مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

بحث از صفات الهی از جمله مباحث مهم در فلسفه و الهیات است در میان صفات الهی صفت «علم» همواره از توجه بیشتری برخوردار بوده‌‌است، چراکه در تبیین بسیاری از مسائل کلامی تأثیر ویژه‌‌ای داشته است. شیخ الرئیس ابن سینا و دانس اسکوتس نماینده ی دو دیدگاه اساسی درباره علمِ حق تعالی در دو سنت فلسفی اسلامی و مسیحی اند که در این تحقیق مورد مطالعه و مقایسه قرار گرفته اند. ما در این مقاله ضمن برشمردن وجوه مشترک این دو فیلسوف نامدار در مساله علم؛ همچون اعتقاد به وجود صور موجودات در علم الهی قبل ازخلقت واقعی آنها، لحاظ نکردن صور مـعقول یا مـُثل افـلاطونی به‌مثابۀ موجوداتی مفارق، و اینکه خـدا‌ در‌ امـر خـلقت عـالَم و انسان، غرضی خارج از ذات خویش ندارد و آفرینش صرفاً ناشی از عشق خدا به ذات خویش است به تشریح تـفاوت اصـلی دیدگاه این دو فیلسوف در مساله ی علم الهی که‌ فاعل بالقصد دانستن پروردگار از نظر اسکوتس، و فاعلِ‌ بالعنایه‌ دانستن خدا از نظر ابن سینا ضـمن توجیه خلقت برمبنای فـیض یا صدور است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

جهود شيخ الإسلام ابن تيمية في الرد على ابن سينا في المسائل الإلهية

نویسنده:

سعيد إبراهيم سيد أحمد

نوع منبع :

رساله تحصیلی

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

سلفیه , اصول سلفیه , فلسفه بوعلی , 13. علم کلام , سلفیه (فرق اسلامی) , سلفیه عربستان , مبانی سلفیه , اندیشه سلفیه , کتب اندیشه سلفی , آثار سلفیه , نقد سلفیه بر فلسفه و کلام , کلام سلفیه , عقائد سلفیه

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

ثنویت نفس و بدن در نظام فلسفی ابن سینا و دکارت

نویسنده:

اقدس یزدی ، راضیه شفیعی

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF مراجع

زبان :

انگلیسی

کلیدواژه‌های اصلی :

فلسفه بوعلی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

مسأله شناخت دو ساحتی بودن انسان، تأثیر بسزایی در شناخت انسان دارد و از آنجا که امتیاز انسان در عالم نسبت به سایر موجودات و نیز تجرد نفس و...، بر اثبات جوهریت نفس به صورتی مجزای از بدن مبتنی است، پس شایسته است که در این مسأله پژوهشی در آراء دو فیلسوف غربی و اسلامی صورت گیرد. ابن‌سینا در آثار خود، به تمایز نفس از بدن تصریح دارد و با براهینی از جمله برهان «انسان معلق در فضا»، به طور ضمنی به اثبات آن می‌پردازد. دکارت نیز این تمایز را با برهان «می‌اندیشم، پس هستم» اثبات می‌کند. در این نوشتار، پس از تبیین دیدگاه این دو فیلسوف، سعی شده است به مقایسه این دو دیدگاه پرداخته شود. ابنسینا نفس را «کمال اول جسم الی...» و دکارت نفس را «جوهر اندیشنده» تعریف کرده است. هر دو فیلسوفانی دوالیست هستند. در برهان هر کدام هم تجرد نفس، هم تمایز آن از بدن و هم خودآگاهی اثبات میشود. تفاوت مهم آنها این است که برهان «انسان معلق» ابنسینا، حالتی فرضی است، در حالی که «کوجیتوی» دکارت تجربهای شخصی بهشمار میرود که با قدری تأمل حاصل میگردد. هر دو فیلسوف، قائل به تأثیر و تأثر متقابل نفس و بدن هستند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 311 تا 326

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

علم الهی از دیدگاه صدر المتألهین و ابن سینا

نویسنده:

زهرا زاهری

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

مراجع نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

فلسفه بوعلی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

یکی از پیچیده‌ترین مباحث فلسفه الهی مسأله علم الهی است. این نوشتار ضمن بیان مسائل مربوط به این موضوع به بررسی دیدگاه صدر المتألهین و ابن سینا می‌پردازد. ابن سینا علم الهی به ذات را حضوری می‌داند. او علم الهی به ماسوی را علمی حصولی می‌داند که از راه صور مرتسمه حاصل می‌شود، از این رو او به علم عنایی معتقد است. ملاصدرا با استفاده از مبانی و اصول ویژه فلسفه خود، از جمله قاعده «بسیط الحقیقة» نظریه نوینی را در باب علم واجب الهی به ماسوی عرضه داشته است. بر این اساس، خداوند در مرتبه ذات خویش، به جمیع ماسوی علم اجمالی(بسیط) دارد که در عین حال، کاشف از تفاصیل ماسوی است. وی همچنین بر پایه اصول فلسفی خویش، از ذاتی بودن و ضروری بودن علم الهی دفاع می‌کند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 291 تا 311

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

فلسفة المعرفة عند ابن سينا: دراسة تحليلية نقدية

نویسنده:

محمد المنصف بن البشير

نوع منبع :

کتابشناسی(نمایه کتاب)

وضعیت نشر :

خرطوم - سودان: مركز التنوير المعرفي,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) , معرفت شناسی اسلامی , فلسفه بوعلی , رویکردهای معرفت شناسی , معرفت شناسی ابن سینا , معرفت شناسی ارسطویی

شابک (isbn):

9789994230525

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نقش عوامل غیر اکتسابی در شکل‌گیری هویّت فردی از دیدگاه ابن سینا

نویسنده:

آیسودا هاشم پور ، فروغ‌السادات رحیم‌پور

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF مراجع

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

فلسفه بوعلی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

< p dir="RTL">در حیات انسان عوامل بسیاری در شکل‌گیری هویّت فردی او دخالت مستقیم یا غیر مستقیم دارد که در مجموع، موجب تمایز فرد از دیگران می‌شود. در نظام فکری ابن سینا برخی از عوامل هویّت‌ساز مانند ویژگی‌های فیزیولوژیکی، مستقیماً با بدن و برخی دیگر مانند روحیات و خلقیات، مستقیماً با نفس در ارتباط‌اند؛ اما با توجه به رابطۀ تنگاتنگ و دوسویه‌ای که میان نفس و بدن برقرار است، این عوامل نیز همواره از حالات و ویژگی‌های یکدیگر متأثرند و در کنار هم در شکلگیری هویّت فرد نقش ایفا می‌کنند. هدف نوشتار حاضر این است که با روش توصیفی- تحلیلی دیدگاه ابنسینا دربارۀ چگونگی تأثیر عوامل غیر اکتسابی بر شکل‌گیری هویّت فردی انسان را در پنج مقطع مهم حیات، یعنی «دوران جنینی»، «زمان تولد تا دوسالگی»، «دو تا پنج‌سالگی»، «شش‌سالگی تا ابتدای نوجوانی» و «دوران نوجوانی و جوانی» واکاوی کند. از میان این عوامل، برخی مانند «ماده اولیۀ بدن»، «جنسیت» و «محیط خانواده»، می‌توانند متأثر از دخالت انسان‌های دیگر باشند؛ ولی برخی دیگر مانند «محیط زیست» و «فصول مختلف سال»، عوامل کاملاً طبیعی هستند که اساس تغییر در آن‌ها خارج از حیطۀ انسان است. این عوامل که تأثیرات بلندمدت یا کوتاه‌مدتی در جنبه‌های فیزیولوژیکی، اخلاقی و رفتاری انسان دارند، در مجموع سازندۀ فردیّت او هستند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 239 تا 260

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی مسئله «فرزندآوری خداوند» مبتنی بر استدلال‌های فلسفی ذیل آیه 3 سوره توحید (بر مبنای تفاسیر ابن سینا، صدرالمتالهین و علامه طباطبایی)

نویسنده:

مهران رضائی، عباس بخشنده بالی، عبدالرحمان باقرزاده لداری

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

فلسفه بوعلی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

فرزند داشتن خداوند، از مباحثی است که در ادیان و مذاهب مختلف مورد توجه می باشد. مسئله تحقیق، آن است که، «فرزندآوری خداوند» ـ با مبانی برهانی ابن‌سینا، ملاصدرا و علامه طباطبایی پیرامون آیه ۳ سوره توحید ـ چگونه قابل بررسی است؟ روش تحقیق حاضر، تحلیلی ـ توصیفی است که در طول پژوهش، از بازنویسی و واضح‌سازیِ استدلال‌ها، در قالب جداول و گزاره‌های منطقی بهره‌گیری شده است. مبتنی بر یافته‌های تحقیق، ابن‌سینا بر اساس «لزوم ماهیتِ مشترک مابین والد و مولود» فرزندآوری خداوند را باطل می داند. ملاصدرا سه استدلال مطرح می کند؛ استدلال اول دارای ضعفِ «تبیین ناکافی مقدمه» است. استدلال دوم، با مبانی ایشان در باب حرکت جوهری عالم و دوام فیض ناسازگار می باشد. استدلال سوم ایشان، در مقام مقایسه، تناسب بیشتری با مبانی حکمت متعالیه دارد. استدلال علامه‌طباطبایی مبتنی است بر ناسازگاریِ فرزندآوری با صمدیت، که نسخه تکمیلی استدلال [بر اساس وجوبِ وجود خداوند] ارائه شده است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 83 تا 104

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نظرات في فلسفة ابن سينا و ملّا صدرا الشيرازي

نویسنده:

مجموعه مولفین؛ راجعه وأعده للنشر: مقداد عرفة منسية

نوع منبع :

کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF فهرست

وضعیت نشر :

تونس: فنون الطباعة والنشر [المجمع التونسی للعلوم والآداب والفنون «بیت الحکمة»],

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

فلسفه بوعلی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , ابن سینا: ابوعلی سینا

شابک (isbn):

978-9973-49-152-7

چکیده :

این کتاب مجموعه مطالب ارائه شده به «زبان عربی» در سمینار بین المللی است که «بیت الحکمة» تونس با همکاری «معاونت پژوهشی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی» ایران در سال 2013م.برگزار کرد. این کتاب در سال 2014م.منتشر گردید.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر