جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

لتًعریفُ بأوهام مِن قَسًم السًُنَن إلی صَحیح وَ ضَعیف جلد 3 توسط محمود سعید ممدوح به رشته تحریر در آمده است. احادیث صحیحه ای که بتوان به آن احتجاج کرد به چهار صورت می باشد. حدیث صحیح و حسن و ضعیفِ صالح و ضعیفی که احتیاج به فضایل و مناقب و ترغیب می باشد. اهل علم احادث را طبقه بندی کرده اند و أحادیث طبقه به طبقه مشخص می شوند و حدیث محکم و درست را با توجه به فقه اسلامی از حدیث ناصحیح مشخص می کنند. نویسنده در این کتاب درصدد بیان أحادیث صحیحه و غیر آن در میان محدثین از علمایِ مسلمان می باشد. این کتاب شاملِ کتاب الصلاه و مباحث احکامی مربوط به نماز و اجزای مربوط به آن مانند: وقت وجوب نماز, بنای مساجد, تطهیر مساجد, کیفیت اذان, فضیلت نماز در جماعت, امامت برً و فاجر, پوشش در نماز, باب قبله, باب جهر به آمین, دعا در نماز و .... می باشد. نویسنده می گوید: این کتاب در مورد نکات و فوائد و تنبیهاتی است بر أحادیث احکام در کتاب سنن اربعه, مخصوصا کتاب الصلاه که آدابِ نماز و احکام مربوط به آن را بیان می کند.

التًعریفُ بأوهام مِن قَسًم السًُنَن إلی صَحیح وَ ضَعیف جلد 4 توسط محمود سعید ممدوح به رشته تحریر در آمده است. احادیث صحیحه ای که بتوان به آن احتجاج کرد به چهار صورت می باشد. حدیث صحیح و حسن و ضعیفِ صالح و ضعیفی که احتیاج به فضایل و مناقب و ترغیب می باشد. اهل علم احادث را طبقه بندی کرده اند و أحادیث طبقه به طبقه مشخص می شوند و حدیث محکم و درست را با توجه به فقه اسلامی از حدیث ناصحیح مشخص می کنند. نویسنده در این کتاب درصدد بیان أحادیث صحیحه و غیر آن در میان محدثین از علمایِ مسلمان می باشد. این کتاب شاملِ کتاب تشهد، نماز، تحری، سجده سهو، نماز جمعه، نماز کسوف و... می باشد. نویسنده می گوید: این کتاب در مورد نکات و فوائد و تنبیهاتی است بر أحادیث احکام در کتاب سنن اربعه, مخصوصا کتاب الصلاه که آدابِ نماز و احکام مربوط به آن را بیان می کند.

نویسنده می گوید: این کتاب در مورد مناقشات و مباحثات و نکات و فوائد و تنبیهاتی است بر أحادیث احکام که شیخ محمد ناصر الدین الألبانی به ضعفِ آنها در سنن اربعه حکم کرده است.

ديدگاه‌هاي کم‌سابقة ابن‌تيميه حراني در قرن هفتم، چهره‌اي متعصب از وي و قرائتي متحجرانه از اسلام به‌نمايش گذاشت و باعث شد تا موجي از مخالفت دانشمندان فريقين به‌ويژه عالمان مذاهب اربعة عامه، و حتي اتفاق نظر آنان در طرد و حکم قضايي به حبس طولاني وي را به دنبال داشته باشد. يکي از دانشمندان برجسته و ذوالفنون اهل سنت، ابن‌حجر‌عسقلاني است که در آثار گوناگون، ضمن تأييد برخي از ديدگاه‌هاي او، در پاره‌اي از مسائل به مخالفت با ديدگاه وي برخاست. سؤال اين است که آيا وي در فضايل اميرالمؤمنين علیه السلام هم مخالفتي با رويکرد ابن‌تيميه داشته است؟ اين مقاله که با روش تحليلي-توصيفي و با استفاده از منابع معتبر اهل سنت تدوين شد، به اين سؤال‌ پاسخ مثبت داده و به اين نتيجه رسيده است که وي با ديدگاه ابن‌تيميه دربارة مناقب اميرالمؤمنين علیه السلام مواضع يکسان ندارد.

الوافي بالوفيات، تأليف صلاح‌الدين خليل بن ايبك صفدى، فرهنگ‌نامه‌اى با بيش از 14000 ترجمه از عهد اسلامى تا زمان نویسنده (اواسط قرن هشتم) است كه سبب شهرت نویسنده خود و به تعبيرى، بزرگ‌ترين فرهنگ‌نامه عام تاريخى است. صفدى انگيزه تأليف كتاب خود را «عبرت» گرفتن از اخبار گذشتگان بيان مى‌كند و معتقد است كه تاريخ، آينه زمان است. كتاب تحت اشراف هلموت ريتر چاپ شده است. كتاب با دو مقدمه از ناشر و نویسنده آغاز و مطالب در بيست و دو جلد، تنظيم شده است. نویسنده به تقليد از ابن خطيب بغدادى (464ق) در «تاريخ بغداد»، به احترام پيامبر(ص)، تبرکا تراجم فرهنگ‌نامه خود را با نام مبارک پيامبر اسلام، محمد(ص)، آغاز كرده و اسامى محمد، احمد و كسانى را كه نام پدرشان محمد بوده، مقدم دانسته است. تعداد اسامى محمد، حدود 2300 نفر است كه چهار جلد اول كتاب را در بر مى‌گيرد. وى پس از فارغ شدن از اسامى محمد، به ترتيب حروف معجم، به نام‌هاى ديگر پرداخته است. روش صفدى در تاريخ‌نگارى تراجم، روايى و تحليلى است. به اين معنا كه بعد از نقل ترجمه فرد، در غالب موارد، به‌ويژه درباره ادبا، شعرا و اشعار آنان نظر خود را با توجه به اينكه خود شاعر و اديبى توانمند بوده است، بيان مى‌كند. وى منزلت اجتماعى صاحب ترجمه را مورد توجه قرار داده، جايگاه او را بين معاصران، تبيين كرده است. او به آنجه صاحب ترجمه مى‌گويد، به ديد نقادى نگريسته و بدون تعقل و تحليل، آن گفتارها را نمى‌پذيرد. نقدهاى سودمند وى در مورد شاعران و اشعارشان از محسنات و ويژگى‌هاى كتاب اوست و چه بسيار بين او و مترجم صاحب شعر، مشاعره يا مخالفت‌هایى صورت گرفته باشد. وى براى تأليف اين اثر، بيش از سيصد كتاب را مورد استفاده قرار داده است. بعضى از منابع مكتوب وى، عبارتند از: «الأغاني» ابوالفرج اصفهانى؛ «تاريخ بغداد» خطيب بغدادى؛ «تاريخ دمشق» ابن عساكر؛ وفيات الأعيان ابن خلكان؛ «تاريخ الإسلام» ذهبى؛ «معجم الشيوخ» القوصى و ده‌ها كتاب ديگر.

الوافي بالوفيات، تأليف صلاح‌الدين خليل بن ايبك صفدى، فرهنگ‌نامه‌اى با بيش از 14000 ترجمه از عهد اسلامى تا زمان نویسنده (اواسط قرن هشتم) است كه سبب شهرت نویسنده خود و به تعبيرى، بزرگ‌ترين فرهنگ‌نامه عام تاريخى است. صفدى انگيزه تأليف كتاب خود را «عبرت» گرفتن از اخبار گذشتگان بيان مى‌كند و معتقد است كه تاريخ، آينه زمان است. كتاب تحت اشراف هلموت ريتر چاپ شده است. كتاب با دو مقدمه از ناشر و نویسنده آغاز و مطالب در بيست و دو جلد، تنظيم شده است. نویسنده به تقليد از ابن خطيب بغدادى (464ق) در «تاريخ بغداد»، به احترام پيامبر(ص)، تبرکا تراجم فرهنگ‌نامه خود را با نام مبارک پيامبر اسلام، محمد(ص)، آغاز كرده و اسامى محمد، احمد و كسانى را كه نام پدرشان محمد بوده، مقدم دانسته است. تعداد اسامى محمد، حدود 2300 نفر است كه چهار جلد اول كتاب را در بر مى‌گيرد. وى پس از فارغ شدن از اسامى محمد، به ترتيب حروف معجم، به نام‌هاى ديگر پرداخته است. روش صفدى در تاريخ‌نگارى تراجم، روايى و تحليلى است. به اين معنا كه بعد از نقل ترجمه فرد، در غالب موارد، به‌ويژه درباره ادبا، شعرا و اشعار آنان نظر خود را با توجه به اينكه خود شاعر و اديبى توانمند بوده است، بيان مى‌كند. وى منزلت اجتماعى صاحب ترجمه را مورد توجه قرار داده، جايگاه او را بين معاصران، تبيين كرده است. او به آنجه صاحب ترجمه مى‌گويد، به ديد نقادى نگريسته و بدون تعقل و تحليل، آن گفتارها را نمى‌پذيرد. نقدهاى سودمند وى در مورد شاعران و اشعارشان از محسنات و ويژگى‌هاى كتاب اوست و چه بسيار بين او و مترجم صاحب شعر، مشاعره يا مخالفت‌هایى صورت گرفته باشد. وى براى تأليف اين اثر، بيش از سيصد كتاب را مورد استفاده قرار داده است. بعضى از منابع مكتوب وى، عبارتند از: «الأغاني» ابوالفرج اصفهانى؛ «تاريخ بغداد» خطيب بغدادى؛ «تاريخ دمشق» ابن عساكر؛ وفيات الأعيان ابن خلكان؛ «تاريخ الإسلام» ذهبى؛ «معجم الشيوخ» القوصى و ده‌ها كتاب ديگر.

جمهرة نسب قریش و أخبارها، نوشته زبیر بن بکار (256-172ق)، یکی از منابع اصلی در نسب شناسی اعراب است. کتاب با ذکر بزرگان زبیری آغاز شده و سپس به ذکر اخبار افراد سرشناس و شخصیت‌های قریشی پرداخته است. از جمله ویژگی‌های کتاب شماره گذاری اخبار آن به تعداد 3451 شماره است. این کتاب، از اولین تألیفاتی است که در آن زبیر بن بکار به انساب اهتمام ورزیده و مشتمل بر مطالب دقیق و اشعار فراوان بوده و از منابعی است که حاوی بیشترین اخبار است.

جمهرة نسب قریش و أخبارها، نوشته زبیر بن بکار (256-172ق)، یکی از منابع اصلی در نسب شناسی اعراب است. کتاب با ذکر بزرگان زبیری آغاز شده و سپس به ذکر اخبار افراد سرشناس و شخصیت‌های قریشی پرداخته است. از جمله ویژگی‌های کتاب شماره گذاری اخبار آن به تعداد 3451 شماره است. این کتاب، از اولین تألیفاتی است که در آن زبیر بن بکار به انساب اهتمام ورزیده و مشتمل بر مطالب دقیق و اشعار فراوان بوده و از منابعی است که حاوی بیشترین اخبار است.

نهاية الأرب في فنون الأدب تألیف احمد بن عبدالوهاب نویری فرهنگ نامه يا دائرةالمعارفى است جامع و از تمامى علوم و معارف اسلامى و فرهنگ عصر خويش و از صدر اول تا عصر تأليف سخن مى‌گويد. اجمالى از مطالب كتاب اين مجموعه كار خود را از آغاز آفرينش آسمان آغاز كرده و پيرامون هيئت آسمان و فلك ادامه مى‌دهد و در هواشناسى و كهكشان شناسى و چگونگى شكل- گرفتن برف و باران و آذرخش و قوس و قزح و اساس آتش و آتش‌خانه‌ها و ضرب المثل‌هاى مربوط به آتش و بيان شب‌ها و روزها و ماهها و سال‌ها و فصول و اعياد و كوه‌ها و درياها و جزاير و نهرها و چشمه‌ها و آبگيرها. به حقيقت كمتر علمى است كه نشانى از آن در اين مجموعه ديده نشود. تاريخ، ادبيات، فرهنگ شناسى، مردم شناسى و... آنقدر اين دانشنامه را آكنده است كه وجود آن را براى پژوهشگران تاريخ علم مرجعى گريز ناپذير مى‌سازد.اين مجموعه عظيم در بيش از 30 جلد تنظيم گشته و دانشهاى گوناگون را آنقدر به تفصيل برگزار كرده است كه تنها چند جلد آن مرجعى پربار براى تحقيقات ادبى و بلاغى است.