مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

هدف ما از این پایان نامه بررسی نظرات حضرت امام در خصوص این است که آیا ایشان در مورد مفاهیمی همچون جنگ ، دفاع مشروع ، صلح ، دفاع مشروع پیشگیرانه و امثال آن اظهار نظر کرده اند یانه ؟در بررسی آثار امام و آنچه به بحث ما مربوط می شود شاهد مواردی هستیم که کمتر در یک فقیه و مرجع دینی سابقه داشته است .بهره گیری از عنصرزمان و مکان در حد اعلای آن و آگاهی به مسائل نوین جامعه اسلامی در عین حال بهره وری از منابع فقه سنتی و جواهری ایشان از اقران خویش متمایز می کند . جنگ در دیدگاه امام ریشه در فطرت آدمی نداشته، تابعی از تربیت انسان و استفاده کننده آن است . بنابراین جنگهایی که در خدمت ترویج ارزشهای متعالی انسانی باشد مشروعیت و حقانیت خواهد داشت و جنگ ابتدایی بنابر همین اصل مشروع می شود . صلح در دیدگاه امام زیر بنای اسلام و حاکمیت آن و حقوق بین المللی اسلامی است و غایت جامعه اسلامی دراینجا امری است اضطراری و استثنایی که برای دفع خطرات لازم می شود .

این مقال بر آن است تا دو دیدگاه در باب جهانی شدن، یعنی جهانی شدن لیبرالیسم و حکومت جهانی اسلام را مورد بررسی و مقایسه قرار دهد. مؤلف بر آن است که هر چند که اندیشة جهانی شدن لیبرالیسم، اندیشه و فرهنگ دینی را به چالش می‌طلبد و امروزه از داعیه داران انحصاری جهانی‌شدن می‌باشد، اما به لحاظ نظری و جامعه‌شناختی فاقد ظرفیت لازم برای جهانی شدن می‌باشد. حکومت جهانی اسلام از بُعد نظری از ظرفیت لازم برخوردار است ولی با موانع خارجی و اجتماعی روبرو است .فراهم نمودن زمینه‌های اجتماعی و رفع موانع، تحقق ایده جهانی شدن را نوید خواهد داد.

كتاب «الرسائل الأحمدية» تاليف علامه شيخ احمد آل طعان بحراني قطيفي مجموعه‌ اى است از 34 رساله كه در طول چهل و سه سال (از 20 سالگى تا 63 سالگى مؤلف) به مناسبت‌ هاى مختلف و در موضوعات گوناگون تأليف شده‌ اند. سه رساله‌ نخست به مسائل كلامى اختصاص دارد. 25 رساله در فقه، 4 رساله در اصول فقه و دو رساله‌ پايانى در دعا و زيارت به رشته‌ تحرير درآمده‌ اند. منابع اين چاپ نسخه‌ هاى خطى موجود در كتابخانه‌ هاى شخصى در قطيف بوده و تحقيق آن توسط دار المصطفى لاحياء التراث در شهر مقدس قم انجام يافته و در سال 1419 قمرى در سه جلد منتشر شده است.

برای اینکه زوایای زندگی امام حسن(ع) و روشی را که ایشان در دوران خلافت خود دنبال می کردند برای همگان روشن شود هیچ چاره ای نیست مگر اینکه شرایط قبل و بعد از دوران حکومت ایشان را نیز مورد بررسی قرار داد برای همین از نامه نگاری های دوران امامت حضرت علی(ع) با دشمنان اسلام که در راس آنها معاویه قرار داشت شروع نموده تا به زمان امام حسن مجتبی رسیده و پس از آن نامه های امام حسین(ع) را به فرزند معاویه مورد بررسی و ارزیابی قرار داده تا برای همگان کاملا روشن شود که هر سه امام هدفشان فقط حفظ اسلام و نجات جان شیعیان و مسلمانان از دسترسی دشمنان به ایشان بوده است ولی هر کدام از ایشان روش های متفاوتی را مد نظر خودشان قرار دادند که در نوع خود و در آن شرایط بی نظیر بود. از جمله موضوع صلح امام حسن(ع) که علی رغم تفکر عده ای از مردم نه تنها از روی عدم توجه به امور حکومت و امامت نبوده بلکه صلح در آن زمان نشانه هوشیاری و زیرکی امام حسن(ع) نیز بوده است و تنها راه زنده نگه داشتن اسلام و شیعیان در آن زمان همین راه بوده که به صورت مفصل در این تحقیق به آن پرداخته شده است.

از جمله مسائل مستحدث ونو این روزگار، که پاسخ فقهی و شرعی می طلبد عقد بیمه است که از لحاظ شکلی و اهداف بیمه گذاران و بیمه گران به بیمه ی تعاونی و بازرگانی تقسیم می شود که در مورد بیمه های تعاونی همه ی فقها، اعم از شیعه و سنّی بر مشروعیت آن ها نظر داده اند، ولی در مورد بیمه های بازرگانی یا خصوصی، فقها به سه دسته تقسیم می شوند که عبارتند از: مخالفین، موافقین و قائلین به تفکیک در حلّیت و حرمت بیمه.مخالفین بیمه که همه ی انواع بیمه را حرام می دانند، شامل دو دسته می شوند که دسته ای از آن ها، انحصار عقود در عقود معهود فقهی را مانع مشروعیّت بیمه می دانند و دسته ای دیگر معتقدند که اشکالاتی نظیر ضمان قبل از لزوم، غرر، قمار، ربا و ... که بر بیمه وارد می شوند موجب عدم مشروعّیت آن می شوند.امّا موافقین بیمه که همه ی انواع بیمه را شرعی و حلال می دانند شامل سه گروه می گردند :-

تبیین پیوند جوهری میان فلسفه نظری و اخلاق کانت از یکسو و اندیشه های سیاسی وی از سوی دیگر، موجب شد که در آغاز این رساله، طرحی از فلسفه نظری و فلسفه اخلاق کانت ارائه شود. سپس به ابعاد گوناگون اندیشه های سیاسی کانت در باب فلسفه تاریخ ، رابطه اخلاق و سیاست، روشنگری، آزادی، برابری و استقلال، بنیادهای فلسفی جامعه مدنی ، قانون اساسی ، نیروهای سه گانه ، دمکراسی نمایندگی و نظام جمهوری ، شورش ، نافرمانی و انقلاب ، نظریه دارایی ، جایگاه زنان، صلح پایدار، نهاد دین و نهاد سیاست، و سرانجام نقش فیلسوفان در برابر قدرت سیاسی ، تبیین ، تحلیل و نقادی شده است.

اساس و مبنای سیاست جهانی اسلام بر «دعوت »استوار می باشد. سیره عملی حضرت رسول اکرم(ص) و ائمّه ه‍‍ُدی(ع)نیز مبتنی بر «دعوت»به توحید بوده است.پذیرش و گسترش اسلام اصیل نیز بر همین مبنا صورت گرفته و اجباری در پذیرش اصل اسلام نبوده است.جنگ در اسلام از نتایج مخالفت سران کفر با دعوت اسلامی به شمار می رود.جنگ مشروع در اسلام به «جهاد فی سبیل الله» موسوم است.بر اساس سیره نبوی و سیاست های دولت علوی(ع) ،جنگی مشروع است که در جلو گیری از ستم و بیداد و دفاع از کیان و ناموس اسلام باشد.بر این اساس حتّی جهاد ابتدایی نیز در واقع جهاد دفاعی محسوب می شود.صلح در اسلام،دارای معنی عمیق و وسیعی است و آن عبارت است ازسازش و همزیستی مسالمت آمیز در سایه عدالت وامنیّت اجتماعی برای تمام مردم. حضرت علی (ع) خود مظهر این ارزش ها است که در تمام زندگی شریف خود،با ملاطفت و مهربانی و مردم داری برخورد میکرد.اصل در سیاست آن حضرت(ع) بر صلح و هم زیستی مسالمت آمیز است و در بسیّاری مواقع، با وجود امکان آغازگری و پیروزی حتمی در جنگ،حتی الامکان به این امر اقدام نمی کردند مگر این که وادار به آن می گردیدند و در هر سه جنگ ،آن حضرت،آغازگر جنگ نبوده اند. می توان گفت که رفتار صلح خواهانه آن حضرت،یکی از مهمترین سیاست های استراتژیک ایشان بوده است.در اینپژوهش ، شامل چهار فصل و یک نتیجه گیری ،به تشریح نظرات اسلام وبیانات و سیره عملی امیر المومنین،علی (ع) در خصوص جنگ و صلح پرداخته شده است.

چکیدهاصلاح ذات البین به معنا و مفهوم اصلاح اساس ارتباطات و تقویت و تحکیم پیوندها و از میان بردن عوامل و اسباب اختلاف، تفرقه و نفاق است. این موضوع در قرآن و روایات از اهمیت بالایی برخوردار است. به طوری که از میان اعمال خیر کمتر عملی مانند آن بوده ودر مواقعی برتر از نماز و روزه های مستحبی شمرده شده است و اجرای این معروف مهم قرآنی برای سلامت ارتباطات فردی و اجتماعی که سعادت دنیوی و اخروی را در بردارد، ضروری است و نقشی حیاتی دارد. هدف از پرداختن به «مبانی نظری و روش های اصلاح ذات البین در اسلام» در این تحقیق، تبیین مبانی نظری از جمله صلح جویی فطری انسان، خردگرایی، ضرورت مشارکت در زندگی اجتماعی و رویکرد اعتقادی (توحید، عدالت الهی، نبوت، امامت، معاد) و اهمیت نقش آن ها در رفع اختلافات بین انسان ها به خصوص اختلاف بین زن و شوهر بوده است. این تحقیق با استفاده از روش کتابخانه ای و توصیفی و با مراجعه به اهم منابع دینی و تربیتی و غور در آن ها توانسته است به بیست و هفت روش جهت اصلاح ذات البین دست یابد. از جمله نتایج به دست آمده در این تحقیق عبارت است از: شناخت و تقویت باورهای دینی و خردگرایی سبب پذیرش صلح حقیقی و پایدار و انجام اصلاح ذات البین آگاهانه، خالصانه و داوطلبانه می باشد. بهترین روش اصلاح ذات البین، روش های قرآنی و اخلاقی برگرفته از سیره ی معصومین (علیهم السلام) است از جمله: موعظه، عفو و صفح، احسان، پذیرش داوری، جدال اَحسن و... است

از آنجائیکه در جهانی پر از شور و بلوا و آمیخته با نگرانی و اضطراب زندگی می‌کنیم زندگی که اضطراب آن ناشی از جنگها و کشتارها و از برخوردهای قدرتهای استکبای که در همه حال حاصل نابودی و تباهی گروهی از مستضعفان می‌باشد، اشاره‌ای مختصر به موضوع قراردادها، مشروعیت قراردادهای بین‌المللی، حکمیت و موارد کاربرد آن شده است . چون شگفتی در این است که دولتهای قلدر چنین وانمود می‌کنند که کوشش و تلاششان در این جنگ‌افروزی و فتنه‌گریها حفظ صلح و امنیت جهان است و اظهار می‌دارند که برای استقرار صلح ناگزیر در برخی از مناطق زمین نیرو پیاده کنند جنگ بین‌المللی اول و دوم بر اثر مطامع و خودبینی اینگونه از قدرتمندان بزرگ جهان پدید آمد، جنگی بود که آتش آن تر و خشک را سوزاند و میلیونها بشر را نابود کرد، جنگی که علاوه بر فقر و مرض و گرسنگی مشکلاتی صخت و اندوههای جانکاه از خود برجای گذاشت . با بررسی موارد فوق روشن می‌شود که دعوی دولتهای بزرگ و مقتدر در تلاش به اصطلاح برقراری امنیت جهانی سخنی جز گزاف نمی‌تواند باشد. در پایان بخش صلح، معاهدات زمان حضرت رسول (ص) اشاره بیان شده و علل پذیرش صلح از جانب جمهوری اسلامی در جنگ تحمیلی اشاره بیان شده است لازم به توضیح است نظرات فقهی تعدادی از علماء شیعه و سنی در باب صلح نیز جمع‌آوری و سرآغاز بحث می‌باشد. و اما بحث جهاد که با توجه به گستره مطالبی که در این موضوع وجود دارد بیشتر متن این پایان‌نامه را به خود اختصاص داده است . شمشیر حضرت علی (ع) و پیروان مکتب او که بر مبنای خداشناسی و انسان‌شناسی حرکت کرده‌اند تشبیه شده با شمشیری که چون چاقوی جراحی در دست طبیبی بصیر و ثقه قرار گرفته و جز معیشت حق در آن دیده نمی‌شود. این شمشیر در صدد از بین بردن جانی که جلوگاه عظمت الهی و شعاعی از اشعه ربانی در او باشد نیست . این جهاد شمشیری است که گلشن جهانهای آدمیان را که میهمان چند روزه خوان گسترده الهی هستند از خارهای زهرآگین پاک نموده آنان را آبیاری می‌نماید. در آئین اسلام کشیدن شمشیر و در معرض کشتن و کشته شدن، فقط و فقط برای اجرای قوانین نورانی الهی که تامین کننده سعادت دنیا و آخرت انسانهاست دیده شده و هر نوع زورگویی و سلطه طلبی و منفعت‌گرایی و لذت‌پرستی و خودکامگی که متاسفانه اغلب جنگها بر مبنای آنها شعله‌ور می‌شود، نفی و مردود شمرده شده است . در این بخش کلیاتی در مورد جهاد از دیدگاه لغت‌شناسان، اصطلاح انواع جهاد - جهاد از دیدگاه قرآن، فلسفه جهاد، شروط جهاد - دفاع و تعریف دفاع مشروع - غزوات حضرت رسول (ص) - وجوب جهاد - سیمای رزمندگان - مقام و فضیلت شهداء - احکام ایران - احکام جزیه - موارد ترک قتال - احکام غنیمت - احکام بغاه و در پایان نگاهی به جنگ تحمیلی و تاثیرات آن بر روناد حرکت انقلاب از منابع فقهی و روایی، تفسیری و تاریخ اسلام با توجه به موضوع پایان‌نامه که صلح و جهاد در اسلام بوده در حد وسع و توان مطلب جمع‌آوری شده است .