مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

تحقیق حاضر با عنوان«آرمانشهر از دیدگاه برخی متفکران با نگرشی حکومت مهدوی» با هدف شناخت و آشنایی با آرمانشهر متفکران غربی و مسلمان و مقایسه بین آن دو ، و شناخت ویژگی های آرمانشهر مهدوی می باشد . با عنایت به این اهداف، بحث در 4 فصل تدوین شده ؛ به تبیین مفاهیم کلیدی ، نظرات متفکران غربی و متفکران مسلمان و مقایسه دیدگاه متفکران غربی با عقل و نقل پرداخته می شود . در این پژوهش، با توجه به کاربرد زیاد و کلیدی بودن واژگانی چون ، آرمانشهر ، انتظار و حکومت به تعریف مفاهیم این کلید واژه ها پرداخته خواهد شد و نیز فضیلت انتظار، حکومت، و ویژگیهای حاکم، سازماندهی سیاسی و مقبولیت سیاسی تبیین می گردد.سپس به بررسی نظرات برخی ازمتفکران غربی و تعدادی از متفکران اسلامی که به صورت موردی برگزیده شده اند می پردازیم و ویژگی های شهر آرمانیشان بیان می شود. در پایان این مباحث جامعه، مهدوی با جامعه محمدی مقایسه می گردد. در ادامه با توجه به آیات و روایات، خصوصیات شهر آرمانی مهدوی از نظر سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی مورد بررسی قرار می گیرد .در فصل چهارم جهت جمع بندی ونتیجه گیری، به مقایسه و نقد نظر متفکران غربی، با آرمانشهر مهدوی می پردازیم ؛ و درآخرامکان تحقق آرمانشهر را از دیدگاه عقل و نقل بررسی می نمائیم . آنچه از این تحقیق به دست آمد این بود که شهر آرمانی امام زمان ، ماورای آن چیزی است که متفکران غربی به تبیین آن پرداخته اند، چرا که ویژگیهایی مثل عدالت محوری و جهان شمولی، خصوصیاتی را درآن ایجاد می کند که باعث تمایزش از دیگر شهرهای آرمانی گشته و به این نتیجه رسیدیم که به علت احسن بودن نظام هستی خداوند متعال برای رسیدن به کمال، راه سهل الوصولی برای انسانها قرارمی دهد تا همه به کمال مطلوب برسند.

حوارات فی اصل العقیده کتابی است پیرامون عقاید و کلام شیعه اثر سعد حميد که به زبان عربی نوشته شده است. این اثر در 1 جلد و موضوع اصلی "فقه تطبیقی" و در موضوعات "پاسخ به شبهات" و "احادیث قدسی" و "اعتقادات" توسط نشر مشعر به چاپ رسیده است. سر فصل های کتاب چنین است: •

مجموعه “لمحات فی الکتاب و الحدیث و المذهب” عنوان یکی از مهم‌ترین آثار آیت‌الله صافی گلپایگانی است که به زبان عربی در سه جلد به نگارش درآمده و منتشرشده است. این مجموعه شامل 23 رساله فقهی_ اعتقادی به قلم این عالم آگاه است که بعضی از این رساله‌ها در چند سال گذشته به‌صورت مستقل به چاپ رسیده و برخی دیگر نیز برای نخستین بار منتشر شد. "جلد اول" رساله اول: “إلی هدی كتاب الله” “به سوی هدایت‌ کتاب خدا” اولین رساله این مجموعه می‌باشد. آیت الله صافی در این اثر- که چند سال قبل از انقلاب آن را به رشته تحریر درآورده- به مباحث مهمّی اشاره نموده است. وی، تنها درد مسلمانان معاصر را در ترك عمل به قرآن و اكتفا به اسم اسلام دانسته و با تذکّر آیاتی از قرآن مجید و دعوت مخاطبان به قرائت مكرر آنها، وضعیت فعلی جامعه اسلامی را در ابعاد مختلف بازگو و آن را با جامعه ایده‌آل قرآنی مقایسه نموده است. او در قسمت پایانی این رساله با اشاره به بیداری‌های اسلامی، استمرار و فراگیر شدن آن را در تمسّک به دستورات اسلام عزیز دانسته و همه نویسندگان و مصلحان اجتماعی را به عرضه آموزه‌های اسلامی به مردم دعوت کرده است. رساله دوم: “احادیث افتراق المسلمین علی ثلاث و سبعین فرقة” “حدیث‌های تفرقه مسلمانان بر 73 فرقه” دومین رساله این مجموعه است که نویسنده، بحث تفرقه و اختلاف در امّت پیامبر را دارای سابقه در امّت حضرت عیسی و موسی علیهماالسلام دانسته است. او در ادامه، به تفصیل و با دلایل محکم اثبات می‌کند که تنها فرقه ناجیه، شیعه دوازده امامی است. رساله سوم:”من لهذا العالَم؟” در این رساله، مؤلف گرا‌ن‌قدر، با تشریح ابعاد مختلف و اوضاع ناهنجار سیاسی، نظامی و اقتصادی به این سؤال پاسخ می‌دهد که خدا چه كسی را برای اصلاح این وضع می‌فرستد؟ وی در ادامه با اشاره به آیات و روایات، ایجاد روح امّیدواری در جامعه را شاخصه اصلی نظریه اسلام درباره آینده جهان دانسته و با ذکر روایات و منابعی که تصریح به اسامی ائمه به خصوص امام زمان علیه‌السلام، تنها راه نجات بشریت را در ظهور موعود همه انبیاء معرّفی می‌نماید. رساله چهارم: “العقیدة بالمهدیة” “اعتقاد به مهدویت” چهارمین رساله این اثر ارزشمند است که نویسنده محترم پس از بیان مقدّمه‌ای كوتاه درباره اهمیت عقیده به مهدویت، به معرّفی تفصیلی كتاب “البرهان فی علامات مهدی آخر الزمان” تألیف علی بن حسام الدین المتقی الشاذلی از مشاهیر علما اهل سنّت می‌پردازد. رساله پنجم: “عصمة الأنبیاء و الائمة علیهم‌السلام” “عصمت پیامبران و ائمه علیهم‌السلام” عنوان پنجمین رساله است که در بردارنده مباحث بسیار ارزشمندی است. این رساله مشتمل بر مقدمه‌ای از آیت الله العظمی سبحانی است که در آن اشاره به این دارد که حدود سی و دو سال پیش، رئیس جماعت اسلامی آمریکا و کانادا آقای عادل جوهر نامه‌ای به ایشان فرستاده بود که سه سؤال درباره عصمت انبیاء در آن نوشته بود. سپس او با اشاره به این‌که آیت الله العظمی صافی گلپایگانی از فحول و پهلوانان مباحث اعتقادی است، می‌ گوید: سؤالات را خدمت ایشان دادم و ایشان جواب داده‌اند. این جواب‌ها در این رساله گرد‌آوری شده است که در سه بحث عصمت پیامبران و ائمه علیهم‌السلام، علم امام و اختلاف درجات ائمه در ایمان و علم و اخلاق بحث می‌کند. رساله ششم: “ایران تسمع و تجیب” “ایران می‌شنود و جواب می‌دهد” یکی دیگر از رساله‌های با ارزش تألیف این مرجع عالیقدر در سال 1395 هجری قمری است. فرقه ضاله وهّابی‌ قبل از انقلاب، هیئتی را به ایران فرستادند و به خیال خودشان اشكالاتی علیه تشیّع مطرح كردند و در پی آن، وهّابی مغرض ابوالحسن ندوی هندی كتابی به نام “اسمعی یا ایران” علیه ملّت مسلمان ایران نوشت. او در جواب اتهامات این کتاب، این رساله را نوشته و با انتخاب نام آن توسط امام موسی صدر ره آن را به طبع رساند. رساله هفتم: “جلاء ‌البصر لمن یتولّی الائمة ‌الإثنی عشر” “روشنی دیده برای كسانی كه امامت دوازده امام را پذیرفته‌اند” عنوان هفتمین رساله مجموعه لمحات است كه مشتمل بر انكار و ردّ روایاتی است كه دلالت بر این دارد كه ائمه علیهم‌السلام سیزده نفر هستند. در زمان مرجعیّت حضرت آیت الله العظمی گلپایگانی ره، سؤالات و شبهاتی پیرامون این موضوع به دست مبارك آن مرجع فقید رسیده بود كه ایشان هم جواب این بحث را به آیت الله العظمی صافی واگذار نمود كه او این رساله را در جواب آن سؤالات نوشت. رساله هشتم: “مشروعیة الإستخارة و انّها لیست من الإستسقام بالأزلام” حدود سه دهه پیش، شیخ جامع الأزهر محمود شلتوت در مجله “رسالة الاسلام” مقاله‌ای در تفسیر آیه “و أن تستقسموا بالازلام” نوشت و استخاره در مكتب اهل بیت علیهم‌السلام را هم‌ردیف این خرافه عصر جاهلیت قرار داد. وقتی این مجله به دست مرحوم آیت الله العظمی بروجردی رسید، او به آیت الله صافی امر فرمود كه جوابی در ردّ این مقاله بنویس و او این رساله را در اجابت این درخواست تألیف نمود. رساله نهم: “تفنید اكذوبة خِطبة الامام علی علی الزهراء علیهاالسلام” از شبهات مطرح‌شده توسط وهابیت، بحث خواستگاری حضرت علی علیه‌السلام از دختر ابوجهل در زمانی كه حضرت زهرا علیهاالسلام همسر ایشان بود، است. او در این رساله با بحثی مستدل و تكیه بر منابع اهل سنّت، به این شبهه جواب داده‌است. رساله دهم: “البكاء علی الامام الحسین علیه‌السلام” “گریه بر امام حسین علیه‌السلام” عنوان رساله دیگری از این مجموعه است كه در استحباب گریه، عزاداری و احیاء شعائر حسینی علیه‌السلام به رشته تحریر درآمده است كه می‌تواند جوابگوی شبهات زیادی كه امروزه در فضای جامعه مطرح می‌شود؛ باشد. رساله یازدهم: “فی تفسیر آیة التطهیر” آیه تطهیر یكی از ادله محكم و منصوص بر عصمت اهل بیت علیهم‌السلام است كه او در این رساله با تحلیل و بررسی مفاد این آیه شریفه، بحث مفید و ارزنده‌ای در این باره ارائه داده‌اند. رساله دوازدهم: “تفسیر آیة الإنذار و أحادیث یوم الدار أو بدء الدعوة” در سال 1397 هـ.ق مطالبی پیرامون آیة الإنذار در مجله “حضارة الاسلام” به طبع رسیده بود كه مشتمل بر اشتباهاتی در زمینه این قضیه بود. آیت الله العظمی صافی در این رساله با اشاره به اشكالات مطرح‌شده به همه آنها با استدلال متین و برهانی محكم پاسخ ارائه كرده است.

جریان غلوّ از پدیده هایی است که همواره در اندیشه بشر بوده است، این پژوهش به دنبال کشف اندیشه های غلوّ در مسأله ی امامت بوده است و این که آیا این اندیشه ها در مناسبات فکری شیعه توانسته است نفوذ کند؟ به همین جهت دو تن از متکلّمان شیعی را که یکی گرایش نصّ گرایانه به گزاره های کلامی دارد، و دیگری با گرایش عقل گرایی تأویلی به سراغ مولّفه های دینی رفته است، انتخاب شد، و با مقایسه این دو قرائت با اندیشه های غالیان، این حقیقت را آشکار می سازد که مناسبات اندیشه غلوّ در تفکّرات شیعی چه میزان بوده است.مهمترین مسأله در بحث امامت، علم و عصمت امام و مهدویت است که صدوق و مفید با جریان غلو مخالفت داشته اند

دین حقیقتی واحد و غیر متکثر می باشد و برخلاف آنچه که پلورالیست های متکثرگرا ادعا کرده اند، در تمام دوران پر فراز و نشیب دعوت انبیاء، یکی بیش نبوده است. این دین هر چند نام های متفاوتی به خودگرفته، اما خاستگاه تعالیم همه ی انبیاء قرار داشته است که در شکل عام آن همان اسلام است. البته حقیقت دین ثابت و اما شرایع متغیر و نامانا بوده اند. این دین و این حقیقت واحد در واپسین سال های عمر پیامبر، به نیابت از همه ی انبیاء و البته به زبان رسول خدا و با معرفی امیرمؤمنان به کمال رسید و نام اسلام را به خود گرفت و ثمره ی آن رضایت و خشنودی خداوند بود. و همین دین است که در آخرالزمان مرزهای زمان و مکان را در خواهد نوردید و به دست توانا و با کفایت مصلح و منجی همه ی دوران به مردم معرفی شده و دین اسلام جهانی خواهد شد.

چکیده موعود باوری اندیشه ای است که در بین تمام ادیان و قبایل با وجود اختلاف در مصادیق و جزئیات آن وجود دارد. در بین مسلمانان این اندیشه در اعتقاد به ظهور مهدی(عج)که از اولاد پیامبر اسلام(صلی الله علیه واله)و علی(ع) و فاطمه(ع) است، تجلی پیدا کرده است. اندیشه مهدویت یک اندیشه کلامی و مبتنی بر اصول متن و محکم کلامی از جمله، توحید،هدفمندی خلقت، نبوت ، امامت ومسائل مربوط به این اصول می باشد.اما مهدویت با این همه قوتی که به خاطر پشتوانه های عقلی ونقلی دارا می باشد. عده کمی از علما در صدد انکار و رد آن برآمده اند.یکی از این علما واندیشمندان محمد رشید رضا صاحب کتاب المنار می باشد وبه طور صریح به انکار مهدویت پرداخته واحادیث مهدی را از اسرائیلیات می داند.بنابر این در این پژوهش کلامی بودن مهدویت و مبتنی بودن آن به مبانی کلامی در قالب چهار اصل کلامی یعنی توحید، هدفمندی خلقت، نبوت وامامت پرداخته شده است.وسپس نظر و دیدگاه تفسیر «المنار» و تفسیر «المیزان» در مورد این اصول مورد نقد و بررسی قرار داده شده است. در آخر این پژوهش دلایل قرآنی و روایی اندیشه مهدویت بیان شده و دیدگاه این دو تفسیر در مورد اندیشه مهدویت مورد بررسی قرار گرفته به اشکالات وارد شده از طرف رشید رضا جواب داده شده است.واژگان کلیدی: مهدویت،مبانی کلامی،تفسیر المنار،تفسیر المیزان،توحید، هدفمندی خلقت، نبوت، امامت

«مقومات الانتصار و تکالیف الانتظار» اثر مهدی حمد فتلاوی، به بررسی عوامل مؤثر در پیروزی قیام جهانی حضرت مهدی عجّل‌ الله‌ فرجه‌ الشریف و تکالیف منتظران آن حضرت پرداخته است. کتاب به زبان عربی و در سال ۲۰۰۳ میلادی نوشته شده و انگیزه نویسنده، اهمیت پرداختن به موضوع و مباحث مهدویت می‌ باشد. بخش نخست، به بررسی و پاسخ به این سؤال پرداخته است که چگونه حضرت مهدی عجّل‌ الله‌ فرجه‌ الشریف بر دشمنان خود در دول مستکبر و طاغوتی جهان که دارای انواع سلاح‌ های پیشرفته و مدرن هستند، پیروز خواهد شد، با این که ایشان فاقد این گونه سلاح‌ ها می‌ باشند. دوم، در سه بخش، اختصاص دارد به بررسی عوامل مؤثر در یاری رساندن به آن حضرت و تکالیف منتظران، شامل: ۱- تکالیف ایمانی: از جمله تمسک به تقوا، ورع، اخلاق حسنه، اطاعت از اهل بیت علیه‌السّلام و... ۲- تکالیف اعتقادی انتظار: تمسک به امامت ائمه علیه‌ السّلام و ثبات بر اعتقاد به امامت حضرت مهدی عجّل‌ الله‌ فرجه‌ الشریف علی رغم طولانی شدن غیبت و انتظار. ۳- تکالیف جهادی که روایات مربوط به فراهم کردن اسلحه، نیروی نظامی و آماده بودن برای یاری آن حضرت، به آن دلالت دارند. در پایان، به چند سؤال در رابطه با حضرت مهدی عجّل‌ الله‌ فرجه‌ الشریف و علائم ظهور ایشان پاسخ داده شده است، از جمله این که: ۱- مؤمنین در عصر ائمه علیه‌ السّلام دارای فضیلت بیشتری هستند یا در غیبت؟ ۲- آیا امام مهدی عجّل‌ الله‌ فرجه‌ الشریف به دست یک زن به شهادت می‌رسند؟ ۳- مدت حکومت آن حضرت، چند سال است؟ و...