جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور اعلام
>
مدرس آشتیانی , میرزامهدی (حکیم، عارف و دانشمند شیعه قرن چهاردهم، حکمت متعالیه، صاحب کتاب «اساس التوحید، به فارسی»، «حاشیه بر اسفار، به عربی»، «حاشیه بر شفاء»، «حاشیه بر فصوص الحکم ابن عربی»، «حاشیه بر فصوص فارابی»، «حاشیه بر مصباح الانس»، «تعلیقة رشیقة علی شرح منظومة السبزواری»), 1268ش. تهران 1332ش. تهران (محل دفن: قم، رواق بالاسر)
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
تعداد رکورد ها : 65
عنوان :
بررسی و تحلیل صدور کثیر از واحد از دیدگاه برخی نوصدرائیان (میرزا مهدی آشتیانی، امام خمینی، علامه طباطبائی و علامه مصباح) و آیات و روایات
نویسنده:
پدیدآور: سید عباس استاد راهنما: محمد رضاپور استاد مشاور: ابوالفضل کیاشمشکی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
فهرست نوشتهها
فهرست منابع فارسی
فهرست منابع انگلیسی و زبانهای دیگر
زبان :
فارسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
امام خمینی
چکیده :
تحلیل درباره کثرات وبحث از کیفیت حصول آنها یکی از مسائل مهمی است که پژوهشگران را از قدیم مشغول خود ساخته است. حکما درباره آن به عنوان صدور کثیر از واحد و نظریه فیض و عرفا تحت عنوان تجلی و ظهور بحث کردهاند. نوصدرائیان گرچه در بخش اعظمی از آراء خودشان از صدرالمتألهین اتباع میکنند ولی درباره مبانی، بیان مسئله، ادله اثبات و رد شبهات این مسئله آنها ابتکاراتی هم دارند. این رساله کوششی است برای کشف این نکات و استفاده از آنها در باب خداشناسی، جهانشناسی و انسانشناسی. اصالت وجود، تشکیک در آن، قاعده الواحد، قاعده سنخیت، قاعده امکان اشرف، فاعلیت باری از مهمترین مبانی مسئله هستند. تحقیق در این پژوهش برای پاسخ به هلیت صدور، لمیت صدور، کیفیت صدور، زمان صدور و بعضی مسائل جزئی مربوط انجام گرفته است. این بحث به اسلوب توصیفی تحلیلی با استقراء آراء برخی نوصدرائیان (میرزا مهدی آشتیانی، امام خمینی، علامه طباطبائی و علامه مصباح یزدی) انجام گرفته است که به ادله نقلیه هم پرداختیم تا اینکه مقدار مطابقت آراء آنها با این نقلیه هم معلوم شود. تحقیق بر این فرض استوار بود که بین نوصدرائیان و صدرالمتألهین و بین خود آنها نکات اشتراک و افترق متعددی یافت میشوند و اینکه آراء آنها از ادله نقلی استلهام شدهاند واینکه نظریه صدور و تجلی در ابواب مختلف معارف تاثیر گذار هست. هدف تحقیق دانستن اضافات جدید نوصدرائیان و ابراز نکاتی بود که نوصدرائیان باهم یا با صدرا اختلاف دارند. همچینین مقایسه آراء آنها با ادله نقلیه و رصد کردن نتائج مترتب بر این مسئله از دیگر اهدافی بودند. غیر از علامه مصباح دیگر بزرگان سعی کردند بین آرای حکما و عرفا جمع سالم برقرار کنند و آنها قائل بودند که قاعده واحد در واجب الوجود جاری است درحالکیه علامه مصباح به مبانی حکمی خود وفادار مانده و منکر جریان قاعده الواحد در واجب الوجوب بوده است. بله، همه بزرگان به وحدت صادر اول و به اینکه عقول در ده عدد منحصر نیستند، اتفاق نظر دارند. برای برقراری جمع بین اقوال درباره منشأ صدور و صادر اول آنها سعی مبذول کردهاند. علامه مصباح قائل است که وجود منبسط (لابشرطقسمی) غیر معقول است پس عقل اول صادر اول است درحالیکه دیگر بزرگان قائل هستند که بین عقل و وجود منسبط به عنوان صادر اول جمع ممکن است. درباره اشکال صدور کثیر از عقل اول درحالیکه بعضی از جهات آن اعتباری است پاسخ دادهاند. برخی بزرگان مانند امام خمینی و علامه طباطبائی به عالم اسما و نسب قائم به آنها و نقش آنها در ظهور کثیر پرداختهاند. همه بزرگان برای تائید آرای حکمی خود از ادله نقلیه هم استفاده کردهاند. نظریه صدور یا ظهور دارای نتائج مهمی در ابواب مختلف معارف هستند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی دیدگاه میرزا مهدی آشتیانی درباره قاعده الواحد
نویسنده:
پدیدآور: میثم منهجی ؛ استاد راهنما: روح اله آدینه ؛ استاد مشاور: هادی فنایی نعمت سرا
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
فهرست نوشتهها
فهرست منابع فارسی
متن ناقص پایان نامه
زبان :
فارسی
چکیده :
فیلسوفان در تفسیر نحوه پیدایش عالم از دیرباز به این باور رسیدهاند که از یک امر واحد و بسیط به معنای واقعی، جز یک چیز پدید نمیآید، زیرا صدور کثرت از یک مصدر بسیط، مستلزم تعدد جهات و نشانه ترکیب در ذات خواهد بود که با وحدانیت خالق جهان منافات دارد. این یکی از مهمترین دلایل فلاسفه بر اثبات قاعده الواحد است. در واقع قاعده «الواحد لا یصدر عنهُ الّا الواحد» یکی از مهمترین قواعد فلسفی میباشد. از ابتدای طرح این نظریه در جهان اسلام، این قاعده مورد پذیرش فلاسفه و مورد انکار بسیاری از متکلمان قرار گرفته است. فیلسوفانی همچون فارابی و ابن سینا به طرح و اثبات این نظریه در عالم اسلام پرداختهاند. یکی از فیلسوفانی که در صدد اثبات قاعده برآمد، میرزا مهدی آشتیانی است. ایشان علاوه بر ادله عقلی، ادله نقلی فراوانی نیز بر این قاعده مطرح میکنند و با نگرشی عرفانی، نور محمدی (ص) را صادر اول میداند و از این طریق قاعده امکان اشرف را به اثبات میرساند. در این پایان نامه سعی بر این است که با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانهای، تبیینی درست از قاعده الواحد، و ارزیابی دیدگاه برخی از حکما و عارفان اسلامی و به طور خاص حکیم معاصر، میرزا مهدی مدرّس آشتیانی (ره)، که مبنی بر دلالت شماری از آیات است، ارائه شود. در این خصوص به این نتیجه رسیدیم که قاعده الواحد در علوم عقلی جایگاه ویژهای دارد و تحلیل و بررسی بسیاری از مسائل عقلی و کلامی بر آن استوار است. بهترین دقت فلسفی در مورد این قاعده را میرزا مهدی آشتیانی در کتاب اساس التوحید داشته است. ایشان در توضیح این قاعده معتقد است که مراد از واحد در طرف علت،واحد به وحدت حقیقه و مراد از واحد در طرف معلول، واحد به وحدت غیر حقه است. مراد از صدور در قاعده، اخراج معلول از حد نیستی مطلق و عدم ذاتی، به سر حد وجود است. کوتاه سخن این که از علت واحد حقیقی از آن جهت که واحد است تنها یک معلول واحد صادر میشود و نه بیشتر.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل مقایسهای آراء میرداماد، میرزا مهدی آشتیانی، فخررازی و میرزا مهدی اصفهانی درباره قاعده الواحد
نویسنده:
پدیدآور: علی اسدیان شمس ؛ استاد راهنما: حبیباله دانش شهرکی ؛ استاد مشاور: عسکر دیرباز
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست نوشتهها
فهرست منابع فارسی
متن ناقص پایان نامه
زبان :
فارسی
چکیده :
قاعده ی «الواحد» یکی از قواعد مهم فلسفی و دارای فروع فراوانی است. میرداماد و میرزا مهدی آشتیانی در اصل این قاعده، اختلاف نظری با هم ندارند و آن را بدیهی و از امهات اصول عقلی می دانند، با این حال ادله عقلی فراوانی از باب تبیین این قاعده، اقامه می کنند و میرزا مهدی آشتیانی علاوه بر ادله عقلی، ادله نقلی فراوانی نیز بر این قاعده مطرح می کند؛ ولی این دو اندیشمند در صادر اول اختلاف نظر دارند. مرحوم میرداماد با نگرشی مشائی عقل اول را و میرزا مهدی آشتیانی با نگرشی عرفانی، نور محمدی را صادر اول می داند که در این رساله نظر مرحوم میرزا مهدی آشتیانی پذیرفته شد. این دو بزرگوار با اختلاف نظر در صادر اول در نحوه کثرت عرضی نیز اختلاف نظر پیدا میکنند و مرحوم میرداماد نحوه کثرت عرضی را ناشی از جهات متعدّد عقل اول و میرزا مهدی آشتیانی کثرت عرضی را تعیّنات فیض مقدس و نور محمدی می داند. این دو بزرگوار مسائل زیادی را متفرع بر قاعده «الواحد» دانسته و از طریق این قاعده، قاعدهی «امکان اشرف» را به اثبات می رسانند سپس ترتیب نظام هستی را بر پایهی قاعدهی «الواحد» و «امکان اشرف» می چینند. در مقابل فخررازی و مرحوم میرزا مهدی اصفهانی قاعده «الواحد» را مردود دانسته و اشکالات متعددی بر آن قاعده وارد میسازند و آن را منافی با قدرت مطلق الهی می دانند که از تمام اشکالات آن دو پاسخ داده میشود. مرحوم میرزا مهدی اصفهانی با این که قاعده «الواحد» را مردود می داند ولی با استفاده از روایات، نور محمدی را به عنوان صادر اول معرفی می کند و با تمسک بر ظواهر مختلف روایات، در بیان اوصاف صادر اول و چگونگی کثرت عرضی گرفتار تناقض گویی می شود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی معنا و مفهوم قاعدهی «الواحد» از دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا
نویسنده:
قاسم کاکایی، زهرا هوشمندی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
صادر نخستین
,
قاعده «الواحد»
,
ابن سینا
,
آفرینش نخستین
,
فلسفه بوعلی
,
عقل اول
,
پیدایش کثرت
کلیدواژههای فرعی :
وحدت و کثرت ,
قاعده امکان اشرف ,
وجود منبسط ,
امتناع صدور کثرت از وحدت ,
براهین قاعده الواحد ,
فیض منبسط ,
نظام فیض ,
قاعده بسیط الحقیقه ,
علیت ,
وحدت وجود ,
امر بسیط ,
مبانی قاعده الواحد ,
ربط کثیر به واحد ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
در پژوهش حاضر، قاعدهی «الواحد لا یصدر عنه الاّ الواحد» با روشی تطبیقی-تحلیلی بین دو فیلسوف گرانقدر جهان اسلام، شیخ الرئیس ابوعلیسینا و صدرالمتألهین ملاصدرا، مورد بررسی قرارگرفته است. در آغاز، سعی شده تبیینی صحیح از معنای قاعده و ساختار آن و بداهت مفهوم وحدت و کثرت، منشأ ظهور قاعده و معتقدین و منکرین آن و دلایل اثبات قاعده و فروع قاعده ارائه شده، این نکته روشن گردد که جایگاه بحث از آن در فلسفهی اولی و ذیل مباحث مربوط به مفارقات و علت و معلول است. توضیح اینکه قاعدهی الواحد یکی از قواعد کلی و ثمربخش فلسفهی اسلامی است که نقشی اساسی در تفسیر مسألهی پیدایش منظم موجودات از همدیگر، بهویژه پیدایش نخستین معلول بر عهده دارد. فیلسوفان اسلامی با تحلیل و اثبات این قاعده، آفرینش نخستین معلول بهواسطهی واجب تعالی را اصلیترین مصداق این قاعده معرفی میکنند و معتقدند که بر اساس این قاعده، از واجب الوجود بسیط، تنها یک معلول به نحو بیواسطه صادر میشود. موضوع دیگری که در این مقاله از آن بحث میشود این است که این عالمِ (ماسوی الله) به ظاهر متکثر چگونه از ذات باریتعالی، که واحد من جمیعالجهات است، صادر یا ناشی شده است؟!
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 133 تا 150
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
گفت وگو با منوچهر صدوقی سها؛ مدرس و پژوهشگر عرفان و فلسفه اسلامی [درباره مکتب تفکیک ]: ارزیابی یک نقد
نویسنده:
سیدمهدی موسوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
متن
وضعیت نشر :
جام جم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مکتب تفکیک
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دروس شرح منظومه
نویسنده:
يحيى انصاري شيرازی
نوع منبع :
کتاب , درس گفتار،جزوه وتقریرات , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
وضعیت نشر :
قم: دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم بوستان کتاب,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
16. کلام عقلی
,
حکمت
,
حکمت نظری
,
فلسفه اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
حکمت عملی
,
تفسیر المیزان (علامه طباطبایی، قرآن به قرآن و اجتهادى)
,
تجرید الاعتقاد: خواجه نصیر
,
توحید صدوق
,
شوارق الالهام: لاهیجی
,
اسفار اربعه: ملاصدرا
,
شفاء: ابن سینا
,
اشارات و تنبیهات: ابن سینا
,
شرح اشارات: خواجه نصیر الدین طوسی
,
بحار الانوار: علامه مجلسی
,
01- کافی : شیخ کلینی
,
وافی
,
تفسیر صافی (روایى)
,
شرح المقاصد: تفتازانی
,
شرح تجرید فاضل قوشچی
,
المحجة البیضاء فی تهذیب الاحیاء (ملا محسن فیض)
,
شرح مواقف: شریف جرجانی
,
تفسیر عیاشی (روایی)
,
منطق قدیم
,
بدایة الحکمة: علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
تناسخ ,
ابطال تناسخ ,
معاد جسمانی ,
معاد روحانی ,
معجزات ,
معجزات انبیا ,
صور فلکی ,
افلاک ,
افلاک کلی ,
عنصر بسیط ,
عنصر ثقیل ,
عنصر خفیف ,
عنصر مرکب ,
علم اخلاق ,
زلزله ,
کرامت (عرفان) ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حواس باطن(مقابل ظاهر) ,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
چکیده :
دروس شرح منظومه که مشتمل بر دوره چهار جلدی دروس شرح منظومه، مجموعه بیانات مرحوم آیتالله انصاری شیرازی است و با تاکید و به سفارش علامه حسنزاده آملی، از روی سخنان درسی وی - که روی بیش از ۶۰۰ نوار ضبط و پس از مراحل پیادهسازی و ویرایش به تأیید وی رسید - پس از شش سال فعالیت مداوم از سوی موسسه بوستان کتاب قم منتشر شده است. قبل از اینکه این کتاب به زبان فارسی ترجمه شود، مرحوم آیتالله شیرازی بیش از چهار سال به تدریس این کتاب در حوزه علمیه اشتغال داشت. این اثر شرحی است که آیتالله حاج شیخ یحیی انصاری به سبکی شیرین و دلنشین غوامض و پیچیدگیهای «شرح منظومه ملاهادی سبزواری» را باز کرده و خواننده را با رمز و رازهای آن آشنا میکند. شرح منظومه حکیم سبزواری شامل «منطق و حکمت» است که استاد انصاری در جلد اول این مجموعه، به شرح بخش «منطق» و در سه جلد بعدی آن به شرح بخش «حکمت» میپردازد. این اثر همچنین کتاب برگزیده نخستین جشنواره «مرزبانی وحی و خرد» در سال ۱۳۸۷ شد. کتاب ملاهادی سبزواری از آثار برجسته در میراث فلسفه و حکمت اسلامی است که با چیرهدستی کامل، مباحث حکمی و فلسفی در آن تبیین شده و سالهاست که در حوزههای علمیه و رشته روانشناسی دانشگاهها تدریس میشود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تاریخ حکما و عرفای متاخر
نویسنده:
منوچهر صدوقی سها
نوع منبع :
کتابشناسی(نمایه کتاب)
وضعیت نشر :
تهران - ایران: حکمت,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کتابشناسی ملاصدرا
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
مولف پس از اشاره اجمالی به نسبت عقل و شرع، تاریخ فلسفه را از عصر ترجمه تا دوره ملا هادی سبزواری بررسی میکند .برای این منظور، ادوار فلسفه را به نه دوره تقسیم کرده، در پی آن، چهرههای شاخص و جریان ساز هر دوره را معرفی مینماید .فیلسوفان و عرفای دوره متاخر که در کتاب معرفی شدهاند عبارتاند از" :حاج ملا هادی سبزواری"، "آخوند ملا حسینقلی همدانی"، "آخوند ملا فتحعلی سلطان آبادی"، "محمدرضا قمشهای"، "جهانگیر خان قشقایی"، "میرزا هاشم اشکوری"، "میراز مهدی آشتیانی"، "ملا محمد کاشانی"، "میرزا حسن کرمانشاهی"، "آقا علی مدرس"، "میرزا ابوالحسن جلوه "و "ملا محمد لاهیجی ."معرفی هر فیلسوف با خلاصهای از آرا و آثار او نیز همراه است .
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأملات فی الحدوث الاسمی عند الحکیم السبزواری و المواقف المتباینة لشارحی المنظومة
نویسنده:
غلامحسين عمادزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
حدوث عالم
,
مساله حدوث عالم
,
حدوث و قدم عالم
,
حدوث اسمی
,
حدوث عالم Ḥudūt̲h̲ al-ʿĀlam
,
حدوث عالم جسمانی
,
حدوث زمانی عالم
,
حدوث ذاتی عالم
چکیده :
إنّ مسأله حدوث العالم وقدمه کانت مثار جدل متفاقم بین الفلاسفه من جهه والمتکلمین والمتشرعه من جهه أخرى، وذلک لأنّ رؤیه هؤلاء الأخیرین تدور على امتناع قِدَم المخلوق، والذی یکون قدیماً وغیر مسبوق بعدم زمنی لا یکون مخلوقاً ومحدَثاً. فالحکماء قد دافعوا عن مبنى الحدوث الذاتی بناءاً على أنّ الزمان ینتزع من أمور یتطرق إلیه التغییر والتدریج، ولذا یرى أکثرهم أنّ الزمان منتزع من الحرکة، و إن کان بعضهم قد أذعن بأنّ مسأله الحدوث والقدم جدلیه الطرفین إثباتا ونفیاً. وبما أنّ مدرسه الحکمه المتعالیه قد حاولت أن تجمع بین مبانی مدرسه الفلسفه والکلام والعرفان، فقد طرحت رؤیه جدیده ومبتکره لحل هذه المسألة، حیث حاول الحکیم السبزواری توضیح کافه العناصر المحوریه للحکمه الصدرائیه المتعالیة، فقد أتى باصطلاح جدید فی مباحث حدوث العالم وقدمه وهو مصطلح: الحدوث الاسمی، بل نجده یدّعی اکتشافه من الآیات القرآنیه والکلمات الإلهیة. تتناول هذه المقاله هذا الاصطلاح بنحو أعمق لیس من ناحیه الاصطلاح و حسب، بل لتدرسه فی وعاء المبانی العرفانیه والفلسفیه عند الحکیم السبزواری، و تحلل من هذه الناحیه مسأله فاعلیه الباری التی تشکل المستند الأهم وساحه الصراع والتحدی فیما بین المتکلمین والفلاسفه فی مفهوم الحدوث، وتطرح التفاته السبزواری لمسأله التجلّی التی هی إحدى مبانیه المسببه عن تبنیه للحدوث الاسمی. ثم سنتناول نظریات الإثبات والنفی لهذا الحدوث عند شارحی منظومته، أعنی المدرس الآشتیانی والشیخ الآملی فیما ذهبا إلیه من المواقف المتباینة، حیث اتخذ المحقق الآشتیانی موقفاً إیجابیاً لهذا الحدوث بناءً على مبانیه العرفانیه فی التجلّی والظهور والتعیّن مستعملاً مصطلح الحدوث فحسب، بید أنّ الآملی کان له موقف سلبی تجاه هذا المبنى وعدَّه خارجاً عن منظومه الأبحاث الفلسفیه والحکمه المتعالیة.من ثَمَّ یتبلور مبنى الحکیم السبزواری فی تبنّیه لأصاله الوجود على ما طرحه فی مسأله الحدوث الاسمی.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رازستانی و رمزگشایی اختلاف دیدگاه های شیخ الرییس درباره نظام فیض
نویسنده:
عین اله خادمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مشاء
,
ابن سینا
,
آموزه فیض
,
فلسفه مشاء
,
فیض الهی
کلیدواژههای فرعی :
عقل فعال ,
آفرینش (اِبداع) ,
فاعلیت الهی ,
تجلی حق تعالی در عالم ,
اِبداع (آفرینش) ,
اشارات و تنبیهات ,
ظهور ,
تجلی اسماء و صفات الهی ,
صادر اول ,
عقل اول ,
ابداع ,
صادر اول ,
عقول ,
قاعده «الواحد» ,
نظام ثنایی ,
معرفت عرفانی ,
عقول مجرده ,
عقول عشره ,
عقل اول ,
عقل فعال ,
توحید افعالی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
تجلی ,
عالم ( امکانی ) ,
تجلی اسماء ,
اقانیم ثلاث ,
کتاب مبدأ و معاد ,
رساله عشق ,
واحد و کثیر ,
سبب اول ,
اسباب ثوانی ,
نظام ثلاثی ,
نظریه خلق ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
برخلاف تصور برخی نویسندگان، شیخ در آثار مختلف خویش درباره نظام فیض، نظریه واحدی ارایه نداده است. بلکه با تامل در مکتوبات او در می یابیم که شش اختلاف - تبیین نظام فیض بر اساس نظام ثنایی یا ثلاثی با استفاده از مولفه علم یا تعقل، دفاع از نظریه تجلی به عنوان بدیل نظریه فیض، انکار و اثبات فاعلیت برای حضرت حق، عقل فعال و صادر اول و اختلاف درباره تعداد عقول - را می توان در آثار او رصد کرد. در تحلیل و رمزستانی اختلاف دیدگاه های شیخ الرییس، شش نظریه ذیل شایان بررسی است: ناظر بودن نظریه های مختلف به امکان پیدایش کثیر از واحد، توجیه و جمع آرای شیخ، تعیین نظریه شیخ در الاشارات به عنوان آخرین دیدگاه او، ناهماهنگی میان دیدگاه های شیخ در مکتوبات متعددش، سیر تحول نظریه شیخ از خلق به تجلی، تمایل ابن سینا به ابداع نظریه نوین و عدم توفیقش، به زعم نگارنده، به جهت برخی نقایص پنج نظریه اول و برخی نقاط قوت نظریه اخیر، در مجموع، نظریه ششم بر سایر نظریه ها برتر است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 67 تا 90
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عدم ضرورت «قضیّه ضروریّه بتّاته سهروردی»
نویسنده:
سردار دکامی، حسن ابراهیمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت اشراق the School of Illumination
,
ضرورت منطقی از نظر سهروردی
,
قضیه ضروریه بتاته
کلیدواژههای فرعی :
حکمت اشراق ,
علوم حقیقی ,
منطق موجهات ,
جهت ,
قضیه موجهه ,
التلویحات اللوحیّة و العرشیّة ,
ضروریت جهت ,
معنای اسمی جهات ,
دخول سلب ضروری در ایجاب ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
سهروردی در منطق حکمةالاشراق در یک نوآوری تمام جهات را به ضرورت برمیگرداند. وی جهات سهگانه ضرورت، امتناع، و امکان را جزء محمول قرار داده و بر آن است که در این صورت جهت در همه قضایا ضرورت میشود. از آنجا که بحث از جهت در دیگر مباحث منطقی، مانند تناقض، عکس، و قیاسها نیز به میان میآید، طبعاً این نوآوری در این مباحث تأثیرگذار است. سهروردی بدین نکته واقف بوده و این تأثیرها را نشان داده است. به فرض تمامیّتِ این نوآوری، این نوشتار بر آن است که خواه مراد سهروردی اختصار در بحث باشد یا ضروری کردن قضایا در علوم حقیقی یا برهانی، اساساً نیازی بدین ضروریسازی و فرو کاستن همه جهات در ضرورت نیست و این نوآوری مشکلی را حلّ نمیکند. لذا از سوی اکثریّت منطقدانان بعد از سهروردی مورد غفلت قرار گرفته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 95 تا 110
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
تعداد رکورد ها : 65
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید