جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 3169
میرفندرسکی: فیلسوفی مشائی یا اشراقی؟ (Mir Findirisky, a Peripateic or Illuminationist Philosopher?)
نویسنده:
حسین کلباسی اشتری (Hossein Kalbasi Ashtari)
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تمامی مورخان و پژوهشگران حوزه فلسفه اسلامی اذعان دارند که قرن یازده ه.ق. (دوره صفوی) دوره شکوفایی فلسفه شیعی ایران و ظهور شخصیت هایی چون میرداماد، شیخ بهایی، ملاصدرا، و میرفندرسکی بود. در میان آنها، ابوالقاسم میرفندرسکی کمتر از بقیه شناخته شده است و جنبه های علمی و عملی زندگی او به تفضیل مورد بررسی قرار نگرفته اند. از همه مهمتر، مکتب مورد علاقه اوست که با توجه به ابعاد معنوی و فکری او، و همچنین با توجه به سبک زندگی صوفیانه اش، نمی توان آن را در مکاتب فلسفی، شهودی و عارفانه رایج در آن زمان دسته بندی کرد. او از سویی کتاب های قانون و شفای ابن سینا را تدریس می کرد و از سوی دیگر بسیار به زندگی دراویش و حتی سبک زندگی مرتاضان هندی علاقه مند بود. به علاوه، اشعار به جا مانده از او تحت عنوان «قصیده های یایی» (قصیده هایی که به حرف یاء ختم می شوند) عمدتا دلالت دارند بر اینکه او گرایش هایی عارفانه، اشراقی - افلاطونی و نوافلاطونی داشت. این اشعار موجب شدند که درباره آراء و مکتب فکری مورد علاقه او ماجراهای مختلف و حتی متناقضی نقل گردد. از این رو، تشخیص گرایش فکری و سبک عملی او دشوار و حتی ناممکن به نظر می رسد. در یکی از تحلیل هایی که در این زمینه صورت گرفته است، آراء و رویکرد میرالتقاطی و خودش نقطه تلاقی نگرش های نظری و عملی مختلف و حتی متناقض توصیف شده است. در این مقاله، نگارنده کوشیده است با صرف نظر از «قصیده های یایی» و تفاسیر مربوط به آن، گرایش های فکری میرفندرسکی، و شاید هم نظام فلسفی او را بر مبنای سه نمونه از آثار وی توصیف و تحلیل نماید.
صفحات :
از صفحه 79 تا 96
پیشینه‌ ها و نوآورى‌ های سهروردى در تقلیل تعداد مقولات
نویسنده:
محمود هدایت افزا، احمد بهشتی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
دیدگاه حکیم سهروردی در باب مقولات حائز اهمیت است و یکی از نوآوری‌های او در مقام مخالفت با برخی نظرات فیلسوفان مشّائی، آراء خاص وی در مبحث مقولات می‌باشد. شیخ اشراق در آثاری که به سبک مشّائی نگاشته، مقولات عشر ارسطویی را در پنج مقوله منحصر نموده است، بدین ترتیب که ضمن پذیرش جوهر، کم و کیف؛ پنج مفهوم أین، متی، وضع، جده و اضافه را تحت مقولۀ «نسبت» و دو مفهوم أن‌یفعل و أن‌ینفعل را تحت مقولۀ «حرکت» می‌داند. در گام اوّل این نوشتار بیان شده که چنین طرحی در باب مقولات، واجد پیشینه‌هایی بوده است و لااقل هر بخش از دعاوی سهروردی، در یکی از آثار فیلسوفان رواقی، ابن‌سینا، بهمنیار و ابن‌سهلان ساوی ملاحظه می‌شود، هر چند که شیخ اشراق به این پیشینه‌ها اشاره‌ای ندارد و خود را مبتکر چنین طرحی می‌داند. اما در گام دوم، سخنان شیخ اشراق و تحلیلات خاص او در باب تقسیمات امور ماهوی، روش دست‌یابی به مقولات، دفاعیّات وی از طرح خود و میزان اهمیت مبحث مقولات در نزد سهروردی تبیین گردیده است.
صفحات :
از صفحه 191 تا 211
تلالو انوار قرآنی در آثار محمود انوار و نقدی کوتاه بر پاره ای ترجمه ها و تلمیحات قرآنی ایشان
نویسنده:
فاطمه گلی، اکبر گلی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
سید امیر محمود انوار استاد برجسته ادب فارسی، عربی و علوم اسلامی و دارای منزلت علمی حوزوی - دانشگاهی است. شهرت ایشان به خوش ذوقی و بداهه سرائی مرهون توانایی زائد الوصف در سرودن اشعار فارسی و عربی بسیاری در مدح اهل بیت و نیز شرح منظوم بر آیات قرآن و ... است. آثار ایشان پیوند ادبیات با حکمت و عرفان و نمونه های زیبایی از ترجمه کلام خدا به فارسی را به تصویر کشیده است، ادب شاعرانه وی آن چنان عاشقانه و حکیمانه در هم تنیده که تا معراج عرفانی و خداپرستی و حق دوستی بال می گشاید؛ اما راز نهفته این جاودانگی، قرآن مجید است که دل ایشان را جذب کرد و در آغوش خود پروراند. ساحت آثار ایشان که هرگز از مفاهیم قرآنی تهی نیست، نشان دهنده روح حقیقت جویی است که شدیدا تحت تاثیر کتاب آسمانی بوده و تقریبا در تمامی آثارش به نحوی به بیان میزان تاثیر قرآن کریم در ادبیات فارسی پرداخته است. در پژوهش حاضر آثار ایشان در چهار محور «اشعار، آثار منثور ادبی، دینی، عرفانی» بررسی شده و به ارائه نمودهای استمداد ایشان از قرآن کریم پرداخته شده است. ضمن این که شرح و ترجمه ایشان بر برخی از آیات قرآن مورد واکاوی ویژه قرار می گیرد.
صفحات :
از صفحه 95 تا 119
کیفیت پیدایش و انتزاع مفاهیم کلی
نویسنده:
غلامرضا ابراهیمی مقدم
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
چکیده :
از دیدگاه اکثر فلاسفه اسلامی، منشأ همه مفاهیم کلی ماهوی، صورت‌های جزئی است که از طریق ادراک حصولی یا حضوری به وجود آمده است. وقتی مفهوم کلی را با مفهوم جزئی مقایسه می‌کنیم، این سؤال مطرح می‌شود که ذهن چگونه از موارد محدود و جزئی به شناخت کلی می‌رسد؟ دیگر اینکه چگونه یک مفهوم که در ابتدا بر بیش از یک فرد صدق نمی‌کند، در مرحله ادراک عقلی بر بی­نهایت افراد صدق می‌کند؟ فلاسفه اسلامی برای تبیین این مطلب، نظریات مختلفی ارائه کرده‌اند که دو نظریه معروف در این باب از ابن‌سینا، فیلسوف شاخص حکمت مشاء و ملاصدرا بنیان‌گذار حکمت متعالیه، با اقبال و پذیرش بسیاری از فلاسفه دیگر مواجه شده است. در این مقاله، ضمن بررسی دو نظریه فوق، آرای مختلف فلاسفه اسلامی در این باب بررسی می‌شود.
صفحات :
از صفحه 7 تا 30
تبیین وجودی اصل امتناع تناقض
نویسنده:
محمد بنیانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
در باب جنبه‌‌های منطقی اصل امتناع تناقض بحث‌های فراوانی مطرح شده است. به نظر می‌رسد حصر توجه به زوایای منطقی و عدم تبیین وجودی از اصل امتناع تناقض سبب تبدیل شدن آن به مسأله‌ای صرفاً منطقی گردیده که نقش آن در گزاره‌‌های فلسفی بیشتر به صورت غیر مستقیم و بالقوه نمایان می‌شود، در حالی که با تبیین وجودی نحوه‌ی شکل‌گیری این اصل بنیادین، علاوه بر تأمین جنبه‌ی هستی‌شناختی اصل امتناع تناقض، در پی توجیه ریشه و مبنای منطقی این اصل، می‌توان جایگاه فلسفی آن را نیز تغییر داد. تبیین وجودی اصل امتناع تناقض ناظر به تبیین دو طرف آن، یعنی وجود و عدم و هم‌چنین به منزله‌ی فاعل شناسا است که در نهایت، منجر به شکل‌گیری اصل امتناع تناقض در ساحت وجودی فاعل شناسا می‌گردد و بر این اساس، فاعل شناسا همه چیز را از دروازه‌ی امتناع تناقض فلسفی می‌نگرد.
صفحات :
از صفحه 69 تا 84
نقدی بر تحلیل زمانی قضایای موجه
نویسنده:
علی اکبر احمدی افرمجانی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
چکیده :
موضوع محوری مقاله حاضر دلالت شناسی قضایای موجهه (به ویژه قضایای ضروریه و دائمه) است. در این باب ابتدا شرح مختصری از قضایای موجهه، بنا بر متون منطق سنتی، عرضه می شود و سپس ضمن توضیحِ تحلیلِ زمانی آنها، نقد چنین تفسیری در دستور کار قرار می گیرد. اما این نوشته صرفا نگاهی سلبی ندارد و در آن تلاش شده است تا سخن قدما درباب دلالت شناسی قضایای موجهه بازخوانی و بازشناسی شود.
صفحات :
از صفحه 7 تا 27
توجیه شرایط مقدمات برهان
نویسنده:
عسکری سلیمانی امیری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
چکیده :
منطق‌دانان برای مقدمات برهان علاوه بر یقینی بودن، شش شرط دیگر ذکر کرده‌اند. پرسشی که در این تحقیق بدان پاسخ داده می‌شود، این است که چرا منطق‌دانان علاوه بر یقینی بودن مقدمات، شروط دیگری را مطرح کرده‌اند. آیا آنان در افزودن این شرایط درصدد تحقق برهان بودن هر برهانی بوده‌اند یا اهداف دیگری را در نظر داشته‌اند؟ به‌نظر می‌رسد منطق‌دانان در بیان این شرایط، چند هدف متفاوت را تعقیب می‌نموده‌اند. برخی از آن‌ها برای محقق ساختن برهان‌ها و برخی دیگر برای محقق ساختن مسائل برهانی در یک علم برهانی بوده است.
صفحات :
از صفحه 127 تا 152
اشکلات و شبهات معاد و پاسخ اهل کلام و ابن سینا و ملاصدرا به آنها
نویسنده:
محمدی بهزاد
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران: ,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
رسالة حي بن يقظان في أسرار الحكمة المشرقية
نویسنده:
أبو جعفر بن طفيل
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مصر: مطبعة وادي النيل,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
جاودانگى اصول اخلاقى و نظریه اعتباریات
نویسنده:
محسن جوادى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
تقسيم ادراكات آدمى به دو بخش نظرى و عملى و به تبع آن، انقسام حكمت به نظرى و عملى، ميراث تفكر يونانى است كه در حوزه انديشه اسلامى مورد قبول عام واقع شد و متفكران مسلمان با پذيرش تفكيك مذكور، حاصل تامل و تفكر خود را در دو بخش حكمت نظرى و عملى به صورت مكتوب براى ما به يادگار گذاشتند. ادراكات عملى به آن دسته از ادراكات گفته مى شود كه به صورت مستقيم به عمل انسان مربوط مى شود مثلا اينكه بايد به عدالت رفتار كرد، بايد به وعده وفا كرد و امورى از اين دست كه عهده دار بيان بايسته يا شايسته بودن انجام عملى و يا ترك آن است. در مقابل، ادراكات نظرى به آن دسته از اداركات اطلاق مى شود كه ارتباط مستقيم با عمل انسانى ندارند مثلا علم به كروى بودن زمين يا زوج بودن عدد چهار و امورى از اين دست. در این مقاله به بررسی اخلاق بر اساس تبین این دو با توجه به نظریه اعتباریات پرداخته می شود.
  • تعداد رکورد ها : 3169