جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

براساس آموزه ماواگزینی روح القدس از جمله کارکردهای اساسی روح القدس هدایت مؤمن مسیحی به سوی حقیقت خداوند و شبیه ساختن وی به اوست. ساکن شدن روح القدس درمومن مسیحی سبب استحاله و تبدیل وی به آفریده ی نو می شود که لازمه رستگاری و تحقق فرایند تقدیس است. چگونگی ماواگزینی روح القدس در درون شخص مسیحی و نحوه تاثیر گذاری بر ایمان او برای هدایت و وصول به رستگاری، چالش جدی فیلسوفان دین مسیحی است که می کوشند به فهم معقولی از رابطه استحاله و تبدیل به آفریده ی نو در فرایند مأواگزیدن روح القدس در درون مؤمن مسیحی با وجود قدرت انتخاب و اختیار انسان در پذیرش هدایت و عدم آن، دست یابند. مدل مشارکتی آلستون می تواند به نحو معقولی از جایگاه اختیار دفاع نماید. براساس این مدل مؤمن مسیحی در روند مأواگزینی روح القدس در درون خویش، هم تا حدی به آنچه خیر است معرفت و آگاهی می یابد و هم احساس می کند مایل است واکنشی شایسته و مناسب نشان دهد. این مدل در تمام استحاله ها نقش درونی مهمی به روح القدس می بخشد و در عین حال مجال انجام کارهای بسیاری را برای فرد باقی می گذارد و اختیار او را در نظر می گیرد. از این رو این مدل می تواند به عنوان تبیینی عقلانی از جایگاه اختیار در روند هدایت باطنی روح القدس در جریان مأواگزینی، به شمار آید.

از ابتدای قرن بیستم با روی آوری معنادار فلسفه به مباحث زبان شناسی و معناشناسی و بروز شکاکیت‌های نوظهور درباره بسیاری از قالبهای سنتی زبان، مسائل و پرسشهای جدیدی نیز در زبان دین مطرح گشت تا آنجا که شورواشتیاق گسترده فیلسوفان دین به تحلیل زبان دینی در قرن اخیر موجب شده عمده ی تفلسف دینی، فنون به کار گرفته شده در فلسفه زبان را مورد توجه قرار دهد ، این امر رفته رفته موجب گشت عنوان زبان دین به یکی از سرفصلهای اصلی و مستقل مسائل فلسفه دین درآید و علاوه بر مسأله کیفیت معناشناسی زبان دینن مسائلی همچون اصل معناداری و غیرمعرفت‌بخش بودن یا نبودن گزاره‌های دینی نیز در کانون توجه قرار گرفته و پیرامون آن واکاویهای جدی انجام پذیرد. در این بینسخن گفتن از خدا ،به عنوان پایه ای ترین گزاره های دینی، بخش مهمی از محتوای زبان دین را به خود اختصاص میدهد و همواره این سوال در این زمینه مطرح بوده است که آیا برای بشر اصولا این امکان وجود دارد که در قالب مفاهیم و الفاظ متداول و طبیعی خود، در مورد خدای به کلی دیگر و صفات و افعال او به طور معنادار، حقیقی، ایجابی و صادق سخن بگوید؟ویلیام آلستون فیلسوف برجسته و تحلیلی مشرب معاصر ،به عنوان یک صاحب نظر هم در فلسفه دین و هم در فلسفه زبان، با رد نظریات غیرشناختاری راه میانه ای را در زبان دین پیش گرفته و مدعی است که می توان زبانی ساخت که به مدد مفاهیم آن، به شکل حقیقی، درباره خداوند سخن گفت. این زبان میان انسان، خدا و سایر مخلوقات مشترک است و زبان مختص به خداوند نیست، وی با کمک گرفتن از نظریه کارکردگرایی مطرح در فلسفه ذهن سعی می کند اوصاف مشترک میان خدا و انسان را به گونه ای معنی کند که این اوصاف بر خدا و انسان به نحو حقیقی ، غیرمجازی، واحد و مشترک صدق کند.رساله حاضر، با تبیین مبانی فکری و معرفتی آلستون در فلسفه زبان و فلسفه تحلیلی دین، ابتدا دیدگاه وی درباره زبان دین را به طور کامل تحلیل کرده و سپس تلاش وی در نظریه کنش گفتاری، تحویل پذیری استعارات دینی و تطبیق نظریه کارکردگرایی بر زبان دینرا مورد ارزیابی قرار میدهد ودر پایان نیز از منظر مبانی فلسفی حکمت متعالیه به بررسی مبانی و محتوای نظریه ی آلستون در زبان دین می پردازد.

سخن گفتن حقیقی درباره خداوند همواره یکی از چالش‌برانگیزترین بحث‌ها در تاریخ الهیات و فلسفه بوده است. گروهی منکر آن بوده و گروهی نیز معتقد به امکان سخن گفتن حقیقی درباره خداوند هستند. "آلستون" مطابق با نظریه کارکردگرایی سعی می‌کند امکان اسناد حقیقی مفاهیم ذهنی و عملی به خداوند را اثبات کند. وی اسناد مفاهیم ذهنی را متوقف بر اسناد مفاهیم عملی می‌داند و در مفاهیم عملی، از امکانِ ساختن مفاهیم عملی قابل اسناد به خدا که از مفاهیم عملی انسانی گرفته نشده‌اند، سخن می‌گوید و بدین نحو حمل مفاهیم ذهنی و عملی را بر خداوند اثبات می‌کند. وی در این باره دچار مشکل دور می‌شود و سعی در حل آن دارد. ما بیان خواهیم کرد که ملاصدرا اولاً امکان اسناد حقیقی مفاهیم ذهنی را متوقف بر اسناد مفاهیم عملی نمی‌داند و ثانیاً با استفاده از مبانی اشتراک معنوی و تشکیک، کمالات را به‌صورت حقیقی به خداوند اسناد می‌دهد. همچنین به نظر می‌رسد مشکلاتی که آلستون به آنها دچار شده است، طبق مبانی ملاصدرا قابل حل می‌باشند.

آلستون با تمایز دو دیدگاه توجیهی تجربه حسی؛ یعنی دیدگاه توجیهی مستقیم و غیر مستقیم بر این باور است که تجربه حسی متعلقات خودش را به صورت مستقیم توجیه می‌کند؛ یعنی در تجربه حسی ما مستقیما با عین خارجی در ارتباطیم. آلستون به تبع تجربه حسی، تجربه دینی را نیز از همین سنخ می‌داند و در نتیجه بر این باور است تجربه دینی نیز مستقیم متعلق خودش را توجیه‌پذیر می‌کند. با توجه به دیدگاه آلستون در باب توجیه‌پذیری تجربه حسی و تجربه دینی، چه اشکالات و مناقشاتی در این زمینه مطرح است؟ از دیدگاه آلستون با توجه به تشابهات موجود میان ادراک حسی و ادراک دینی، تجربه حسی و تجربه دینی هر دو از یک ماهیت در نقش معرفتی و توجیهی خودشان برخوردارند، اما در این زمینه مناقشاتی مطرح شده است که به آنها پاسخ داده شده است، مناقشاتی مانند: تجربه حسی نمی‌تواند هیچ باوری را به طور مستقیم توجیه کند. بنا بر نظریه پدیدار، تجربه‌های حسی ما برخی باورهای ما را به طور مستقیم توجیه می‌کند. کسی که قبلا هیچ گونه تجربه‌ای از خداوند نداشته است، چگونه می‌فهمد که متعلق ادراک او خداوند است؟

از جمله رویکردهای جدیدی که در بحث معرفت‌شناسی باور دینی مطرح شده است، «تجربه باورساز» ویلیام آلستون است. راهکاری که آلستون ارائه می‌دهد، مسیری برای ایجاد اعتمادپذیری و معقولیت باورهای دینی است. این باورها توسط تجربه‌های عرفانی و دینی برای انسان شکل می‌گیرد. مسئله‌ی اصلی این نظریه چگونگی بهره بردن از تجربه‌های درونی به عنوان یک منبع مهم معرفتی است. در این رابطه آلستون به این مهم می‌پردازد که به چه صورتی این تجربه‌ها منجر به تعمیق و تثبیت بنیان باورهای دینی و خصوصا معرفت‌هایی که در ادراک انسان از خداوند شکل می‌گیرد، خواهد شد. در این رویکرد او به دنبال توجیه باورهای دینی و ثمرات الهیاتی، به وسیله‌ی ادراکات عرفانی و تجربه دینی است. در سوی دیگر علامه طباطبایی با توجه به سنت حکمت اسلامی و دقت‌هایی که در زمینه مباحث معرفت‌شناختیِ تجربه‌های درونی و شهود شده است، دارای نگاهی منسجم و دقیق در این زمینه هستند که تحت عنوان علم حضوری به آن توجه و تاکید شده است. در این تحقیق به وجوه تشابه و تفاوت این دو نظریه رویکرد توجه شده‌است. از جنبه‌های مشابهت در این دو دیدگاه، توجه به ساحت ادراکات باطنی و معرفت‌های شهودی است و از جمله وجوه تفاوت‌شان، تفاوت در تبیین تجربه‌هایی که متعلق آن خداوند است. همچنین وجود تفاوت در اساسی در استفاده از تجربه‌های درونی در هر دو دیدگاه به نظر می‌رسد. با تحلیل و تبیین نظریه «تجربه باورساز» پیداست که علاوه بر نکات بدیع و مثبتی که دارد، دچار اشکالاتی نیز می‌باشد که آن‌ها را با در نظر داشتن دیدگاه‌ علامه طباطبایی و حکماء، به بررسی انتقادی آن پرداخته شده است.

ترجمه ماشینی: این جلد منحصر به فرد تعدادی از بهترین کارهای اخیر را در مورد چالش فلسفی که تنوع مذهبی برای باورهای دینی ایجاد می کند، جمع آوری می کند. این کتاب با مشارکت‌کنندگانی از فلسفه، مطالعات دینی و الهیات، با روشی که بسیاری از نویسندگان در بررسی انتقادی مستمر مواضع یکدیگر درگیر می‌شوند، متحد می‌شود. کثرت گرایی جان هیک یک نقطه کانونی از مجموعه را فراهم می کند. هیک استدلال می‌کند که تمام سنت‌های اصلی دینی با واقعیت نهایی یکسانی ارتباط برقرار می‌کنند، هر کدام از طریق انواع شکل‌های فرهنگی شکل‌دهی شده از تفکر و تجربه با آن مواجه می‌شوند، اما همگی راه‌هایی به یک اندازه مؤثر برای رستگاری یا رهایی ارائه می‌دهند. موضع محوری دیگر دفاع ویلیام پی آلستون از رویه مسیحی در شکل‌گیری باورهایی درباره مظاهر خدا در پاسخ به تجربیات حضور یا فعالیت الهی است. مقالات هیک و آلستون استدلال های خود را توسعه می دهند و سایر منتخب ها پاسخ می دهند و جنبه های مختلف یک یا هر دو موضع را نقد یا دفاع می کنند. شکاکیت مذهبی، انحصارگرایی مذهبی، شمول گرایی مذهبی و دیدگاه های دیگر نیز نشان داده شده است. در مقدمه، ویراستاران ارتباط بین مقالات را پیشنهاد می کنند و در مورد تبادلات اضافی بین مشارکت کنندگان گزارش می دهند. تنها گلچینی که پوشش جامعی از بحث های فلسفی جاری در مورد تنوع مذهبی ارائه می دهد، چالش فلسفی تنوع مذهبی برای دوره ها و سمینارهای فلسفه دین، الهیات فلسفی و ادیان جهانی ایده آل است.

ترجمه ماشینی : نیمه اول این پایان نامه استدلال می کند که شک و تردید در مورد نیروی اثباتی تجارب دینی ناشی از نگرانی در مورد شیوه های سنتی است که برای تشخیص بین تجارب «توهم» و «اصیل» استفاده می شود. از آنجایی که این شیوه ها مستلزم تعهد به یک سنت خاص است، ما هیچ راهی برای تصمیم گیری در مورد اینکه به کدام عمل اعتماد کنیم نداریم. علاوه بر این، آزمون‌هایی که رویه‌ها به کار می‌گیرند، بر صحت تجارب تأثیری ندارد. و آنها آنقدر درشت هستند که متکلمان نمی توانند از آنها برای تنظیم باورهای دینی یا جستجوی حقیقت الهیات استفاده کنند. این تز استدلال می کند که باید به دنبال راه های جدیدی برای ارزیابی تجربیات دینی و اعتقادات مبتنی بر آنها باشیم که دغدغه ها را برطرف کند. فصل چهارم رویه‌ای را توسعه می‌دهد که در آن طرفین اختلافات مذهبی، خدا را موجودی کامل می‌دانند و از باورهای اخلاقی مشترک خارج از سنت دینی خود برای تعیین احتمالات برای اعمال احتمالی الهی، از جمله تجارب دینی، استفاده می‌کنند. احتمال وقوع فعل الهی با توجه به آن باورهای اخلاقی، این احتمال است که تجربه دینی واقعی بوده است و نگرانی دوم را مورد توجه قرار می دهد. این روش از نزدیک به منابع مختلف شک و تردید توجه می کند، بنابراین اجتناب از دانه بندی درشت اقدامات سنتی مورد توجه قرار می گیرد. بنابراین، این تز با ارائه یک جایگزین غیر شکاکانه که با جزئیات کافی بیان شده است تا نشان دهد چگونه می توان بر این مشکلات فائق آمد، علیه پاسخ شکاکانه به مشکلاتی که شواهد تجربی مذهبی با آن مواجه است، استدلال می کند. فصل پنجم شرح رویه را کامل می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه می‌توان از آن برای رسمیت بخشیدن به اختلافات در کلام فلسفی در مورد اهمیت اثباتی پنهان بودن الهی و تنوع دینی استفاده کرد. فصل ششم با ارزیابی یک روایت آنسلمی از ارجاع «خدا»، از پیش‌فرض این رویه دفاع می‌کند که خدا موجودی کامل است.

ترجمه ماشینی: کسی که در حوزه فلسفه دین معاصر در اینجا به مسائل مختلفی در معرفت شناسی اعتقادات دینی می پردازد. نوشته‌های ویلیام پی آلستون، شخصیت برجسته در احیای فلسفه دین انگلیسی-آمریکایی، محور این مقاله‌ها را فراهم می‌کند که همه آنها به جز دو مورد قبلاً منتشر نشده بودند. فیلسوفان دین، معرفت شناسان، متافیزیکدانان و متکلمان در این جلد برخی از مهم ترین آثار موجود در نظریه معرفت و جایگاه معرفتی باور دینی را خواهند یافت. مقالات در سه بخش الهیات طبیعی و معرفت خدا، معرفت شناسی تجربه دینی و کثرت گرایی دینی تنظیم شده است. آنها در مجموع در مورد برخی از مسائل ضروری امروزی در دین، از جمله تنوع مذهبی، گفتگو می کنند.

ترجمه ماشینی : مقالات اخیر در زمینه توجیه و دایره گرایی معرفتی زمینه مناسبی را برای ارزیابی مجدد روش دیالکتیکی هگل فراهم کرده است. دیالکتیک هگل موضوعی است که به ندرت در چارچوب تحولات اخیر در معرفت شناسی مورد بحث قرار می گیرد. مشکلاتی که عامل انگیزش ویژگی های کلیدی مختلف این روش هستند، «برهان رگرسیون توجیهی» و به ویژه «مشکل معیار» ثابت می شود که همان مشکلاتی است که تمرکز بسیاری از بحث های معاصر را فراهم می کند. نتیجه بسیاری از بحث‌های اخیر دور شدن از نظریه‌های معرفت‌شناختی مبتنی بر هنجار به سمت نظریه‌های طبیعی‌تر است، با فیلسوفانی مانند دبلیو پی آلستون که خواستار رد این تقاضا هستند که بتوانیم توجیهی کاملاً بازتابنده برای باورهای خود ارائه کنیم. هگل چنین خواسته ای را رد نمی کند و با ارائه چنین توجیهی می کوشد به این مشکلات بپردازد. واکنش او به شکاکیت باستانی (پیرونی) و تحلیل تکنیک های آن، و نقاط قوت و ضعف آنها، برای روش دیالکتیکی او که قرار است بر مشکلات شکاکی غلبه کند، اهمیت زیادی دارد. با در نظر گرفتن روش او در پرتو این واکنش و با مقایسه آن با بحث های اخیر، می توانیم درک خود را از سیستم هگل عمیق تر کنیم و همچنین سهم آن را در بحث های معاصر درباره این مشکلات ارزیابی کنیم.

ترجمه ماشینی : مسئله رابطه بین تجربه دینی و اعتقاد مسیحی به خدا در الهیات و فلسفه دین معاصر به شیوه های کاملاً متفاوتی مطرح می شود. به منظور ایجاد پاسخی که از دام های «مدل ادراک تحلیلی» (آلستون، یاندل، سوینبرن) و مدل «بیش زبانی» برای تفسیر تجربه دینی مسیحی (تیلور، لیندبک) اجتناب کند، این پایان نامه رویکردی را ارائه می دهد که ترکیبی از یک پدیدارشناسانه است. بررسی احساسات، بررسی مفهومی خداگفتاری و «باور» مسیحی و نیز دیدگاه‌های الهیاتی، جامعه‌شناختی و انسان‌شناختی. در مرکز تفسیر توسعه یافته در اینجا، مقوله پدیدارشناختی «احساسات وجودی» است که باید به عنوان یک جنبه الهیات و فلسفی مرکزی از تجربه دینی مسیحی در نظر گرفته شود. با استفاده از این مفهوم معاصر، خوانشی بدیع از مفهوم «احساس» اف. شلایرماخر پیشنهاد می‌شود و انواع مختلفی از تجربه‌های مسیحی تفسیر می‌شود (مانند تجارب «هیبت»، «معجزه هستی»، «بدبختی» و «جامعه رستگارشده» ). این مطالعه از طریق درکی فلسفی از اعتقاد مسیحی به خدا، تفسیری انتقادی از مفهوم «باور دینی» ویتگنشتاین متأخر ارائه می‌کند و بینش‌های ویتگنشتاینی را با مفهوم «ایمان پویا» پل تیلیش ترکیب می‌کند و علیه «گرامرگرایان» و «ویتگنشتاینی» استدلال می‌کند. گزارش های بیانگر باورهای مسیحی در مورد خدا معمولاً راهنمای زندگی هستند، اما با این وجود مشکوک هستند. ماهیت خداگفتار مسیحی دوباره با ترکیب بینش ویتگنشتاین متأخر در مورد نقش‌های دستوری و بیانی خدا-گفتار با تأکید مرلوپونتی بر نوآوری زبانی و دیدگاه رومن یاکوبسون در مورد کارکردهای زبان تفسیر می‌شود. در نهایت، ادعایی که رشته‌های پدیدارشناختی، مفهومی و الهیاتی این مطالعه را به هم پیوند می‌دهد، به رسمیت شناختن «کشش دعوت‌کننده اعتقاد دینی» تجربه مربوطه است. شکل‌گیری و شکل‌گیری مفهوم دینی مسیحی را می‌توان ناشی از احساسات وجودی «فوق‌العاده» دانست، جایی که باورهای حاصل از خدا عمدتاً اما به طور کامل به معانی سنتی محدود نمی‌شوند.