مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

اسلام و يهود هر دو از اديان توحيدي و ابراهيمي و داراي شريعت و كتاب آسماني اند. مهم‌ترين و اولين منبع دين شناخت در هر دو دين، كتاب آسماني آنان يعني قرآن كريم و عهد عتيق است. كتاب هاي مقدس اين دو دين، ويژگي‌هايي دارند و مشتركاتي؛ وجوه اشتراك و مشابهت كه موارد آن، اندك هم نيست باعث شده است كه بستري مناسب براي مطالعه تطبيقي ميان آموزه هاي اين دو دين فراهم گردد در نتيجه پيروان اين دو دين از ثمرات اين نوع مطالعه بهره مند گردند. از جمله بخش هايي كه واجد ظرفيت لازم براي مطالعه تطبيقي است، احكام جزايي اين دو كتاب است. برخي از موارد مشابهت آموزه‌هاي كيفري آنها عبارتند از: الهي بودن، شريعت‌محوري، آميختگي با اخلاق، ضمانت اجراي دروني، اعتقاد به مجازات الهي در همين جهان و عناوين مجرمانه و مجازات‌ها و تقسيمات آنها.مشابهت‌ها حاكي از وحدت سرچشمه، يعني وحي آسماني است. اما تفاوت‌ها هم فراوانند، شماري از آنها عبارتند از: نقش و جايگاه توبه در سقوط مجازات‌ها، مجازات اشياء و حيوانات، اهداف و اصول حاكم بر مجازات‌ها و زيربناي اعتقادي آنها، تنوع و تعدد مجازات‌ها براي يك رفتار مجرمانه، ادله اثبات جرم و گستره قوانين كيفري.تفاوت‌ها حاكي از استقلال احكام جزايي قرآن و نيز برتري و كامل تر بودن آن است، بنابراين شبهه اقتباس احكام جزايي قرآن از كتاب مقدس، ادعايي بدون دليل است. همچنين اين تطبيق و مقايسه گوياي ملايم‌تر بودن مجازات‌هاي قرآن و معقولانه و مترقيانه بودن آن است بنابراين شبهه خشن و غيرانساني بودن احكام جزايي قرآن، اتهامي بيش نيست.

ا???ی?ت ای? تغ ی?? ثڈآ? ر?ت ا تً ?ڈ ا?ی ڈِ ی ا? بٌ? ث?? اکتجب? ثب ?عی ??ی تچا? ?یب? ??یبیی ?ڈ ?لی? ثڈ چًی آ?لتا تً ? ??یبیی ?ڈ ?ک ثلاثل آ?لت ?لاک ?اک? ت ??ی? ?? ? کا? ?زبت ام ?ا? ??چ?ی? کا ث ?ِب ً ? ا? کا ثڈآثب? بًمی لًای ??ی ?ِی، ?ک ??بک آثب??ل?? لًای ?چ?ّت ?ا?اک?. لام? ? ل??ک ا تً ?ڈ ا? بٌ? ?ج? آیبت?لآ? ? ?ً?ب? ? 4 چ??ب? 3?ی?پ ا? لٌا? ? ?لا? ا?یل?ا??ب? 3?یڈ ا? لٌا? اکم ? ا 3تجبک ربی?ب? ?چ? کاث ?ِب ً تب ثتچا? ثب ?ُب?ت ? ا?تیبک ?چ? کا?ی کا ?ڈ ثلای آ? آ ?لی? ُ? ا تً ثپی?بی.?لآ? ? ثڈ تج 2ِ آ? ??ذ ا?جلا 7ڈ اکم ? ا 3تجبکِ ??یب کا، ثڈ 3?چا? 3ب??ی ?ڈ ا? بٌ? کا اعب?ڈ ?ل?? ا

یکی از مباحث مهم کلامی، موضوع اخذ میثاق از انسان ها در عالم ذرّ می باشد. عالم ذرّ مطابق آیات و متن صریح روایات منقول از ائمه علیهم السلام، مقطعی از حیات انسان ها قبل از عالم دنیا، بوده که خداوند متعال در آن عالم با گردآوری همه انسان ها به صورت ذرّات ریزی که از پشت حضرت آدم علیه السلام خارج کرده بود، به ربوبیت خود، نبوت انبیاء و ولایت ائمه علیهم السلاماز آنان اخذ میثاق کرد. این که چرا آن عالم را فراموش کرده و به یاد نداریم، سوالی است که دانشمندان اسلامی نظرات متفاوتی را بیان و برخی این عالم را به صورت حقیقی انکار کرده اند. لذا با توجه به روایات متواتری که تصریح به وجود چنین عالمی قبل از عالم دنیا دارند، در این پژوهش به روش توصیفی ـ تحلیلی با رویکردی قرآنی ـ روایی ضمن بیان همه نظرات ـ عالم ذرّ، عالم دنیا ( عالم عقل و وحی، عالم فطرت، عالم عقل و فطرت)، عالم ملکوت، عالم ارواح ـ مطرح شده راجع به این مسئله و نقد آن ها، چنین نتیجه می شود : عالم ذرّ به صورت حقیقی و مادی قبل از عالم دنیا به وقوع پیوسته است. حکمت آن اتمام حجت و آزمایش انسان ها بوده است. فراموشی آن عالم نیز به اراده خداوند و طبق مصلحت صورت گرفته. فطرت نتیجه عالم ذرّ است و به یاد نداشتن زمان و مکان آن عالم دلیل بر عدم آن نیست. همه نظرات بیان شده جز نظریه قائلین عالم ذرّ، اجتهاد مقابل ظاهر آیات قرآن ومتن صریح روایات است.

يکی از مسائلی که همواره فکر و رفتار همگان را به خود مشغول کرده است مسأله ی موفقيت و شکست بشر در عرصه ی زندگی فردی و اجتماعی در دنيا است . به موفقيت و عوامل آن در جوامع بشری از زوايای گوناگون پرداخته شده است و انسان امروزی با تعريفی که از اين مقوله در ذهن خود دارد به دنبال عوامل کسب موفقيت در زندگی است . اما موفقيت از منظر دينی ، مقوله ای است که علی رغم اهميت بالای آن در مباحث تربيتی – اجتماعی ، از جهاتی مغفول مانده است . برای پرداختن به اين موضوع و کشف عوامل موفقيت فردی و اجتماعی از منظر دينی ، بايد ابتدا به منابع اصلی دين اسلام يعنی قرآن کريم و روايات معصومين عليهم السلام رجوع کنيم و بنگريم که شارع مقدس ، در اصلی ترين منبع اسلام يعنی قرآن کريم ، چه عواملی را به منزله ی مقدمات و شرايط لازم جهت موفقيت انسان در زندگی دنيا ذکر کرده است تا انسان طالب موفقيت با فراهم آوردن آن مقدمات ، به موفقيت برسد. عواملی همچون تقوا، ذکر، شکر، ايمان، هجرت، جهاد و ... از نظر قرآن کريم و روايات برای موفقيت انسان در زندگی فردی و اجتماعی نقش کليدی دارند

عدالت از جمله مفاهیمی است که اهمیت و بزرگی آن بر همه افراد بشر نمایان است. انسان از زمانی که خود را شناخته به ضرورت حضور ارزشمند عدالت، برای تعالی خود و اجتماعش پی برده است. مسأله عدالت در میان ادیان الهی و اندیشمندان اسلامی نیز از مباحث مهمّ و دغدغه‌های اصلی بوده است؛ و در این میان، امام علی (ع) در بین حاکمان تاریخ بیشترین اهتمام را نسبت به عدالت داشته است. خصلت رفع ظلم و ستم و برپایی عدالت با اندیشه‌ی امام (ع) پیوندی ناگسستنی دارد. ایشان حتی در ساده‌ترین و کوچک‌ترین کارها نیز مسأله‌ی عدالت را در نظر داشته و منافع نزدیکان خویش را به دلیل حفظ عدالت نادیده می‌انگاشت. مطالعه در کتاب ارزشمند نهج‌البلاغه گویای این مطلب است که امام (ع) در جنبه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و هم‌چنین اصول اعتقادی (توحید، نبوت، معاد) اصل عدالت را مدّ نظر داشته و به آن توجه ویژه کرده‌است. در قرآن نیز آن‌جا که مبنای عدالت، توحید است بیان می‌دارد که یگانگی خداوند به عدالت ختم می‌شود و آن‌جا که مبنا نبوّت است، اثبات می‌کند که هدف از آن اجرای عدالت است و بالاخره در آن‌جا که مبنا معاد است، ذکر می‌کند که خلقت آدمی، عبث و بیهوده نیست زنده کردن او در جهان دیگر و حسابرسی به اعمالش عین عدالت است. نوشتار حاضر به بررسی مبانی اعتقادی عدالت در نهج‌البلاغه که شامل اصول توحید، نبوّت و معاد است پرداخته، سپس شواهد قرآنی آن را تعیین نموده‌است. لازم به ذکر است که کلام حضرت در باب توحید، نبوّت و معاد در قالب خطبه‌ها، نامه‌ها و حکمت‌ها بسیار گسترده بوده و نگارنده تنها، سخنانی را که مرتبط با عدالت است، بررسی نموده‌است.

اصل مهم اعتقادی معاد منوط به اثبات حقیقتی غیر مادی در وجود انسان است. پژوهش حاضر در نظر دارد با استناد به دلایل تجربی وجود این بعد غیر مادی را مورد بررسی قرار دهد. به این منظور وجود این بعد را از نظر دین و علم مورد کنکاش قرار داده ایم. بدین ترتیب که ابتدا دلایل تجربی وجود روح را درقرآن و سپس مطالعات فرا روان شناسی مورد بررسی قرار داده ایم. با مراجعه به آیات قرآن ، دلایل تجربی را در قصه های قرآنی مشاهده خواهیم کرد و از طرف دیگر در مطالعات فرا روان شناسی به تجارب نزدیک به مرگ برخواهیم خورد. در پایان به این نتیجه می‌رسیم که بر خلاف قرآن علم برای اثبات امور غیر مادی مانند روح راه طولانی را در پیش دارد.

جامعه ی انسانی سال ها قبل از پیدایش ما وجود داشته است و البته پس از ما نیز باقی خواهد ماند . جامعه به وسیله ی خود انسان ها و در جهت رفع پاره ای از نیازها و بدست آوردن منافع و البته آسایش و آرامش به وجود آمده است . در هر جامعه ای دسته ایی از هنجارها و بایدها و نباید ها جریان دارد که همه ی افراد موظف به انجام آنها هستند و در این میان بیشتر مردم این هنجارها را رعایت می کنند و به ارزش های موجود در جامعه عمل می کنند . اما اگر خوب دقت کنیم در می یابیم که گروهی نیز هستند که در پی تخلف از این هنجار ها هستند و در خلاف جهت آب شنا می کنند . قرآن کریم نیز بارها از اجتماع انسان ها سخن به میان آورده است و به آسیب شناسی اجتماعی جوامع انسانی پرداخته و راه های فلاح و سعادت را برای انسان بیان نموده است . قرآن کریم ، با نگاه به شخصیت انسانی و عوامل موثر در ایجاد شخصیت ، به نحوه ی اجتماعی شدن انسان می پردازد تا از این طریق عوامل اصلی و سازنده ی انحراف در فرد را تشخیص داده و راهکارهایی بنیادین برای از بین بردن و مقابله با آنها ارائه دهد . در واقع قرآن کریم ناهنجاری ها و ضد ارزش ها را از یک سو و ارزش ها و فضایل را از سوی دیگر تشریح فرموده است ، تا از این طریق انسان خودش برای خودش تصمیم بگیرد که از اهل سعادت باشد و یا از اهل شقاوت . این نوشتار کوشش در جهت تبیین انحرافات اجتماعی عصر حاضر با مطالعه آیات قرآن است . نگارنده در پی تطبیق آیه های قرآن با آسیب های جوامع بشری است ، تا بتواند راهکارهایی قرآنی که مناسب و کارآمد هستند را مطرح کند .

دانشمندان مسلمان، یکی از وجوه اعجاز قرآن را " انسجام و هماهنگی آیات با یکدیگر" و به تعبیری دیگر "عدم تناقض و ناسازگاری میان آیات قرآن" بیان کرده اند. در برخی آیات قرآن و روایات معصومین(ع)، بر این ویژگی و امتیاز قرآن کریم تأکید شده است. یکی از شبهاتی که از گذشته تا امروز پیرامون قرآن وارد کرده اند، شبهه "وجود تناقض و اختلاف میان برخی آیات قرآن" است. یکی از اهداف دشمنان قرآن از این ادعای باطل، این است که قرآن را کتابی بشری و غیر الهی جلوه دهند که از خطا و تعارض مصون نمی باشد. از جمله عللی که سبب شده است تا برخی مسأله اختلاف و تناقض میان آیات قرآن را مطرح نمایند، عدم آشنایی با تعریف صحیح و دقیق برخی از اصطلاحات منطقی مانند "تناقض" ، "تضاد" ، "شرایط تناقض" و نیز عدم توجه به برخی از ظرافت های کلامی قرآن و کاربرد "عام و خاص" و "ناسخ و منسوخ" است. به منظور نقد و بررسی این شبهه، ابتدا برخی اصطلاحات مرتبط با نظریه "تناقض" تعریف می گردد. سپس آیاتی از قرآن کریم و احادیث معصومین(ع) که به انسجام آیات قرآن و نبود تناقض در آن اشاره دارد، ذکر می شود. در گام بعدی، تعدادی از مهمترین آیاتی که به ظاهر با یکدیگر اختلاف داشته و شبهه تناقض در مورد آنها بطور جدی مطرح شده است، برحسب موضوع طبقه بندی کرده و به آنها پاسخ کافی و متقن داده شده، تا این حقیقت روشن گردد که در سراسر قرآن، هیچگونه اختلاف و تناقضی وجود ندارد و این کتاب مقدس، وحی الهی بر قلب پاک پیغمبر اسلام (ص) است.

چکیده:قرآن کریم ودیعۀ بی همتاو آخرین کتاب آسمانی از سوی خالقی بی نیاز به خلقی نیاز مند می‌باشد که بر پیامبر خاتم حضرت محمد(ص) نازل گردیده ودر آن تمام تعالیمی که برای نجات بشریت و رهنمون کردن آن به قله های سعادت و نجات لازم است، موجود می‌باشد. نخستین مرحله ای که برای فهم قرآن و عمل به تعالیم آن لازم است، خواندن قرآن است. بدون خواندن قران، درک مفاهیم عمیق ودر نتیجه عمل به دستورات قرآن میسر نخواهد بود ؛ هر چند قرائت مستمروختم قرآن یک هدف است و فی نفسه عبادت است، اما هدف غایی البتّهبهره مندی از رهنمود های متعالی قرآن وبه کارگیری آن در زندگانی جهت نیل به اهداف والا ست. بحث درباره کیفیت قرائت، تلاوت و چگونگی ختم قرآن با توجه به تأکید بر مداومت قرائت برخی از سوره های قرآن در لسان احادیث از اهمیت بسزایی برخوردار است و برای انسان مسلمان جویای سعادت دنیا و آخرت بازشناسیشیوهای صحیح قرائت وختم قرآن در راستای بهره مندی هرچه بیشتر از آثار و برکات ختم قرآن کریم در پرتو رعایت «آداب ظاهری وآداب باطنی » قرائت قرآن امری ضروری است. در این پژوهش علاوه بر بررسی آیات وروایات در این زمینه، به گزارش و دسته بندی آداب تلاوت قرآن اعمّ از «آداب ظاهری وآداب باطنی» همچنین شیوه های ختم قرآن و آثار و فوائد مادی و معنوی ختم قرآن و مداومت سوره های مختلف قرآن کریم پرداخته شده است.کلمات کلیدی: قرآن، قرائت، آداب تلاوت، ختم قرآن

چکیدهموضوع پایان نامه‌ى حاضر "جلوه‌هاى محبت و هدایت امام غائب بر امت در آیات و روایات" مى‌باشد.از مهمترین أهداف این پژوهش بازخوانى جلوه‌هاى محبت و هدایت امام غائب نسبت به امت اسلامى،نفى باورهاى اشتباهى چون خشونت حضرت یا رها بودن امت اسلامى در هنگام غیبت آن بزرگوار و افزایش گرایش امت اسلامى به انتظار و محبت نسبت به امام عصر عجل الله تعالى فرجه الشریف مى‌باشد. نگارنده با تتبع در منابع کتابخانه‌اى و نرم افزارهاى تخصصى مرتبط، به دسته بندى داده‌هاى پژوهش در چهار فصل پرداخته است: فصل اول تحت عنوان " کلیات" به بیان ساختار و روش تحقیق و مفهوم شناسى واژگان کلیدى پژوهش مى‌پردازد. فصل دوم ذیل عنوان " جلوه‌هاى محبت امام غائب بر امت" به واکاوى کیفیت و مصادیق محبت امام غائب به امت مى‌پردازد.در فصل سوم تحت عنوان "جلوه‌هاى هدایت امام غائب بر امت" پس از تحلیل نقش هدایتگرى حضرت در زمان غیبت صغرى، هدایت حضرت مهدى علیه السلام در حوزه‌ى معارف، احکام دین و اخلاق الهى در زمان غیبت کبرى مورد بررسى قرار مى‌گیرد. فصل چهارم نیز به خلاصه و نتیجه گیرى این تحقیق مى‌پردازد.بر اساس نتایج این پژوهش، رابطه‌ی امام زمان علیه السلام با امت اسلامی در دوران غیبت بر اساس قاعده‌ی لطف خداوند تا زمان ظهور آن حضرت در ابعاد مختلف ادامه دارد و بر اساس محبّت، شفقت و هدایت می‌باشد و دارای جلوه هایی مانند "هدایت نمودن مردم از طریق توقیعات"، "انجام معجزه یا خبر دادن از غیب جهت اثبات امامت خویش"، "ایجاد شبکۀ وکالت و نمایندگان خاص"، "روشنگری درباره جریان‌های انحرافی"، "شناساندن مدعیان دروغین به مردم"، و "نامه‌نگاری‌های گسترده و وسیع" در دوران غیبت صغری و جلوه‌هایی مانند"تأیید فقهای جامع الشرایط و توصیه به مراجعه به آنها"، "اجماع لطفی"، "حل بعضی از معضلات علمی بزرگان شیعه"، "هدایت به امر امام غائب" و ...در دوران غیبت کبری می‌باشد. نوع منابع استفاده شده در این تحقیق،تفاسیر قرآن کریم، کتب روایى، سیره و تاریخى بوده است.کلیدواژگان: هدایت، محبّت، امام زمان علیه السلام، قرآن ، روایات.