جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

بر اساسقرآن کریم و روایات اهل بیت (علیهم السلام ) ،ظهور امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف امری قطعی بحساب می آید .این حادثه مهم (ظهور) دارای علائم و نشانه هایی است ،که در روایات اهل البیت علیهم السلام بیان شده است . اصل صدور روایات نشانه های ظهور توسط ائمه اطهار علیهم السلام قطعی و متواتر می باشد ولی این به معنای صحت و اعتبار همه روایات نشانه های ظهور نمی باشد. جعل روایات نشانه ها توسط بنی امیه ، بنی عباس و مدعیان دروغین مهدویت ، اختلاط نشانه های ظهور با نشانه های قیامت ،عدم تبیین و تفسیر کامل و واضح نشانه ها ،تغییرات گسترده فرهنگی و اجتماعی (نسبت به زمان ارائه تفاسیر گذشته) ،توجه ویژه به مسأله نشانه های ظهور در عصر حاضر و شیوع نظریات غیر علمی و عوام پسند از جمله دلائلی هستند که مشتاقان امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف را به بررسی و تحلیل موشکافانه ی سندی و دلالی روایات نشانه های ظهور فرا می خوانند.هدف اصلی این تحقیق به طور خلاصه بررسی نشانه های حتمی الوقوع ظهور امام مهدی علیه السلام در روایات با تحقیقدر میزان اعتبار صدوری و بحث در دلالت روایات مذکور می باشد که این مهم از طریق بررسی روایات نشانه های حتمی الوقوع ظهور از حیث سند ، بررسی حتمیت این نشانه ها و چگونگی رابطه حتمیت با مسأله بداء و علم واراده الهی ، بررسی احتمالات مطرح شده پیرامون هر یک از نشانه های حتمی الوقوع و قضاوت درباره هر یک از آنها به انجام می رسد.با عنایت به گستردگی نشانه ها و علائمی که در کتب روایی به عنوان نشانه های ظهور ذکر گردیده است و از طرف دیگر تقسیم این نشانه ها در روایات به علائم حتمی الوقوع و غیر آن، در این تحقیق فقط به پاره ای از این علائم که ائمه اطهار (علیهم السلام ) آنها را « حتمی الوقوع » دانسته اند، پرداخته می شود . نشانه های حتمی الوقوع ظهور که در آستانه ظهور امام مهدی علیه السلام تحقق خواهند یافت پنج نشانه است،که در آنها احتمال بداء نیست و آنها عبارتند از:خروج سفیانی،صیحه آسمانی،خروج یمانی،خسف بیداء و قتل نفس زکیه. در تحقیق حاضر مجموعا در ابتداء میزان اعتبار روایات مربوط به نشانه های حتمی الوقوع مورد ارزیابی قرار گرفته و پس از قبول اعتبار این روایات از جهت صحت سند و مطابقت با عمومات قرآنی، تلاش شده که با بررسی معنای کلمه "محتوم" در کتب لغت و روایات اهل البیت علیهم السلام و هم چنین بررسی دقیق و مستدل معنای "بداء" این مطلب را به اثبات برسانیم که نشانه های پنج گانه ، حتمی الوقوع بوده و هیچ گونه احتمال بداء و تغییر در آنها راه ندارد و در پایان نیز با توجه به معتبر و حتمی بودن علائم پنج گانه مذکور تلاش شده تا با جمع آوری نظریات گوناگون ارائه شده درباره این نشانه ها به نقد و بررسی آن نظریات پرداخته شود.کلید واژه ها: ظهور، نشانه های حتمی الوقوع ظهور، خروج سفیانی، نفس زکیه و خسف بیداء

تبیین تحقق مدینه فاضله ی مهدوی (عج) با رویکرد فلسفی و عرفانی باتوجه به خلاء ‏پژوهشی در این زمینه و وجود جریان‌های مهدویت گرایی معاصر، حائز اهمیت بسیاری ‏است.‏دراین پایان نامه نخست به معرفی مدینه فاضله پرداخته شده و سپس مبانی فلسفی– عرفانی ‏تحقق آن نظیر؛ سریان ولایت و عشق، افاضه فیض، تجلی اسماء، مقتضیات فطرت و عنایت، ‏با تحلیل ونو آوری ویژه ای مورد بررسی قرار گرفته است و آن گاه ضمن بیان برخی حقایق ‏فلسفی– عرفانی و شاخصه ها و برکات مدینه فاضله، آراء و دیدگاه‌های فلاسفه و عرفایی ‏چون؛ افلاطون، ارسطو، ابن سینا، صدرای شیرازی، شیخ اشراق، ابن عربی، سید حیدر آملی و ‏عبدالرزاق کاشانی و..، استقرا و در دسته بندی ویژه‌ای ارائه گردیده است .‏‏ هم چنین یکی از ارکان مورد توجه در این تحقیق بررسی مناسبات دیدگاه ها وآراء فلسفی ‏‏– عرفانیبا آیات وروایات بوده است. ‏بدین ترتیب ترسیم وتحلیل سیمای این مدینه در اندیشه فلسفی وعرفانی وارائه مناسبت آن ‏بامتون دینی، گامی موثر در راه مبرهن نمودن تحقق این مدینه با ادله‌ی عقلیه و نقلیه در ‏فرجام قدسی تاریخ است، که این پایان نامه به قدر وسع، در این راستا تلاش نموده است ‏

در این تحقیق ابتدا به تعریف فرهنگ و فرهنگ مهدوی پرداخته شده و در ادامه اوضاع سیاسی و اجتماعی و فرهنگی عصر امام باقر(ع) و صادق (ع)مورد بررسی قرار گرفته و در فصول بعدی به نقش این دو امام بزرگوار در دو بخش فعالیت های عام و خاص ایشان در جهت گسترش فرهنگ مهدوی بررسی شده است

تعهد مسأله‏ ای اساسی در حوزه‌ی کاربردشناسی ادبیات شمرده می‏شود، بگونه‌ای که کارکرد ادبیات، وامدار آن است، هر چند که برخی تعهد را محدود کردن ادبیات می‌دانند. تعهد به عهد و وفاداری اطلاق شده و تعهد در ادبیات وفاداری به مسائل انسانی، دینی، اجتماعی و ... است. شاعر و ادیب متعهد و بر اساس درک رسالت خویش به تولید اثر ادبی می‌پردازد و هیچ نظری به پاداش و تشویق‌های دنیوی ندارد. تاریخ آکنده از مظلومیت شیعه، پر است از شاعرانی که مسئولیت خویش در برابر جامعه و مردم را درک کرده و بدان متعهد بوده‌اند، ادیب شیعه چون پیوسته در اختناق می‌زیسته، ادبیاتش ندای «اعتراض» به انحراف‌هایی است که در جامعه و محیطش مشاهده می‌کرده، این انحراف‌ها می‌توانسته زمینه‌های مختلف اخلاقی، تربیتی، سیاسی، اجتماعی، دینی، فکری و... را شامل ‌شود. در این پایان‌نامه، محقق به شیوه‌ی تحلیل و توصیف تلاش نموده با بررسی اشعار مهدوی شاعر نام‌آشنای قرن 19 عراق، شاعر اهل‌بیت، سید حیدر حلی به واکاوی خصائص معنایی (عقاید) و لفظی (تخیل) این اشعار پرداخته و از این رهگذر، خواننده را با ادب و اندیشه‌ی مهدوی این شاعر شیعی آشنا سازد.دنیای شاعر در این اشعار دو رنگ بیش تر ندارد. رنگ سیاه و رنگ سپید. رنگ سیاه نماد گفتمان غالب و حاکم جامعه و رنگ سپید نماد گفتمان همکیشان مظلوم به حاشیه رانده شده ی شاعر است. سپیدی امید به آینده، در سیاهی وضع موجود، در قالب تصاویر کنایی، همان شمشیر درخشان شاعری با گفتمان بظاهر مغلوب در میدان غبار آلود جامعه ای بظاهر غالب است.محور عمودی خیال، که همان طرح کلی هر اثر هنری است، واگویه های تنهایی مذهبی است که به حاشیه رانده شده، و با امام، تنها ملجأ خویش، درد دل می‌کند. مدح وستایش، شکایت از وضع موجود جامعه، و به قهقرا افتادن دین، مضامینی است که حول محور مرکزی، امام عصر(عج)، در گردشند و شاعر عمدتاً در این محور به دام تکرار افتاده است. سه فن بیانی تشبیه، استعاره وکنایه در محور افقی خیال یعنی تصاویر شعری در تک تک ابیات، غالب است. همچنین کاربرد عناصر متضاد و فعل های بسیار، تصاویر شعری را در این اشعار پویا و متحرک ساخته است.

بررسی فرهنگ و اعتقادات ادیان الهی و آئین های بشری در مسیر تاریخ بشر، این حقیقت را آشکار می کند که اعتقاد به منجی عدالت گسترمصلح جهانی بین همه ی اقوام و ملل جهان مشترک است و این باور به جامع ترین شکل خود در مذهب تشیع دین مبین اسلام، جلوه گر شده است و این در حالی است که تحقیق در منابع معتبر و دست اول اهل سنتو جماعت، این نکته را آشکار می کند که ایشان به مسئله ی مهدویت باور و اعتقاد جازم دارند بلکه برخی علمای بزرگ مذهب تسنن، منکرین احادیث پیرامون مهدویت را کافر دانسته و حکم ...را برای آنها مجاز می دانند. در این پژوهش سعی و افر شده است که دیدگاه های علمای متقدم و متاخر اهل سنت پیرامون مهدویت واکاوی شده و ضمن بیان تبارشناسی، تولد، حیات، غیبت، ظهور، شخصیت و سیمای ظاهری مهدوی موعود (عج )، به دیدگاه های گوناگون و رفع برخی شبهات وارده بپردازددر پایان نتایج و دستاوردها و پیشنهادهای پژوهش، تقدیم اهل فضل و تحقیق خواهد گردید. امید است طرح موضوع فوق تا حدودی باعث ایجاد وحدت و تقریب بیشتر بین مذاهب اسلامی گردد.

این پایان نامه در صدد ترسیم حکومت مهدوی و مقایسه ی آن با سیره ی علوی، با هدف مقایسه ی بین حکومتدو حجت خدا در دو بازه ی زمانی کاملا متفاوت است و متشکل از چهار فصل می باشد. در فصل اول، به کلیات و تعاریف و مبانی نظری موضوع، همچنین دیدگاه قرآن و نهج البلاغه را درباره ی حکومت جهانی حضرت مهدی (علیه السلام) مطرح کردیم. فصل دوم با عنوان ترسیم حکومت مهدوی بر اساس متون دینی ست که در این فصل ابتدا به بیان اهداف حکومت امام مهدی (علیه السلام)و سپس به ترسیم حکومت ایشان در سه حوزه ی اقتصاد، فرهنگ و سیاست، بر اساس متون دینی پرداختیم. فصل سوم با عنوان سیره ی حکومتی امام علی (علیه السلام) می باشد، که مانند فصل دوم، اهداف حکومت امام علی(علیه السلام) و سیره ی قولی و فعلی ایشان را در سه مقوله ی اقتصاد، فرهنگ و سیاست بررسی نمودیم. فصل چهارم این رساله به مقایسه ی میان سیره ی امام علی(علیه السلام) و شیوه ای که امام زمان (علیه السلام)خواهند داشت، پرداختیم و در سه مقوله ی اقتصاد، فرهنگ و سیاست آن را بررسی کردیم.نتایج حاصله در این پژوهش به وجود اشتراک در مبانی و اصول حکومتی و اشتراکاتی در حوزه های اقتصاد و فرهنگ و سیاست اشاره دارد و تفاوت های اساسی نیز وجود دارد که بر اساس آن، حکومت امام زمان (ع) حکومتی جهانی خواهد بود . مهم ترین این تفاوت ها اراده ی الهی و وعده ی خداوند برای حاکمیت جهانی دولت مهدوی است که با رشد عقلی بشر و به کارگیری تمام ابزار های مادی و معنوی محقق خواهد شد.

یکی از مسائل مهم و مرتبط با مهدویت، موضوع عدالت جهانی و چگونگی اجرای آن می‌باشد که دلایل عقلی و نقلی فراوان بر ضرورت تحقق آن وجود دارد. تاریخ شهادت می‌دهد شیوه های متداول قضایی که تکیه بر شاهد و بینه و...دارند نتوانسته است عدالت واقعی را به ارمغان آورد، لذا ضرورت شیوه قضایی جدید مبتنی بر علم حضوری، حقیقی و فراگیر امام معصوم را طلب می‌کند تا اجازه ندهد ظلم و ستم با پوشش فریب و دروغ در جهان ادامه یابد.

از جمله مباحث مهم در زمینه مهدویت در نهج البلاغه بحث علائم ظهور امام زمان(عج) و حوادث و اتفاقات قبل و بعد از آن می باشد که این موضوع در کلام امام علی(ع) و خصوصاً در نهج البلاغه از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و بارها از آن یاد شده است. ما نیز در این پژوهش سعی برآن داریم تا با محوریت نهج البلاغه به تبیین ظهور امام زمان(عج) و تعیین علائم مختلف آن در قبل و بعد از ظهور ایشان بپردازیم و با تکیه بر تجزیه و تحلیل کلام امام علی(ع) و با تأکید بر نهج البلاغه به شناخت بهتر و فهم درست تری از نشانه های ظهور دست یابیم و با محوریت این کتاب و با استفاده از سخنان بر جای مانده از امام علی(ع)در دیگرکتب مرتبط درباره علائم قبل و بعد از ظهور تحلیل و بررسی جامعی انجام دهیم. به عنوان نمونه برای این کار از خطبه هایی از نهج البلاغه مثل(150،147،138،100) استفاده شده که امام علی(ع) در این قسمتها به مباحث مختلفی درباره امام زمان(عج) و مسائل گوناگون قبل و بعد از ظهور و قیام ایشان و کیفیت غلبه ایشان بر دشمنانشان و برپایی حکومت جهان شمول این بزرگوار اشاره کرده که اهم مباحث مطرح شده در آن عبارتند از:(ویژگی های قیام و حکومت امام زمان علیه السلام در خطبه 100، فتنه‌های قبل از ظهور حضرت و اشاره به شخصیت سفیانی با نام "ضِلیّل" و "ناعِق بالشّام"و دستیابی به سرمایه های مخفی زمین و زنده کردن قرآن و سنت فراموش شده ی پیامبر در خطبه های (100 و 138،)آینده بشریت و ظهور حضرت مهدی و رهاورد حکومت او در خطبه 150 و اشاره به ظهور امام زمان علیه السلام در غریب الکلام اول در نهایت برخی دیگر از اتفاقات مربوط به ظهور که به آنها پرداخته خواهد شد. روش تحقیق در این پژوهش مبتنی بر مطالعات و تحقیقات کتابخانه‌ای و با روش توصیفی-تحلیلی و بر اساس اصول فیش برداری تحقیقاتی می‌باشد که در پی پاسخ به چگونگی بیان علائم قبل و بعد از ظهور حضرت مهدی(عج) را در احادیث و روایات علوی و خصوصاً در نهج البلاغه می‌باشد. یافته های این پژوهش حاکی از آنست که در احادیث و روایات حضرت امیر(ع) و در برخی از خطبه های نهج البلاغه همانند خطبه‌های(138 و 150)به ظهور منجی موعود(عج) اشاره کرده است.

در این پژوهش آیاتی که توسط حضرت ولی عصر امام زمان ع تفسیر شده از جمله، آیه :« فاخلع نعلیک انک بالواد المقدس طوی» ( طه،12/209) و آیه :« کهیعص» (مریم،1/19) و آیه :« واختار موسی قومه سبعین رجلا لمیقاتنا...» ( الاعراف،155/7) و آیه :« و مایعلم جنود ربک الا هو» ( المدثر،31/74) و آیه :« و ما تشاءون الا ان یشاء الله» ( الانسان، 30/76) بیان شده است. و این آیات توسط وجود شریف آن یگانه عالم بقیه الله الاعظم امام مهدی ع به شیوه ی زیبا تفسیر و تبیین شده است. آن هم در سن کودکی آن حضرت که این خود دلیلی بر امامت و حجت خدا بودن ایشان می باشدکه عالم بر سر و خفیات است.