مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

حجاب،آن گونه که بعضیها پنداشته اند، صرفاً یک تکلیف شخصی نیست؛ بلکه افزون برآن یک مسأله عاطفی، روانی، خانوادگی، اجتماعی است. دراین نوشتار عناوین زیر مورد ارزیابی قرار می گیرد: 1- نخست دیدگاهها و دلایل نظریه پردازانی که معتقدند حجاب تکلیف شخصی محض است و نقد آنها 2- اجتماعی بودن حجاب زن از منظر قرآن کریم گرچه اجتماعی بودن حجاب، از منظرهای گوناگون قابل اثبات است، اما در این نوشتار از منظر ارتباط موضوعی آیات در سوره نور بررسی می شود.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 122 تا 135

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

حجب یا حجاب

نویسنده:

موسی صدر

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تفاسیر (سوره احزاب. آیه تطهیر) , داستان یوسف و زلیخا , زن در اسلام , پوشش زنان , حجاب و عفاف , آیه حجاب , حجاب , پوشش زن , پوشش زینت زن , حیا , عفت , زن در قرآن و تفاسیر , حجاب در قرآن , آفات حجاب و عفاف , زن و مرد در قرآن

کلیدواژه‌های فرعی :

فریب گری زن , آیه 187 بقره , آیه 51 یوسف , آیه 60 نور , آیه 31 نور , آیه 34 نساء , آیه 32 احزاب , آیه 14 آل عمران , آیه سرقت , آیه 33 سوره احزاب (تطهیر) , آیه 21 روم ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی

چکیده :

این نوشتار در پی طرح و اثبات این مسئله است که حجب و حیا نقش اصلی در حفظ و صیانت از فضای عفت عمومی دارد و باید به موازات سرمایه گذاری در ترویج حجاب به زمینه سازی برای تقویت حیا و آزرم پرداخت. نویسنده نخست از فطری بودن پدیده حیا یاد می کند. آنگاه از نخستین اقداماتی که باعث در خطر قرار گرفتن این پدیده می شود سخن می گوید و بر این باوراست که این اقدام نخست از سوی زن صورت می گیرد و سپس توسط مرد تقویت می شود. در ادامه به عوامل انگیزش پرداخته و در پایان از راهکارهای جلوگیری از لغزشها و خنثی سازی تأثیر عوامل یاد شده سخن گفته است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 92 تا 107

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نقش خویشاوندان در تحکیم خانواده

نویسنده:

ابراهیم سجادی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

خانواده , ازدواج , نقش خویشاوندان , خانواده درمانی , خانواده در اسلام , انسجام خانوادگی , روابط خویشاوندی , جایگاه خانواده در قرآن , معیار انتخاب همسر , صله رحم , حق خویشاوندان , ارحام , پیوند خویشاوندى , همسان گزینى , مطالعات زنان و خانواده , نقش صله رحم در زندگی , صله رحم در روایات , خویشاوندی در قرآن , آیه 006 تحریم

کلیدواژه‌های فرعی :

آیه 6 تحریم , آیه 13 حجرات , آیه 187 بقره , آیه 189 اعراف , آیه 24 اسراء , آیه 3 نور , آیه 33 نور , آیه 33 نساء , آیه 34 نساء , آیه 128 نساء , آیه 135 نساء , آیه 24 توبه , آیه 15 احقاف , آیه 19 نساء , آیه 21 روم ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

عبدالله جوادی آملی

چکیده :

این مقاله نخست به پیشینه تاریخى خانواده، خویشاوندان و گونه تعامل آن دو، از منظر برون دینى و قرآنى اشاره مى‏ کند. سپس به توضیح دیدگاه قرآن راجع به نقش خویشاوندان در تحکیم پایه‏ هاى خانواده مى ‏پردازد. در این راستا از راهکار حقوقى و اخلاقى سخن مى‏ گوید و زمینه‏ هایى چون یافتن همسر همسان، پایدارى، استقلال و اصلاح روابط تنش آلود را مورد بررسى قرار مى‏ دهد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 14 تا 55

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تفسیر لغوی و ادبی قرآن از منظر روایات معصومان (ع)

نویسنده:

علی احمد ناصح

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

اراک: دانشگاه اراک,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

روایات تفسیری , اصطلاحنامه علوم قرآنی , کلمات قرآن , تفسیر قرآن , تفسیر ادبی

کلیدواژه‌های فرعی :

فتنه در قران , آیه 006 بقره , آیه 102 بقره , آیه 187 بقره , آیه 31 اسراء , آیه 49 یوسف , آیه 22 قیامت , کفر در قرآن , آیه 24 جاثیه , آیه 155 نساء , آیه 13 انسان ,

چکیده :

یکی از کهن‌ترین روش‌های تفسیر قرآن روش تفسیر به لغت و صرف و نحو و بلاغت (تفسیر ادبی) است. در روایات تفسیری بجای مانده از معصومان (ع)، موارد فراوانی وجود دارد که آن بزرگواران ضمن بازگو کردن معنای لغوی یا نکات ادبی موجود در آیات و با تکیه بر قواعد صرف، نحو، معانی، بیان و یا ارجاع به کاربردهای عرفی و ذکر واژه‌های مترادف به تفسیر و تبیین آیات پرداخته اند. در این مقاله موارد و نمونه هایی قابل اعتنا از این گونه تفسیر در آثار به جای مانده از معصومان (ع) ارائه شده تا علاوه بر اثبات ریشه‌داری و قدمت این روش در تفسیر قرآن، مشروعیت، صحت و نیز اهمیت این شیوه در تفسیر به عنوان یکی از روش‌هایی که معصومان در تبیین آیات قرآن به کار برده‌اند نیز به اثبات رسد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 179 تا 192

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی روانشناختی تشبیه در سوره ی بقره

نویسنده:

احمد رضا حیدریان شهری، حمید صباحی گراغانی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

وضعیت نشر :

اراک: دانشگاه اراک,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

اسلوب ادبی قرآن , سوره بقره , تشبیهات قرآن , تشبیه در سوره بقره

کلیدواژه‌های فرعی :

ربا , انفاق , زن در اسلام , جایگاه زن در قرآن , آیه 223 بقره , آیه 187 بقره , آیه 275 بقره , صفات منافقان در قرآن , آیه انفاق , کافران در قرآن , تشبیه همسر به لباس , یهود در سوره بقره ,

چکیده :

تشبیه یکی از پربسامدترین اسلوبهای ادبی قرآن به شمار میرود که عمدتاً برای بیان مفاهیم انتزاعی بکار گرفته شده است؛ از آنجا که این اسلوب، مورد اهتمام بسیاری از لغویان و بلاغیان بوده است؛ در این جستار تلاش می شود تا ابتدا رویکرد قدما پیرامون این پدیده و نگاه ناقدان معاصر به این رویکرد، مورد بررسی قرار گیرد و برآنیم تا ضمن بررسی و نقد نگاه قدما به تشبیه، رویکردی ارائه دهیم تا در تحلیل تشبیه در کنار توجه به تناسب و تطابق بیرونی و حسی بین طرفین تشبیه، به بافت کلام و تناسب روانشناختی بین آنها نیز توجه شود. چرا که معتقدیم هر واژه و هر جمله در کنار معنای لغوی خود، دارای ظرفیت عاطفی و هیجانی ویژه ای است که از نظامی وراء نظام زبان بر این نظام تحمیل شده که صفوی از این نظام با عنوان نظام شناختی یاد می کند و آزگود (osgood) آن را معنای تلویحی (connotative meaning) می نامد که متأثر از بازخوردها و نگرش ها است. با بررسی این رویکرد در سورۀ بقره دریافتیم که گفتمان قرآن در بافتهای گوناگون و با توجه به نوع مخاطب متفاوت است و تصاویر و واژگانی که برای این موارد انتخاب شده اند، ظرفیتهای عاطفی و هیجانی بالایی دارند. یافته های پژوهش ضمن تأیید رویکرد ارائه شده، نشان می دهد که در تبیین تشبیهات قرآنی نباید نگاه جزئی و بریده از متن به آنها داشت بلکه باید آنها را به بافت متن ارتباط داد و به ایفای نقش و کارکردشان در ضمن ساختار عام یا تصویر کلی پرداخت.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 141 تا 164

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی آراء فقهی مذاهب اسلامی در خصوص استهلال

نویسنده:

کرامت الله میرزاعلی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دبیرخانه شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

آراء فقهی , عید فطر , اصطلاحنامه فقه , استهلال , استهلال ماه رمضان , رمضان , ثبوت رؤیت هلال

کلیدواژه‌های فرعی :

آیه 187 بقره , آیه 185 بقره , شهادت و قسم به رویت هلال , حکم حاکم به هلال , اختلاف مطالع , رویت هلال نجومی , تاثیر اختلاف افق در رؤیت هلال ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه حلی

چکیده :

مسأله رؤیت هلال، پیش از زوال همواره مورد بحث بوده است و در زمان ما نیز، موضوعاتی نظیر اشتراط یا عدم اشتراط اتّحاد آفاق و اعتبار قولِ هَیَوى و محاسبات فلکى محل بحث است. همچنین موضوعاتی مانند غروب هلال بعد از شفق، تطوّق(به نظر برخى)، شهادت یک شاهد، شهادت زن؛ حکم حاکم در رؤیت هلال، شهادت بر شهادت، چگونگى ثبوت هلال در قطبین، وظیفه شاک در هلال شوال، ضابطه وحدت و تقارب افق، لیله القدر و ارتباط آن با رویت را می توان از جمله مصادیق عبارت «اختلاف امت من رحمتی» دانست. در این مقاله به بررسی آراء فقهی مذاهب اسلامی در خصوص استهلال می پردازیم.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 81 تا 93

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

خانواده الگو در اسلام

نویسنده:

علی اکبر نوایی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تزویج فاطمه(س) به علی(ع) , تزویج فاطمه(س) به علی(ع) در آسمان , فضایل حضرت فاطمه(س) , فضایل امام علی(ع) , سبک زندگی اسلامی , امیرالمومنین علی بن ابی طالب (ع) , خانواده در اسلام , حضرت فاطمه زهرا (س) , هدف زندگی , الگوی ازدواج , آداب تربیت فرزند , آموزه‌های دین اسلام (آموزه‌ها‌ی ادیان) , خانواده الگو , ازدواج در اسلام , کفویت در ازدواج

کلیدواژه‌های فرعی :

خانواده , علم امام علی(ع) , عبادت امام علی (ع) , آیه 24 انفال , آیه 97 نحل , تقسیم کار , تربیت فرزند , انسجام خانوادگی , فلسفه حیات , جایگاه خانواده در قرآن , نیاز جنسی , آیه 187 بقره , آیه 221 بقره , قناعت , ازدواج در قرآن , آیه 21 روم , جهیزیه حضرت زهرا (س) , سادگی ازدواج , زندگی حضرت علی و فاطمه , محبت در زندگی مشترک ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

مرتضی مطهری , علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی , امام خمینی

چکیده :

نوع تعاملات در نهاد خانوده، معرف ساختار و جهت و سبک زندگی است. خانواده ی فضیلت گرا، بستر رویش نسلی اثرگذار است و در چنین خانواده ای شخصیت های بزرگ تاریخی به ظهور می رسند که هر کدام از آنان، الگوی عملی و رفتاری در گذر تاریخ قرار می گیرند. الگوگیری از چنین خانواده ای، سازنده و تحول آفرین است و سبک و ساختار زندگی را جهتی تکاملی می دهد. چنین الگوی تحول بخشی، در تاریخ اسلامی درمحضر پیامبر اکرم(ص)، شکل یافت. آن الگو، کانون خانواده ی علی و زهرا(س) است که جامعه ی اسلامی، بنابر اصل گزینش الگو و مقتدا باید به آنان اقتدا نماید. در این کانون مقدس، تقرب به خدا، به عنوان اصلی محوری و اساسی، مورد توجه واقع گردید و ازدواج آنان با همین هدف والا و متعالی شکل یافت. ازدواجی که در عالم ملکوت رقم خورد. در ازدواج این دو نمونه ی عالم هستی، توجه به نیازهای جسمی و روحی همراه با همتایی و هم شأنی، سادگی و سهولت، عشق و صمیمیت مشهود و نمایان گردید. آنان، داری اهدافی متعالی بودند. اهداف والای آنان در چهار حوزه ی رفتاری متجلی گردید. 1 ) در ارتباط با یکدیگر: که در این مقوله، همدلی و وفاق، قناعت، مقاومت در سختی های معیشتی و... الگویی کامل را نشان داد. 2 ) پیوند با خدا: که در سه مقوله ی مهم معرفت، عشق به خدا و عبودیت و معرفت الهی سرآمد تاریخ اسلامی شدند. 3 ) در ارتباط با فرزندان: ایجاد کلاس عالی تربیتی و برآوردن شخصیت های بزرگ تاریخی ثمره ی این پیوند مبارک بود. این مهم، با روش های محبت، تکریم شخصیت و روش الگویی، مورد توجه آنان واقع گردید. 4 ) در خصوص پیوندها و تلاش در حوزه ی اجتماعی، در شبکه های اعضای خانواده، زنان مدینه، صاحب نفوذان و خواص جامعه ی آن روز، با پیوندهای مستقیم و غیرمستقیم، پیوندهای مؤثر و روشن گری را ارائه نمودند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 3 تا 40

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نگاهی به مقوله رنگ در قرآن (1)

نویسنده:

محمد جواد صداقت کشفی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

فطرت(کلام) , رنگ , اصطلاحنامه علوم قرآنی , رنگ در قرآن , رنگ زرد در قرآن , رنگ سفید در قرآن , رنگ سیاه در قرآن , رنگ سبز در قرآن , رنگ قرمز در قرآن , تفسیر آیه 138 سوره بقره , رنگ و زندگی

کلیدواژه‌های فرعی :

آیه 21 انسان , آیه 20 حدید , آیه 63 حج , آیه 187 بقره , آیه 138 بقره , آیه 12 نمل , آیه 58 نحل , آیه 49 صافات , آیه 106 آل عمران , آیه 99 انعام , آیه 69 نحل , آیه 27 فاطر , آیه 28 فاطر , آیه 69 بقره ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی

چکیده :

این نوشتار به اهمیت رنگ از نگاه قرآن می پردازد. نویسنده پس از مقدمه ای راجع به اهمیت رنگ در زندگی، چگونگی نگاه قرآن به انواع رنگ را بررسی کرده و در این راستا نخست از یاد کرد کلی رنگ در تعبیرهای «لون» و «صبغه» سخن می گوند و به راز و رمز مفهومی این دو اشاره می کند، آنگاه به انواع رنگها پرداخته از رنگ سیاه، سفید، زرد، سرخ، سبز به تفصیل بحث می کند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 338 تا 353

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نگاهی به مقوله رنگ در قرآن (2)

نویسنده:

محمدجواد صداقت کشفی

نوع منبع :

مقاله , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

رنگ , روانشناسی رنگ ها , اصطلاحنامه علوم قرآنی , رنگ در قرآن , رنگ زرد در قرآن , رنگ سفید در قرآن , رنگ سیاه در قرآن , تقسیم بندی رنگ ها , خصوصیات رنگ ها , خواص رنگ زرد , خواص رنگ سفید , خواص رنگ سیاه

کلیدواژه‌های فرعی :

آیه 187 بقره , آیه 58 نحل , آیه 49 صافات , آیه 106 آل عمران , آیه 69 بقره , رنگ های سرد و گرم , آیه 51 روم , آیه 21 زمر , آیه 33 مرسلات , آیه 108 اعراف , داستان گاو بنی اسرائیل ,

چکیده :

رنگ هاى به کار رفته در آیات قرآن کریم به ترتیب: زرد، سفید، سیاه، سبز و قرمز مى باشد. در این میان رنگ زرد علاوه بر اینکه اولین رنگ ذکر شده در قرآن است داراى خواص منحصر به فردى مى باشد که شنیدنى است و جالب اینکه علم رنگ شناسى نیز براین ویژگى ها که در روایات و تفاسیر به چشم مى خورد صحه مى گذارد، هر چند اگر چنین هم نبود جایگاه قرآنى آن اهمیت خود را از دست نمى داد. رنگ هاى سفید و سیاه نیز که در بسیارى از آیات با هم آمده اند گفتنى هاى بسیار دارند. در این مقاله علاوه بر بیان تفسیرى هریک از آیات مربوط، به ذکر نظریات علمى پیرامون آنها پرداخته شده است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 334 تا 353

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

همگرایى و فروپاشى نهاد خانواده در قرآن

نویسنده:

ابراهیم سجادی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تمایز مرد و زن , خانواده , ازدواج , تساوی زن و مرد , خانواده در اسلام , جایگاه خانواده در قرآن , سلامت خانواده , حقوق زن , فمینیسم , آزادی جنسی , اصطلاحنامه علوم قرآنی , فروپاشى خانواده , عوامل فروپاشی خانواده , آزادی جنسی , ازدواج در قرآن , مطالعات زنان و خانواده , عوامل طلاق , روان‌شناسى ازدواج , روان‌شناسى خانواده , جامعه‌شناسى خانواده , فمینیسم و خانواده , انواع ازدواج , طلاق در قرآن , زن و مرد در قرآن , آزادی جنسی

کلیدواژه‌های فرعی :

فمینیسم لیبرال , آیه 13 حجرات , آیه 229 بقره , آیه 187 بقره , آیه 221 بقره , آیه 189 اعراف , آیه 24 اسراء , آیه افک , آیه 32 نور , آیه 3 نساء , آیه طلاق , قوامیت مرد بر زن , آیه 19 نساء , بهداشت جنسى , روابط دختر و پسر در اسلام , آیه 21 روم , انواع ازدواج , ازدواج گروهی ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , مرتضی مطهری

چکیده :

بررسى عوامل همگرایى و فروپاشى نهاد خانواده از منظر قرآن است. نویسنده در آغاز دیدگاه‌هاى متفاوت راجع به پیشینه تاریخى چگونگى شکل‌گیرى خانواده را مطرح مى‌کند، آن گاه نظریات گوناگون را در باره‌ى سلامت خانواده مورد بررسى قرار داده و به تبیین دیدگاه قرآن نیز پرداخته است، سپس از فروپاشى خانواده سخن گفته، علل و اسباب آن‌ را نیز از منظر قرآن بحث مى‌کند، در این راستا، عوامل فروپاشى را به دو دسته برون خانوادگى و درون خانوادگى تقسیم کرده از قسم نخست به طرح و توسعه آزادى جنسى از سوى غیر مسلمانان اشاره کرده و از قسم دوم با استناد به آیات قرآن به شرح ناهمگونى شخصیتى، فقدان درک متقابل و احساس مشترک، بى‌توجهى به حریم عفاف مى‌پردازد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 146 تا 183

مشخصات اثر

ثبت نظر