مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

اختلاف نظر میان شورای نگهبان و مجلس شورای اسلامی در خصوص مصوبات این مجلس، درپاره‌ای موارد منجر به اصرار هر یک از دو نهاد تقنینی و کنترل کننده مذکور، بر رأی و نظر خود شده است. تکرار این وضعیت در شرایطی که قانون اساسی در این زمینه ساکت بود، راه حلی را می‌طلبید. بنابراین، به دستور حضرت امام قدس‌سره مجمع تشخیص مصلحت نظام تشکیل شد.جایگاه قانونی و عملکرد این نهاد جدید - که در اصلاحات قانون‌اساسی در سال 1368 وارد قانون اساسی شد - پس از بیان مفهوم مصلحت و ماهیت فقهی و حقوقی آن در این نوشتار بررسی شده است. در این بررسی نقش مصلحت در احکام ثانوی و نیز در تعارض احکام شرع به عنوان پایه درک جایگاه حقوقی مجمع مطمح نظر بوده، و از سوی دیگر به ضرورت داشتن یا ضرورت نداشتن این نهاد، و راههای قانونی و عملی کاهش، یا جلوگیری از اختلاف میان دو نهاد تقنینی و کنترلی توجه شده است.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 145 تا 176

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

حسن و قبح عقلی از دیدگاه اصولیون شیعه و پیامدهای حقوق بشری آن

نویسنده:

احمد تقی‌زاده

نوع منبع :

رساله تحصیلی

وضعیت نشر :

ایرانداک,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

کلام امامیه , 09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam , اشاعره (اهل سنت) , حسن و قبح , قاعده حسن و قبح عقلی , معتزله (اهل سنت) , حسن و قبح عقلی , حقوق زنان , نگرش دینی , حقوق بشر (مسائل جدید کلامی) , حسن و قبح عقلی , حقوق , حقوق , 8- اهل حدیث (فرق اسلامی) , حقوق , اخباری (فقه) , اخباری (فقه)

چکیده :

موضوع حسن و قبح عقلی، از دیرباز، حتی از دوران یونان باستان ذهن بسیاری را به خود مشغول ساخته است. آنچه در پایان‌نامه حاضر مورد بحث و بررسی قرار گرفته، کنکاش موضوع فوق در آثار اصولیان شیعه و تأثیری که در احکام فقهی از خود بر جای می‌گذارد، می‌باشد.سوال اصلی‌ای که در تحقیق پیش رو مطرح شده، آن است که آیا می‌توان از موضوع حسن و قبح عقلی که در آثار اصولیان شیعه مطرح شده، در جهت اثبات گزاره‌های حقوق بشری استفاده نمود؟ به عبارت دیگر، آیا می‌توان از احکام قطعی عقل (که به عنوان سومین یا چهارمین منبع استنباط احکام معرفی شده است)، در فقه استفاده نمود و از این مسیر به احکامی دست یافت که هر چه بیشتر با موازین و اسناد حقوق بشری در تطابق باشند؟به منظور پاسخ به این سوال مهم، پس از طرح بخش اول که به تحلیل مفهومی و تاریخچه حسن و قبح اختصاص یافته، در بخش دوم و در طی سه فصل، سعی شده مباحثی از حقوق زن و حقوق اقلیت‌ها مطرح شده و دیدگاه هر یک از منکرین و قائلین به حسن و قبح عقلی و اسناد و موازین حقوق بشری نسبت به هر یک از این مباحث بیان شود تا از این طریق، نسبت به وجود یا عدم وجود تفاوت میان نتایجی که هر یک از این سه گروه به آنها دست یافته‌اند، پی برده شود.هر چند، بایستی گفت متأسفانه میان دیدگاه هر یک از منکرین و قائلین به حسن و قبح عقلی، در مواجهه با مباحث فوق، تفاوتی اگر وجود داشته، ناچیز می‌باشد و از سوی دیگر، میان دیدگاه این دو گروه یعنی منکرین و قائلین به حسن و قبح عقلی از یک سو و اسناد و موازین حقوق بشری از سوی دیگر، نسبت به هر یک از مباحث فوق، فاصله بسیاری مشاهده می‌گردد که بی‌شک یکی از دلایل آن، عدم اعتنا یا کم‌اعتنایی نسبت به استنباطات قطعیه عقلیه می‌باشد.با این توصیف، روشن می‌شود که هر چند در مرحله تئوری و نظریه‌پردازی، موضوع حسن و قبح عقلی(بنابر آنچه در فصل دوم از بخش اول آمده)، از پتانسیل بالایی برخوردار می‌باشد، اما در عمل و کاربرد، استفاده چندانی از آن صورت نگرفته، بلکه اکثر قریب به اتفاق احکام، از نصوص شرعی استخراج گردیده است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

علّیت از نگاه اشاعره, مکتب تفکیک و حکمت متعالیه

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

متن

وضعیت نشر :

مجمع جهانی شیعه شناسی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

جبر و اختیار(کلام) , جبریه (مذاهب کلامی) , اختیار , اشاعره (اهل سنت) , عقاید اشاعره , عقیده جبر fatalism , اراده الهی , اصول اشاعره , اختیار انسان , ابطال ناپذیری اصل علیت , حکمت متعالیه , اختیار واجب , نظام علی و معلولی , مکتب تفکیک , اصل علّیت

چکیده :

در عالم اسلام فکر اثرگذاری ویژه خداوند و به اصطلاح اندیشه (لا مؤثر فی الوجود الا الله) را هم در میان متکلّمان, هم فلاسفه و هم عرفا می بینیم. هرچند فلاسفه اسلامی در بعضی از اصول اثرپذیر از اندیشه وران یونان بوده اند, ولی تفکّر اسلامی و بویژه کلام و عرفان اسلامی, در اندیشه توحیدی بالا, به شدّت اثرپذیر از ظواهر قرآن و سخنان پیشوایان دین است. برابر این ظواهر و متون, خالق و رب و مدبّر همه چیز خداست. هیچ چیز از دایره قدرت و اراده اش بیرون نیست. پادشاه مطلق و فعّال مایشاء است. از طرف دیگر ما خود را با عالمی رو به رو می بینیم که دارای نظم و نظام قانونمندی است. ظاهر قرآن نیز این امر را تأیید می کند. هر معلولی علّت ویژه و روشن دارد که تا نباشد, معلول وجود نخواهدداشت و نیز هر موجود اثر و فایده خاصّ خود را دارد که در موجود دیگر یافت نمی شود. همچنین نفس خویشتن را چنین می یابیم که دارای اراده و اختیار است و قدرت انتخاب و عمل, اطاعت و عصیان دارد و درنتیجه مکلّف است. سؤالی که در این جا برای متفکّران اسلامی و برای هر متفکّری در هر نظام توحیدی مطرح است, این است: اگر جهان قانومند است, خداوند در آن چگونه عمل می کند و نقش خداوند در پیدایی و پاییدن و ماندن آفریده ها در این نظام قانونمند چیست؟اگر او تنها اثر کننده است, چگونه می توان غیراو را اثر کننده دانست؟ اصل علّیت 1 در این صورت چه مفهوم و جایگاهی خواهد داشت؟اگر از زمین و آسمان و آب و باد و آتش و سنگ و چوب نفی اثرگذاری کردیم, آیا خلاف وجدان عمل نکرده و خلاف قرآن سخن نگفته ایم؟ اگر فعل انسان با اراده خداوند انجام نگیرد, مفهوم آن غیراز دارای حد بودن اراده و قدرت خداوند چه می تواند باشد؟ و اگر آفریننده کارهای بشر نیز خداوند است, مسأله اختیار و تکلیف انسان به چه صورت درمی آید؟در عالم اسلام, فلاسفه, عرفا و متکلّمان هرکدام به گونه ای و براساس مبانی و روش خویش در صدد حلّ مشکل و پاسخ گویی به پرسشهای بالا برآمده اند...

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

رابطه خدا و عمل انسان از دیدگاه متکلمان اسلامی

نویسنده:

موسی عظیمی

نوع منبع :

مقاله , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF متن

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

جبر و اختیار(کلام) , جبریه (مذاهب کلامی) , اختیار , اشاعره (اهل سنت) , اصول عقاید معتزله , عقاید اشاعره , عقیده جبر fatalism , معتزله (اهل سنت) , اصول اشاعره , عقاید شیعه امامیه , عمومیت قدرت الهی , اختیار انسان , جبر اشعری , قدرت الهی , قدرت الهی بر افعال عباد , خدا و اختیار انسان , محرک مباشر , شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع)

چکیده :

در مقاله حاضر رابطه خدا و عمل انسان از دیدگاه متکلمان اسلامی (اشاعره، معتزله و امامیه) و ادله هرکدام از آنها با توجه به قدرت الهی در مورد همه ممکنات، بررسی شده است. بنا بر دیدگاه اشاعره و معتزله فعل انسان یک فاعل دارد. از دیدگاه اشاعره این فاعل خدای متعال است و از دیدگاه معتزله خود انسان است. بنا بر دیدگاه امامیه، فعل انسان دو فاعل دارد: یکی فاعل مباشر و دیگری فاعل غیر مباشر. فاعل مباشر، انسان و فاعل غیر مباشر خدای متعال است. گناه نیز به عنوان فعل انسان، بنا بر دو دیدگاه اخیر ـ یعنی معتزله و امامیه ـ قابل توجیه و بنابر دیدگاه اشاعره غیر قابل توجیه عقلانی است. این مقاله تلاش می نماید تا موضوع فوق را از دیدگاه فرق اسلامی تطبیق و تحلیل نماید.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

گ‍ردن‍ب‍ن‍د م‍رواری‍د در ت‍ف‍اوت‌ م‍ع‍ن‍ی‌ (ک‍س‍ب‌) از ن‍ظر اش‍ع‍ری‌ و م‍ات‍ری‍دی‌: ت‍رج‍م‍ه‌ کتاب (ال‍ع‍ق‍دال‍ج‍وه‍ری‌ ف‍ی‌ال‍ف‍رق‌ ب‍ی‍ن‌ ک‍س‍ب‍ی‌ال‍م‍ات‍ری‍دی‌ والاش‍ع‍ری‌؛ مولانا خالد نقشبندی)

نویسنده:

خالد ن‍ق‍ش‍ب‍ن‍دی‌؛ مترجم: عبدالعزیز محمدپور (داشبندی‌مکری)

نوع منبع :

کتابشناسی(نمایه کتاب) , ترجمه اثر

وضعیت نشر :

تهران: ت‍اب‍ش‌ ف‍ره‍ن‍گ‌,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

جبر و اختیار(کلام) , جبریه (مذاهب کلامی) , اختیار , اشاعره (اهل سنت) , عقاید اشاعره , عقیده جبر fatalism , ماتریدیه (اهل سنت) , اراده الهی , اصول اشاعره , اختیار انسان , جبر اشعری , خدا و اختیار انسان , مقولات عشر , مقولات عشر , مقارنه‌گرایی , اکازیونالیزم , تاریخ فلسفه , انسان مختار , انسان مضطر , آزادی اراده (فلسفه دین) , اراده (وابسته اخص اختیار)(فلسفه اخلاق) , اختیار (مقابل جبر)(دامنه فلسفه سیاسی)

شماره ديويي:

‭297/414

چکیده :

معرفی کوتاه:کتاب حاضر، مشتمل بر سه رساله است. رساله‌ی نخست با نام "گردن‌بند مروارید" مربوط به علم کلام است و نیز مساله‌ی جبر و اختیار. از جمله این که آیا بنده را در انتخاب افعال دارای اختیار تام و کامل است یا خیر؟ و این که از دیدگاه معتزلی‌ها، اشعری‌ها، ماتریدی‌ها و.... اختیار و یا "کسب" است که ملاک تکلیف و در نتیجه پاداش و کیفر قرار می‌گیرد؟ رساله‌ی دوم با نام "فلسفه‌ی سیامندیه" به مبحثی در باب "مقولات عشر" بنابر روش ارسطو و پیروانش اختصاص دارد. و در رساله‌ی سوم با عنوان "مختصر تاریخچه‌ی سیر فلسفه در عالم" ضمن بیان تاریخچه‌ی علم حکمت در جهان، مواردی چند در این زمینه بررسی گردیده است. از جمله این که آیا فلسفه با کیش و آیین و عقل و دانش در تضاد و ناهم‌سویی و یا این که در تجانس و هم‌سویی است؟ و این که دانش در هر امری می‌تواند به عقل متوسل گردد یا خیر؟

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

عقيدة الإمام الأشعرى مذهب السواد الأعظم من المسلمين فی الأصول

نویسنده:

مصطفى بن عبد الرحمن بن عبد الله بن علوي العطاس

نوع منبع :

کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

حضر موت - یمن: دارالاصول,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

اصول عقاید , اهل سنت (مذاهب کلامی) , اشاعره (اهل سنت) , اصول اهل سنت , عقاید اشاعره , عقاید اهل سنت , اصول اشاعره , 3- اهل سنت Sunnism (فرق اسلامی)

چکیده :

این کتاب در دفاع از مکتب کلامی اشعری، آن را مذهب عموم اهل سنت در اصول دین و اعتقادات می داند.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نظرة علمية فى نسبة كتاب الإبانة جميعه إلى الإمام أبى الحسن الأشعرى : ویلیه فصل فی خلافات اهل السنة والخلافات المنقولة بین الماتریدیة والأشاعرة

نویسنده:

وهبی سلیمان غاوجی

نوع منبع :

کتاب , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

بیروت - لبنان: دار ابن حزم,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

اهل سنت (مذاهب کلامی) , اشاعره (اهل سنت) , اصول اهل سنت , عقاید اشاعره , عقاید اهل سنت , ماتریدیه (اهل سنت) , اصول اشاعره , 3- اهل سنت Sunnism (فرق اسلامی) , الابانه: ابوالحسن اشعری

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

إشكاليّة زمن تأليف الأشعري كتابيّ اللمع والإبانة

نویسنده:

إبراهيم برقان

نوع منبع :

مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

اشاعره (اهل سنت) , عقاید اشاعره , عقاید معتزله , معتزله (اهل سنت) , اصول اشاعره , 8- اهل حدیث (فرق اسلامی) , الابانه: ابوالحسن اشعری , اللمع: ابوالحسن اشعری

چکیده :

يهدف هذا البحث إلى دراسة زمن تأليف أشهر كتابين في إطار الدراسات العقدية عند الأشعري وهما كتابا اللمع والإبانة. كما يتناول البحث تعريفاً موجزاً بسيرة الأشعري، إذ يعدّ من أئمّة علم الكلام الذين أسهموا في إنتاج فكر إسلامي دفاعاً عن العقيدة أمام الخصوم. ويبيّن البحث أهمية هذين الكتابين، ومنهج الأشعري فيهما، حيث تضمّنا العديد من القضايا العقدية، وطرق الاستدلال عليها. ويركز البحث على مناقشة الرأيين الواردين في أسبقية تأليف أحد هذين الكتابين على الآخر، لما يتضمنه ذلك من أثر في فكر الأشعري. وتوصل الباحث بعد دراسة الموضوع إلى جملة من النتائج أهمها: أنّ هذين الكتابين ليسا آخر ما ألّف الأشعري من كتب، وأنّه صنّف كتاب الإبانة قبل كتاب اللمع.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

27 28 29 30 31 32 33 34 35 36

تعداد رکورد ها : 650

درخواست مدرک

کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید

چنانچه قبلا عضو سایت شده‌اید ورود به سایت در غیر اینصورت عضویت در سایت را انتخاب نمایید

ورود به سایت

عضویت در سایت

ارسال نظر

نوع

توضیحات

آدرس پست الکترونیکی

کد امنیتی **

با موفقیت به ثبت رسید

كليه حقوق محفوظ است ، استفاده از مطالب با ذكر منبع بلامانع است.