مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مقولات اربعه مقولات ثلاثه مقولات خمسه مقولات عشر
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 19
مبحث المقولات في فلسفة إبن رشد
نویسنده:
عبد العزيز لعمول
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب)
وضعیت نشر :
بیروت - لبنان: دار الفارابي للنشر والتوزيع,
كفاية الساعي في فهم مقولات السجاعي
نویسنده:
سعيد فودة
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
کلیدواژه‌های اصلی :
منطقیات للفارابی المجلد1: النصوص المنطقیه
نویسنده:
ابو نصر محمد بن محمد الفارابی؛ تحقیق محمدتقی دانش پژوه؛ اشراف سید محمود المرعشی النجفی
نوع منبع :
کتاب , آثار مخطوط(خطی) و طبع قدیم , آثار مرجع , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مکتبه سماحه آیة الله العظمی المرعشی النجفی الکبری ـ الخزانة العالمیه للمخطوطات الاسلامیة,
چکیده :
المنطقیات، تألیف ابونصر فارابى (259-339)، بنیادگذار فلسفه در سرزمین اسلام که او را استاد دوم (معلم ثانی) خوانده‏‌اند، است. کتاب به زبان عربی با مقدمه فارسی و تحقیق محمدتقی دانش‌پژوه در سه جلد با عناوین النصوص المنطقية، الشروح المنطقية و الشروح علی النصوص المنطقية منتشر شده است. جلد اول مشتمل است بر 18 مقاله: «آنچه شایسته است بر فراگیری فلسفه مقدم شود»، در نه بند که آن خود پیش‌درآمدى است براى منطق و نگارندگان سریانى و عربى که با چنین کاوشى آشنا بوده‏‌اند؛ التوطئة في المنطق؛ «فصول تشتمل على جميع ما يضطر إلى معرفته من أراد الشروع في صناعة المنطق»، که در پنج فصل است؛ إيساغوجي أي المدخل؛ المقولات و لواحقها؛ العبارة؛ القياس في ثمانية عشر فصول؛ القياس الصغير على طريقة المتكلمين في عشرة أبواب: خود فارابى در خطابه به این رساله اشارتى دارد؛ الأمكنة المغلطة في ثلاثة فصول: فارابى در این دفتر نقله و ابدال را افزوده است که ابن سینا گویا از آن یادى نکرده و ابن رشد در سفسطه، ابدال را فریبنده عرضى و شعرى می‌داند. فارابى در برهان در چهار جا از آن یاد کرده است؛ التحليل في إحدی عشرة مواضع: صاعد اندلسى در طبقات الأمم، آن را از کارهاى علمى فارابى می‌داند و می‌‏گوید که کندى آن را به فراموشى سپرده است؛ البرهان في خمسة فصول؛ شرائط اليقين: از روى جمل الفلسفة ابن هندى و نسخه عبرى پاریس چاپ شده است؛ الجدل؛ الخطابة؛ قوانين صناعة الشعراء؛ كتاب الشعر؛ التناسب و التأليف؛ علم الحقائق: برگرفته از «مجموع أصول ‌الدين و مسموع محصول اليقين» پرداخته ابن عسال دانشمند سده هفتم.
منطقیات للفارابی المجلد3: الشروح علی النصوص المنطقیه
نویسنده:
ابو نصر محمد بن محمد الفارابی؛ تحقیق محمدتقی دانش پژوه؛ اشراف سید محمود المرعشی النجفی
نوع منبع :
کتاب , آثار مرجع , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مکتبه سماحه آیة الله العظمی المرعشی النجفی الکبری ـ الخزانة العالمیه للمخطوطات الاسلامیة,
چکیده :
المنطقیات، تألیف ابونصر فارابى (259-339)، بنیادگذار فلسفه در سرزمین اسلام که او را استاد دوم (معلم ثانی) خوانده‏‌اند، است. کتاب به زبان عربی با مقدمه فارسی و تحقیق محمدتقی دانش‌پژوه در سه جلد با عناوین النصوص المنطقية، الشروح المنطقية و الشروح علی النصوص المنطقية منتشر شده است. جلد سوم حاوی گزارش‌هاى ابن باجه و دیگران بر نگارش‌هاى منطقى فارابى است. محتوای جلدحاضر: گزارش‌هاى ابن باجه و جرجانى و ابن رشد بر نگارش‌هاى منطقى فارابى است؛ الف)- از ابن باجه: صدر إيساغوجي، تعليق المدخل و الفصول من إيساغوجي؛ تعليق المقولات یا لواحق المقولات، الارتياض على المقولات؛ كلام على العبارة و تعاليق بارارميناس؛ كلام في القياس، تعليق القياس؛ ارتياض في التحليل؛ كلام في البرهان، كتاب البرهان؛ كلام لأبي‌بكر بن الصائغ في فنون شتى منطقية». ب)- از جرجانى: شرح القياس؛ شرح التحليل و اکتساب المقدمات. ج)- از ابن رشد: تعلیقه بر البرهان
منطق
عنوان :
نویسنده:
حسین بن عبدالله بن سینا
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
کتاب «المنطق» نوشته ابوعلی سینا است. نخستین بحث در منطق ابن سینا بحث از چیستی منطق است. بوعلی با بیان هدف منطق به تعریف آن پرداخته و آن را صناعتی می داند که انسان را در راه صحیح رسیدن به هر مطلوب علمی یاری می رساند، از افتادن در اشتباه و حق پنداری باطل و باطل پنداری حق مصون می کند. این در حالی است که متاخران، بکارگیری و مراعات قواعد منطقی را باعث مصونیت از خطای فکری می دانند نه خود منطق را. به عقیده ابن سینا منطق از جهتی شبیه علم نحو است. تشبیه منطق به این علم حاوی مطلب مهمی است. بوعلی نسبت نحو به الفاظ را مانند نسبت منطق به معانی میداند. نحو به قصد اول و بالذات به الفاظ توجه دارد و ثانیا و بالعرض متوجه معانی نیز می شود تا اعراب را دریابد. منطق این مسیر را در جهت عکس می پیماید و اولاً و بالذات متوجه معانی و برای درک معانی محتاج توجه به الفاظ و دانستن آنها است.
ش‍رح‌ ال‍م‍واق‍ف‌ ال‍ق‍اض‍ی‌ ع‍ض‍دال‍دی‍ن‌ ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن‌ الای‍ج‍ی المجلد 6
نویسنده:
ت‍ال‍ی‍ف‌ ال‍س‍ی‍د ال‍ش‍ری‍ف‌ ع‍ل‍ی‌ ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د ال‍ج‍رج‍ان‍ی‌‎ .‬و م‍ع‍ه‌ ح‍اش‍ی‍ت‍ا ال‍س‍ی‍ال‍ک‍وت‍ی‌ وال‍چ‍ل‍ب‍ی‌ ع‍ل‍ی‌ ش‍رح‌ ال‍م‍واق‍ف‌ ض‍ب‍طه‌ و ص‍ح‍ح‍ه‌ م‍ح‍م‍ود ع‍م‍ر ال‍دم‍ی‍اطی‌
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر , حاشیه،پاورقی وتعلیق
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ب‍ی‍روت‌ : دارال‍ک‍ت‍ب‌ ال‍ع‍ل‍م‍ی‍ة,
چکیده :
الفصل الثالث:كيفيات مخصوص به كميات در دو مقصد بيان مى‌شود كه عبارتند از:كيفيات مخصوص كميات،خط.المرصد الرابع:مقولات نسبى در يك مقدمه و دو فصل كه عبارتند از:مقولات نسبى كه در خارج موجود هستند،اكوان در هفت مقصد بيان مى‌شود كه عبارتند از:تعريف مقولات نسبى،انواع كون،ضرورى بودن وجود كون،حركت جواهر،جوهر فرد،تضاد اكوان،اختلافات معتزله در اكوان. الفصل الثانى:مبحث«اين»در سيزده مقصد بيان مى‌شود كه عبارتند از:حركت و سكون جسم،نظر ارسطو در تعريف حركت،اختلاف حكماء در اينكه حركت از مقولات است يا نه،علت حركت طبيعى،مقتضيات ششگانه حركت، لوازم مقتضيات ششگانه حركت،انواع حركت از جهت تضاد،لوازم تضاد حركت،اقسام حركت بعنوان كم بالعرض،محرك،حركت از جهت سرعت زمانى و ملازمات آن،علت كندى حركت،دو حركت مستقيم. المرصد الخامس:مبحث اضافه در پنج مقصد بيان مى‌شود كه عبارتند از:ابوت، خواص مضاف،عدم استقلال اضافه،تقسيمات اضافه،اقسام مضاف از جهت تقدم و تأخر. الموقف الرابع:موضوع جواهر در يك مقدمه و چهار مرصد بيان مى‌شود كه عبارتند از:مقدمه در تعريف جواهر و المرصد الاول:جسم در دو فصل بيان مى‌شود كه عبارتند از:حقيقت و اجزاء جسم در هشت مقصد مى‌باشد كه شامل:تعريف جسم،رابطه جسم و اعراض مجتمه،تقسيمات جسم به اعتبار تركيب و بساطت،دلايل متكلمين بر وجود جسم،دلايل حكماء بر اينكه جسم بسيط واحد متصل فى نفسه است،اجسام بسيط لطيف،هيولى و صورت،تفريعات هيولى.
مقولات و حرکت در مقوله در اندیشه  علامه طباطبایی و استاد مطهری
نویسنده:
ایاز نادری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مقولات و حرکت در مقوله و بالاخص حرکت در مقوله جوهر یکی از مباحث مهم در فلسفه است علاوه بر اینکه خود، یک نگرش جدید در حرکت هستی شناسی به سمت استکمال محسوب می شود، دارای نتایج و آثار بسیاری است که پرداختن به آنها موجب ایجاد یک نظام جدید فکری در عرصه های خداشناسی، انسان شناسی، جهان شناسی، معاد و شناخت کیفیت آنها میگردد. از سوی دیگر در نظام شکل یافته بر مبنای حرکت جوهری ، می توان به حل بسیاری از شبهات و دغدغه ها ی که در خصوص دگرگونی و تغییر و تبدل در هستی است و همچنین به پاسخ بسیاری از سوالات مهم و حیاتی بشر دست یافت. در این میان استادان بزرگوار طباطبایی و مطهری به عنوان دو متفکر نظام ساز در عرصه فلسفه، در تاریخ معاصردر بحث حرکت در مقوله جوهر محسوب میشوند و بررسی نظرات آنان در این باب، گنجینه ای ازنتایج فلسفی حرکت در مقوله جوهر را در اختیار اهل خرد قرار می دهد که به وسیله ی آن می توان به حقایق سنت الهی که بر اساس تبدل در هستی است و کیفیت آنها در عالم هستی دست یافت.در این رساله سعی شده است تا نظرات موافق و مخالف هر دو متفکر اسلامی به تصویر درآید. بنابراین پس از ارائه کلیاتی ازمقولات و حرکت در مقوله ، و آثار آن در مسئله ی حرکت جوهری پرداخته شده و سپس به بحث نهاد نا آرام هستی که مستمرا و پایدار در مدار حرکت جوهری به طرف غایت کمال هستی در حال حرکت هست خواهیم رسید
کتاب الحروف
نویسنده:
ابونصر الفارابی؛ محقق: محسن مهدی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بیروت: دارالمشرق,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
«کتاب الحروف» نوشته ابو نصر فارابی که بسیاری آن را تفسیری بر ما بعدالطبیعه ارسطو می دانند، متضمن برخی آراء زبان شناختی اوست که در میان زبان شناسان به طور دقیق شناخته و معرفی نشده نیست. فارابی در این کتاب به طرح و بحث راجع به اصطلاحات فلسفی پرداخته و این اصطلاحات را از یک منظر مشترک و با یک هدف مشترک بررسی کرده است. وی معتقد است الفاظ و اصطلاحات فلسفی در میان یونانیان طی یک مسیر طبیعی از معانی عرفی برای دلالت بر معانی فلسفی در میان یونانیان طی یک مسیر طبیعی از معانی عرفی برای دلالت بر معانی فلسفی به فلسفه راه یافته اند. با ورود فلسفه به عالم اسلام، لازم است اهل فلسفه با نظر به آن معانی عرفی ابتدایی در زبان یونانی و یافتن معادل یا مشابه آنها در زبان عربی مناسبت ترین الفاظ و اصطلاحات را برای دلالت بر معانی فلسفی بیابند تا بتوانند فلسفه را به بهترین نحو بیان کنند. مجموع مباحثی که فارابی در این کتاب اعم از مباحث زبانی در باب دوم و همچنین شرح اصطلاحات فلسفی در دو باب دیگر کتاب، نشان می دهد که او در کتاب الحروف در صدد انجام این کار است. کلمه حروف در کتاب الحروف ایهام دارد و هم به معنای حروف الفباست و هم بخش بزرگی از اقسام کلمه و الفاظ داله (همان که نحویان یونان آن را ادوات و نحویان عرب آن را حروف معنی می نامند) است. کتاب الحروف دارای سه فصل تحت عناوین «حروف، اسماء و مقولات»، «ظهور الفاظ، فلسفه و دین» و «حروف پرسشی» است. فصل اول کتاب در واقع نوعی دستور زبان فلسفی است. در این رویکرد تناظر صورت‏ های زبانی و معانی آنها و ارائه تحلیل‏ های فلسفی در تبیین این تناظر از اهمیت ویژه ‏ای برخوردار است. موضوع اصلی فصل دوم چگونگی شکل‌ گیری و تکامل زبان هاست. در این فصل، موضوع تقدم و تأخر فلسفه و دین و چگونگی ظهور الفاظ به تفکیک در زبان روزمره و زبان علم بررسی می ‏شود. به ‏این ‏ترتیب فارابی تصویر واقع‏ گرایان ه‏ای از ظهور و تکامل زبان‏ ها در ارتباط با شکل‌ گیری علوم به‏ دست می‏ دهد. تصویری که طبیعت گرایی و قراردادی بودن زبان را هر دو با هم در بر دارد. فصل سوم کتاب با توجه به گفتمان‏ های علم، فلسفه و گفتگو، چگونگی طرح پرسش در این سه بافت را مطرح نموده و در این میان حروف پرسشی «ما»، «کیف» و «هل» بررسی می ‏شود. معلم ثانی در فصل سوم الحروف به شرح و بسط موارد کاربرد برخی حروف پرسشی در دو گونه عمومی و علمی زبان می پردازد. اگرچه بحث فصل آخر کتاب به حروف پرسشی مربوط است، اما در باطن فارابی مبحثی گفتمانی را بیان می‌ کند و انواع بافت های کاربردی برخی از حروف پرسشی را بر می شمارد.
مفاهیم اعتباری در حکمت اشراقی و حکمت صدرایی: پژوهشی تطبیقی درباره معقول ثانی از دیدگاه شیخ اشراق و علامه طباطبایی
نویسنده:
اسدالله آژیر، معصومه سورنی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه پیام نور,
چکیده :
بحث مفاهیم اعتباری یا معقول ثانی از مباحث محوری در فلسفه اسلامی است که تمرکز و تأکید شیخ اشراق بر آن، یک نقطه عطف محسوب می شود. علامه طباطبایی نیز به عنوان نماینده بارز حکمت صدرایی در دوران معاصر، به تبیین این بحث در چارچوب حکمت متعالیه پرداخته است. آرای دو حکیم، در ملاک تشخیص مفهوم اعتباری، تعریف و تقسیم مفاهیم اعتباری، نحوه وجود مفاهیم و معقولات ثانیه، ملاک صدق این مفاهیم و مصادیق آن ها قابل مقایسه اند. ادعا در نوشتار حاضر بر آن است که اختلاف دو فیلسوف درباره نحوه وجود معقولات ثانیه فلسفی، بیش از آن که مربوط به دیدگاه آنان راجع به اصالت وجود یا ماهیت باشد، به اذعان یا عدم اذعان آنان به تمایز مفاهیم فلسفی از مفاهیم منطقی دارد. دیدگاه های علامه طباطبایی در مجموع بیانی دیگر از یافته هایی است که ملاصدرا در باب معقولات ثانیه بدان دست یافته بود. از این رو، صرف نظر از ابتکارات خود علامه، این پژوهش تطبیقی، به نوعی مقایسة میان فلسفه اشراقی و فلسفه صدرایی نیز محسوب می شود.
صفحات :
از صفحه 9 تا 24
پیشینه‌ ها و نوآورى‌ های سهروردى در تقلیل تعداد مقولات
نویسنده:
محمود هدایت افزا، احمد بهشتی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
دیدگاه حکیم سهروردی در باب مقولات حائز اهمیت است و یکی از نوآوری‌های او در مقام مخالفت با برخی نظرات فیلسوفان مشّائی، آراء خاص وی در مبحث مقولات می‌باشد. شیخ اشراق در آثاری که به سبک مشّائی نگاشته، مقولات عشر ارسطویی را در پنج مقوله منحصر نموده است، بدین ترتیب که ضمن پذیرش جوهر، کم و کیف؛ پنج مفهوم أین، متی، وضع، جده و اضافه را تحت مقولۀ «نسبت» و دو مفهوم أن‌یفعل و أن‌ینفعل را تحت مقولۀ «حرکت» می‌داند. در گام اوّل این نوشتار بیان شده که چنین طرحی در باب مقولات، واجد پیشینه‌هایی بوده است و لااقل هر بخش از دعاوی سهروردی، در یکی از آثار فیلسوفان رواقی، ابن‌سینا، بهمنیار و ابن‌سهلان ساوی ملاحظه می‌شود، هر چند که شیخ اشراق به این پیشینه‌ها اشاره‌ای ندارد و خود را مبتکر چنین طرحی می‌داند. اما در گام دوم، سخنان شیخ اشراق و تحلیلات خاص او در باب تقسیمات امور ماهوی، روش دست‌یابی به مقولات، دفاعیّات وی از طرح خود و میزان اهمیت مبحث مقولات در نزد سهروردی تبیین گردیده است.
صفحات :
از صفحه 191 تا 211
  • تعداد رکورد ها : 19