مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
آیات قرآن اعجاز قرآن سور قرآن
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 2236
دراسه فی الآثار الاجتماعیه و الفردیه للجهادین القتالی و جهاد النفس من منظور الثقلین
نویسنده:
هادی عبدالله
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این نوشتار به بحث درباره آثار فردی و اجتماعی جهاد اصغر و جهاد اکبر (جهاد با نفس) از منظر قرآن و حدیث پرداخته شده است. نویسنده در سه فصل ابعاد مختلف جهاد و در راه خدا و جهاد با نفس و تهذیب آن را بررسی نموده است. او در فصل اول کلیاتی در باره مفهوم لغوی و اصطلاحی جهاد فی سبیل الله (جهاد شرعی) و جهاد با نفس ارائه کرده و با بیان روایاتی در زمینه جهاد یا قتال در راه خدا، فضیلت جهاد در راه خدا و آثار آن و نقش آن در دعوت به سوی خدا و توحید را تشریح نموده و موضع‌گیری جاهلیت را در مورد جهاد و قتال بیان کرده است و اهداف جهاد و آثار اجتماعی آن در جهت اصلاح امور بشر را از منظر قرآن و اهل بیت( منعکس نموده است. وی در فصل دوم نمونه‌هایی از جنگ‌های صدر اسلام و جنگ‌های امیرالمومنین( در دوران حکومتش، جنگ و جهاد امام حسین( و آثار مهم اجتماعی و تربیتی آن را بیان کرده و جنگ امام حسین( با یزید را عامل فروپاشی حکومت امویان، بیداری امت اسلام، احیای سنت شهادت و جهاد در اسلام، عامل جلوگیری از گمراهی امت اسلام و ثبات و استواری دین اسلام عنوان کرده و آن را نمونه بارز امر به معروف و نهی از منکر معرفی نموده است. در فصل سوم، نویسنده ابعاد مختلف جهاد اکبر (تهذیب نفس) مورد بررسی قرار داده و از منظر آیات و روایات آثار فردی و اجتماعی جهاد با نفس مانند از بین رفتن محبت دنیا و کسب فضایل اخلاقی فردی و اجتماعی را شرح و بررسی کرده و دیدگاه‌های برخی از علمای اخلاق را در مورد ابعاد فردی و اجتماعی جهاد با نفس با رویکردی قرآنی و روایی منعکس نموده است
مشخصات اثر
بررسی و تطبیق تفسیر آیات صفاتی خداوند بین تفسیر المیزان و تفسیر المنار
نویسنده:
مظهر نعمتی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
آیات صفات خداوند ، از جمله آیات متشابهی است که از یک سو با صفات خبری خداوند که یکی از اختلافی ترین مباحث کلامیست مرتبط می باشد و از طرفی دیگر با متشهابهات قرآن که قابل فهم بودن این آیات برای بشر و چگونگی رفع تشابه آنها حایز اهمیت است. سرو کار دارد. در طول تاریخ مباحث کلامی در اسلام، این گونه از آیات به دلیل اینکه در آنها صفاتی برای خداوند ثابت شده که مفاد ظاهری آنها موید تجسیم و تشبیه پروردگار است، زمینه ساز پیدایش گروه ها و مکاتب مختلفی در میان مسلمانان شده و سبب ایجاد مناظرات و بحث های عدیده ای در میان آنان گردیده است که گاه موجب تکفیرهم و در گیریهای تاسف باری در میان آنان گشته است. لذا با عنایت به اینکه دین اسلام دین وحدت و یکپارچگیست و آیات قرآن الهام بخش صلح و آشتی در بین مسلمانان است، و با توجه به وسعت این گونه آیات در قرآن، مساله ای که هر پژوهشگر دینی را به کنجکاوی واداشته و در پی رسیدن به جواب آن است، علت و زمینه های بروز اختلاف بین گروه های تفسیری این گونه آیات از طرفی و چگونگی رسیدن به اعتقادی متعادل در خصوص تفسیر این آیات می باشد. گرچه ممکن است گفته شود چنین مسایلی از مباحث اختلافی قرون اولیه اسلامی بوده و پژوهش در آنها، جزء ضروریات در عصر حاضر نمی باشد، اما با توجه به ظهور مجدد عقاید تندی از سوی یکی از مکاتب تفسیری آیات صفات، که اخیرا در برخی جوامع اسلامی مشاهده می شود بطوریکه هیچ مخالفی را بر نمی تابد و حق را منحصرا در عقیه و نظر خود می بیند، بررسی ریشه ای این مساله جهت پرهیز از هر گونه افراطی گری در این باره ضرورت می یابد، لذا جهت دست یابی در حد امکان به این مهم بررسی و تطبیق دو تفسیر وزین المنار و المیزان را در زمینه ی تفسیر آیات صفات خداوند، برگزیدم بدان جهت که این تفاسیر از یک طرف از قله های رفیع تفسیر قرآن در جهان اسلام بوده و از جهتی دیگر این تفاسیر نمایندگان بزرگ دو حوزه ی اندیشه ی اسلامی هستند که نماینده ی اهل تشیع و مشربی فلسفی. با نگاهی به نظرات متفاوت پیرامون تفسیر آیات صفات می توان به دو شیوه ی کلی مثبتین (سلف) با تاکید بر اثبات صفات خبری موجود در این آیات برای خداوند موولین (خلف) با تکیه بر تنزیه خداوند از این صفات، رسید، اگر چه اصول مورد تاکید هر کدام مورد پذیرش دیگری هم می باشد اما در درون هر کدام از این شیوه ها، افراط و تفریطهایی در اصول یاد شده صورت گرفت، که منجر به روییدن مکاتب منحرفی همچون مجسمه در گروه اول به سبب تسامح در تنزیه خداوند و باطنیه در گروه دوم به دلیل تأویل بی حد و حصر آیات صفات خداوند ، گردید. با تطبیق و بررسی تفسیر آیات صفات در دو تفسیر المنار و المیزان می توان به این نتیجه رسید که اعتقاد به تجسیم خداوند و تأویل بی حد و حصر آیات صفاتی خداوند، مورد پذیرش هیچکدام از صاحبان آنها نمی باشد، گرچه در تفسیر المنار با اعتماد برفهم اکثر اصحاب و باور به عدم تحریف این دسته از آیات روش اثبات مقبول از نوع تفویض، اعلام گردیده و در تفسیر المیزان هم با پیروی از اهل بیت (ع) و گرفتن اصل معنا با حذف لوازم امکانی، روش اثبات مقبول از نوع ظهور تصدیقی اتخاذ شده است ام به دلیل هم عقیده بودن صاحبان آنها در بسیاری از اصول و مبانی تفسیر این آیات، شاهد بکارگیری معنای کنایه ای و مجازی در تمام آیات در المیزان و در اکثر آیات درالمنار می باشیم. که این نتایج در المیزان با توجه به اعمال شیوه ی مذکور مورد انتظار بوده اما در المنار با شیوه ی اعلامی در آن، همخوانی ندارد، که علت آن را می توان به دو علت دانست‌:‌یکی بهره گیری بیشتر از معنای آیات و دیگری تأویل ندانستن معانی کنایه ای و مجازی آیات. امید است با این کار و بررسی های دیگری به همین شکل به همانندیهای زیادی در مکاتب به ظاهر غیر همسو دست یافته ، از جدلهای بی فایده در این موارد کاسته شده و قدمی در ایجاد وحدت جامعه ی اسلامی برداشته شود.
مشخصات اثر
اسلوب تأکید غیرمصطلح در علم نحو با نمونه‌های قرآنی
نویسنده:
فاطمه طباطبائی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پایان‌نامه حاضر با عنوان «اسلوب تأکید غیرمصطلح در علم نحو با نمونه‌های قرآنی» به ذکر تأکیدهای مصطلح و شرح و بررسی آنها پرداخته و سپس مواردی را که در علم نحو دلالت بر تأکید دارند ولی به طور رسمی و جداگانه معرفی نشده‌اند توضیح می‌دهد و تحلیل می‌نماند؛ علاوه بر این، در هر مبحث (مصطلح یا غیرمصطلح) نمونه‌های نحوی و شواهدی از قرآن کریم نیز ذکر می‌شود. ب- مبانی نظری شامل مرور مختصری از منابع، چارچوب نظری و پرسش‌ها و فرضیه‌ها: در این پایان‌نامه از منابعی مانند: حاشیه الصّبان از صبّان، المفصل في النحو از زمخشری و النحو الوافي از عباس حسن، البهجة المرضیة از سیوطی، أوضح المسالک و شرح قطر الندی و بل الصّدی از ابن هشام و غیره استفاده شده است. همچنین سعی شده است به سؤالهایی نظیر: ساختار تأکیدهای غیراصطلاحی چگونه است؟ آیا بازگشت آنها به تأکیدهای مصطلح است؟ و به چه اسلوبی از اسلوبهای تأکید مصطلح بازمی‌گردند؟ پاسخ داده شود. پ- روش تحقیق شامل تعریف مفاهیم، روش تحقیق، جامعه مورد تحقیق، نمونه‌گیری و روش‌های نمونه‌گیری، ابزار اندازه‌گیری، نحوه اجرای آن، شیوه گردآوری و تجزیه و تحلیل داده‌ها: این تحقیق به شیوۀ کتابخانه‌ای است؛ داده‌های علم نحو در کتابهای مختلف نحوی جمع‌آوری و از جهت تأکید بررسی شده‌اند؛ پایان‌نامه هفت فصل را دربرمی‌گیرد؛ فصل اول به تأکیدهای مصطلح در علم نحو می‌پردازد؛ فصل دوم آنچه را که در بخش مرفوعات به تأکید مربوط می‌شود بررسی می‌کند که عبارتند از خبر دادن با موصولات، ضمیر شأن، ضمیر فصل، بازگشت ضمیربه جملۀ بعد از آن؛ فصل سوم مواردی از منصوبات را که جزء تأکید محسوب می‌شوند تحلیل می‌کند، مثل: حال، تمییز، استثناء و غیره؛ فصل چهارم شامل دو بخش اضافۀ لفظ به خودش و حروف جر می‌باشد؛ فصل پنجم توابع،واز آن نعت، بدل و عطف بیان را بررسی می‌کند؛ در فصل ششم افعال و جملاتی که به گونه‌ای به تأکید مربوط می‌شوند از جمله قسم، جمله معترضه، کان و غیره مورد بررسی قرار گرفته‌اند؛ و فصل هفتم به برخی از مواردی که از قوانین و معیارهای نحوی برای جلب توجه مخاطب و التفات او به سخن خارج شده‌اند مانند، نعت مقطوع، تغییر اعرابی و «واو» بین موصوفو صفت می‌پردازد.ت- نتیجه‌گیری و پیشنهادها: پس از بررسی مباحث می‌توان به سه نتیجه رسید: 1. در علم نحو مباحثی وجود دارد که تأکید درآنها به شیوهتکرار است، مثل بدل، به دلیل آنکه بدل در حکم مبدل‌منه است و اگر مبدل‌منه حذف شود می‌توان بدل را به جای آن قرار داد و در معنای جمله خللی وارد نمی‌شود. پس بدل تکرار مبدل‌منه است و اگرچه این تکرار لفظی نیست ولی یک معنا با دو لفظ ذکر می‌شود. 2. در علم نحو مواردی وجود دارد که کلام از قانون نحوی و معیاری که ذهن خواننده یا شنونده بر اساس آنچه که در کتابهای نحوی وارد شده است عادت کرده است خارج می‌شود، و این خروج انگیزه‌ای برای توقف و توجه شنونده به کلام و سوق دادن او به جستجو برای یافتن علت و سبب است که در نهایت سخن در جان او واقع شده و تأثیر می‌گذارد و تأثیر و تمکین کلام نیز هدف اصلی تأکید است. 3. مواردی وجود دارد که خود بر تأکید دلالت می‌کنند و یا اگر در اسلوب خاصی قرار گیرند به معنای تأکید به کار می‌روند، مانند اسلوب قسم که برای تأکید جمله خبری بعد از خود به کار می‌رود و یا حروف جر زائد که تأثیری جزء تقویت و تأکید در کلام ندارد. تأکید میدان وسیعی دارد که در هر علمی به شیوه‌های مختلف ذکر می‌شود و به علم نحو اختصاص ندارد و جا دارد که محققین به آن بپردازند و مواضع آن را تبیین کنند.
مشخصات اثر
معراج قرآن و سنت کی روشنی مین
نویسنده:
فیض عباس جویا
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پژوهش با استناد به آیات و روایات به تحلیل دلیل های معراج پیامبر اسلام، کیفیت وقوع و ادلّه منکرین آن می پردازد. نوشتار حاضر در پنج فصل تدوین شده است. نویسنده در فصل نخست پس از بررسی معنای لغوی و اصطلاحی معراج، تعبیر قرآن کریم از معراج و دیدگاه مفسران و صاحب نظران در باره ماهیت آن شرح می دهد. وی در فصل دوم با اشاره به کیفیت سفر معراج پیامبر اسلام(ص) ، و از منظر علمای شیعه امامیه و اهل سنت، اصل وقوع معراج، جسمانی بودن و متعدد بودن آن را ثابت می کند. نگارنده در این زمینه به دو روایت صحیح استناد کرده و ادله علامه طباطبایی( در زمینه تعدد وقوع معراج، جسمانی بودن و اصل وقوع و امکان آن را نقل می نماید. او با همین هدف، به برخی شبهه های وارد شده در این زمینه پرداخته و براساس احادیث، وسیله سفر جسمانی معراج پیامبر اکرم( را معرفی می کند. نگارنده در فصل سوم با بهره‌گیری از برخی آیات سوره نجم، هدف از این سفر ملکوتی را مشاهده آیات بزرگ الهی توسط پیامبر اسلام دانسته، ابعاد مختلف مشاهدات معنوی ایشان را گزارش می دهد و به ارزیابی روایات معراج از لحاظ سند و دلالت می پردازد. او در فصل چهارم با بررسی دلیل‌های عقلی و نقلی وقوع معراج، در پرتو شرح برخی آیات قرآنی اثبات کننده معراج، وقوع معراج آن در ادیان دیگر مانند عروج حضرت عیسی به آسمان‌ها را نیز دلیلی بر امکان وقوع آن برای پیامبر اکرم( عنوان می کند. وی آن گاه از منظری علمی به وقوع معراج اشاره کرده و آن را از این لحاظ نیز امری ممکن بر می شمارد. نگارنده در فصل پنجم با اشاره به برخی شبهه های معراج، روحانی یا جسمانی بودن معراج و ادله منکرین وقوع آن را مطرح کرده و پاسخ می دهد. وی در همین زمینه به وجود برخی از تحریف‌ها در مقوله معراج بر اثر ورود بعضی از اسراییلیات به منابع اسلامی پرداخته و بازتاب آن ها را بیان می‌کند
مشخصات اثر
بررسی علل عدم تطابق عملکرد مسلمانان با نظام امر و نهی قرآنی در حوزه تربیت دینی
نویسنده:
فاطمه باقری جورابی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدههمان‌طور که از عنوان تحقیق پیداست، این پژوهش به بررسی علل عدم تطابق عملکرد مسلمانان با آموزه‌های قرآنی در حوز? تربیت دینی می‌پردازد. مسأله‎ای که انگیزه چنین تحقیقی شد، این بود که چرا برخی مسلمانان بعد از اینکه به حقانیت دین و کلام خدا شهادت دادند، گاهی متفاوت و متناقض با آموزه‌های قرآنی عمل می‌کنند. پژوهش حاضر که جنب? بنیادی-کاربردی دارد، در حوز? تربیت دینی به بررسی سه سوال می‌پردازد: نظام امر و نهی قرآنی چیست؟ آیا قرآن در باب اصل موضوع عدم تطابق عملکرد مسلمانان با نظام امر و نهی قرآنی در حوز? تربیت دینی دیدگاهی دارد؟ از دیدگاه قرآن، علل عدم تطابق عملکرد مسلمانان با نظام امر و نهی قرآنی در حوز? تربیت دینی چیست؟در پاسخ به سوال اول بعد از تعریف نظام، ابتدا نظام‌مندی آیات قرآن بررسی می‌شود و این موضوع بیان شده که قرآن مجید مشتمل بر ریشه‌های اصلی اسلام (اصول عقاید اسلامی، اخلاق پسندیده و احکام شرعی و قوانین عملی) است،و به دنبال آن باتوجه به تأکید بر عملکرد در این پژوهش، اهمیت عملگرایی در این نظام مورد بحث قرار می‌گیرد و درنهایت به این سوال پاسخ می‌دهیم که جهت‌مندی آیات قرآن چیست. نماز، جهاد، مهاجرت، انفاق و کم فروشی مصادیقی هستند که نشان می‌دهند در برخی آیات قرآن به موضوع عدم تطابق عملکرد مسلمانان اشاره شده و بدین ترتیب سوال دوم که پیرامون دیدگاه قرآن در باب عدم تطابق است، پاسخ داده می‌شود. در بخش سوم به سوال اصلی تحقیق اشاره گردید و علل عدم تطابق عملکرد مسلمانان با نظام امر و نهی قرآنی در دو دسته عوامل فردی و محیطی طبقه‌بندی شده‌اند. که عوامل فردی شامل عدم معرفت، گرایش‌های نادرست، ضعف اراده و عوامل محیطی شامل ولایت طاغوت و اثرپذیری از خانوده و دوستان هستند. روش این تحقیق توصیفی-تحلیلی است، بعد از وصف و شرح عدم تطابق باتوجه به مصادیق قرآنی به روش تحلیل محتوا به ریشه‌یابی و فهم علل این مسأله پرداخته است و بیان می‌کند نه تنها در بعضی آیات از قرآن مجید به عدم تطابق عملکرد اشاره شده، بلکه برخی از دلایل آن نیز متذکر گردیده است.واژگان کلیدی: قرآن، نظام امر و نهی قرآنی، تربیت دینی، عملکرد مسلمانان
مشخصات اثر
زیبایی‌شناسی استفهام‌های قرآنی در تفاسیر شیعه (جزء اوّل، دوّم و سوّم)
نویسنده:
منیژه تقی‌نژاد فخرآبادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
قرآن ، کتاب الهی و معجزه جاودانه آخرین پیام آور الهی برایبیان اغراض و مفاهیم مورد نظر خود در راستای هدایت انسان به سرمنزل مقصود برترین و زیباترین روش های حکیمانه را در قالب تراکیب و الفاظ فصیح و بلیغ به کار برده است . از جمله این روش ها ، زینت کلام با پرسش ها و پاسخ هایی است که آدمی را به طور غیر مستقیم در مسیر معانی بلند و اهداف والا سوق می دهد .اسلوب استفهام از جمله اسلوب هایی است که قرآن کریم مکرّر از آن استفاده می کندو حدود 1200 بار این اسلوب بیان در آن به کار گرفته شده است و با توجه به این که پروردگار سبحان ، آگاه و عالم به همه چیز است ؛ بنابراین در اغلب موارد که استفهام از جانب خداست ، غرض او از استفهام آگاهی یافتن نسبت به مجهول نیست ؛ بلکه در این استفهامات راز و رمز و حکمت هایی نهفته است که این امر سخن شناسان و علمای علم بلاغت و به ویژه مفسّران را بر آن وا داشته تا در پی کشف اغراض نهفته در ورای استفهام های قرآن باشند و به زیبایی های آن پی ببرند .این پژوهش تلاشی در جهت بررسی دیدگاه مفسّران شیعه در راستای کشف زیبایی استفهام در سه جزء اول قرآن است که در 5 فصل تکمیل و ارائه گردیده است ؛ در فصل اول بنا به شیوه معمول و رایج نگارش پایان نامه در دانشگاه یزد کلیات تحقیق مطرح می گردد و در فصل دوم به بیان تعریف استفهام و ادوات استفهام و کاربردهای متفاوت آن ها و معانی مجازی و فرعی استفهام از قبیل : تقریر ، توبیخ ، انکار ، استبعاد و ... پرداخته می شود و در فصل سوم نظرات مفسّران شیعه درباره ی اغراض و مفاهیـم استفهـام های موجود در جـزء اوّل قرآن مورد بررسی قرار می گیـرد ؛ در فصـل چهارم استفهام های جزء دوّم قرآن و در فصل پنجم استفهامات موجود در جزء سوم از دیدگاه این اندیشمندان مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد که در رأس این مفسّران می توان از کسانی چون : شیخ طوسی ، شیخ طبرسی ، شریف کاشانی ، میرزا محمّد مشهدی ، علّامه طباطبایی ، فیض کاشانی و شیبانی نام برد که یکی از هدف های اصلی این پژوهش تبیین جایگاه نظرات مفسّران شیعی در بحث استفهامات قرآنی و بیان نقاط اشتراک و افتراق دیدگاه های آنان در این خصوص است. لازم به بیان است که در هر آیه علاوه بر بیان اغراض و معانی فهمیده شده از استفهام ، به موضوع اصلی یا شأن نزول آیه اشاره شده و در پایان ، دیگر جلوه های بلاغی موجود در آیه نیز آورده شده است .
مشخصات اثر
هویت و احکام زن و مرد از منظر قرآن و احادیث شیعه
نویسنده:
علی بی غمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این تحقیق در سه فصل به شرح زیر تدوین و نگارش یافته است. فصل اول با عنوان «کلیات» به دنبال پاسخ گویی به مفهوم شناسی موضوع تحقیق:«هویت و احکام زن و مرد از منظر قرآن و احادیث شیعه» می باشد.در فصل دوم با تجزیه و تحلیل و بررسی آیات و روایات شیعه به موضوع هویت و احکام مرد و زن در نظام خلقت و آفرینش پرداخته شده است و در آن روایات صحیح از غیر صحیح مشخص شده و نظر کسانی که منطبق بر آیات و روایات صحیح بوده انتخاب شده است.فصل سوم شامل چند بخش می باشد که در بخش اول به هویت مرد و زن در خانوده پرداخته شده است و آیات و روایاتی که مربوط به این امر می باشد مورد تجزیه و تحلیل واق شده است.در بخش دوم به هویت مرد و زن در اجتماع پرداخته شده است و در آن آیات و روایاتی که حضور مرد و زن در اجتماع را تأیید می کند آورده شده و مورد تحلیل و بررسی واقع شده است.در بخش سوم تفاوت های تکوینی مرد و زن مطرح شده است که کسی تصور نکند که مرد و زن از همه لحاظ با هم برابرند و باید خداوند احکام یکسانی را برای آن ها قرار دهد و به طریقی این فصل رد بر دیدگاه کسانی است که فمینیسمی می اندیشند.و در بخش چهارم چند نمونه از احکامی که خداوند بین مرد وزن قرار داده است را بیان کردیم و حکمت این تفاوت احکام را بر اساس ذات آدمی مورد نقد و بررسی قرار دادیم که مشخص شود اختلاف در بین احکام، متناسب با روحیات همان جنس می باشد نه ظلم از سوی خداوند باری تعالی و در نهایت نتیجه گیری شده است که مرد و زن از یک اصل آفریده شده اند و هدفی که برای آن ها ترسیم شده، تقرب الهی است و جنسیت هیچ تأثیری در این امر ندارد.
مشخصات اثر
میزان در روز جزا از منظر قرآن و سنت و پاسخ به شبهات
نویسنده:
محمدرضا سرافرازی اردکانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
«میزان» به عنوان یکی از آموزه‌های قرآنی و دینی، از مراحل سنجش اعمال در قیامت است. «میزان» در لغت به معنای «وسیلۀ سنجش و اعتدال» است. «میزان» تنها به سنجش اجرام خلاصه نمی‌گردد و کاربردهای فراتری از ترازوی ظاهری دارد چه حقیقی باشد مثل «میزان الحرارة» و چه مجازی مثل وزن شعر وترازوی عدل.«میزان» در قرآن به دو گونۀ کلی به کار گرفته شده است: ترازوی داد و ستد در دنیا، ترازوی اعمال در روز جزا. «میزان» مورد اتفاق تمام مسلمین است ولی در مورد آن، سخنان مختلفی بیان می‌شود. برخی می‌گویند «میزان» در روز جزا ترازویی است مثل ترازوی دنیایی(نظریه «میزانِ محسوس»)، اکثر اهل سنت قائل به این سخنند؛ برخی دیگر «میزان» در آموزه‌های دینی را تمثیلی از عدل و برقراری آن در روز جزا می‌دانند(نظریۀ عدل)، این سخن در بین شیعیان و معتزله رایج است؛برخی معتقدند که «میزان» در روز جزا امامان معصوم و حجج الهی هستند که به وسیلۀ آنها اعمال سنجیده می‌شود(نظریه «میزان به معنای حجج الهی»)، این بیان نیز در کتب روایی شیعه است؛ و علامه طباطبایی براساس آیۀ اعراف/8، این معیار را حق می‌داند(نظریۀ حق) برخی نیز در جمع‌بندی آیات تنها به معنای لغوی آن بسنده می‌کنند(نظریۀ معنای لغوی).در این رساله فارغ از نتیجۀ نهایی، کاملترین استدلال‌ها، آیات و روایات با چینش معناداری برای اثبات هر یک از نظریه‌ها آورده شده است.بیشترین بحث‌ها بین نظریۀ «میزان محسوس» و «عدل» است.مهمترین اشکال به نظریۀ «میزان محسوس»، «نبودِ قابلیت وزن شدن برای اعمال» است. اهل سنت در پاسخ به این اشکال، سخنانی مثل وزن شدن نامۀ عمل، تبدیل شدن اعمال به اجرام توسط خداوند و تغییر وزن خود افراد با اعمالشان بیان می‌کنند و برای اثبات آن نقل‌هایی را می‌آورند که ضعف مستندات (معمولا نقل‌ها از غیر پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) است و نیز تنها در کتب اهل سنت بیان شده است) باعث شده است که این نظریه رد شود. در مقابل اشکالی بر نظریۀ عدل گرفته می‌شود مبنی بر اینکه این نظریه موجب منتفی شدن اصلِ وجود «میزان» در قیامت می‌شود. این سخن درست است اما باید دید که مستندات این نظریه در مقابل این اشکال یارای مقابله دارند یا نه. مقدمات این نظریه به وسیلۀ آیات، روایات و لغت قابل اثبات است، اما مستندات این نظریه(مخصوصا روایت امام صادق (علیه السلام)، مهمترین دلیل نظریۀ عدل) بیانگر رد وجود «میزان» نمی‌کنند و تنها نظریۀ «میزان محسوس» را رد می‌کنند.مرز نظریۀ مختار، «میزان محسوس»و ردّ اصلِ وجود «میزان» است. با تقریر جدیدی از روایت امام صادق (علیه السلام)، بیان جدیدی از نظریه عدل شکل می‌گیرد که این نظریه را نیز مثل نظریات «حجج الهی» و «حق» در دامنه نظریات مختار قرار می‌دهد.نظریۀ عدل گستردگیِ بیان بسیار بیشتری میان مفسرین شیعه و سنی دارد، هرچند نظریه حجج الهی به علت مستندات بیشتر و محکم‌تر، استحکام بیشتری دارد.نظریۀ حق نیز با پشتوانۀ قرآنیِ و همگانی بودن آن(می‌تواند مورد قبول شیعه و سنی باشد)، موجب تقویت آن در بین نظریات می شود. هر چند می‌توان هر یک از نظریات مختار را، منظر و بیان متفاوتی از یک واقعیت دانست.فصلی به شاخصه‌های «میزان» از منظر روایات پرداخته شده است که مهمترین بخش آن‌، دلایل سنگینی و سبکیِ «میزان» در روایات است. مهمترین نتایجی که در بخش پاسخ به سوالات حاصل شد، از این قرارند: دلیل کاربرد «میزان» به صورت جمع(موازین) در قرآن این است که «موازین» جمعِ وزن شونده‌ها(تعدد اعمال هر فرد مثل روزه‌ها، نمازها و ...)را نشان می‌دهد؛ اینکه برای عده‌ای از بهترین افراد مثل امامان و انبیا و شقی‌ترینِ بشر مثل کافران، ترازویی نهاده نمی‌شود، از مسلمات قرآنی و حدیثی است؛ معنای سنگینی و سبکی ترازو، رجحان نیکی‌ها بر بدی‌هاست. نحوۀ سنجش در «میزان» نیز در فصل پاسخ به سوالات بررسی شده است.
مشخصات اثر
بررسی صیرورت انسان از دیدگاه قرآن و سنت و طرق وصول به آن
نویسنده:
رقیه باقرنژاد قولنجی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
از بازگشت به سوی خداوند دو مفهوم و دو تعبیر می توانیم داشته باشیم. یکی اینکه در رجعت بی تفاوت و بی توجه باشیم و بازگشتی قائل نباشیم، مفهوم و تعبیر دوم از اعتقاد به قیامت و رجعت به سوی خداوند این است که انسان ضمن اینکه بُرده می شود یعنی تدریجاً برحسب طبیعت به پایان عمر نزدیک می شود، اراده بازگشت دارد، و چون اراده بازگشت دارد تدارکات تهیه می کند، خود را آماده می‌کند، مسیر حرکت و منتهای حرکت را برای خود تصویر می کند مطابق قاعده و قانون الهی عمل می کند، در صراط مستقیم گام برمی دارد انسان شدن، صیرورت، پویش و حرکتی است خودآگاه، محیط آگاه، خودساز، محیط ساز و انتخاب گر که بر اساس انتخاب آگاهانه و آزادانه اش، هم خود را می سازد و هم در تغییر ساخت محیط طبیعی خود دخالت گسترده ای دارد و محیط اجتماعی خود را می سازد این رساله نشان می دهد اسلامی که پانزده قرن قبل پایه گذاری شده است در شدن انسان چه نظراتی دارد که قابل بحث است. باز در اهمیت آن این بس است که انسان را از حالت جمود و حیوان بودن بیرون کشیده و به انسان شدن تبدیل می کند.لذا این رساله به دنبال پرده برداری از اندیشه اسلام و بزرگان اسلامی در خصوص مفهوم صیرورت و همچنین در خصوص طرق وصول به صیرورت یعنی انسان شدن، به کمال رسیدن، می باشد.: در رساله حاضر در بخش مباحث نظری کل مباحث تربیت را در نه بخش شامل: بحث دیدگاه ها و نقطه نظرات (که خود شامل چهار بحث معرفت شناسی، جهان شناسی، انسان شناسی و خداشناسی) اهداف تربیت چیست؟ محتوای تربیت چیست؟ مراحل تربیت کدامند؟ روشهای تربیتی کدامند؟ مربی تربیتی کیست؟ امتحان چیست؟ مدیریت و اجرای تربیتی یعنی چه؟ ثمره و محصول تربیت چیست؟ طبقه بندی نموده ایم. و در نهایت تعریف کامل و جامع از تربیت که مورد قبول اینجانب در این رساله بوده است عبارت است از: هدایت و اداره جریان ارتقایی و رشد یا تکامل بشر به منظور جهت دادن به سوی کمال بشر از مکتب اسلام. و سوالاتی که درصدد پاسخگویی به آن‌ها برآمده ایم عبارتند از:1.
مشخصات اثر
نقش تربیتی باور به میزان از نگاه قرآن و روایات اهل بیت(ع)
نویسنده:
فریبل گرگانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در قرآن کریم آیاتی در مورد واژه میزان و مشتقات آن به طور مکرر آمده است. میزان به هر وسیله یا معیاری که برای سنجش به کار می‌رود گفته می‌شود. این واژه هم در بعد حسی یا مادی و هم در بعد معنوی یا متافیزیکی به کار رفته است. طبق تصور بسیاری میزان فقط شامل ترازو و سنجش اجرام نمی‌باشد بلکه بر اساس سخنان ائمه اطهار (ع) و مفسران، میزان معنوی شامل عدل، شریعت و دین، اهل بیت (ع)، انبیاء و اوصیاء علیهم السلام، امام علی (ع)، حضرت محمد (ص)، مجازات و عقل است و میزان حسی هم همان ترازوی معمول که در معاملات و داد و ستد رواج دارد می‌باشد. هدف این پایان نامه پرداختن به آثار و پیامدهای باور یا عدم باور به میزان است و با توجه به اهمیت و تکرار این مساله در قرآن کریم سعی شده است به مصادیق مختلف میزان که هر کدام در نوع خود از اهمیت بسیاری برخوردار هستند پرداخته شود که می‌تواند برای انسان و جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کند اثرات تربیتی مفیدی داشته باشند هم چنان که عدم توجه به آنها پیامدهای مخربی بر زندگی فرد و به تبع آن بر اجتماع پیرامون او می‌تواند در پی داشته باشند که این آثار و پیامدها منحصر به زندگی اخروی نیست بلکه زندگی دنیوی افراد را هم تحت تاثیر خود قرار می‌دهند.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 2236