مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

علامه حسن‌ زاده آملی به عنوان فیلسوف و عارف مسلمان مباحث عمیقی درباره‌ی مسأله ی بهشت و جهنم مطرح کرده است. علامه حسن زاده بر پایه‌ی مبانی فلسفی ای همچون اصالت وجود و وحدت تشکیکی وجود، بهشت و جهنم را وجودات متشخص مشکک دانسته، و بر اساس مبانی عرفانیدای همانند: وحدت شخصی وجود، نَفَس رحمانی و تجلی اسما و صفات الهی، بهشت و جهنم را تجلی جمال و جلال الهی می‌داند که در هر مرتبه وجودی متناسب با آن مرتبه تجلّی خاصّی دارند.و از طرفی معتقدند که سه عالم تکوین و تدوین و انفس از هم جدایی ندارند و طبق اصل تطابق کونین بهشت و دوزخ راامری مستقل از انسان ندانسته؛ بلکه تجلّی علم و عمل و باطن انسان خواهد بودو پیروی از انسان کامل راه دستیابی به مراتب عالی بهشت است. و در نهایت مقصد نهایی انسان خدای بهشت آفرین است و نه خود بهشت.واژگان کلیدی: بهشت، جهنم، وحدت تشکیکی وجود، وحدت شخصی وجود، جمال و جلال، حسن زاده آملی.

"خراسان و مدرسة المعارف الإلهیة" اثر سیدجعفر سیدان است این کتاب به بررسی مکتب تفکیک در گفت‌وگو با آیت‌الله سید جعفر سیدان پرداخته است. نویسنده در مقدمه این کتاب به شرح زندگی آیت‌الله سیدان پرداخته و آورده است در بخشی از این کتاب در توضیح مکتب تفکیک آمده است: مکتب تفکیک جداسازی گفته‌های بشری از معارف وحیانی و حفظ خلوص معارف و شناخت‌های مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام، به دور از آمیختگی با نحله‌ها و مکتب‌های فلسفی و عرفانی بشری است. در این کتاب ادعا شده است: «عموم فقهای امامیه بر استقلال غنای معارف وحیانی اعتقاد داشته و تفکیک این حقایق را از افکار بشری (فلسفی و عرفانی) ضروری می‌دانند، بدین جهت از این دیدگاه به نام «نظریه تفکیک» نام برده شده است. این مکتب، مکتب جدیدی نیست. دارای واقعیتی تاریخی است، تاریخی که سابقه آن به صدر اسلام بلکه به بعثت رسول مکرم اسلام می‌رسد و مبنای سلوک عموم فقها و علمای امامیه است. موضوعات کتاب شامل فلسفه اسلامی، فلسفه اسلامی - دفاعیه‌ها و ردیه‌ها، فلسفه غرب در قرون وسطی، فلسفه غرب در قرون وسطی (مدرسی و اسلامی)، فلسفه قدیم، قرون وسطی و شرق، می باشد