مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

نوشتار حاضر با رویکردی فلسفی عرفانی به بررسی نگرگاه هستی شناختی ابن سینا در مسألة عشق می پردازد. در این دیدگاه شیخ به نحو تشکیکی بالاترین و نفیس ترین مرتبۀ عشق را مربوط به پروردگار همۀ عوالم هستی می داند، که بیان ایشان عمدتاً در تفکر فلسفی ایشان ناظر به همین مرتبه است. اما آن چه نظر عرفانی ایشان را معطوف به خود داشته است و سبب هستی شمولی عشق در دیدگاه پورسینا گشته، علاوه بر عشق ذاتی حق به خویش، مراتب خلقت از بالاترین تا پست ترین آن است؛ به این معنا که رتبۀ بعد مربوط به جواهر عقلی قدسی است که مبتهج به ذات حق و عاشق خیر مطلق اند. سومین مرتبۀ تشکیکی عشق از آن نفوس ناطق فلکی و سپس نفوس کامل انسانی است. چهارمین و پنجمین مرتبه مربوط به نفوس ناطق متوسط و ناقص است و مراتب بعد مشتمل بر سایر موجودات عالم هستی یعنی نفوس حیوانی، نباتی و جمادات است که شیخ این عشق غریزی و نهفته در ذات مخلوقات را عشق آن ها به کمال خود می داند و این گونه با بیان سریان عشق در گسترۀ هستی به دیدگاه عرفا نزدیک می گردد.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نگاهى به «نفس» و «ذهن» و نقش آنها در ادراک

نویسنده:

غلامرضا فدائى

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

استنتاج (معرفت شناسی) , ذهن , ادراک (معرفت شناسی) , حضور , فعل , علم , ادراک , گواهی (معرفت شناسی) , کیف , جده و ملک , کیف , عَلِمَ , فَعل , شهادت ( گواهی ) , ادراک , هستی شناسى , علم(اسماء اول ، عرفان نظری)

چکیده :

در مقاله حاضر، از اهمیت علم و ادراک سخن مى رود و بر نقش نفس و ذهن در این زمینه تأکیدمى شود. با اینکه نفس شریف ترین عنصر ذاتى و واقعیتِ وجودى انسان است، امّا به نظر مى رسدقدر آن مجهول مانده است. نفس نه تنها با قلب و عقل، بلکه گاه با ذهن نیز مترادف گرفته مى شود.ادّعاى نگارنده این مقاله آن است که اهمیت نفس از ذهن بیشتر است و در واقع، بین آن دو، رابطهعموم و خصوص مطلق وجود دارد. با در نظر گرفتن نقش ارزنده نفس، مى توان گفت که: «علم»حضور معلوم و یا اعیان خارجى در نزد نفس است. هم زمان، ذهن انعکاسات اعیان خارجى رادریافت و ثبت مىکند و موجود ذهنى را تشکیل مى دهد که این موجود به نوبه خود، در حضورنفس قرار مى گیرد و ادراک مى شود. بنابراین، نفس با اشراف بر اعیان خارجى از یکطرف و بااشراف بر موجود ذهنى از طرف دیگر ـ هم زمان ـ دو کارکرد دارد و موجود عینى و ذهنى را ادراکمىکند. بدیهى است که موجود ذهنى برگرفته از موجود خارجى، و موجود خارجى نیز قائم به خودو مستقل از ذهن آدمى است. حکم، به مثابه عمل نفسانى، در تأیید اعیان خارجى و نیز انعکاساتذهنى نقش دارد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 41 تا 70

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

معیار صدق قضایا در معرفت شناسی اسلامی

نویسنده:

خادم حسین احمدی

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

علوم انسانی , ادراک , دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) , Islam , philosophy , philosophy , PHILOSOPHY , philosophy , perception , perception

چکیده :

معیار صدق قضایا در معرفت شناسی اسلامی چیست؟ این سوال مسأله اصلی این رساله می‌باشد. برای پاسخ به این پرسش به سه تئوری مهم، به خصوص تئوری مطابقت از دیدگاه فیلسوفان اسلامی پرداخته شده است.در این بررسی مشخص شد که تنها تئوری مطابقت توانایی‌های لازم را برای ارائه پاسخ درست به اشکالات علیه خود رادارد. در آخر به این نتیجه می‌رسیم که پاسخ درست این تحقیق به سوال اصلی خودش، این است که معیار صدق قضایا در معرفت‌شناسی اسلامی، مطابقت با واقع است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

مساله تطابق ذهن و عین در فلسفه مشا و حکمت متعالیه

نویسنده:

ایمان پور منصور

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

وجود ذهنی , ادراک (معرفت شناسی) , تجرید , تطابق ذهن و عین , ادراک

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 23 تا 48

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نهج العقل تأصيل الأسس وتقويم النُّهُج

نویسنده:

محمد ناصر، اشراف: دکتر ایمن مصری

نوع منبع :

کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: محبین,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

شناخت , ادراک (معرفت شناسی) , ادراک , عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) , کتب منطق , شرح المقاصد: تفتازانی

کلیدواژه‌های فرعی :

تصور و تصدیق , ادراک تخیلی , ادراک حسی , ادراک ظنی , ادراک عقلی , ادراک کلیات , هیولی , عوارض هیولی , علیت , حمل , حمل شایع , حمل اولی , تناقض , قیاس , برهان ان (منطق) , اشکال اربعه قیاس , اصل علّیت , عقل(قوه عاقله) ,

شابک (isbn):

978-600-131-076-8

چکیده :

کتاب حاضر کتابی است منطقی که به بررسی مسائل منطقی از قبیل کلیات ، عقل ، ادراک حسی ، قیاس منطقی ، اشکال اربعه و... می پردازد و در کنار آن نظرات صاحبنظران شرقی و غربی را هم ذکر می کند.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نظریه معناداری صدرالمتالهین شیرازی

نویسنده:

حسین واله

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

مشتق , معنا , مدلول , ادراک (معرفت شناسی) , مفهوم , وضع , واژه , ادراک

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین

چکیده :

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 147 تا 174

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

ادراکات فراحسی و قرآن

نویسنده:

ابراهیم کلانتری

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

ادراک (معرفت شناسی) , آیات , قرآن , وحی , ادراکات فراحسی , اصطلاحنامه علوم قرآنی , ادراک

چکیده :

در دو قرن اخیر، تحقیق پیرامون «ادراکات فراحسی» سهمی از پژوهشهای موجود در شاخه هایی از روان شناسی و علوم تجربی را به خود اختصاص داده و نتایجی نیز در باب امکان و چگونگی و فرآیند شکل گیری اینگونه ادراکات عرضه نموده است. مقاله حاضر که با روش کتابخانه ای، استنادی و تحلیلی فراهم شده است، این موضوع را از نگاه قرآن کریم به بررسی گذاشته است. بخش نخست این مقاله، به مباحثی درباره ادراک و انواع آن و همچنین چیستی و انواع ادراکات فراحسی اختصاص یافته تا زمینه برای بخش دوم، فراهم گردد. در بخش دوم به تطبیق برخی از آیات قرآن بر پاره ای از اقسام ادراکات فراحسی پرداخته شده است که بر اساس آن، می توان نتیجه گرفت که امکان و وقوع ادراکات فراحسی، مورد تایید قرآن کریم است. با توجه به اینکه فرآیند نزول و دریافت وحی نیز یکی از صادق ترین و کاملترین مصادیق بارز ادراک فراحسی به شمار می آید و قرآن کریم نیز خود در چنین فرآیندی پدید آمده است، نتیجه مورد نظر این نوشتار، از استحکام و قوت بیشتری برخوردار خواهد بود.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 133 تا 152

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تجربه دینی و ادراک خدا: نگاهی انتقادی به نظریه آلستون

نویسنده:

عباسی بابک

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

ادراک (معرفت شناسی) , آلستون , توجیه معرفتی , واقع‌گرایی (رئالیسم) , برهان تجربه دینی (مسائل جدید کلامی) , باورهای جلوه بنیاد , ادراک , تجربه‌ دینی , تجربه دینی (فلسفه دین)

چکیده :

ویلیام آلستون در کتاب ماندگار ادراک خدا، در مقام عرضه نظریه ای در باب معرفت شناسی باور دینی، کوشیده است از این رأی دفاع کند که می توان برخی باورهای دینی را به جهت ابتنایشان بر برخی تجربه های دینی معقول و موجه دانست. طبق این نظریه، آن قسم از تجربه های دینی که ویژگی های پدیدارشناسانه ادراک را از خود بروز می دهند صلاحیت آن را دارند که نقش مبنای باور را ایفا کنند. این مقاله ضمن گزارش و تحلیل مهم ترین نقدهای این قول و هم چنین بررسی پاسخ های آلستون به این نقدها، به ارزیابی مستدل این مباحثه پرداخته و در پایان با افزودن ملاحظات انتقادی جدید نتیجه گرفته است که آلستون دلایل محکمی برای موجه کردن مدعای خویش اقامه نکرده است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 5 تا 26

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

مطالعه تطبیقی کیفیت ادراک مفاهیم کلی از دیدگاه ابن سینا و صدرالمتالهین

نویسنده:

بیوک علی زاده، داوود زندی

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :