقام حق) ,
مقام فرق(مقابل مقام جمع) ,
فناء در فناء(قسیم فناء نفس و فناء روح و فناء از مطلق مغایرات) ,
مقام سکر ,
مقام صحو ,
مقام جمع(منازل) ,
فنای افعال ,
فنای صفات ,
معرفت بعد از فناء ,
مراتب فناء ,
چکیده :
فنا و بقا از مهمترین مباحث مشترک در دو سنت عرفانی اول و دوم است که با دو رویکرد متفاوت بدان پرداخته شده است. عرفای نخستین، فنا را پاک شدن از صفات نکوهیده و بقا را تحصیل اوصاف ستوده دانستهاند. در سنت اول عرفانی، انسان و خدا دو وجود متمایز از یکدیگرند که ذات و صفات و افعالِ یکی(انسان) در دیگری(حق تعالی) فانی میشود، اما ابنعربی اعتقاد به فنا را با شرک برابر میداند. از نظر او آنچه افراد از روی جهل، ماسوی الله میخوانند و برای خود نیز وجودی سوای حق در نظر میگیرند، پنداری باطل است و این پندار در نهایتِ سلوک و با اعتقاد به وحدت وجود از بین خواهد رفت. در این فرایند، جهل فرد فانی میشود نه خود فرد. به عقیدۀ ابنعربی، نباید تصور کرد که در فنا ترک صفات میشود، زیرا صفاتی در کار نبوده است که بخواهیم آن را ترک کنیم. حق، عین آن صفاتی است که به خلق نسبت داده میشود. تمایز بندگان خاص از غیرخاص، در علمِ بدین مطلب است. در این مقاله، به تحلیل و تطبیق و مقایسۀ فنا و بقا در دو سنت عرفانی اول و دوم پرداخته میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 175 تا 204
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تبارشناسی توکّل عرفانی در رسالۀ قشیریه بر مبنای نظریۀ گادامر
نویسنده:
فاطمه ثواب ، مریم شعبانزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان: دانشگاه کاشان ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
هرمنوتیک
,
تفسیر عرفانی
,
اصطلاحنامه عرفان
,
عرفان نظری
,
مقام توکل
کلیدواژههای فرعی :
قضا و قدر ,
رسم ,
فنا ,
پیشداوری تفسیری ,
مقام رضا ,
سبب سوزی و سبب سازی ,
دیالکتیک متن و خواننده ,
آمیزش افق ها ,
رابطه زبان و سنت ,
توکل در قرآن ,
معانی مختلف توکل ,
خوانش هرمنوتیکی عرفان ,
ایمان متوکل ,
صبر متوکل ,
چکیده :
عرفا به منظور وصول به حقیقت، همواره در جستجوی درک تازهای از قرآن و مفاهیم دینی بودند. آنها در مسیر دریافت یک معنا، قطعاً از پیشفرضهایی چون مفهوم آیات قرآنی، بهره میگرفتند. یکی از مفاهیم قرآنی که در میان عرفا، بهخصوص عرفای قرن سوم و چهارم مطرح شد و هر کدام در مورد آن، با تدبّر و تفکر خاص خود دست به تأویلاتی زده و مفهوم تازهای از آن درک کرد، اصطلاح عرفـانی «توکّل» است. توکّل با مفاهیم گستردۀ خویش، از چنان اهمیتی برخوردار است که برخی عرفا، با توجه به گسترۀ مفهوم حال و مقام، آن را بالاترین مقام عرفانی شمردهاند. این تحقیق به دنبال بررسی دگرگونی مفهوم قرآنی توکل و چگونگی خلق مفاهیم عرفانی تازه از آن نزد عرفا است. محدودۀ تحقیق بر مبنای اقوال مشایخ اولیۀ مندرج در متون معتبر صوفیان، با تأکید بر رسالۀ قشیریه نهاده شده است و فرضیۀ تحقیق مبنی بر اینکه صوفیان براساس موقعیت تاریخی و فرهنگی، حالات و مقامات متفاوت خویش، برداشتی متفاوت از مفهوم توکل داشتهاند؛ از رهگذر روش تحقیق براساس دیدگاه معرفت شناختی و هرمنوتیک سنّتگرای گادامر، آزموده میگردد تا ماهیت تفاوت برداشتهای عرفا و پیشداوریهای آنان، از تأویل آیات قرآنی در باب مقام توکّل، تبیین و بازشناسی شود. بررسی این تفاوت نگرش، میتواند در شناخت دلایل اختلاف نظر صوفیان در تعاریف یک اصطلاح و گوناگونی برداشت آنها کارآمد باشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 85 تا 108
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دیدگاه عطار نیشابوری در خصوص عدم
نویسنده:
زهرا غریب حسینی، محمدرضا صرفی، کریم رشیدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عدم
,
موت
,
فنا
,
عرفان نظری
,
وجود (اسماء اول عرفان نظری)
کلیدواژههای فرعی :
شیئیت عدم ,
ترکیب از وجود و عدم ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
خالق ,
علم ازلی الهی ,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی) ,
امر عدمی ,
تمایز وجودات ,
تناقض وجود و عدم ,
عدم ملکه ,
اعیان ثابته ,
استهلاک در حق(اعیان ثابته) ,
وجود ذهنی عدم ,
عدم بی وجود ,
وجود بی عدم ,
عدم اندیشی در عرفان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
مسأله عدم به موازات مسأله وجود، یکی از مهمترین مباحثی است که همواره در شمار افکار اصلی فلاسفه و عرفا بوده است. عطار نیشابوری، با تسلط در مبانی حکمت و عرفان اسلامی، دیدگاه خود را در خصوص عدم با اشارات لطیف و مضمون آفرینیهای ظریف به وضوح نمایان ساخته است. از دیدگاه عطار؛ «عدم، عدم به نام است» و در واقع یک مرحله از مراحل ظهور نور وجود به شمار میآید. وی در استدلالی دیالکتیکی بیان میکند: ورای ذات حق چیز دگری نیست و دو عالم فرزند عدماند و ندر نگاه عشق است که عدم و وجود یکسان میگردد. این پژوهش که به روش اسنادی انجام شده، نخست نگرشهای بزرگان در خصوص رابطه عدم و وجود، قلمرو معنایی عدم، خاستگاه مطلق هستی و چشمانداز معنایی فنا و مرگ رت مورد بررسی قرار داده است. سپس با ذکر اشعاری از عطار به جهانبینی وی در این زمینه پرداخته است؛ زیرا در پرتو شناخت دقیق سهم معرفتی عطار، از عدم میتوان بسیاری از دقایق و نکات تصوف و عرفان اسلامی را تجزیه و تحلیل نمود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 143 تا 174
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پژوهشی در زندگی و اندیشههای عرفانی ابوالقاسم کُرَّکانی
نویسنده:
امیرحسین مدنی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عرفان اسلامی
,
تاریخ عرفان اسلامی
,
فنا
,
اصطلاحنامه تصوف
,
اصطلاحنامه عرفان
کلیدواژههای فرعی :
دعا ,
یاد مرگ ,
غرور ,
سَماع ,
پیر (عرفان) ,
مقامات سلوک(مقابل مقامات کمال) ,
مقام توکل ,
مقام رضا ,
دفاع از ابلیس ,
منافات دعا و رضا ,
جمع رضا و دعا ,
ادب صحبت ,
تمثل نفس به مار ,
چکیده :
ابوالقاسم کُرّکانی (380- 469) یکی از عارفان و مشایخ بزرگ مکتب خراسان است که آگاهی از اقوال و آراء و اندیشههای عرفانی وی، در بررسی تاریخ تحلیلی و جریان شناسی تصوّف، امری ضروری و بایسته است. علیرغم گمنامی و شهرت اندک وی در تصوّف، او در نزد بسیاری از بزرگان و مشایخ کبار صوفیه خدمت کرده و در روزگار خویش صاحب خانقاه و مریدانی بوده که بسیاری از آنها از جمله ابوعلی فارمدی و ابوبکر نسآج، به مدارج عالی عرفانی دست یافته و واسطه انتقال آموزههای عرفانی وی به بزرگانی چون احمد غزالی و عین القضات بودهاند. متأسّفانه برخی از تذکرهنویسانی چون حمدالله مستوفی و دولتشاه سمرقندی به استناد حکایتی در اسرارنامه عطّار، مذکّری را که از نماز گزاردن بر جنازه فردوسی خودداری کرد و اجازه نداد که وی را در گورستان مسلمانان دفن کنند، همین ابوالقاسم کرّکانی دانستهاند و دیگران هم بارها این افسانه را -به تقلید از روی یکدیگر و بدون تحقیق و ژرف نگری در حکایت عطّار- نقل کرده و به عمد یا غیر عمد، کرّکانی را «فقیه متعصّب» و «مذکّر تنگ نظر» معرّفی کرده، به همین بهانه در مقابل میراث و اندیشههای پربار عرفانی وی سکوت کردهاند. این نوشتار بر آن است ضمن ذکر دلایل و شواهدی مبنی بر ردّ چنین نسبت و عملکردی به شیخ کرّکانی، ابتدا کلیّاتی از زندگانی، احوال، آثار، استادان، شاگردان و معاصران وی مطرح و سپس برخی از اقوال و اندیشههای عرفانی او را بیان کند؛ اندیشههایی همچون: دفاع از ابلیس، توأمان بودن رضا و دعا، اهمیّت فنای فی الله، فضلِ موافقت برادران، دام پندار، مار نفس، اطاعت بدون قید و شرط از پیر، تمایز معلومِ خالق و علمِ مخلوق، توکّل و یاد مرگ.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 175 تا 202
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تحولات درزمانی تعاریف عرفان و تصوف بر اساس متون نثر صوفیه تا سدۀ سیزدهم هجری
نویسنده:
مهدی رضائی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ادبیات عرفانی
,
اصطلاحنامه تصوف
,
اصطلاحنامه عرفان
,
مقامات سلوک(مقابل مقامات کمال)
کلیدواژههای فرعی :
رؤیت قلبی خدا ,
زهد ,
ریاضت ,
عرفان عملی ,
تاریخ عرفان اسلامی ,
فنا ,
عرفان نظری ,
تاریخ تعاریف عرفان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملا عبدالرزاق لاهیجی
چکیده :
عرفان و تصوف اسلامی، میراث معنوی تمدن اسلامی است که از بدو پیدایش تاکنون تحولات بسیاری یافته و به سبب عوامل درونی انشعابهای فراوانی درآن ایجاد شده است. یکی از مهمترین عرصههای ظهور این انشعابها در تعاریفی است که مشایخ و صوفیان از تصوف و عرفان ارائه داده اند. در این پژوهش سعی می شود به شیوۀ تحلیل محتوا، و رویکرد درزمانی، با مطالعۀ کتب معتبر نثر صوفیانۀ فارسی از ابتدا تا سدۀ سیزدهم هجری و استخراج و دسته بندی تعاریف، سیر تحولات این تعاریف در سده های مختلف بررسی شود. این مقاله مشخص می کند که گذر زمان چه تغییراتی در تعاریف عرفان و تصوف ایجاد کرده و همچنین عوامل ایجاد تفاوتها در تعاریف را بررسی می کند. با دسته بندی و بررسی درزمانی تعاریف، می توان گفت در تعاریف ارائه شده در طول این سده ها قطعاً همیشه شش محور اساسی مورد توجه بوده است که ریاضت، تصفیۀ درون، مباحث نظری، دشواری تعریف، مقایسه با دیگر نحلهها و نتایج سلوک از آن جمله اند؛ اما توجه به محورهای تعاریف در سده های مختلف یکسان نیست؛ به گونه ای که مثلاً محور نتایج سیر سلوک در سدههای چهارم، هشتم و نهم هجری بیشتر مورد توجه بوده است؛ در حالی که در دیگر قرنها کمتر بدان توجه شده که این امر خود معلول عوامل زمانی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 39 تا 66
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطور تاریخی ولایت تکوینی از حکیم ترمذی تا ابن عربی در متون منثور عرفانی
نویسنده:
جعفر رحیمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ولایت باطنی
,
اولیاء الله
,
عرفان نظری
,
مقام ولایت(قسیم مقام نبوت و رسالت و خلافت
,
ولایت تکوینی اولیاء
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
انسان شناسی عرفانی ,
خلق انسان بر صورت خداوند ,
امامت ,
ولایت خاصه ,
تحدیث ,
انسان کامل (کلام) ,
وحدت شهود ,
تصرف تکوینی ,
قرب الهی ,
تجلی الهی ,
فنا ,
کرامت (عرفان) ,
اصطلاحنامه عرفان ,
اسم ولی ,
مقامات سلوک(مقابل مقامات کمال) ,
ولی حق الله ,
نشانه های ظاهری ولی الله ,
سیر در اسماء الله ,
چکیده :
تعبیر نوظهور «ولایت تکوینی» ریشه در افکار عارفان نخستین داشته است. این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی و با استناد به آثار صوفیان نشان داده است که حکیم ترمذی اولین صوفیی بود که بدون وارد کردن افکار فلسفی مسألۀ ولایت را مطرح کرد. عارفان پس از وی، از جمله طوسی، کلاباذی، ابوطالب مکّی، سلّمی، قُشیری و هجویری نیز به صورت اجمالی به این مسأله پرداختند، اما اندیشه ترمذی را دنبال نکردند. ولایت تکوینی در اندیشه آنان به معنای تصرف های تکوینی غیرعادی اولیای الهی بوده است. نجم الدین کبری تا حدی به اندیشه ترمذی نزدیک شد و از رابطۀ ولی با اسمای الهی سخن گفت. ابن عربی ضمن پذیرش اندیشۀ ترمذی به سؤالهای وی پاسخ گفته و با تلفیق برخی از مبانی فلسفه مشاء انسجامی بیش از پیش به موضوع ولایت داد؛ بنابراین اندیشه ولایت تکوینی از ترمذی تا ابن عربی همراه با تطور تاریخی بوده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 71 تا 94
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی نقش سه عارف خطّه قومس در حفظ و استمرار اندیشه خسروانی و حکمت اشراق
نویسنده:
طاهره خواجه گیری ، فهیمه خراسانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگه کاشان ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت خسروانی
,
تصوف ایرانی
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
فلسفه پهلویه
,
نظام نوری
کلیدواژههای فرعی :
خمیره حکمت ,
راه کشف و شهود ,
انسان کامل (کلام) ,
امشاسپندان ,
فلسفه اسلامی ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
فر ایزدی ,
فنا ,
اصطلاحنامه عرفان ,
تشبیه خداوند به خورشید ,
معنای عرفانی خورشید ,
نسب نامه اشراقی ,
جمع برهان و عرفان ,
فرشته شناسی اشراقی ,
چکیده :
بایزید بسطامی، ابوالحسن خرقانی و علاءالدوله سمنانی، سه تن از عرفای برجسته ایرانی در خطه قومس اند که هر یک مقامی خاص در عرفان اسلامی دارند. یکی از مفاهیم برجسته ای که در اقوال و آثار این بزرگان نمود پررنگی دارد، مفهوم «نور و روشنایی» است و این مسأله حتی در عنوان آثار و اقوالی نیز که از ایشان به جای مانده، مشهود است؛ اقوال بایزید و خرقانی به ترتیب «النور» و «نورالعلوم» نام دارند. عرفای اسلامی با تکیه بر آیه قرآنی «اللهُ نورُ السمواتِ و الأرض»، به این موضوع توجهی خاص داشته، در آثاری که از آنها به یادگار مانده است، مفهوم رسیدن به نور و روشنایی، به عنوان یک مقام برتر و هدف والا، جایگاه ویژه ای داشته است. این اندیشه، با حکمت خسروانی- که در یکی از مهمترین مکاتب فلسفه اسلامی تحت عنوان «حکمت اشراق» نمود یافته است، مطابقت دارد؛ به گونه ای که- حکیم سهروردی به عنوان مبدع این فلسفه، در آثار خود از عارفانی مانند بایزید بسطامی و ابوالحسن خرقانی به عنوان ادامهدهندگان حکمت خسروانی نام برده است. در حقیقت حکمت اشراق، جایگاه تلاقی عرفان و فلسفه است و نباید نقش این بزرگان را در شکلگیری آن نادیده گرفت. از دیگر سو، این عارفان بزرگ، حلقه اتصال حکمت خسروانی به عنوان نمودی از فرهنگ ایران قبل از اسلام به دوره اسلامی اند. این اندیشهها در مکتبی تحت عنوان «حکمت اشراق» به اوج میرسند. با توجه به نقش عرفان در حفظ و گسترش اندیشه های ایرانی، این مقاله بر آن است تا نقش این سه عارف برجسته را در شکلگیری اندیشه های اشراقی بررسی کرده، وجوه تشابه اندیشه های آنها را با حکمت خسروانی برشمارد تا از این طریق یکی دیگر از وجوه تأثیرگذار زندگی و سلوک این بزرگان در پیشبرد اندیشه اشراقی مشخص شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 65 تا 88
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
چگونگی استفادۀ عارفان از حدیث «الفقر فخری» و رویاروییِ محدثان با این روایت
نویسنده:
احمد خالدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عرفان عملی
,
مقام فقر
,
الفقر فخری
,
احادیث عرفانی جعلی
کلیدواژههای فرعی :
دین و دنیا ,
امکان فقری ,
زهد ,
قناعت ,
حب دنیا ,
منازل سلوک ,
فنا ,
عالَم دنیا(مقابل عالم آخرت) ,
مقام عبودیت(اثباتی) ,
فقر اختیاری در قرآن ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
چکیده :
در بسیاری از متون عرفانی عبارت «الفقر فخری و به افتخر»؛ به عنوان سخنی از حضرت رسول، صلی الله علیه وآله و سلم، گزارش شده و کهنترین نقل این روایت نیز در منابع عرفانی است. بسیاری از نویسندگان عارف، هنگام بحث درباره موضوع «فقر» از این سخن سود جسته اند؛ اما در منابع روایی بهویژه کتبی که دربارۀ روایات جعلی نوشته شده است، این سخن را به عنوان حدیثی جعلی و منسوب به حضرت رسول«ص»، معرفی کرده اند؛ زیرا برای آن سلسله سندی متقن گزارش نشده و گویا پیدایی آن در منابع اسلامی، سدۀ پنجم هجری باشد. نوشتار حاضر نگاهی است به چگونگی کاربرد و تغییر این سخن در منابع عرفانی و همچنین دیدگاه حدیث پژوهان درباره آن.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 39 تا 64
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
تعداد رکورد ها : 119
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید