جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
علامه محمدباقر مجلسی
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 31
روشهای مجلسی در نقد سند حدیث، با تکیه بر مرآه العقول
نویسنده:
ایزدی مبارکه کامران, دیمه کارگراب محسن
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
صفحات :
از صفحه 53 تا 76
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی مبانی و روش علامه مجلسی و شیخ مفید در نقل، فهم و نقد روایات تاریخی
نویسنده:
مریم نساج
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان‏
چکیده :
چکیده تاریخ ائمه، ما را با ابعاد مختلفی از حقیقت امامت آشنا می سازد. شیخ مفید در الارشاد و علامه مجلسی در بحارالانوار تاریخ پیشوایان دین را گزارش نموده‌‌اند. بررسی تطبیقی مبانی دو محدث بزرگ ما را به نوع برداشت آن‌ها از احادیث تاریخی آگاه کرده واصول و معیارهای آنان را در گزینش و گزارش، تحلیل و تبیین محتوایی و اعتبارسنجی روایات تاریخی در بخش ائمه: را نشان می دهد. اگرچه شیخ مفید معرف شخصیت عقل گرایی است وی در الارشاد خود به نقل روایت بسنده نموده است و کمتر می بینیم که از موارد عقل و فهم استلزامات کلام در این کتاب بهره گرفته باشد حتی بحثی مانند معجزات ائمه که به اخباریان منتسب است را در این کتاب عنوان کرده است. علامه مجلسی هم که معرف شخصیت نقل گرایی است در تاریخ ائمه بحارالانوار به صرف نقل نپرداخته است و در ذیل روایات نکات و اشتباهات تاریخی، تصحیف، تحریف و تضعیف را نیز بیان داشته و از منابع عقل و قرآن در فهم روایات استعانت گرفته است. شیخ مفید با روش ترکیبی و علامه مجلسی با روش روایی به بیان روایات پرداخته‌اند. البته علامه مجلسی در ذیل روایات با عناوینی چون بیان، تذییل، توضیح به تبیین و تحلیل روایات پرداخته‌ است. هر دو محدث بزرگ هم نگاه سندگرایی و هم مصدر گرایی داشته‌اند لیکن علامه مجلسی سند و مصدر را دقیق عنوان نموده و در مبانیمتن خود هر دو به مواردی چون تقیه، رجعت، معجزات ائمه، علم و عصمت امام عنایت داشته‌اند و روایات تاریخی که معارض با آیات قرآن، عقل، تاریخ، روایات را بیان نموده‌اند.
مشخصات اثر
علامه مجلسى از دیدگاه خاورشناسان
نویسنده:
حامد الگار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
بيش تر ايرانيانى كه از تاريخ خودآگاهى دارند محمدباقر مجلسى را دانشمندى بزرگ و مؤلفى پركار مى دانند كه علاوه بر خدمات شايسته علمى خود، با فعاليت هاى سياسى نيز كوشش كرد از انحطاط مملكت جلوگيرى كند. از سوى ديگر اكثر قريب به اتفاق همه نويسندگان غربى كه درباره تاريخ دوره صفويه قلم فرسايى كرده اند علامه را شخصيتى شوم معرفى نموده اند كه با دخالت هاى ناروا در امور سياسى و اجتماعى و زجر و تعقيب صوفيه و اقليت هاى دينى، يكى از مسببان انقراض و سقوط دولت صفوى به شمار مى آيد. تنها فضيلتى كه براى او قايل اند اين است كه با تأليف كتاب هاى فارسى، عقايد شيعه را بيش از پيش بين مردم ايران رواج داد. بايد پرسيد اين تفاوت عظيم بين ارزيابى دانشمندان ذى صلاح ايرانى و مستشرقان و آن عده از ايرانيان كه تحت تأثير آنان قرار گرفته اند از كجا سرچشمه مى گيرد؟ براى پاسخ به اين سؤال، نخست بايد آثار خاورشناسانى را كه درباره علامه اظهار نظر كرده اند به اختصار مرور نمود.
مشخصات اثر
ارتباط عقل و اعجاز (پژوهشی در حدیث تناسب معجزات)
نویسنده:
مرتضی ایروانی نجفی، الهه شاه پسند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
دانشگاه تهران,
چکیده :
تناسب معجزه‌ی هر پیامبر با حرفه و هنر رایج در عصرش، مبحثی شناخته شده میان دانشمندان است. این مضمون به طور مسند، اولین بار از امام هادی(ع) نقل شده است. اما به دلایلی که در متن خواهد آمد، به امام رضا(ع) نسبت داده شده است. سند این خبر ضعیف است؛ در نتیجه، بررسی مضمون آن ضروری است.<br /> در این خبر، راوی ابتدا از دلیل تفاوت‌ معجزات پیامبران می‌پرسد و امام(ع) تناسب معجزه‌ی هر پیامبر با فن رایج در عصر وی را برای اتمام حجت بر مردمان ضروری می‌شمارد و فصاحت مردم عصر نزول را تمام کننده‌ی حجت بر آنان می‌داند. در انتهای حدیث، راوی از حجت زمان خویش می‌پرسد و امام(ع) عقل را معرفی می‌نماید. اما مقاله حاضر برای ارائه‌ی راهکاری برای فهم دلیل رویارویی حجیت عقل و اعجاز قرآن که موهم عدم حجیت قرآن به دلیل عدم فصاحت مردمان زمان‌های بعد از نزول است، به بررسی نقش عقل در حجیت معجزات ـ اعم از حسی و عقلی ـ پرداخته و به این نتیجه می‌رسد که عقل ـ حتی در معجزات حسی ـ همزمان با ارائه‌ی معجزه مطرح بوده و در اتمام حجیت آن، نقش بسزایی ایفا می‌نماید. از سویی دیگر، با اشاره به ابعاد گوناگون اعجاز قرآن و جاودانگی اعجاز آن، حجیت آن در تمام اعصار را نتیجه‌گیری می‌شود. لذا، انتهای این حدیث در مقام سلب حجیت از قرآن نیست، بلکه عقل را به عنوان حجتی معرفی می‌نماید که می‌تواند با فهم کتاب خدا، مدعیان راستین را از دروغگویان بازشناسد.
صفحات :
از صفحه 11 تا 37
مشخصات اثر
اصول نقد متن حدیث و فهم آن در بحارالانوار
نویسنده:
کامران ایزدی مبارکه
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
علامه مجلسی به عنوان یکی از برجسته‌ترین محدثان امامیه که به گردآوری بزرگترین دائره المعارف حدیث شیعه موفق گردیده است، علاوه بر احیای نسخه‌های در حال اضمحلال حدیث و طبقه‌بندی بدیع احادیث، به شرح و تفسیر متون حدیث پرداخت و تا حدی مشکلات اخبار را حل کرد. اصولی که مجلسی در فقه‌الحدیث از آن بهره برده است به عنوان الگویی در نقد و فهم حدیث از اهمیتی به‌سزا برخوردار است. در این مقاله سعی شده است اصول نقد متن حدیث و نیز اصول فهم حدیث از منظر مجلسی در بحار الانوار مورد کاوش قرار گیرد.
صفحات :
از صفحه 11 تا 33
مشخصات اثر
بررسی نظریه تقدم نفس بر بدن از نگاه ملاصدرا و علامه مجلسی
نویسنده:
مریم کطائیان، موسی ملایری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,
چکیده :
کسب علم و دانش از بهترین ویژگی های آدمی است که روایات متعددی تحصیل آن را واجب و سبب کمال انسان دانسته اند. اما نکته ای که قابل توجه است اینکه از کدام دانش آغاز و به کدام مجهول بپردازیم.بی شک ضروری ترین نوع معرفت برای انسان، معرفت خویشتن است که با حصول ارزش های الهی و متعالی برای آن، همراه است. به دنبال اهمیت معرفت النفس، حکما و متفکران اسلامی به جدیت به آن پرداخته اند. از مهمترین مسائل این باب بحث حدوث و قدم نفس است. در میان فلاسفه اسلامی، ملاصدرا حدوث نفس به واسطه حدوث بدن را مطرح می نماید و از میان محدثین علامه مجلسی، بحث تقدم نفس بر بدن را بیان می دارد. در میان نظرات این دو بزرگوار نکاتی را می توان یافت که می توانند این دو نظر فلسفی و روایی را به یکدیگر نزدیک نمایند.
صفحات :
از صفحه 71 تا 87
مشخصات اثر
دو تفسیر از صادر اول و اجزای آن در حدیث حدوث اسماء
نویسنده:
محمد حکاک، محمد رضا موحدی نجف آبادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
حدیث اول از باب حدوث اسماء اصول کافی که به حدیث «حدوث اسماء» مشهور است، از مشکلات و متشابهات احادیث و مشتمل بر معرفت برجسته‎ای از معارف فراوان موجود در روایات اهل‎البیت (ع) است و به دلیل جذابیت محتوای آن، مورد تفسیرهای متعدد واقع ‎شده‎ است. بر اساس این حدیث که مبین ترتب و تنزل و تکثر اسماء الهی است، مخلوق اول اسمی است که چهار جزء دارد که یک جزء آن در حجاب سه جزء دیگر قرار گرفته ‎است. آن سه جزء یا سه اسم، هرکدام دارای چهار رکن‎اند و هر رکنی سی اسم در ذیل خود دارد تا در نهایت به سیصد و شصت اسم بالغ شود. در آخر حدیث، اشاره‎ای مشتمل بر تفسیر و تعلیل به آیه «قُل اُدعوا اللهَ او ادعوا الرَّحمن ایا ما تَدعوا فَلَهُ الاسماءُ الحسنی» شده ‎است. در میان تفسیرهای متعدد این حدیث، تفسیر ملاصدرا در شرح اصول کافی و تفسیر علامه طباطبایی در المیزان و رساله الاسماء به جهاتی از جمله مهم‎ترین و مؤثرترین شرح‎های موجودند. در این مقاله به بیان و مقایسه تحلیلی این دو تفسیر پرداخته‎ایم.
صفحات :
از صفحه 43 تا 57
مشخصات اثر
هماهنگی شفاعت با توحید در مقارنه دیدگاه علامه طباطبایی و رشید رضا
نویسنده:
محمدرضا مسعودزاده، حسنعلی نوروزی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه : دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
یکی از سنت‌های فراگیر الاهی مسئله شفاعت می‌باشد که براساس قرآن و روایات، اصل شفاعت و واسطه بین خدا و خلق امری مسلم بوده و وجود انبیا و اولیا الهی، حلقه وصل مردم به سوی خدای سبحان بوده که به خاطر قرب و مقام و منزلتشان نه تنها در دنیا که در آخرت نیز، به اذن او به امداد و شفاعت انسان‌ها اقدام می‌نمایند. و لذا اصل برخورداری انبیا و اولیا از مقام شفاعت در روز قیامت مورد وفاق همه مذاهب اسلامی بوده است؛ لکن محمد رشید رضا در تفسیر المنار به تبع ابن‌تیمیه و وهابیت، شفاعت‌طلبی از اولیاء الهی را حرام و آن را عملی مشرکانه و به انکار اصل شفاعت در قرآن می‌پردازد. در مقابل، علامه طباطبائی در تفسیر المیزان با تعریض به نظرات وی به اثبات شفاعت ازدیدگاه قرآن وروایات می پردازد. مقاله حاضر ضمن بیان مفهوم، ماهیت شفاعت و گستره‌ی آن در نظام توحیدی به انعکاس آراء رشید رضا و علامه طباطبائی در تفسیر المنار و المیزان، درباره شفاعت پرداخته و در نهایت به نقد اجمالی و نتیجه‌گیری می‌پردازد.
صفحات :
از صفحه 147 تا 169
مشخصات اثر
لاادری‌ بودن عرفا در مقام ذات
نویسنده:
منوچهر خادمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
تقریر متداول و مرسوم از سخنان عرفا در خصوص مقام ذات حق تعالی، لابشرط مقسمی بودن آن است. اما در این مقاله با الهام از تقسیم‌بندی عمیق و جدیدی که مرحوم غروی اصفهانی از صرف حقیقت، ماهیت، و هویت ارائه داده است اعتبار دیگری که در آن نه لحاظ با غیر، که مفاد لابشرط مقسمی است درنظر گرفته می‌شود و نه عدم لحاظ با غیر را اثبات کرده و این اعتبار را مناسب‌ترین لحاظ برای ذات غیبی حق دانسته و به دنبال آن، اعتبار لابشرط مقسمی را مربوط به ذات حق در مقام ظهور و بروز در مجالی اسمائی و اعیانی و تجلی و تنزل و تعین در مواطن و مطالع کونی و خلقی می‌دانیم. این در حالی است که اعتبار مورد نظر ما، مربوط به لحاظ غیب الغیوب و ابطن کل الباطن و غیب مغیب و عنقای مغرب و کنز مخفی دانستن ذات حق است که بر طبق آن با فرایند ظهور و تجلی، تباین ذاتی داشته و هیچ‌گونه حضور و نزولی در محاضر ربوبی و حضرات وجودی نداشته، بلکه همچنان با وجود تعینات تفصیلی و تجلیات نامتناهی، در کمون صرف و بطون محض، مستقر و مستغرق بوده و جامع و شامل و هاضم ظهور اسم الظاهر مقید و بطون اسم الباطن مقید که از اسمای الهی هستند است. در ادامه شواهدی از عبارات عرفا در کتب عرفانی که به طرز بسیار لطیفی به اعتبار مورد نظر ما، اشاره‌ای داشته‌اند را ذکر کرده، در بخش نهایی، که مهم‌ترین بخش مقاله است، به لوازم دیدگاه مختار پرداخته شده و در پی آن، تمامی لوازم اعتبار لابشرط مقسمی ذات حق را ابطال و انکار کرده و مقابل آن‌ها را در مورد اعتبار مزبور، اثبات کردیم؛ لوازمی چون تحقق اجتماع و ارتفاع نقیضین در مرتبه غیب ذات، انکار تحقق اسما و صفات چه با حیثیت تقییدی اجمالی اندماجی و چه با حیثیت تقییدی تفصیلی شأنی، تباین ذاتی داشتن با ظهور و تجلی در مرائی و مجالی، غیب مغیب و عنقای مغرب و کنز مخفی‌ماندن ذات، سلب اسناد وجود اطلاقی و عدم اطلاقی، مجهول مطلق ازل و ابد بودن ذات حق و مقام مسکوت عنها.
صفحات :
از صفحه 21 تا 51
مشخصات اثر
عقل و نقل از منظر آیت‌الله جوادی آملی
نویسنده:
محمد علی سوادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
روش‌شناسی علوم وابستگی تام دارد به نوع معرفت‌شناسی آن، زیرا معرفت‌شناسی تعیین‌‎کننده ظرفیت و صورت‌بندی نظام دانایی و حیات اجتماعی در هر تمدن و فرهنگی است‌. تحصیل معرفت نسبت به دین، وابسته به بهره‌گیریِ هم‌زمان از تمام منابع معرفتی معتبر است؛ بنابراین عقل و نقل فقط با هم‌‌دیگر می‌توانند معرف گزاره‌ها و آموزه‎های اسلام و نیز حجت شرعی دین حنیف باشند. هیچ‌یک از این دو نمی‌تواند به‌‎‌تنهایی به تمام آنچه هست و آنچه باید احاطه بیابد، زیرا معرفت دینی محصول سنجش و تعامل توأمان دانش نقلی و دانش عقلی است. اسلام، هم‌زمان، هم توانایی بهره‌گیری از قابلیت‌های بی‌پایان عقل و نقل ‌را داراست، هم قادر است مبانی جامع و خطوط کلی بسیاری از علوم را فراهم آورد. این پژوهش در پی آن است که به پرسش بنیادین زیر با روش تحلیل عقلانی و با تمرکز بر دیدگاه عالم فرزانه، حضرت آیت‎الله العظمی جوادی آملی، پاسخ گوید: در فرآیند استنباط در قلمروهای گوناگون دین اسلام، چه نسبتی بین عقل و نقل برقرار است؟ یافته‌های این پژوهش عبارت‌اند از: تعیین مراد از دین و علم؛ روش به‌کارگیری هر یک از عقل و نقل در فرآیند استنباط؛ وجود هماهنگی بین عقل و نقل؛ روش رفع ناهماهنگی‌های ظاهری بین عقل و نقل؛ در خصوص علوم انسانی، ضرورت همراهی عقل و نقل با یکدیگر در تمام فرآیند استنباط.
صفحات :
از صفحه 67 تا 93
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 31