جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

با توجه به جذابیت موضوع مهدویت و کتاب های زیادی که در این زمینه در ایران نوشته شده، شایسته است بدانیم در ادوار گذشته این موضوع در خارج از مرزهای جغرافیایی دنیای اسلام چگونه مطالعه و بررسی شده است.

کيسانيان به عنوان اولين گروه شيعه که مصداقي عيني براي موعود احاديث نبوی برگزيدند، پيشگامان عنايت به مهدويت در ميان فرقه‌هاي اسلامي هستند. لذا واکاوي و بازشناخت باور به مهدي و مهدويت در ميان آنان با رويکرد فرايندي، در نگاهي کلان به ارتقاء مباحث و مطالعات تطوري در تاريخ تشيع کمک مي‌کند. هدف‌گزاري پژوهش پيش‌رو، ترسيم نموداري از جايگاه مهدي باوري در انديشه‌ي کيسانيان در طول حيات آنان، با استفاده از بقاياي آثار درون گروهي و همچنين کتاب‌هاي فرقه‌نگاري و تاريخي مرتبط با موضوع فوق مي‌باشد. بنابراين با استفاده از تجزيه و تحليل اطلاعات به دست آمده از قابل‌قبول‌ترين نقل‌هاي تاريخي و بهره‌گيري از اصول پذيرفته‌شده در مطالعات فرقه‌نگاري و تاريخي و همچنين ارائه تحليل‌هاي عقلاني مستند، به بررسي باور به مهدويت در ميان اين فرقه‌ي از ميان رفته پرداخته‌ايم. کيسانيان که شايد از دل قيام مختار متولد شدند به سرعت تشکيلاتي مخفي خود را ساماندهي کرده و توانستند در ميان شيعيان هواداراني به دست آوردند. موعود گرايي ريشه يافته در روايت پيامبر اکرم، در نگاه کيسانيان نيز با تطوري ملموس روبرو گشت و باوري ساده به عدم وفات بن محمد بن حنفيه و غيبت او در گذر زمان به ايدئولوژي فربه و با شاخ و برگي انبوه بدل گشت. آنان اميد به ظهور منجي را در ميان ياران سرخورده‌ي خود، به عنوان تنها انگيزه قوي براي باقي ماندن در صفوف کيسانيه نگه داشته و در طول ساليان متمادي، يک نظام اعتقادي منسجم در باب غيبت و ظهور محمد بن حنفيه را سازماندهي کردند. اما سرانجام در انتهاي قرن دوم و با ايجاد انشعاب‌هاي فراوان و نفوذ غاليان در ميان کيسانيه، روز به روز از تعداد کيسانيان کاسته شد و به مرور اين فرقه با همه باورهايش از جمله مهدي باوري، از ميان رفت.

هدف از این نوشتار، کشف ادّله و آرای شیخ مفید (رحمه الله علیه) پیرامون زوایای مختلف «مهدویت» است. زیرا وی به عنوان یکی از مهم‌ترین متکلمین متقدم دارای جایگاهی ویژه است. همچنین با توجّه به شبهات مطرح پیرامون مهدویّت، انجام این پژوهش می‌تواند در راستای پاسخ‌دهی به شبهات، تثبیت ریشه‌دار بودن مهدویّت و تقویّت اعتقادات جامعه در حوزه‌ی مهدویت مفید واقع شود.این نوشتار در پی پاسخ به این سوال اساسی است که: «در آثار شیخ مفید (رحمه الله علیه) چه مطالبی پیرامون مهدویت و امام زمان (عجّل الله تعالی فرجه الشّریف) آمده است؟»برای پاسخ به این سوال، مطالعه‌ی آثار شیخ مفید (رحمه الله علیه)، در دستور کار قرار گرفته و محتوای موجود در آثار شیخ مفید (رحمه الله علیه)، پیرامون موضوع مهدویت، تلخیص گردید.سپس بر اساس محتوای به دست آمده، آموزه‌های مهدویت در آثار شیخ مفید (رحمه الله علیه) در چهار حوزه‌ی «زندگانی امام زمان (عجّل الله تعالی فرجه الشّریف)»، «ویژگی‌ها و سخنان ایشان»، «ادّله‌ی امامت» و «غیبت و ظهور» دسته‌بندی شد.بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش، از مطالب موجود در آثار شیخ مفید (رحمه الله علیه) در زمینه‌های مذکور، می‌توان برای اثبات، تبیین و دفاع از آموزه‌های اعتقادی در حوزه‌ی مهدویت بهره برد. بسیاری از پاسخ‌های شیخ مفید (رحمه الله علیه) به سوالات و شبهات پیرامون مهدویت، امروزه نیز کاراست.

به نام خدا از آن جا که در تاریخ اسلام متاسفانه پدیده جعل اتفاق افتاده و موضوع مهدویت هم مجموعه ای بزرگ از احادیث را تشکیل می دهد بر آن شدیم تا کنکاشی انجام دهیم بر روی عوامل و جریان هایی که در جعل احادیث مهدویت نقش داشته اند .این کار شامل یک مقدمه و چهار فصل است به این قرار : 1) مقدمه : شامل : پیشینه گرایش به مهدویت ، سرگذشت احادیث ، تألیفات مهدویت ، اهمیت و هدف تحقیق ، پرسش های تحقیق ( شامل یک سوال اصلی و سه سوال فرعی) ، فرضیات تحقیق ، پیشینه و شیوه تحقیق2) فصل اول : شامل : بیا ن کلیات مانند :تعریف کلید واژه ها ، بیان نسب ، کنیه و القاب ، تاریخ ولادت امام زمان (عج الله ) و ... .3) فصل دوم : شامل : بیان احادیث جعلی در زمینه ولادت ، نام و نسب ، مدح و ذم بلاد ، خشونت مهدوی ، تایید مذهب ، طمع به اموال و امکانات بلاد و ائمه علیهم السلام ، نشانه ها و رخ دادهای ظهور.4) فصل سوم : توضیح احادیث فصل قبل5)پاسخ به سوالهای فرعی شامل : الف ) در کدام برهه‌ی تاریخی و در میان کدام جریان احادیث ساختگی بیشتر بوده ؟ ب ) باور شیعه 12 امامی درباره مهدویت چگونه از تاثیر احادیث ساختگی مصون مانده ؟ج ) ویژگی احادیث مهدویت چیست که مورد اقبال جریانهای گوناگون جهت استفاده جناحی می باشد؟

هدف از انجام این پژوهش، بررسی فلسفه مهدویت و دلالت های تربیتی آن درابعاد اخلاقی و اجتماعی است. از جمله دغدغه های هر نظام تربیتی این است که بتواند با استفاده از اصول و روش های تربیتی پویا، خود را از موقعیت ایستا خارج نماید. بهره برداری از دلالت های تربیتی مهدویت یکی از زمینه های مهم برای رسیدن به این هدف می باشد. روش پژوهش حاضر تحلیلی است که از رویکردهای پژوهش کیفی محسوب می شود.یافته های تحقیق نشان می دهد که در بعد اخلاقی مواردی هم چون: خدا محوری، زهد، اخلاص، و..، و در بعد اجتماعی مواردی چون: امر به معروف و نهی از منکر، ولایتمداری و... در رابطه با تربیت مهدوی،آسیب شناسی تربیت مهدوی، کرسی های آزاد اندیشی و... به عنوان راهکارهایی برای عملی شدن تربیت مهدوی قابل توجه وبررسی می باشند.همچنین در تنظیم اهداف، اصول و روش های تربیت مهدوی، اهداف تربیتی در رابطه فرد با خدا، خویش، طبیعت و جامعه، و اصول تربیتی مانند: اصل توحید، عزت و...، و روش های تربیتی مانند: روش الگویی، محبت و ... با توجه به آیات و روایاتی که درباب ویژگی های امام عصر(عج) ویارانشان می باشد، استخراج و مورد تحلیل و بررسی تربیتی قرار گرفته است.نتایج حاکی از آن است که، تعلیم و تربیت در جامعه منتظر باید بر پایه تفکر مهدوی شکل گیرد یعنی؛ بر اساس آموزه های دینی و باورهای اسلامی باشد. با دقت در آیات و روایات به دست می آید، که قیام حضرت مهدی(عج)، نیاز به یاران و انصاری دارد که با تربیت و پرورش آنها امکان پذیر می شود، پس باید برای تربیت نسل های منتظر، شاخصه های تفکر مهدوی بیان گردند و دلالت های تربیتی مهدویت، مورد استفاده قرار گیرند.

1.

پژوهش حاضر به بررسی جنبه های مختلف پیدایی و سیر اندیش? مهدویت در تصوف بارویکرد، به علل وتأثیرات پیدایش اندیش? ناجی گرایانه در تصوف، در مسیر گذار از شکل اندیش? مهدویت در تصوف ودر نهایت پیوند تشیع و تصوف با تکیه بر عنصر ولایت می پردازد.در واقع، بررسی و تبیین تعامل تصوف و تشیع، با تکیه بر اندیشه مهدویت، بررسی و رسوخ اندیشه های ناجی گرایانه در تصوف، مقایسه و تبیین شباهت ها و ارتباطات اندیشه های مهدویت در تصوف و تشیع، وبررسی وجوه افتراقات و اشتراکات اندیش? ولایت در تصوف و تشیع از اهداف این پژوهش به شمار می آید.فراز و فرود تصوف و رشد اندیش? مهدوی؛ ریشه های پیدایی متمهدین، با تکیه بر اندیشه های صوفیانه، پیش از هر موضوعی برای محقق، شرایط مذهبی، سیاسی، اجتماعی این دوران را متبلور می سازد.اما در این دوران چه عواملی بررشداندیش? مهدویت در تصوف نقش به سزایی داشتند؟تحقیق حاضر که با تأکید بر اندیش?مهدویت در تصوف صورت پذیرفته، نشان می دهد که:عوامل بساری در گسترش اندیش? مهدویت در تصوف نقش داشتند که مهم ترین آنها، عبارتند از پیدایی فرق ورشد طریقت هادر تصوف، انتساب مشایخ صوفیه به سمت شیخ الشیوخی، 2- شکل گیر ی انشعابات در فرق شیعی پس از شهادت امامان معصوم شیعه3- حملات مغول، تضعیف روحیه ملی ایرانیان، حمایت سلاجقه ازتصوف، 5 رشد فلسفه در تصوف، و تأثیرات آموزه های مکتب وحدت وجودی ابن عربی و کوشش علمای امامیه در آمیختن آموزه های بنیادین تصوف و تشیع، ودر نهایت وجوه اشتراکات بین تصوف و تشیع در باب اندیش? مهدویت (ولایت )، که همین عنصر پلی برای ارتباط ودر نهایت پیوند تشیع، با تصوف با تکیه بر اندیش? مهدویت شد. ودر نهایت جنبش صوفیانه – شیعیانه طریقت اردبیل، که تمامی حلقه های تکمیل دو عنصر تصوف وتشیع در آن به کمال رسیدند.برای حصول به اهداف پژوهش، تحقیق به روش توصیفی تحلیلی با تکیه بر تحقیق کتابخانه ای، واستفاده از منابع اصیل تصوف صورت گرفته است، تطبیق و تحلیل منابع اصلی، جمع آوری اطلاعات، و سازماندهی آنها و تجزیه و تحلیل و سرانجام استنتاج آنها، روش تحقیق در این پژوهش بوده است.واژگان کلیدی: طریقت، تصوف، تشیع، مهدویت، پیوند.

حق بر تعلیم مذهب به عنوان ابراز و آشکارسازی مذهب، یکی از حقوق و آزادی های اساسی افراد بشر است. این حق چون آشکارسازی مذهب است تحت ضوابط و شرایطی با محدودیت هایی مواجه می گردد که در اسناد بین المللی و منطقه ای حقوق بشر؛ مانند بند 3 ماده 18 میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی، بند 3 ماده 9 کنوانسیون اروپایی حقوق بشربه این شرایط و ضوابط اشاره شده است. آموزه های مهدویت به عنوان حق بر تعلیم مذهب در این پایان نامه مطرح است وانطباق یا عدم انطباق آن بامحدودیت های حق بر تعلیم مذهب سنجیده می شود.

از آنجا که انسان بالذات مدنی بالطبع است، فیلسوفان و صاحبان اندیشه همواره در فکر طراحی الگویی بوده‌اند که ضمن سامان بخشیدن به روابط افراد جامعه، زندگی سعادتمندی را برایشان به ارمغان آورد. این متفکران، تشکیل حکومت واحد جهانی را برای نیل به این هدف ضروری دانسته‌اند. این پایان نامه ضمن تببین جایگاه حکومت جهانی در اندیشه این متفکران و مکاتب سیاسی برآمده از آن و نیز جایگاه حکومت جهانی در ادیان توحیدی به ویژه دین اسلام، ارزشهای مطلوب در گفتمانهای داعیه دار حکومت جهانی(مارکسیسم و لیبرالیسم) و نیز میزان تحقق آنها در حکومت های تشکیل شده براساس آن مکاتب و گفتمانها(حکومت کمونیستی شوروی و نظام های لیبرال دموکراسی در غرب) را مورد بررسی قرار داده است. سپس با تبیین شاخص های حکومت مهدوی در تفکر شیعی به تجزیه و تحلیل این موضوع پرداخته شده است که با روند جهانی شدن و گرایش به تشکیل حکومت جهانی از یک طرف و ناکامی مکاتب بشری برای پاسخگویی به نیازهای بشر از طرف دیگر، گفتمان حکومت مهدوی چه جایگاهی در تفکر سیاسی و شیوه حکومت بشر خواهد داشت.

این مطالعه با هدف بحث و بررسی در خصوص تاثیر مذهب مترجم به عنوان یک عامل ایدئولوژیک در ترجمه آیات قرانی مربوط به منجی بشر یا همان مهدویت در باور اسلامی انجام شد. به این منظور تاثیر مذهب و ایدئولوژی سه مترجم با مذاهب اسلام، مسیحی و یهودی در ترجمه انگلیسی قران کریم مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان می دهد که مترجم مسلمان ترجمه معانی قرآنی را بیشتر مورد توجه قرار داده است و ترجمه ی او معنا محور است و از دستکاری و تحریف معانی خودداری کرده است. نتیجه دیگر حاکی از این است که تنها به واسته ی تعیین رویکردهای ترجمه نمی توان تاثیر عوامل ایدئولوژیک بر ترجمه را مشخص کرد، چرا کههدف، فلسفه و مراجع تفسیر هر مترجم بر ترجمه او تاثیرگذار است.